Morgunblaðið - 10.06.2000, Blaðsíða 34
34 LAUGARDAGUR 10. JÚNÍ 2000
MORGUNBLAÐIÐ
STOFNAÐ 1913
ÚTGEFANDI: Árvakur hf., Reykjavík.
FRAMKVÆMDASTJÓRI: Hallgrímur B. Geirsson.
RITSTJÓRAR: Matthias Johannessen,
Styrmir Gunnarsson.
í FREMSTU RÖÐ
Það er óneitanlega athyglisvert að sjá, hvað íslenzkir
óperusöngvarar hafa náð langt á alþjóðlegum vett-
vangi á allmörgum undanförnum árum. í fyrrakvöld
voru lokatónleikar Listahátíðar. Þar komu fram tveir
íslenzkir óperusöngvarar, þeir Kristinn Sigmundsson
og Kristján Jóhannsson, sem báðir hafa sungið og
syngja í beztu óperuhúsum heims auk tveggja óperu-
söngkvenna, sem báðar hafa sungið sig inn í hjörtu ís-
lenzku þjóðarinnar, þær Sigrún Hjálmtýsdóttir og
Rannveig Fríða Bragadóttir, en hin síðarnefnda hefur
raunar lengi starfað erlendis og hlotið verðskuldaða
viðurkenningu þar. Islendingar geta hins vegar seint
fullþakkað Sigrúnu Hjálmtýsdóttur að hafa haslað sér
völl hér heima. Hún hefur auðgað tónlistarlíf okkar með
þeim hætti, sem henni einni er lagið.
I Morgunblaðinu í gær var jafnframt viðtal við Gunn-
ar Guðbjörnsson óperusöngvara, sem nú er búsettur í
Berlín og syngur í Staatsoper, sem er eitt hinna stóru
óperuhúsa í Þýzkalandi. Gunnar Guðbjörnsson er um
þessar mundir að syngja undir stjórn hins heimskunna
píanóleikara og stjórnanda, Daníels Barenboim, sem
okkur íslendingum er að góðu kunnur frá fyrstu árum
Listahátíðar.
Auk þeirra óperusöngvara, sem hér hafa verið nefnd-
ir hafa fleiri íslenzkir óperusöngvarar hlotið viðurkenn-
ingu erlendis á undanförnum árum.
Það er umhugsunarefni hvað veldur því, að íslenzkir
óperusöngvarar eru að ná svo langt á alþjóða vettvangi,
sem raun ber vitni um. Þetta gerist ekki af sjálfu sér.
Ekki fer á milli mála, að söngmenning á sér djúpar ræt-
ur meðal Islendinga og er Kristján Jóhannsson m.a.
sprottinn úr þeim jarðvegi, en fjölskylda hans hefur
komið mjög við sögu í söngmenningu á íslandi. Sá mikli
fjöldi kóra, sem hér starfar hefur haft mikil áhrif.
Þá er líka ljóst, að mikil rækt hefur verið lögð við
þennan þátt í tónlistarlífi okkar íslendinga á undan-
förnum áratugum og má þar ekki sízt nefna frumherja-
starf Ingólfs Guðbrandssonar við uppbyggingu Pólýfón-
kórsins á sínum tíma.
Loks má fullyrða, að gæði tónlistarkennslu eru mikil
hér. Sennilega býr tónlistarkennslan að þeim hörðu
kröfum, sem gerðar voru til tónlistarnámSj þegar það
var byggt upp í árdaga. Tónlistarskólar á íslandi hafa
alltaf gert miklar kröfur til nemenda sinna og í sumum
tilvikum er um frábærar menntastofnanir að ræða.
Ekki er ósennilegt að við séum að uppskera nú eins og
til var sáð fyrir langa löngu og að mikið og merkilegt
starf við tónlistarkennslu sé að skila sér í árangri ís-
lenzkra tónlistarmanna á erlendri grund. Einn þeirra
manna, sem við stöndum í þakkarskuld við í þessum
efnum og átti mikinn þátt í að leggja grunn að tónlistar-
kennslu fyrir meira en hálfri öld var dr. Wolfgang Edel-
stein, sem gerði miklar kröfur til nemenda sinna en
vakti jafnframt hjá þeim ást og virðingu á tónlist og
sætti sig ekki við meðalmennsku.
Stundum er talað um, að ungt fólk nú á tímum þurfi á
fyrirmyndum að halda, sem verði nýjum kynslóðum
hvatning til þess að gera betur og ná langt á sínu sviði.
Hinir íslenzku óperusöngvarar, sem hafa náð því
marki að syngja í fremstu óperuhúsum heims og standa
þar jafnfætis helztu listamönnum veraldar á þessu sviði
eru slík fyrirmynd.
En jafnframt ætti þessi árangur að verða þjóðinni
hvatning til að efla tónlistarkennslu eins og kostur er.
Hún er nú þegar mjög fjölbreytt. Foreldrar eru dugleg-
ir við að koma börnum sínum í tónlistarnám. En það er
ástæða til að hvetja aðra foreldra til þess að veita börn-
um sínum tækifæri til að stunda tónlistarnám. Markm-
iðið með því námi þarf ekki endilega að vera starfsferill
í heimi tónlistarinnar heldur hefur tónlistarnám mikið
menningariegt gildi fyrir börn, unglinga og ungt fólk,
sem býr að því alla ævi með einum eða öðrum hætti.
Þótt mikið sé rætt um mennta- og skólamál á opin-
berum vettvangi hefur lítið farið fyrir almennum um-
ræðum um tónlistarskólana. Takmarkaðar umræður
hafa þó ekki orðið til þess að draga úr því merkilega
starfi, sem þar er unnið.
Fáar listgreinar standa með jafn miklum blóma á Is-
landi um þessar mundir og tónlistin. Þar gildir einu,
hvort um er að ræða skapandi eða túlkandi listamenn.
Við höfum eignast á þessari öld merk tónskáld, sem
hafa skapað hér merkilegan tónlistararf. Við eigum að
leggja rækt við tónlistarlífið og búa vel að tónlistar-
mönnum okkar.
Baðfélag Mývatnssveitar ehf. hyggst efla ferða
Hugmyndin er að nýta affallsvatn frá umhverfisvænum iðnaði á svæðinu og
Aform uppi uu
heilsulind í Bj a
Mývetningar hyggjast
renna fleiri stoðum
undir atvinnulíf sveitar-
innar með því að
reisa heilsulind í
Bjarnarflagi. Áætlað er
að hún kosti 200 milljónir
króna og verði
tilbúin árið 2001.
Baðstöðvar verða víðsvegar á háhitasvæðinu og er hugmyndin m.a. að bjóða 1
BAÐFÉLAG Mývatnssveitar
ehf. hyggst starfrækja
heilsulind við háhitasvæðið
Bjarnarflag vestan Náma-
skarðs í Mývatnssveit. Pétur
Snæbjörnsson, hótelstjóri Hótel
Reynihlíðar og forseti Baðfélagsins,
sagði í samtali við Morgunblaðið að
verið væri að vinna að deiliskipulagi á
svæðinu og fjárhagsáætlun. Hann
sagði að ef allt gengi að óskum
myndu framkvæmdir hefjast næsta
vor og þá ætti að vera hægt að hefja
starfsemi á hluta svæðisins næsta
sumar. Hann sagði að áætlaður
kostnaður vegna framkvæmdanna
væri um 200 milljónir króna.
„Við sjáum þarna vaxtabrodd og
tækifæri til að skjóta fleiri stoðum
undir þá starfsemi sem er hérna fyr-
ir,“ sagði Pétur. „Hér er nægilegt
framboð af bæði gistirými og veit-
ingasölu fyrir fólk sem vill koma
hingað og stunda heilsuböð. Einnig
værum við með þessu að búa okkur til
nýjan árstíma í ferðaþjónustu.“
Pétur sagði að Baðfélagið, sem er í
eigu einstaklinga og félaga í Mý-
vatnssveit, væri búið að vera með til-
raunarekstur á gufuböðum í Bjarnar-
flagi frá árinu 1996.
„Félagið hefur það á sinni stefnu-
skrá að reyna að nýta þessa auðlind,
það er jarðböðin, gjáböðin og lónböð-
in, og er byggt á þeim baðhefðum
sem hér hafa verið frá fornu fari.“
Pétur sagði að aðstaðan sem væri á
svæðinu núna væri mjög frumstæð.
„Við settum upp aðstöðu þarna
fyrst og fremst til að kanna hvort
mönnum yrði nokkuð meint af því að
baða sig í gufunni og það hefur komið
í ljós að þetta virkar fínt - mátulegur
hiti á þessu og fínn raki.“
Ekki í samkeppni við Bláa lónið
Að sögn Péturs eru það fyrst og
fremst heimamenn sem nota aðstöð-
una í dag.
„Einn og einn ferðamaður álpast í
þetta, en þetta hefur ekkert verið
kynnt eða auglýst, enda er þetta svo
lítið í dag - ekki nema tíu manna bað.“
Aðspurður um það hvort aðstaðan í
Bjarnarflagi yrði eitthvað svipuð að-
stöðunni við Bláa lónið, svaraði Pétur
því til að ekki væri rétt að bera þessa
tvo staði saman.
„Við höfum engan veginn hugsað
Bjarnar-
flag
BJARNARFLAG er jarð-
hitasvæði í S-Þingeyjarsýslu,
sem staðsett er vestan Náma-
skarðs í Mývatnssveit og norð-
an og austan Jarðbaðshóla. f
Bjarnarflagi eru margir gufu-
og Ieirhverir. Þar urðu elds-
umbrot á árunum 1725 til
1728, en árið 1977 urðu þar
miklar jarðhræringar í tengsl-
um við gliðnun og eidgos í
eldstöðvakerfi Kröflu, sem
hófust í árslok 1975.
Kartöflurækt hófst í volg-
um jarðveginum árið 1930 en
lagðist af vegna hnúðorma.
Árið 1939 var hús reist til
vinnslu brennisteins, en það
brann áður en sú vinnsla
hófst.
Borað hefur verið fyrir
gufu í Bjarnarflagi og árið
1968 var reist þar íyrsta gufu-
knúna rafstöð Islands (2,27
MW). Gufan er einnig nýtt í
kísiliðjunni.
okkur að fara að keppa eitthvað við
Bláa lónið, hins vegar sjáum við þetta
gjarnan sem viðbót við það sem þar
er í boði. Okkar möguleikar felast í
því að við höfum þessa hreinu jarð-
gufu, sem menn geta baðað sig í. Yfir-
leitt er þessi gufa mjög brennisteins-
rík og ef þú ferð að baða þig í henni
þá sofnar þú mjög fljótlega og vaknar
sjálfsagt ekkert meira. Þessi gufa
sem við erum með hérna er hins veg-
ar alveg brennisteinslaus, hún er al-
veg hrein, bara eins og hreint vatn
sem er soðið í potti.“
Hefur góð áhrif á
liðagigt og astma
Pétur sagði að Mývatnssveit væri
eitt af fáum svæðum í heiminum þar
sem gufan væri svona hrein.
„Það eru uppi kenningar um það að
í gjallinu séu hitakærar örverur sem
að éti úr henni brennisteininn."
Komið hefur í ljós að kísillinn og
bláþörungarnir í Bláa lóninu hafa góð
áhrif á psoriasis-sjúklinga. Pétur
sagði að þó engir bláþörungar væru í
Bjarnarflagi bentu rannsóknir til
þess að gufan þar hefði góð áhrif á
fólk með liðagigt og asma og því
gerðu menn sér vonir um að staður-
inn yrði valkostur innan heilsugeir-
ans. Hann sagði að Baðfélagið hefði
verið í samstarfi við lækna hjá Heil-
brigðisstofnun Þingeyinga og Fjórð-
ungssjúkrahúsinu á Akureyri og að
þeir kæmu að verkefninu sem ráð-
gjafar.
Pétur sagðist gera ráð fyrir því að
þessi hugmynd yrði að veruleika ef
nægjanlegt fjármagn fengist, en
benti þó á þá staðreynd að félagið
þyrfti að fá leyfi frá Náttúruvernd
ríkisins, vegna laganna um verndun
Laxár og Mývatns.
„Það er vandamál hér á þessu
svæði að hér má ekkert gera nema
með leyfi Náttúruverndar ríkisins og
það mun verða okkar stærsti þrösk-
uldur að fara yfir að fá þá stofnun til
að samþykkja þessar framkvæmdir."
Ungur arkitekt gerði lokaverk-
efni ura hönnun baðgarðs
Pétur sagði að Baðfélagið hefði
verið í samstarfi við unga arkitekta
um að gera tillögur að hönnun mann-
virkja á svæðinu. Olga Guðrún Sig-
fúsdóttir, nýútskrifaður arkitekt frá