Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1913, Blaðsíða 31

33
»Það var siður sumra manna, að fara til Vestmannaeyja á voi*
eptir fugli og eggjum, eða til fiskifanga, því þær voru enn lítt
byggðar. Þeir bræður frá Holti, Þorgrímur og Þorleifur, voru lengst-
um í Holti, þó þeir ætti bú í Skógum. Eitt vor fóru þeir sem
optar til Eyja eptir eggjum og fugli. Þeir voru 10 á skipi. Maður
er nefndur Egill, en annar Sveinn. Þeir voru i Landeyjum. Þeir
fóru og til Eyja á 2 skipum. Þeir Holtabræður voru áður komnir;
hittust þeir vestur á Eyjum, og mæltust þeir Sveinn og Egill
til, að þeir legðu fjelag með sjer. Hinir höfðu áður aflað, og vildu
hafa það sjer, en þeir Egill segja, að þeir mundi verða að leggja
það fram líka. Þá ljezt Þorgrímur eigi mundu hafa félag; hinir
kváðu þeir mundi þá láta meira, því þeir Egill voru 18 eða 19,
og ljetust mundu taka það, sem aflað var, og fari þá hvorir leið
sína. Þá mælti Þorgeir: »Verja munum vjer fje vort, meðan til
vinnumst, þó vjer sjeum liðfáir«. En þeir Egill tóku þá til fugls-
ins og vildu burt færa; sló þá í bardaga með þeim. Þorgeir var
þá fulltiða, mikill og sterkur, nær sem faðir þeirra, og líkur hon-
um að skaplyndi. Fáir höfðu þar alvæpni; varð nú bardagi hinn
harðasti, og tvístrast hvorirtveggja, þar til Landeyjamenn hopa
undan. Þeir Þorgrímur og Þorleifur fylgjast að, og hrökkva hinir
undan. Þorgeir verður við 4. mann viðskila, og eltir 7 Land-
eyinga. Var Sveinn fyrir þeim, og berjast þeir í köflum, en hrökkva
þó undan, þar til þeir renna, en þeir Þorgeir fylgja þeim. Land-
eyingar hrökkva niður til sjávar, gilskoru nokkra; varð hún
brött þegar niður eptir kom að sæ, en þaðan mátti eigi komast
fram nje aptur annað en upp sama veg, og var þó illt upp að
ganga. Þorgeir bað förunauta sína sækja bjargfesti þeirra eina, en
þeir stóðu þar yfir meðan; og er festin kom, býr hann sig ofan
skoruna, og ljet þá festa efri endann; en þeim förunautum þótti þetta
óráðlegt. Hann girðir sig sverði, en heldur spjóti í hendi, og renn-
ir sjer niður taugina ofan á sléttu. Þeir, sem fyrir eru, sækja nú
að honum, en hann verst, og bráðum vegur hann af þeim svo þeir
fækka, en eigi varð flúið, því rúm var lítið; er það fljótast af að
segja, að hann vegur þá alla. Það sagði hann síðan, að bezt hjálp-
prentað eftirnýju handriti frá Einari hreppstj. Jóhannssyni i Þórisholti í Mýrdal (f. 7/„
1796, d. 29/6 1879); hafði Símon dalaskáld, líklega i samráði við Magnás póst, auglýst
áður (í Þjóðólfi 25.,,,) eftir sögunni, og sendi því Einar þá handrit þetta. Segir dr. Jón
að Einar hafi verið gáfaður maður og fróður. — Ekki vissi Páll Sigurðsson i Ár-
kvörn Holta-Þóris-sögu til vera um 1870, en hafði heyrt sögn gamalla mannna
um það eftir öðrum enn eldri, að hún hefði að fornu verið til í Holti, sbr. Safn
tU sögu ísl. II., bls. 548.
5