Skírnir - 01.01.1873, Síða 46

46
ENGLAND.
högum landvinnumanna. Var þar me8 þeim á fundi allmargt
stórmenni, og fóru umræSur fram meB góSri reglu og stillingu.
Fannst þar á, a8 höfBingjum mörgum þykir allmikiS undir komið,
a8 ráSabreyting landvinnumanna og umbrot öll me8 þeim hljóti
góðar lyktir. En hjer þarf mikiS a8 vinna, ef duga skal. þótt
nokkrar þúsundir manna fari úr landi og til Queenslands í Ástral-
íu, eins og komiS hefur veri8 upp með, sjer ekki högg á vatni fyrir
þa8, þar sem talib er til, a8 á öllu Englandi muni vera hátt á
fjórðu miijón af fjelausu landvinnufólki. Færi þorrinn af verka-
fólkinu úr landi, mundi jarSeigendum og leiguliðum þa8 tjóniS
ekki síSur tilfinnanlegt, en þótt hækka ætti að nokkrum mun
laun vinnulýðsins.
Eins og allir vita, hefur England lengi veriS kalla8 mesta
steinkola 1 a n d í heimi. þa8 er og eitthvert mesta verksmiöju-
land í heimi, og fyrir því ganga þar upp meiri kol á ári hverju
en nokkurstaÖar andarstaSar. Samt sem á8ur hefur flutzt' þaSan
úr landi ár hvert ógrynni af kolurn og veriS seld vi8 lágu ver8i,
En ári8 sem lei8 hækku8u þau í ver8i um meira en helming, og
var8 þa8 fátæku fólki a8 mesta tjóni , en margir efnamenn kom-
ust í gjaldþrot fyrir þá sök. Um orsakir a8 þessari ver8hækkun
eru ymsar sögur. Eigendur kolanámanna bera fyrir sig skrúfur
námumanna, og mun þa3 a8 vísu satt, a8 nokku8 hafi þær gjört
a3 verknm; en þó hafa margir þa8 fyrir satt, a8 námueig-
endur hafi skrúfurnar a8 eins fyrir átyllu, til a8 hleypa upp
ver8inu, og færa til síns máls, a8 margir þeirra hafi ári8 sem
lei8 au8gazt svo á kolasölu sinni á fám mánuSura, a8 fádæmum
gegni. A8rir segja, a3 námueigendur sjeu farnir a8 ver8a hræddir
um a3 kolin þrjóti vonum brá8ara, er kolaeySslan fer alltaf stór-
um vaxandi, og vilji því fara a8 halda í þau og minnka gröptinn;
en eptir skýrslu þeirri um steinkolalög í enskri jör8, er nefnd sú,
er sett var fyrir nokkrum árum sí8an til a3 sko3a þau og kanna,
gaf út í fyrra sumar, er sá kví8i mjög ástæ3ulítill. Nefndin segir,
a8 þrjár næstu aldirnar á undan þessari öld muni hafa veriS
teknar upp úr enskum námum 850 miljónir enskra lesta (tons)
af steinkolum; á tímabilinu frá 1800—1853 var steinkolatekjan
2153 milj. enskra lesta, og frá 1854—70 var hún 1453 miljónir.