Morgunblaðið - 28.10.2000, Page 56
£6 LAUGARDAGUR 28. OKTÓBER 2000
MINNINGAR
MORGUNBLAÐIÐ
+ Ólöf Sigvalda-
dóttir frá Borg-
arnesi fæddist í
Stykkishólmi 11.
september 1906.
Hún lést á St. Jósefs-
spítalanum í Hafnar-
firði hinn 19. októ-
ber síðastliðinn.
Foreldrar hennar
voru hjónin Guðlaug
Halldóra Jóhanns-
dóttir, f. 15.9. 1877,
' d. 31.1. 1946, hús-
móðir, Stykkishólmi
og Sigvaldi Valent-
ínusson, f. 22.6.
1885, d. 28.1. 1924, skipstjóri og
hafnsögumaður, Stykkishólmi. Al-
systur hennar voru, 1) Þorbjörg
Sigvaldadóttir, f. 25.3. 1910, d.
22.9. 1981, gift Kristjáni Magnús-
syni Seljalandi, Hörðudal. 2) Gróa
María Sigvaldadóttir, f. 19.7.
1912, d. 8.2. 1985, gift Guðmundi
Baldvinssyni Hamraendum, Mið-
dölum.
Hinn 9. júlí 1933 giftist Ólöf
Ara Guðmundssyni frá Skálpast-
öðum, f. 18.11. 1895, d. 21.5. 1959,
vegaverkstjóra, Borgarnesi. For-
eldrar hans voru Guðbjörg Ara-
dóttir Ijósmóðir og Guðmundur
Auðunsson, bóndi og hreppssljóri
Skálpastöðum, Lundareykjadal.
Börn Ólafar og Ara: 1) Óskírður
drengur, f. 28.1. 1935, d. 28.1.
1935. 2) Guðbjörg, f. 3.8. 1936,
rannsóknarmaður við HI. Maki
Sigurður Eyjólfsson hafnarvörð-
ur. Böm þeirra eru: Ari, f. 1962,
kvæntur Hrönn Magnúsdóttur og
eiga þau tvö börn. Þórdís, f. 1965,
_ Olla amma hafði, að ég held, besta
minnið í fjölskyldunni orðin 94 ára
gömul. Hún hélt henni saman og var
sannkallað sameiningartákn, mundi
alla almælisdaga, hvað hver væri að
gera og hvað væri framundan. Hún
mundi öll ártöl, nöfn og atburði og
var sannkölluð „móðurtölva" fjöl-
skyldunnar. Verkefnið var svo sem
ekki auðvelt, bömin sjö, barnabömin
nítján og bamabarnabömin fimm-
tán. Hún hélt dagbók á hverjum degi
í hálfa öld, spilaði bridds, hafði sterk-
ar skoðanir á pólitík og fylgdist vel
með þjóðmálaumræðunni, komin á
tíræðisaldur. Hún var alla tíð afar fé-
lagslynd og gestrisin og hafði þann
eiginleika góðs gestgjafa að láta alla
fá sterkt á tilfinninguna að þeir væm
■» meira en velkomnir og enginn slapp
út án þess að þiggja frá henni eitt-
hvert góðgæti. Hún hafði mjög gott
skopskyn, var fljót til svars, talaði
enga tæpitungu og átti ófá gullkom-
in. Síðustu árin bjó amma á Hrafn-
istu í Hafnarfirði og átti þar mjög
góða daga. Hún spilaði bridds við
karlana á hverjum degi og vildi þá
ekki láta tmfla sig, enda var það
óskráð regla í fjölskyldunni að fara
ekki í heimsókn á ákveðnum tímum
dagsins. Það var alltaf hressandi fyr-
ir sál og líkama að skreppa til ömmu,
lífskraftur hennar var smitandi sem
og viljastyrkurinn sem hún fór langt
á.
Til marks um stálminnið er mér
iminnisstætt þegar ég sagði ömmu
frá því í haust að ég væri á leið í fri til
Mallorca. Hún hafði farið þangað
nokkrum áratugum áður og rifjaði
upp, án nokkurs hiks, nákvæmar
dagsetningar á ferðinni, nafnið á hót-
elinu og ströndinni sem hún hafði
verið á. Ennfremur sagði hún mér að
skoða Drekahellana og aðra merkis-
staði á eynni. Eg held að hún hafi
haldið þessu góða minni með því
spila bridds alla virka daga. Vilja-
styrkurinn var líka ótrúlegur. Eg
minnist þess þegar við fórum fyrir
örfáum árum að láta taka af okkur
Tnynd í íslenska búningnum á ljós-
myndastofu í Reykjavík.Við höfðum
ekki gert okkur grein fyrir því að
ljósmyndastofan væri í gömlu timb-
urhúsi og stúdíóið á annarri hæð. Til
að komast þangað þurfti að klífa
snarbrattan og snúinn stiga. Mér
leist ekki á þetta og vildi hætta við en
■'mma lét ekki bugast þrátt fyrir að
"hné og mjaðmir gerðu henni erfitt
gift Hilmari Sigurðs-
syni og eiga þau þrjú
börn. Jón, f. 1974 í
sambúð með Öldu
Hrönn Jóhannsdóttur.
3) Sigvaldi, f. 18.12.
1937, framkvæmda-
stjóri í Borgarnesi.
Maki Halldis Anna
Gunnarsdóttir, sérk-
ennari. Þeirra börn
eru: Ari, f.1966 í sam-
búð með Snæfríði
Þorsteins. Óskar, f.
1971 í sambúð með
Jórunni Eddu Haf-
steinsdóttur. Ólöf
Dögg, f. 1973. 4) Guðmundur Auð-
unn, f. 2.2. 1940, skrifstofustjóri í
Borgarnesi. Maki Lilja Ósk Olafs-
dóttir tækniteiknari. Þeirra börn
eru: Ragnheiður, f. 1963, gift Ám-
unda Sigurðssyni og eiga þau þijú
börn. Ólöf, f. 1965 í sambúð með
Alexander Hrafnkelssyni og eiga
þau tvö börn. Ari, f. 1973 í sam-
búð með Helgu Jóhannesdóttur
og eiga þau eitt barn. 5) Unn-
steinn, f. 21.5. 1941, trésmíða-
meistari í Borgarnesi. Börn hans
eru Héðinn, f. 1970. Guðrún, f.
1973 í sambúð með Sturlu Sig-
mundssyni. Sverrir, f. 1980. Hörð-
ur, f.1986. 6) Hólmsteinn, f. 21.5.
1941, rafvirkjameistari í Reykja-
vík. Sonur hans er Steinar, f. 1960
í sambúð með Dionu Margréti
Hrafnsdóttur og eiga þau tvö
börn. 7) Hreinn Ómar, f. 30.4.
1944, flugstjóri í Reykjavi"k. Maki
Anna Sigríður Kristófersdóttir,
bankastarfsmaður. Þeirra börn
eru: Kristófer, f. 1969 í sambúð
fyrir. Hún ætlaði sér upp og ekkert
hefði stöðvað hana. Þannig var hún.
Við vorum góðar vinkonur, við al-
nöfnurnar, og leitaði ég gjarnan til
hennar þegar ég þurfti á uppörvun
og hvatningu að halda. Ungt fólk
stendur oft frammi fyrir stórum
ákvörðunum og er kannski ekki allt-
af visst um hvað sé skynsamlegt og
hvað ekki. Þá var gott að koma til
ömmu. Hún var alltaf framsýn og
alls ekki föst í gamla tímanum. Ur-
tölur voru ekki til í henni heldur var
hún framtakssöm fyrir sína hönd og
ekki síður annarra. Hennar svör
voru oft: ,A-uðvitað, drífðu í þessu.“
Eg hef gaman af ferðalögum og það
hafði amma líka og hún hvatti mig
ávallt til að njóta lífsins og upplifa
sem mest.
Þrátt fyrir að amma hafi ekki
fengið öll þau tækifæri sem bjóðast í
dag átti hún gott og innihaldsríkt líf.
Hún átti tvo góða menn Ara afa og
Jón afa. Ég held því að hún hafi dáið
sátt við sjálfa sig og lífshlaup sitt.
Amma var okkur sönn fyrirmynd
sem dýrmætt var að eiga að. Hún var
alltaf hress og kát og hún vildi að við
værum það líka. Því skulum við
geyma og heiðra minningu hennar,
því hún býr í okkur öllum. Elsku Olla
amma, takk fyrir allar góðu stund-
imar sem við fengum að njóta með
þér.
Deyrfé,
deyjafrændr,
deyrsjálfriðsama.
En orðstír
deyr aldregi
hveim er sér góðan getur.
(ÚrHávamálum.)
Ólöf Sigvaldadóttir.
Komið er að kveðjustund hjá
ömmu minni, Ólöfu Sigvaldadóttur.
Við sem hana þekktum nutum þeirra
forréttinda að fá að hafa hana hjá
okkur til 94 ára aldurs.
Löng ævi ömmu reyndist henni
farsæl. Tvö gæfurík hjónabönd eru
til marks um það ásamt þeirri stóru
fjölskyldu sem hún eignaðist og var
svo hreykin af. Vinahópurinn var
stór enda var amma vinsæl kona og
að segja má hrókur alls fagnaðar
hvar sem hún kom. En þrátt fyrir
þetta voru lífsins vindar ömmu ekki
alltaf hagstæðir. Hún kynntist sorg-
inni ung við fráfall föður síns, sem
með Erlu Helgadóttur. Snorri, f.
1971 í sambúð með Lilju Víg-
lundsdóttur. Sturla, f. 1972 í sam-
búð með Helgu Þorvaldsdóttur. 8)
Jón Ármann, f. 8.7. 1946, verktaki
í Reykjavík. Hans börn eru: Ein-
ar, f. 1970, kvæntur Halldóru
Jónsdóttur og eiga þau tvö börn.
Sigríður Unnur, f. 1976, í sambúð
með Ágústi Jóhannssyni.
Seinni maður Ólafar var Jón
Sigurðsson frá Skíðsholtum, skrif-
stofumaður í Borgarnesi. f. 15.11.
1897, d. 31.1. 1992. Þau gengu í
hjónaband 17.8. 1963. Foreldrar
hans voru Sesselja Davíðsdóttir
og Sigurður Jósefsson bóndi,
Skíðsholtum í Hraunhreppi.
Ólöf hlaut unglingaskólamenn-
tun og lærði snemma orgelleik.
Hún var tvo vetur við nám í
Kvennaskóla Reykjavíkur 1924-26
og einn vetur í Hússljórnardeild
Kvennaskólans 1927-28. Á þessum
árum nam hún orgelleik hjá Páli
ísólfssyni. Ólöf stundaði barna-
kennslu og söngkennslu og var
orgelleikari í Stykkishólms- og
Helgafellskirkjum og síðar í
Borgarkirkju á Mýrum um ára-
tuga skeið. Á giftingarári sínu,
1933, fluttist hún til Borgarness.
Ólöf var í stjóm Kvenfélags Borg-
arness og var þar lengi formaður,
hún var einnig ötul í starfi Brids-
félags Borgarness og sat í stjórn
þess um nokkurra ára skeið. Ólöf
starfaði mikið með manni sfnum,
Ara Guðmundssyni, að málefnum
Hestamannafélagsins Faxa og sá
m.a. um veitingar þar á kappreið-
um í rúm tuttugu og fimm ár.
Ólöf var heiðursfélagi í öllum
þessum félögum. Hún ritaði tölu-
vert af greinum í blöð og tímarit
um ýmis málefni.
Utför Ólafar fer fram frá Borg-
arneskirkju í dag og hefst athöfn-
in klukkan 11.
fórst með báti í aftakaveðri á Breiða-
firði, og fyrsta bam hennar og Ara
afa Guðmundssonar fæddist and-
vana. Arið 1959 lést Ari afi fyrir ald-
ur fram af slysförum og amma lifði
siðari eiginmann sinn, Jón Sigurðs-
son frá Skíðsholtum, sem lést árið
1992.
Fyrstu minningar mínar um
ömmu eru frá þeim árum er hún og
Jón afi bjuggu á Þórunnargötunni í
Borgarnesi. Strax um átta ára aldur
var borgarbaminu leyft að fara einu
með rútu í heimsókn til ömmu og afa
í Borgarnesi og dveljast hjá þeim í
um vikutíma í senn. Þessar ferðir
urðu allnokkrar og fyrir guttann ein-
kenndist hver þeirra af eftirvænt-
ingu og tilhlöklom, enda var ávallt
tekið á móti manni á Þórunnargöt-
unni af mikilli hlýju. Akveðinn virðu-
legur blær var yfir heimili ömmu og
afa. Yfir daginn sinntu þau hugðar-
efnum sínum, amma prjónaði mikið
og heklaði, en Jón afi sat inni á kon-
tór við skriftir. Þrátt fyrir að þau
deildu ekki alltaf sömu skoðunum,
eins og t.d. á sviði stjómmála, var
eftirtektarvert hversu væntumþykja
og virðing þeirra hvort fyrir öðru var
mikil.
Mér er ofarlega í huga ferð sú sem
ég fór með foreldrum mínum og
fleirum úr fjölskyldunni ásamt
ömmu til Þýskalands 1987. Flogið
var til Lúxemborgar og þaðan ekið
niður til Svartaskógar þar sem við
dvöldum í góðu yfirlæti. Amma
þekkti vel þær slóðir sem við fórum
á, því rúmum þrjátíu ámm áður
höfðu hún og Ari afi farið þar um í
hópi ferðalanga. Ferðarinnar naut
amma í alla staði vel og er heim var
komið setti hún saman greinargóða
ferðasögu og gaf okkur sem með
henni fórum.
Arið 1993 héldu fjölskyldur ömmu
og systra hennar, Gróu og Þorbjarg-
ar, ættarmót að Skildi í Helgafells-
sveit. I dásemdar veðri varði hópur-
inn deginum, ásamt ömmu, í að
skoða æskuslóðir systranna í Stykk-
ishólmi. Um kvöldið var svo slegið
upp grillveislu, þar sem sungið var
og ræður fluttar. Ég held að fáum
sem þar voru renni úr minni þegar
amma, þá komin fast að níræðu, stóð
upp og hélt hnökralausa en
hjartnæma tölu yfir mannskapnum
þar sem hún rakti m.a. bernskuár
systranna. Engum duldist stolt
hennar að geta leitt saman kynslóð-
irnar á þeim stað sem stóð hjarta
hennar næst.
Síðasta ái’atug ævi sinnar dvaldi
amma á Hrafnistu í Hafnarfirði í
góðu atlæti. Allan þann tíma var
andlegt atgervi hennar gott þrátt
fyrir háan aldur og hrakandi líkam-
lega heilsu. Hugur var skýr og eftir-
tektarvert var hversu amma var vel
með á nótunum í öllu og stálminnug.
Gaman var að heimsækja hana og
ræða um þjóðmálin, en í þeim efnum
hafði hún ákveðnar skoðanir og lá
ekki á þeim. Raunar gilti einu hvert
umræðuefnið var, því í viðræðu þótti
manni sem amma gæti allt eins verið
á sama aldri og maður sjálfur, en
ekki komin á tíræðisaldur. Svo ung
var hún í anda. Samverustundirnar
með ömmu og minningar tengdar
þeim eru auður sem við munum búa
að um ókomna tíð. Fróðleikur henn-
ar, jákvæðni og glaðværð var einstök
og smitaði út frá sér.
Leið og styð
líknsami faðir mig.
Innri frið
öðlast ég fyrrir þig.
- Vægðu veikleika mínum.
vef mig kærleika þinum.
Veit mér frið!
(Jón Sigurðsson frá Skíðsholtum 1.)
Elsku amma. Síðustu vikurnar
fyrir andlátið var sem þú hefðir
skynjað að kallið væri loks komið.
Nú fagnarðu endurfundum með Ara
afa og Jóni afa og eflaust hefurðu
einnig fundið aftur gamla briddsfé-
laga og ert sest að spilum. Söknuður
okkar allra er mikill en ég veit að þú
hefur fundið friðinn og ert hvíldinni
fegin. Vertu Guði falin.
Jón Sigurðsson.
Elsku amma mín.
Mig langaði að kveðja þig í síðasta
sinn með ástarþökkum fyrir allt.
Öll mín uppvaxtarár, í leik og í
starfí, átti ég ekki glaðari stundir en
hjá þér í Borgamesinu. Mikið voru
þetta yndislegir tímar. Minningam-
ar em svo margar og svo góðar.
Ég mun búa að þínum vinskap og
kærleik alla ævi, amma mín.
Guð blessi þig.
Ari Sig.
Það er svo skrítið á hverju líf
manns byggist. Stanslaust býr mað-
ur við ást og umhyggju ættingja,
finnst að foreldrar myndi undirstöð-
ur manns en frændfólk, afar og
ömmur hliðar manns. Svo þegar fólk
eins og amma mín, Ólöf Sigvalda-
dóttir, deyr þá áttar maður sig á því
að hún var ekki hliðarstyrkur í minni
veröld heldur ein af sterkari undir-
stöðum. Og þá skelfur mín veröld.
Þegar ég kom í heiminn bjó amma
í Borgarnesi en foreldrar mínir í
Reykjavík. Þess vegna urðu
samverustundir okkar ekki eins og
þeirra sem hafa ömmu sína í næsta
húsi, heldur í formi heimsókna,
langra heimsókna. Nokkuð oft var
farið til Ollu ömmu og Jóns afa í
Borgarnesi, en það var þó nokkur
ferð. A sumrin var maður stundum
eftir hjá ömmu og afa, þá fékk maður
að vera lengur úti á kvöldin en heima
og í Borgarnesi var ýmislegt brallað.
Mikið brölt er oft á ungum mönnum,
gáskinn mikill og gaman að lifa. Eitt
sinn vorum við frændur sakaðir um
að hafa skemmt ákveðinn hlut, sem
við gerðum ekki. Amma spurði okk-
ur hvort þetta væri rétt, við sögðum
svo ekki vera og þá tjáði hún viðkom-
andi að vera ekki að saka okkur um
það sem aflaga færi hjá honum sjálf-
um. Þannig var amma, sagði sínar
skoðanir upphátt þegar þurfti og
stóð með sínum. Amma leyfði manni
margt en hélt manni þó innan þeirra
marka er hún taldi rétt. Ailtaf þegar
maður kom inn eftir langan dag tók
hún mann, þreif vel andlitið og lét
mann bursta áður en farið var í hátt-
inn. Ég man aldrei eftir degi þar sem
amma var í rúminu. Mér fannst eins
og hún væri alltaf að, færi manna
seinust að sofa og var komin fyrst á
fætur, til að taka til mat handa heim-
ilsfólkinu.
Amma hafði gengið í gegnum
margt. Hún missti föður sinn ung er
hann fórst á sjó, eignaðist andvana
barn, missti fyrri mann sinn af slys-
förum og lifði seinni eiginmann sinn.
ÓLÖF
SIGVALDADÓTTIR
Einhvem veginn fann maður samt
aldrei fyrir því að hún hefði lifað erf-
iða tíma, hún var alltaf brosandi,
boðin og búin til að hjálpa. Hún tal-
aði sjaldan um þetta, það var helst
þegar ég var mikið með henni í vetur
vegna bæklings sem verið var að
vinna, að hún opnaði sig lítið eitt.
Sjálfsagt hefur hún falið tilfinningar
sínar vel og geymt minninguna um
erfiðu tímana með sjálfri sér.
Þegar amma flutti á Hrafnistu í
Hafnarfirði hófst nýtt tímabil í okkar
sambandi. Heimsóknimar urðu tíð-
ari og meira var spjallað. Það var í
raun ótrúlegt hvað hún vissi mikið.
Gaman var að hlusta á hana segja frá
því þegar hún var ung og frá þeim
hlutum sem hún gerði þá. Einnig gat
hún þulið upp heilu ættbálkana, og
vissi jafnvel meira um jafnaldra
mína en ég sjálfur.
Sú hlið ömmu sem mér þótti
vænst um var stelpan í henni. Ef svo
bar undir þá var hún dálítili grallari
og til í að taka þátt í léttu gríni. En
fyrir mér var amma miklu meira en
bara amma mín, hún var í raun vin-
kona mín, góð vinkona. Mér fannst
gott að koma til hennar og tala við
hana, vera hjá henni. Með henni
fannst mér ég finna frið.
Blessuð sé minning ömmu minnar.
Snorri Omarsson.
Mig langar að minnast ömmu
minnar, Ólafar Sigvaldadóttur, sem
lést þann 19. október síðastliðinn. Er
ég var lítill drengur komst ég fljótt
upp á lagið með að fara til Ollu ömmu
á Þórunnargötunni, það var í leiðinni
heim úr skólanum. Fékk ég þá oft að
fara í ýmsar sendiferðir í pósthúsið,
Jónsbúð eða útibúið, jafnan með
miða frá henni, til að framvísa á
hverjum stað, um hvað ég ætti að
kaupa eða gera. Þótti mér mikil upp-
hefð af þessum ferðum fyrir ömmu.
Þegar ég kom til baka beið mín alltaf
eitthvað gott. Kakó og kleinur voru
oft á boðstólum. Einnig kom hún
mér mjög fljótt upp á að drekka
kaffi. Einn veturinn var ég í handa-
vinnu og átti að læra að prjóna. Þótti
mér það lítið skemmtilegt og gekk
lærdómurinn illa. Endaði með því að
amma tók málið í sínar hendur, sat
ég þá hjá henni oft daglangt og
reyndi að prjóna. Gekk það oft held-
ur illa. Mér fannst ég vera búinn að
gera mikið að mér fannst en þá
þurfti hún að rekja allt saman upp og
stundum var afraksturinn eftir dag-
inn ekki mikill. Við gátum þó klárað
trefilinn að lokum. Minntist hún
gjarnan á það við mig er frá leið
hvort ég kynni enn að prjóna og
gerðum við þá grín að þessum erfið-
leikum mínum.
Þegar grunnskólagöngu minni
lauk, vinna og skóli tóku við, gat ég
ekki jafnoft komið við hjá ömmu og
ég hefði viljað. Þegar ég kom til
hennar, var hún alltaf jafnhress og
-kát, spurði um daginn og veginn,
vissi allt um hvað væri að gerast í
fjölskyldunni og hverjir væru að
gera hvað. Margar góðar stundir átti
ég með henni eftir að hún var komin
á Hrafnistu í Hafnarfirði, við helltum
upp á könnuna og hún sagði mér
margt skemmtilegt frá liðinni tíð og
lífinu á Hrafnistu en þar tók hún þátt
í félagslífimj af lífi og sál.
Óskar Sigvaldason.
Ég hef ekki fyrr verið slegin svo
þungum harmi eins og þegar við
bróðir minn fréttum af andláti Ollu
ömmu minnar. Nú er hún dáin, sem
alltaf hafði verið svo lífsglöð og
hress. Hún, sem hafði gengið gegn-
um skin og skúrir á langri leið, hafði
alltaf verið full af lífi og visku. Hún
upplifði sem betur fer ekki langa
sjúkralegu eins og oft vill verða um
einstaklinga á efri árum lífsins. Hún
kvaddi á fögrum haustdegi og ósköp
verður erfitt að sætta sig við hve
snögglega hún fór.
Eg man eftir heimsóknunum til
hennar í Borgamesið og því hvað var
gaman að koma þangað. Alltaf var
hægt að ganga að kræsingunum og
kókinu í litlu glerflöskunni vísum hjá
henni, en ömmu þótti ofsalega gam-
an þegar hún gat gefið gestum sínum
veitingar og gestrisni hennar var
mikil. Alltaf var nóg um að vera
heima hjá ömmu á Þórunnargötunni