Skírnir - 01.01.1908, Qupperneq 58

*
38 Prékikarinn og bölsýni bans.
En þótt fáir hafi farið jafnlangt og próf. Siegfried,
kemur þó flestum fræðimönnum biblíurannsóknanna sam-
Æin um það, að niðurlagsorð ritsins (kap. 12,9—14), eða
meiri hluti þeirra, sé ekki eftir frumhöfundinn, svo og
kap. 3,17 og 11,9 c. Þeir, sem allra skemst fara, vilja
þó láta sér nægja, að telja kap. 12,1 a. 13. 14 innskot (og
að líkindum kap. 3,17 og ll,9c.). En í þessu innskoti,
eða viðbæti, standa þessi orð: »Ottastu guð og haltu
hans boðorð, því að það á hver maður að gera. Því að
guð mun leiða sérhvert verk fyrir dóm, sem haldinn verð-
ur yfir öllu því, sem hulið er, hvort sem það er gott eða
ilt« (12,13—14).
Hér er aðalskoðun ritsins í raun og veru þverneitað;
en þetta niðurlag setti það innsigli á ritið, að hæfilegt
þótti að leiða það í kór meðal hinna helgu rita. Þó var
lengi deilt um það af Gyðingum, hvort því skyldi heim-
ilað þar sæti. Menn létu að vísu ekki uppi neinn efa
um að ritið væri eftir Salómó, en þeir héldu, vegna mót-
sagnanna, að hann hefði ekki verið guðinnblásinn, er
hann ritaði þetta. Orðskviðina, er líka voru eignaðir
Salómó, töldu menn guðinnblásna, en Prédikarinn gat
naumast verið það. Yarhugaverð i meira lagi þóttu þau
orð Prédikarans, er koma í beina mótsögn við ummæli
sjálfs Davíðs.
Ritsafn gamla sáttmálans var lengi að myndast, —
margar aldir. Lengst var deilt um það, hvort Jobsbók
og Prédikarinn skyldu tekin í safnið. Sú varð loks nið-
urstaðan á fundinum í Jabne, er haldinn mun hafa verið
árið 90 e. Kr. — en alllengi var það bannað meðal Gyð-
inga, að unglingar væru látnir komast í Prédikarann.
Allflestir biblíufræðingar siðari tíma eru sammála um
það, að ritið sé eitt af yngstu ritum hins gamla sáttmála.
Þeir álíta flestir að það sé ekki samið fyr en á hinu svo
nefnda gríska tímabili í sögu Gyðinga. Það sýna meðal
annars áhrifin frá grísku heimspekinni og þó einkum
málið: grísku áhrifin á það og nýhebreskan. Prófessor
Siegfried er og þeirrar skoðunar. Hann telur ritið samið