Skírnir - 01.01.1882, Blaðsíða 63
Mzkaland.
65
fram, um nýtt samkomulag milli sumra stórveldanna, þá er
ætlun vor enn hin sama, að samfundir þeirra Vilhjálms keisara
og Alexanders Rússakeisara í Danzig haíi haft samdrátt og
einkamál i för með sjer meðal allra keisaraveldanna, og að
það hafi hjer ráðizt, sem gerði þjóðafriðinn traustara enn áður
var. Ætla má, að Bismarck hafi verið frumkveði þess fundar,
og er þetta enn eitt dæmi, sem sýnir, í hvert öndvegi þýzka-
land er komið, þar sem um þjóðamálin ræðir í Evrópu, fyrir
kjark hans og viturlega umstilli. þetta viðurkenna flestir, og
jafnvel hans örðugustu mótstöðmenn á þýzkalandi og annar-
staðar. Hið sama er í raun rjettri þá vottað, þegar menn
ugga geigvænleg tíðindi, eða kvisa eitthvað um leynileg stór-
mælaráð, og þykjast geta rekið rætur þeirra til þýzkalands eða
kansellerans í Warzín. Vjer höfum bent á þetta i innganginum,
t. d. þann grun sem ljek á um vináttumálin, sem hafa farið
milli Miklagarðs og Berlínar, en þó það hafi hrotið stundum
síðan úr pennum blaðamanna, að hann mundi búa Frökkum
óskundaráð í Miklagarði — þ. e. að skilja: eggja Tyrkjann á
að veita (frá Trípólis) Túnisbúum og fleirum í Afríku fulltingi,
þá þykir oss hitt langtum líkara, að honum þætti þá betur
horfa, ef Frakkar efldu ríki sitt í Afríku og ættu þar um sem
mest að vera — og yrðu svo heldur því afhuga, sem þeir
hafa misst við Rin.
„Jeg ætla að bera hátt fána Prússlands11, var krýningar-
heit Vilhjálms keisara, þegar hann setti á höfuð sjer kórónu
Prússakonunga. þetta er vel efnt, því nú er merki hans borið
fyrir öllu þýzkalandi, borið svo fram til vegs og valda, sem
rit vort hefir átt af að segja á síðustu 12 árum. Hjer hafa
þeir gengið örugglega fram Bismarck og keisarinn, en öðru
skiptir, þegar spurt er um, hvað fyrir þegnlegt frelsi sje
framið á þýzkalandi. Menn geta ekki sagt, að áhugi þjóðverja
á frelsinu haíi vaxið að sama hófi, sem bolmagn og vegur
þýzklands varð meiri. „Peningana fyrst, dyggðina síðan!“,
segir maðurinn í ádeilukviðu Hórazar, og eins má segja, að
viðkvæði Bismarcks sje: „afl og vald fyrst, frelsið síðan!“. Já
hvað meira er, hann segir, að frelsið — sem frjálsræðishetjurnar
Skírnir 1882. 5