Skírnir - 01.01.1882, Blaðsíða 38
40
FRAKKLAND.
veitt honum atyrði og átölur, og kallað hann heitrofa og svik-
ara, en honum varð sízt svaranna vant, og hann kvað þá flesta
vera bæði þræla sjálfa og varmenni, sem hefðu fortölur fyrir
almúga borgarinnar í lýðrjettinda og lýðfrelsisnafni, en bæru
á hvorugt skyn, og væru i rauninni ekkert annað enn verstu
fjendur frelsisins og fósturslandsins. Jules Ferry — formaður
ráðaneytisins til þess í nóvembermánuði — hafði líka rjett að
mæla, er hann setti kjósendum sínum fyrir sjónir (í júni), að
það hefðu ekki verið frekjugarparnir, en hófsmenn þjóðveldis-
flokksins, sem hefðu bjargað þjóðveldinu, þegar það var í
háska komið, og haft það allt fram, sem því hefði orðið til
mesta gagns og frama. Hann nefndi sjerilagi viðreisn stjórn-
arinnar í gegn klerkdóminum og endurbætur allra skóla, æðri
og lægri. I annari ræðu tók hann síðar (í sept.) til sama efnis,
og sagði, að svo yrði áfram að halda, en forustuna yrðu þeir
þjóðveldismenn að hafa, sem hófsins gættu, en hinir aldri, sem
ekkert hóf kynnu og öllu vildu umturna, sem svifust ekki að
kasta saur á þann þjóðskörung, sem hefði í mörg ár unnið
þjóðveldinu i beztu þarfir*). Hitt liggur líka i augum uppi,
að sæki í annað horf á Frakklandi, og frekjumönnum takist að
draga taumhaldið úr þeirra höndum, sem nú halda þjóð-
veldinu uppi, þá verður því hrundið sjálfu á „fallanda forað“.
*) Hann á hjer við þá Gambettu og Henri Rochefort. Hinn síðarnefndi
er enn einn hinn svæsnasti af blaðagörpum frelcjumanna, þvi þó margir
sje hroðyrtari, þá kann Rochefort manna bezt til þess að „blanda
lævi“ mál sitt, og skjóta eitruðum örum að hverjum manni, sem hann
leggur í einelti. Hann hefir haldið þvi áfram sem ,,Skírnir“ gat i
fyrra (46. bls.), að ofsækja Gambettu og hans floklc, en ljet þó þá
verst, þegar Gambetta hafði tekið við forstöðu ráðaneytisins. En það
er að vona, að aðköst slikra manna verði eigi fremur Gambettu eða
öðrum meginstoðum þjóðveldisins að falli, en hitt varð minnisvarða
Xhiers (i St. Germain), er Louise Michel (sbr. „Skírni" 1881, 47.
bls.) eggjaði sem heiptrækilegast lýðinn i blaði sínu („Bylting fjelags-
skipunarinnar") að bylta um koll minningarmynd „ens andstyggilega
böðuls“. Auðvitað er, að frekjumenn eru Gambettu því svo reiðir,
er þeir sjá að hann muni vart framar snúa sjer til þeirra um fulltingi
til að koma fram ráðum sínum.