Kvennablaðið - 21.02.1906, Blaðsíða 5

KVENNABLAÐIÐ.
13
Nú var hún farin að konia slikum vinnu-
stol'um á fót í Pélursborg.
Frú Hierla gaf mér mjög fallega mynda-
bók af ýmsu, sem unnið er í vinnustof-
unum, og aðra um vinnusfofurnar sjálf-
ar. Sömuleiðis sendi bún skólasljórn Reykja-
víkur sams konar bækur, í þeirri von, að
hún znundi reyna að koma bér á fót slíkri
vinnuslofu.
Vinnustofurnar leggja nemendunum lil
alt verkefni, enda eiga sjálfar öll vinnu-
brögðin, nema þegar börnin fá að gcra við
föt sín og skó. Það eru elztu drengirnir,
sem læra að sóla og bæta skó. Fyrir bálf-
sóla eða efni í þá borga þeir 2ö aura, og
fyrir bætur 10 aura. Þeir fá að gera við
skó hinna námsbarnanna og stundum for-
eldra og systkina sinna fyrir að Izorga
sama lága verð. Annars er látið sem börn-
in borgi matinn með vinnu sinni.
Drengirnir læra líka að sauma, bæta
og stoppa fötin sín. Þeir voru í óða önn
að stoppa sokka þegar eg kom inn á vinnu-
stofu þeirra. Fyrst höfðu þeir verið nauð-
ugir við það, en nú eru þeir orðnir ánægðir
og þykir gott að geta bjálpað sér og for-
eldrum sínum með það.
Hér í Reykjavík er kominn sá stór-
bæjarbragur á lífið, þótt ekki sé bærinn
fjölmennari en þetla, að nauðsynlegt væri
að gera eitthvað meira en gert er fyrirung-
lingana og börn fátækasta fólksins. Að all
sé ekki eins og æskilegt væri, sést á þjófa-
félögum unglingsdrengja — sumra jafnvel
ófermdra — sem bæði nú og áður liafa
orðið uppvís og sönn að sök. — Það er
grátlegl að bugsa til þess, að börnin skuli
lenda í glölun og eymd, áður en þau svo
að segja hafa byrjað að lifa, og að þau,
sem svo ef lil víll vildu bæta sig, verði að
dragast alla æfi með skugga sinna æsku-
yfirsjóna. — Iðjuleysið er rót alls ills, og
það er rétl, sem frú Hierta-Retzins sagði, að
þegar heimilin geta ekki cða vilja ekki vernda
börnin frá slæpingsskap og solli á götum
úti, þá eru freistingarnar í nánd. Búðar-
gluggar og verzlanir, sem unglingar, börn,
ogjafnvcl fullorðnir slæpingarstandaogslæp-
ast við bópum saman, eru bættulegir staðir.
Þar er margt að sjá girnilegt, cn skolsilfrið
vantar og verður of mörgum fyrir að reyna
áð atla sér þess með léttu móti. Oft venj-
ast drengir þannig líka á, að drekka og
reykja. Þeir hlaupa sendiferðir og fá sér
vindil í staðinn, eða þeirsníkja bann út og
jafnvel áfengi líka lijá búðardrengjum, sem
þeir þekkja. Oft ber það við, að smá-
drengir sjást á götum liæjarins með stór-
eflis vindla í munninum.
Alt slíkt eru aíleiðingar iðjulej'sis og
ils beimilislífs. Ef börnin befðu stað, þar
sem þeitn liði’vel, og þau fcngju blý og
viðkunnanleg berbergi, fjöjbreytta kenslu,
og loks notálegan mat að launum fyrir
vinnuna, þá mnndu þau aldrei freistast til
að hlaupa inn í búðir, ef lil vill í fvrstu
til að fá sér liita, — en oflast af l'orvitni
og slæpingsskap. Og einkum mundi það
reynast bér eins og annarsstaðar gott, að
vinnustofan befði til verk, sem börnin gætu
fengið nteð sér til beima vinnu, og fengið
svo einbverja þóknnn fyrir.
Koslnaður við slíkar vinnustofur er
auðvitað talsverður. í Svíþjóð hlaupa bæði
skólastjórnir og bæjarstjórnir eða sveita-
félög undir bagga með þeim, af því vinnu-
stofuruar vinna í sambandi við þær. Þær
taka að eins fátæk skólabörn. Sveita- og
bæjarstjórnir leggja venjulega til búsnæði
og ef til vill ljós og liita, en stofan leggur
sér til áhöld, verkefni, kennslukrafta og
mat. Ýmsir menn gefa slofnunum þess-
um stórgjafir, og kaupmenn gefa venjulega
mikið al' fataefnum. ,En þar er líka not-
að íleira en stórir pakkar. Barnakjólar og
svuntureroft sett saman af eintómum smá-
stykkjum, og svo er um fieira.
Maturinn er þar liltölulega ódýr. Eftir
þeim skýrslutn, sem eg liefi fyrir mér, þá
leikur verðið á kveldmatnum banda barn-
inu frá eyri til 1276 eyris. Meðalverð
á barn er um (5 aura. Verðið á matvör-
unni var þá: rísgrjón 15 au. pd„ bafra-
grjón 13 au., liveiti 9 au., rúgmjöl tæpa 6
au„ undanrenna 4 au. pt„ nýmjólk 12 au.