Skírnir - 01.01.1892, Blaðsíða 35
Frá öðrum löndum.
35
að gefa út slík lög, og hefur hún því skorað á sambandsstjðrnina að láta
að vilja fylkisbúa í þessu efni.
Hinn 17. apríl lézt í Toronto Alexander Mackenzie, eini sambands-
stjórnarformaður, sem frjálslyndi flokkurinn hefur komið að völdum, síðan
fylkjasamband Canada myndaðist 1867. Öllum hefur horið saman um, að
samvizkusamari stjórnmálamann hafi þetta land aldrei eignazt. En hann
sóttist ekki nógu mikið eptir almennings hylli til þess að geta haldið
henni. Hann var af fátækum ættum, skozkum, og var sjötugur, þegar
hann andaðist. (E. H.).
Bandaríkin. Fráleitt hefur forsetakosning Bandaríkjanna i Norður-
Ameríku um mörg undanfarin ár verið fylgt með meiri áhuga en á síð-
asta ári úti um allan hinn menntaða heim, enda er og það atriðið, sem
sérstaklega var deilt um, næsta mikilsvert eigi að eins fyrir Bandaríkin
sjálf, heldur og fyrir allar þær mörgu þjóðir, sem einhver viðskipti eiga
við þau. Öðrumegin voru samveldismenn, sá flokkur, sem heldur fram toll-
vernd og sem mestri útilokun annara þjóða frá markaði Bandaríkjanna;
hinu megin sérveldismenn, sem í heild sinni vilja komast sem næst frjálsri
verzlun, og að eins leggja toll á í því skyni, að stjórn landsins fái þær
tekjur, sem hún þarf á að halda — þó að vitanlega sé allmikill ágrein-
ingur um það mál meðal flokksmanna sjálfra. — Forseta-efni samveldis-
manna var Benjamín Harrison, sem verið hefur forseti Bandaríkjanna síð-
ustu fjögur áriu, og hefur þótt vera bæði samvizkusamur og röggsamleg-
ur í sinni tignu stöðu, en heyrir til þeim hluta samveldismanna, sem lengst
vilja ganga í tollverndaráttina. Keppinautur hans var Grover Cleveland,
sem var kosinn forseti 1884, og tilnefndur af flokki sínum til sömu valda
1888, en beið þá ósigur fyrir Harrison. Hann hefur með meiri einbeitt-
leik en flestir aðrir leiðtogar sérveldismanna haldið fram umbótum á toll-
lögunum í verzlunarfrelsisáttina. Við kosningarnar, sem fóru fram 8. nóv.,
unnu sérveldismenn mesta sigur. Forseta-kosningar í Bandarikjunum eru
„tvöfaldar“, þ. e. kjósendur í hverju ríki kjósa svo og svo marga menn,
og þeir menn kjósa svo aptur forsetann. Alls eru á þann hátt kosnir 444
kjörmenn, og þarf 223 af þeim atkvæðum til þess að ná forseta-kosningu.
Cleveland fékk 300. En auk þessa sigurs komust þeir í meiri hluta í
öldungadeild sambandsþingsins, en höfðu áður verið þar í minni hluta; í
fulltrúadeildinni höfðu þeir komizt í meiri hluta 1890, og juku hann á síð-
asta ári. Þeir hafa þannig vald yfir öllum greinum sambandsstjórnarinn-
3*