Morgunblaðið - 24.10.1999, Blaðsíða 16

16 B SUNNUDAGUR 24. OKTÓBER 1999
MORGUNBLAÐIÐ
MANNLÍFSSTRAUMAR
IVIATARLISTlíhmang eða sykur?
Sœt sem hunang
ALLT fram á miðaldir var hunang eina sætuefnið í fæðukeðjunni og því mjög verðmætt.
Það þótti t.d. mun alvarlegri glæpur að stela hunangskrukku heldur en kjöthleif. Með til-
komu sykurreyrssykursins minnkaði neysla hunangs til muna. Hunangs er getið víða í
mannkynssögunni og eins í grískri goðafræði, en grísku goðin fengu kraft sinn og vald
aðallega úr mjólk og hunangi, enda er hunang einstæður náttúrulegur sætugjafi í fæðu-
keðjunni.
✓
Idag notum við hins vegar oftast sykur í
stað hunangs og er það miður. Unninn
sykur hefur slæm áhrif á taugakerfi okkar,
gerir okkur pirruð og leiðinleg og fer afar
illa með tennurnar, svo eitthvað sé nefnt.
Hunangið virðist (samfara
aukinni meðvitund fólks
varðandi heilbrigt líf og
hollan kost) nú vera að
skapa sér fastan sess á ný í
matargerð og er einnig
. notað í ýmsa aðra fram-
Eftir Alfheiði Hönnu leiðslu, s.s. til krem- og
Friðriksdóttur hársápugerðar. Ástæðan
fyrir því að hunang er betri kostur en syk-
ur, er að hinar náttúrulegu sykrur hunangs
blandast milliliðalaust og samstundis inn í
blóðið. Hunangsflugur sjúga hunangið úr
blómunum og varðveita það í vömb sinni og
náttúran sér síðan til þess að þær fullvinna
sætuefnið.
íslensk börn innbyrða óheyrilegt magn
af unnum sykri og óskandi væri að þau
gætu fært sig meira yfir í hunangið, fá sér
t.d. kalt og frískandi ávaxtaíste með hun-
angi í stað alls gosdrykkjasullsins. Eins er
ekta möndlu- eða hnetunúggat tilvalið
laugardagsnammi, en það er unnið úr hun-
angi. Drottningarhunang, propolis og
pollen eru hunangsafurðir sem löngu hafa
sannað ágæti sitt.
Um daginn uppgötvaði ég enn eitt ágæti
hunangs. Eg er um þessar mundir stödd í
Belgíu hjá söngkennaranum mínum og þar
sem hún býr er mikið um moskítóflugur og
þeim finnst ég afar gómsæt, fá greinilega
sjaldan íslenskt blóð. Þótt ég sofi undir
flugnaneti og beri á mig alls konar krem
tekst þeim oft að næla sér í bita. Ein kona
ráðlagði mér að bera lavenderhunang á bit-
in og viti menn, þau urðu ekki eins bólgin
og kláðinn mun minni, heldur en ef ég bar
hydrokortisonkremið úr apótekinu á þau.
Meira um lavenderhunangið, það er afar
sótthreinsandi, sérstaklega mýkjandi fyrir
hálsinn og eins við lungnasýkingum. Lækn-
ingarmátt hunangsins er fyrst og fremst að
þakka ákveðnum sýrum sem hunangsflug-
urnar framleiða og bæta út í hunangið. Af
náttúrunnar hendi er þessi sýra mjög öflug
gegn alls kyns kvillum, þar á meðal gigt.
Kastaníuhunang er tilvalið í bakstur og
eins hefur það góð áhrif á blóðrennsli. Hun-
angið er semsagt ekki bara til að hafa út í
te.
Hér fylgir uppskrift að hunangssætum
kjúklingi.
(IWiMiiB ■ 9MMBH9BSMHKSBSSK
Kjúklingur með
furuhnetum
Fyrir 4
_______1 kjúklingur____________
200 g furuhnetur___________
_______1 laukur________________
_______2 qulrætur______________
_______2 perur_________________
20 cl sýrður rjómi_________
_______50 g hunang_____________
3 gfhýddir tómatar_________
1 steinseljustilkur
1. Skerið kjúklinginn í 8 bita.
2. Afhýðið laukana og þvoið perurnar og
gulræturnar og hakkið í matvinnsluvél.
3. Hitið ólívuolíu í djúpri pönnu. Setjið
kjúklingabitana ofan í, hellið hunangi yfir
þá, hellið síðan hökkuðu grænmetinu út á
pönnuna og eins afhýdda tómatana, skorna
í fernt, söxuðum steinseljukvistinum og
furuhnetunum.
4. Blandið hálfu glasi af vatni út í, setjið
lok á pönnuna og látið malla við miðlungs-
hita í hálftíma.
5. Fimm mínútum fyrir lok suðutíma, bæt-
ið þá sýrða rjómanum út í.
6. Berið fram ásamt fersku avokadó-
mauki.
>
>
>
>
AutoCad 2000
AutoCad 2000
AutoCad 2000
AutoCad Map 2000
3D Studio Viz
MapGuide
POINT
grunnur
framhald 2ja daga námsk.
nýjungar 2ja daga nsmk
2ja daga nimsh
3ja daga nímá
2 dagar; jámkading / 3 dagar; nrtírædi, steypa, stál og tré
©
SHGRTILL
Autodesk.
Authorised Training Centre
Snertill er viðurkenndur sölu-, þjónustu- og kennsluaðili á POINT og AutoCAD
LÆKNISFRÆÐI// / hægt aðfá einkaleyfifyrir erfðastofnum?
Erfðamengi mannsins
NÝLEGA var haldinn fundur bandarískra og breskra embættismanna á
Bermúdaeyjum þar sem komist var að samkomulagi um aðgerðir til að
hindra að hægt væri að fá einkaleyfi á erfðamengi mannsins eða einhverj-
um hlutum þess. Þetta samkomulag er stutt af flestum stofnunum, félögum
og sjóðum sem standa að rannsóknum á erfðamengi mannsins í Bandaríkj-
unum, Bretlandi, Þýskalandi, Italíu og víðar. Stefnt er að því að þessum
rannsóknum ijúki árið 2003 og þá verði búið að greina og kortleggja allt
erfðamengi mannsins. Unnið er við að kortleggja erfðamengi mannsins í
a.m.k. 20 löndum og þó svo að fáein þessara landa geri með sér samkomu-
lag eins og að ofan greinir er ekki líklegt að hin löndin fylgi því. Hins vegar
er það svo að einkaleyfi í einu landi gildir ekki í öðrum löndum nema um
það sé gert sérstakt samkomulag.
*
Arið 1769 fékk James Watt
einkaleyfi iyrir gufuvélinni.
Hún uppfyllti þær kröfur að vera al-
veg ný og áður óþekkt, krefjast
ákveðinnar tækni og hafa vel skil-
greint notagildi; á svipuðum for-
sendum eru öll einkaleyfi veitt. Það
hlýtur að orka tvímælis að veita
einkaleyfi fyrir einhverju sem finnst
í náttúrunni, t.d. hormónum eða
boðefnum í líkamanum, lífverum eða
erfðamengi þeirra eða öðru í þeim
dúr. Flestir eru sammála um að ekki
sé hægt að veita einum aðila einka-
leyfi fyrir efnum eins og skjald-
kirtilshormóni, testósteróni eða
blóðrauða. Það er meira að segja
þannig að þegar lyfjafyrirtæki
leggja í mikinn kostnað við að þróa
nýtt lyf hafa þau einkaleyfi fyrir lyf-
inu í takmarkaðan
árafjölda og að
þeim tíma liðnum
getur hver sem er
framleitt og selt
lyfið. En hlutimir
gerast hratt og
þegar er búið að
veita einkaleyfi
fyrir erfðamengi
nokkurra örvera, tveggja fugla, kan-
ínu, marsvíns og fisks.
Margir efast um hversu skyn-
samlegt það sé að eyða öllum þeim
gífurlegu fjármunum sem nú er eytt
í kortlagningu á erfðamengi manns-
ins, erfðarannsóknum og leit að
sjúkdómsvaldandi erfðastofnum.
Þessar rannsóknir eru góðra gjalda
verðar en margir telja að stórum
hluta þessara fjármuna væri betur
varið í annað brýnna fyrir heilbrigði
jarðarbúa.
Eftir Mognús
Jóhonnsson