Kvennablaðið - 21.02.1906, Blaðsíða 6

14
KVENNABLAÐIÐ.
flot 43 avi. pd., sykur 30 au. Þess má geta,
að liúsaleiga er þar mjög há. Um kol og
ljós er ekki getiö og kenslulaun ótiltekin,
því kenslan var framan af að mestu ókeypis,
sem heldri stúlkur og lconur gerðu að eins
af áhuga fyrir málefninu. Merkilegt er, að
taka eftir, að í sumum stofunum er mat-
arkostnaðurinn meira en hálfu meiri en i
sumum, þólt þær sjeu í sömu horg, og
kemur það eílaust af misjafnri stjórn og
matartilhögun.
pinkonurnar.
Helztu búkonurnar í sveitinni voru þær Unnur
á Hóli og Aldís á Grund. Að minsta kosti hafði
Aldís það álit á Unnur, því hún rökstuddi jafnan
skoðun sína með því að segja: „Svo segir Unnur
á Hóli“, og það var auðsjeð á svip hcnnar, að hún
taldi það eitt næga sönnun fyrir því, að hún
hefði rétt fyrir sér. Og Unnur taldi Aldísi sérstakt
búkonuefni og færði því máli til sönnunar ýmsa bú-
konuhnykki, er kunnugir þektu frá Hóli.
Það hafði atvikast svo einn góðan veðurdag,
að konur þossar urðu eindregnar vinkonur; kvað
brátt svo mikið að kunningsskap þeirra, að þær
heimsóttu livor aðra þá er þær komust höndunum
undir, og fylgdu þá jafnan hvor annari mcira en
hálfa leið heim. Ýmsir þóitust hafa tekið oftir því,
að þessi vináttuköst væru eins og afleiðing af Jms-
um nýungum, sönnum eða ósönnum, er um svcitina
bárust; en ekki vil eg ábyrgjast, að svo hafi
v e r i ð. Hitt er þó víst, að margt fréttist úr grend-
inui eftir „vinkonunum11 og þótti sá galli á sögum
þeirra, að þær voru búnar til eins og bræðingur, og
sSgðu þeir, er báru skyn á þá efnafræði, að þar
væri bræddir tólgarmolar ágizkunai'innar, saman við
hrálýsisgrotta ósannindanna.
Ekki höfðu margir af samræðum þoirra Aldísar
að segja, þær voru jafnan einar, er þær fylgdu hvor
annari, og meðan þær biðu eftir góðgerðum skoðuðu
þær sig um í búrinu, varð þar fyrir þeim sýruker,
smérdallar, tólgarskildir og annað fleira, er vant er
að eiga heima í slíkum búkonu búrum.
En það var einu sinni, að Gróa gamla, vinnu-
kona á Grund, fékk að brogða sér út að Hóli, og
til þess að halda vananum gekk Unnur með henni
af stað, svo að hún gæti þá talað um hana Aldísi
sína blessaða, þótt hún ekki mætti tala við hana.
Hún sagði Gróu ósköpin öll af því, hve mikið álit
hún hefði á Aldísi húsmóður hennar og hve vænt
sér þætti um hana; en vegna þess, að Gróa gamla
eyddi því og tók ekki undir það, eins og hún bjóst
við, þá bætti hún þvi við, að sér þætti þó eitt að
henni og það væri það, að hún væri nokkuð skrafin,
sérstaklega þætti sér ljótt, hve illa hún færi með
hjúin sín á bak; það mætti þó ekki minna vera, en
að trygg og vönduð lijú kæmust hjá illu umtali af
liúsbændum síuum. Nú fór Gróa gamla að verða
forvitin, hana langaði til að heyra meira, en Unnur
sagði, að Ijótt væri að vera að hafa það eftir henni
Aldísi sinni blessaðri; munur væri það þó, að ekki
myndi Gróa bcra það til hennar, það væri ekki
hsett við því, jafn-orðvör manneskja. Nei — Gróa
gamla var líka á því, að hún mundi geta þagað yfir
svo litlu.
„Já, hérna þér að segja“, sagði Unnur, sneri
sér að Gróu og bjóst til að fara eigi lengra, „jeg
hygg, að það só ekki gert ofmikið úr verkunum þín-
um á Grund, já, þvílíkt! Það á alt að fara i ómynd,
sem þú gerir; eg held þó, eins og eg sagði henni
Aldisi minni um daginn, að þær megi gæta sín þær
yngri, ef þær eigi að vinna af þér. — Þú átt ekki
að geta verið i fjósi, ekki látið undir pott, hvað þá
annað. — Eg veit, að þú hefir mig ekki fyrir þessu,
Gróa mín. Þú fellur mér alt af svo vel í geð, að
mér fiust eins og þú værir orðin vinnukona hjá mér“.
Gróa gamla hlýddi á þetta eins og sakamaður
á dóm sinn. Þessu liafði hún aldrei vonast eftir af
henni húsmóður sinni, þetta hafði hún aldrei ætl-
að henni.
Og þetta var heldur ekki trúlegt, en satt var
það alt að einu — dagsatt, oða „svo sagði Unnur á
Hóli“.
Svo kvöddust þær Gróa með sömu kærleikum
og þær Aldís voru vanar að gera.
Á heimleiðinni gekk Gróa gamla fram hjá ung-
lingsdreng, án þess að yrða á hann, en um loið og
hann hljóp fram hjá, heyrði hann hana í sífellu tauta
fyrir muuni sér: „Ekki verið í fjósi — alt í ómynd
— ekki vorið i fjósi — alt í ómynd“.
Þegar Gróa kom heim, var hún fálát og önug
við Aldísi, og í þeim glóðum lifði lengi.
En — þær voru vinkonur hún Unnur á Hóli
og liún Aldís á Grund ; það vissu allir!
Stefún Ilannesson.