Árbók Hins íslenzka fornleifafélags

Ukioqatigiit

Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1978, Qupperneq 108

Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1978, Qupperneq 108
110 ÁRBÓK FORNLEIFAFÉLAGSINS nafnið Oxaöalur er að austara rekamarkið, Uxárós hinn forni, er hið sama bæði 1455 og 1525. Austur á Sandi íellur engin á til sjávar, — að frátekinni Svarfaðardalsá sjálfri, sem ekki kemur til greina í þessu sambandi (sbr. 10. nmgr.) — önnur en Hálsá, sem hlýtur því að hafa heitið Uxá áður fyrr og a.m.k. til loka miðalda. Rekamarkið hefur þá verið miðað við gamlan farveg eða ós hennar, sem verið hefur sérstakur eins og oft hefur átt sér stað og áður er frá greint, fastur punktur við að miða þótt áin sjálf hlypi út undan sér. Oxaá (Uxá) hefur komið úr Oxadal (Uxadal), þ.e. Hálsdal/Hamarsdal. 4 Vonandi verður þessi niðurstaða talin nærri réttu lagi. En þá má ekki gleyma Hávarði Isfirðingi og sögu hans. Hávarðarsaga er talin skrifuð á fyrri hluta 14. aldar og þá sennilega eftir munnlegri upp- rifjun miklu eldri og fullkomnari gerðar sem til hefur verið eins og berlega sést af Sturlubók Landnámu. Sagan gerist við Isafjarðardjúp, þar sem eru heimahagar Hávarðar, en honum er gert að hverfa þaðan á gamals aldri, og síðan segir sagan:15 Svá er sagt frá Hávarði, at hann selr eignir sínar, en þau ráðaz norðr til Svarfaðardals ok upp í dal þann, er Oxadalr heitir, ok reisir þar bústað sinn, ok bjuggu þar npkkura vetr, ok kallaði Hávarðr þenna bæ á Hávarðsstoðum. Síðan segir sagan að Hávarður færi til Noregs, tæki kristni, kæmi síðan aftur og reisti þá bú í neðanverðum Þorvaldsdal, sem reyndar er kallaður Þórhallsdalur í sögunni. Allt er þetta skelfing ágripskennt og venjubundið, en ekki verður því neitað að þarna er þó að baki nokkur staðþekking þess sem á fjöðrinni heldur, þótt hitt sé orðum aukið að sú staðþekking sé alveg sérstaklega heimagróin. Merkast er einfaldlega það, að þarna er gert ráð fyrir að einn af hliðardölum Svarfaðardals heiti Oxadalr og heimildin virðist áreiðanlega óháð þeim sem áður er greint frá í allt öðrum samböndum. Kálund, sem síðar vildi ekki þiggja leiðrétting- una Oxadalr í Sturlungu, segir í Islandslýsingu sinni um Oxadal Há- varðarsögu að „sandsynligvis har en af sidedalene fra Skidadal været benævnt sáledes.“1G Séra Páll Jónsson á Völlum hefur svo enn bætt um þetta fyrir honum eins og fram kemur í viðaukum og leiðrétting- um bókarinnar: „Efter hvad pastor P. Jonsson meddeler, má denne
Qupperneq 1
Qupperneq 2
Qupperneq 3
Qupperneq 4
Qupperneq 5
Qupperneq 6
Qupperneq 7
Qupperneq 8
Qupperneq 9
Qupperneq 10
Qupperneq 11
Qupperneq 12
Qupperneq 13
Qupperneq 14
Qupperneq 15
Qupperneq 16
Qupperneq 17
Qupperneq 18
Qupperneq 19
Qupperneq 20
Qupperneq 21
Qupperneq 22
Qupperneq 23
Qupperneq 24
Qupperneq 25
Qupperneq 26
Qupperneq 27
Qupperneq 28
Qupperneq 29
Qupperneq 30
Qupperneq 31
Qupperneq 32
Qupperneq 33
Qupperneq 34
Qupperneq 35
Qupperneq 36
Qupperneq 37
Qupperneq 38
Qupperneq 39
Qupperneq 40
Qupperneq 41
Qupperneq 42
Qupperneq 43
Qupperneq 44
Qupperneq 45
Qupperneq 46
Qupperneq 47
Qupperneq 48
Qupperneq 49
Qupperneq 50
Qupperneq 51
Qupperneq 52
Qupperneq 53
Qupperneq 54
Qupperneq 55
Qupperneq 56
Qupperneq 57
Qupperneq 58
Qupperneq 59
Qupperneq 60
Qupperneq 61
Qupperneq 62
Qupperneq 63
Qupperneq 64
Qupperneq 65
Qupperneq 66
Qupperneq 67
Qupperneq 68
Qupperneq 69
Qupperneq 70
Qupperneq 71
Qupperneq 72
Qupperneq 73
Qupperneq 74
Qupperneq 75
Qupperneq 76
Qupperneq 77
Qupperneq 78
Qupperneq 79
Qupperneq 80
Qupperneq 81
Qupperneq 82
Qupperneq 83
Qupperneq 84
Qupperneq 85
Qupperneq 86
Qupperneq 87
Qupperneq 88
Qupperneq 89
Qupperneq 90
Qupperneq 91
Qupperneq 92
Qupperneq 93
Qupperneq 94
Qupperneq 95
Qupperneq 96
Qupperneq 97
Qupperneq 98
Qupperneq 99
Qupperneq 100
Qupperneq 101
Qupperneq 102
Qupperneq 103
Qupperneq 104
Qupperneq 105
Qupperneq 106
Qupperneq 107
Qupperneq 108
Qupperneq 109
Qupperneq 110
Qupperneq 111
Qupperneq 112
Qupperneq 113
Qupperneq 114
Qupperneq 115
Qupperneq 116
Qupperneq 117
Qupperneq 118
Qupperneq 119
Qupperneq 120
Qupperneq 121
Qupperneq 122
Qupperneq 123
Qupperneq 124
Qupperneq 125
Qupperneq 126
Qupperneq 127
Qupperneq 128
Qupperneq 129
Qupperneq 130
Qupperneq 131
Qupperneq 132
Qupperneq 133
Qupperneq 134
Qupperneq 135
Qupperneq 136
Qupperneq 137
Qupperneq 138
Qupperneq 139
Qupperneq 140
Qupperneq 141
Qupperneq 142
Qupperneq 143
Qupperneq 144
Qupperneq 145
Qupperneq 146
Qupperneq 147
Qupperneq 148
Qupperneq 149
Qupperneq 150
Qupperneq 151
Qupperneq 152
Qupperneq 153
Qupperneq 154
Qupperneq 155
Qupperneq 156
Qupperneq 157
Qupperneq 158

x

Árbók Hins íslenzka fornleifafélags

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Árbók Hins íslenzka fornleifafélags
https://timarit.is/publication/97

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.