Verkamaðurinn - 06.04.1962, Page 4

Þáttur helvítis i aiidlegri og
efnahag:§leg:ri þróun á Islandi
VARÐBERG heitir ungur félags-
skapur, sem kynnir sig sem félag
ungra manna. Sérgrein sína telur
hann vestræna samvinnu og hlut-
verk sitt að kynna þá samvinnu
meðal íslendinga.
Tilgangi sínum ætlar félagið að
ná með fundahöldum fyrst og
fremst, og hefur það þegar haldið
fimm fundi að minnsta kosti. Það
mun vera sameiginlegt einkenni
allra þessara funda, að þeir hefj-
ast með framsöguerindum
þriggja forustumanna samtak-
anna frá höfuðstöðvum þeirra,
sem er sjálf höfuðborg landsins.
Að loknum þessum framsöguer-
indum hefjast síðan frálsar um-
ræður og ræðutími þá fljótlega
takmarkaður niður í tíu og síðan
fimm mínútur eftir ástæðum.
Það hafa birzt tvær greinar-
góðar frásagnir af fundi Varð-
bergsmanna í Hafnarfirði, þar
sem lýst er skýrt og skilmerkilega
menningarreisn þeirri, sem fund-
arboðendur gæddu fundinn. —
Fundir þessir eru líka svo merki-
legt menningarfyrirbæri og varpa
svo skýru ljósi yfir vissa þætti
menningarástands þessara ára, að
það er vissulega ómaksins vert að
gera sér sem fyllsta grein fyrir
eðli þeirra. Það vildi svo til að
ég var staddur á einum slíkum
fundi á Selfossi. Af þeim fundi er
að vísu ekki margt að segja fram
yfir það, sem lýsingar á Hafnar-
fjarðarfundinum bera með sér,
og verður hér lítið dvalið við
einstök atriði hans. En ég vildi
gjarnan koma á framfæri nokkr-
um frómum hugleiðingum, sem
kviknuðu undir ræðum Varð-
bergsmanna þar og þeirra fylgi-
fiska og ég hygg að gætu verið
einhverjum hjálp til að gera sér
enn skýrari grein fyrir eðli þeirr-
ar menningarþróunar, sem opin-
berast einna ljóslegast í starfi og
starfshátátum þeirra Varðbergs-
manna.
I
í gamla daga tók kirkjan upp
á því, þegar henni þótti söfnuð-
urinn bágrækur til hinna himn-
esku föðurhúsa, að verja mikl-
um, og stundum mestöllum hluta
ræðu sinnar, til að útlista fyrir
mönnum skelfingar helvítis, og
skyldu þær vera sá hundur, sem
hrekti sálirnar inn í himnaríkis-
sæluna, hvort sem mönnum líkaði
það betur eða verr. Á 19. öld
tóku prestarnir að leggja þennan
sið niður sökum hæpins árang-
urs, og munu margir hafa tekið
undir orð Skúla prófasts Gísla-
sonar á Breiðabólstað, sem hljóð-
uðu eittthvað á þessa leið: Eng-
inn skyldi ætla, að nokkur sála
hrökklist inn í himnaríki af ótt-
anum við helvíti.
En fyrir alþjóðleg óhrif hafa
íslenzkir auðvaldssinnar nú á
seinni árum tekið upp þennan af-
dankaða kenningarmáta mið-
aldakirkjunnar, og upprennandi
spámenn þeirra, sem kenna sig
við varðberg, hafa tekið alveg
sérstöku ástfóstri við hann. En
þar er skemmst frá að segja, enda
alþjóð kunnugt, að þegar við
byltinguna í Rússlandi fyrir
nærri 45 árum, tóku auövalds-
sinnar um allan heim að innrétta
eitt meiri háttar helvíti í einum
frj ósömustu landshlutum þessar-
ar jarðar. Við lifum á öld hrað-
fara þróunar, og helvíti þetta hef-
ur tekið ákaflegum breytingum
frá upphafi sinnar tilvistar. í
upphafi var það vettvangur hvers
konar morða. Fyrst urðu þar all-
ir hungurmorða. Svo drápu
kommúnistar alla fína menn og
presta, stórbændur og atvinnu-
rekendur. Þá drápu kommúnistar
hver annan, og hélt svo áfram um
sinn. í afskekktustu heilabúum
samtíðarinnar lifir hún enn trú-
in á þetta helvíti, þótt við dvín-
andi heilsu sé. En víðast er þessi
helvítisboðun orðin öll önnur en
hún var. Hungurmorö heyrast
vart lengur nefnd á nafn, og ann-
ars konar morð hafa einnig liðið
undir lok hin síðari ár, nema þá
sem draumsjón, þegar einhverjir
höfðingj ar myrkraheimsins hafa
horfið af sviði daglegra umsvifa
nokkra daga af völdum kvefs eða
annarra farkvilla. Þá eru einnig
ýmsar vitaðar staðreyndir um
hinn fordæmda hjara heims-
byggðarinnar, sem síður en svo
bendir til hörmungaástands, þótt
frægustu sælustaðir jarðlífsins
séu teknir til samanburöar. Þar
hefur ekki þekkzt atvinnuleysi
frá fyrstu árunum. Þar er skipu-
lag á ellilaunum og tryggingum
hvers konar eitt hið fullkomnasta,
sem þekkist um víða veröld. Þar
eiga ugir efnismenn greiðari að-
gang til mennta en annars staðar
á byggðu bóli, og gæti það með
miklum sennileik skýrt þá stað-
reynd, að á þessum slóðum hafa
menn hin síðari ár komizt fram
úr öðrum byggjendum jarðar-
innar í þýðingarmiklum vísinda-
greinum.
II
En helvíti skal það vera, og hel-
víti það skal boðað sem ógn yfir
öllu mannkyni. Og svo eru menn
sendir út af örkinni til að halda
trúboðssamkomur, þar sem ekk-
ert er boðað nema þessi eini
kvalastaður, höfðingi hans og
árar, sem ganga ljósum logum
mitt á meðal vor mannanna sem
úlfar í sauðargærum eða nytsam-
ir sakleysingjar. Varðbergsmenn
eru vígðir til fararinnar, og vakn-
ingarsamkomur eru boðaðar
víðs vegar um land.
Fátt getur keimlíkara en Varð-
bergsfundi og vakningasamkom-
ur stangtrúaðra sértrúarflokka,
sem hafa nístandi syndavitund og
gapandi djúp tortímingarinnar
að hyrningarsteinum trúar sinn-
HÖFUNDUR þessarar greinar,
Gunnar Benediktsson, rithöfund-
ur, hefur verið hin vakandi sam-
vizka þjóðarinnar nú á fjórða tug
ára. Hvenœr, sem honum þykir
nœrri okkur höggvið, eða sví-
virða ráðamanna keyra um þver-
bak, þá hefur hann hafið á loft
það sverð, er flesta má undan
svíða. Sverð sinnar orðhögu
tungu, eldskörpu hugsunar. Ekki
þarf að sanna þetta með upptaln-
ingu verka hans, því þjóðin þekk-
ir öll þennan roskna eldhuga, þeir
ekki sízt, sem orðið hafa fyrir
sverðalögum víkingsins.
Grein sú, er hér birtist er tekin
upp úr Þjóviljanum 9. marz sl.
og birt hér í blaðinu með góðfús-
legu leyfi höfundar. Okkur þótti
þessi grein svo tímabœr og af-
burðasnjöll, að við vildum stuðla
að því, að fleiri fengju notið
hennar en lesendur Þjóðviljans.
Innganga íslendinga í Efnahags-
bandalagið er óskadraumur hins
ábyrgðarlausasta hluta íslenzka
auðvaldsins. Þessi óskadraumur
má ekki ná að rœtast, því það
jafngildir sjálfsmorði þjóðar
vorrar. Megi grein Gunnars verða
til að opna augu sem flestra fyrir
þessum sannleika.
ar. Ræða þeirra er þurr og
sneydd öllum nýjum hugmyndum,
hvergi fram dreginn nýr flötur
nokkurs málefnis. ÖIl ræðan er
boöskapur um hið ægilega helvíti
í anda hinnar einu sönnu skoð-
unar, svo sem hún stendur skrif-
uð í Morgunblaðinu og öðrum
óskeikulum ritum kapitaliskar
siðvæðingar.. Þar vottar ekki fyr-
ir fagnöarboðskapnum um hið
vestræna guösríki, þar sem hinar
endurfæddu sálir lifa í eilífri
sameiningu við brezka landhelgis-
þjófa, vestur-þýzka nazista og
portúgalska blökkumannamorð-
ingja og aðra viröulega fulltrúa
þess heims, sem kenndur er við
hið sanna frelsi. Fundarefnið er
auglýst Vestræn samvinna, en það
er ekki minnzt á reynslu okkar
íslendinga af þeirra samvinnu.
Það er látið liggja í þagnargildi,
hvern stuðning vestræn samvinna
hefur veitt okkur í landhelgismál-
inu. Það er ekkert minnzt á bingó
og ekki á ameríska kynblöndun
mannfólksins, sem hvort tveggja
hefur flotiö í ríkum mæli hingað
til lands í kjölfar bandalags okkar
við vestræn herveldi. Það er ekk-
ert minnst á allt gjafaféö frá
Bandaríkjunum bæði fyrr og síð-
ar, og í umræðum um vestræna
samvinnu hefði vel mátt geta
þess, að án hennar væri sennilega
ekki hægt að gefa út Alþýðublað-
ið. Það er heldur ekki tilfært sem
rök fyrir vestrænni samvinnu, að
fyrir hennar hjálp stendur okkur
nú til boða sjónvarp á íslandi,
þar sem Islendingar þurfa ekki að
hafa neinar áhyggjur af útvegun
sjónvarpsefnis, heldur kemur það
allt fullmallaö á andans borð vor,
svo sem það er lostrænast tilreitt
handa hermannaskara í ókunnu
landi. Inntak ræðunnar er aðeins
hið eina illa, ógn þess og skelfing-
ar að lenda á valdi þess, ábend-
ingar á útsendara þess og varnað-
arorð gegn fagurgala þeirra.
III
Svo sem vera ber, streyma allir
sanntrúaðir héraðsbúar á sam-
komurnar. Þar hlýða þeir með
andakt á prédikun orðsins og
þegar prédikarinn kveður fastast
að orði um hina fordæmdu, svo
sem að þeim skuli varpað í
myrkrin fyrir utan, þá reka hinir
trúuðu upp óp mkil og lemja sam-
an lófunum. Það er þeirra halle-
lúja. Að lokinni höfuðprédikun
dagsins rísa hinir trúuðu á fætur
hver af öðrum og vitna um trú
sína með miklum fögnuði yfir
sinni endurlausn og svellandi
reiði í garð hinna glötuðu. Þá
snúast þeir einnig til varnar gegn
sérhverjum óguðlegum, sem tek-
ur til máls, og færa fram nýjar
sannanir fyrir hinni einu sönnu
trú. Á Selfossi flutti einn höfuð-
klerkurinn þá kenningu, að erki-
óvinurinn hefði gengizt fyrir
meiri háttar aftökum í Tékkósló-
vakíu árið 1948. Þetta leiðrétti
einn hinna óendurfæddu fundar-
manna og vitaöi til biblíu hinna
trúuðu, sjálfs Morgunblaðsins, en
þar hafði ekki staðið eitt einasta
orð um aftökur í Tékkóslóvakíu
á þeirri tíð. Þá reis upp einn
sómakennari, sem nýlega hafði
sótt um skólastjórn á staðnum og
héraösbúar höfðu mælt með, þó*t
ekki þóknaðist æðri völdum á
æðri stöðum að taka tillit til
þeirra óska. Nú vildi þessi ágæti
kennari sýna það, að hann væri
sanntrúuð sál, og fullyrti, að víst
hefðu aftökur átt sér stað, og
spurði, hvort enginn myndi nú
Masaryk. Að vísu hafði enginn
fyrr heyrt Masaryk nefndan í
sambandi við aftökur. En hverju
máli skiptir það, þegar endurfædd
sál vottar sanna trú sína í heyr-
anda hljóði?
Þá reis annar á fætur til að op-
inbera sitt sanna hjartalag. Sá
hélt því mjög á loft, að hann væri
danskmenntaðri en almennt ger-
ist. Því að það var einmitt í
kóngsins Kaupmannahöfn og á
danskri tungu, sem honum hafði
Ijóslegast opinberazt hin tak-
markalausa þjónkun kommúnista
um allan heim við sjálfa myrkra-
maktina í Moskvu. Og sú opin-
berun fólst í því, að þegar upp-
reistin í Ungverjalandi var brot-
in á bak aftur, sællar minningar,
þá stóðu þvert yfir síðu kommún-
istablaðsins í Kaupmannahöfn
þessi félegu orð: „Meddelelse fra
Moskva“. „Þetta er á dönsku, eins
og þið heyrið,“ sagði vitnið, „og
eins og þið vitið, þá þýðir þetta:
„Þráðurinn frá Moskvu“ eða
„línan frá Moskvu“. Og áhorf-
endur sátu eins og dæmdir, því
að þessa merkingu orðsins hafði
enginn heyrt fyrr. En því dýrð-
legri var vitnisburðurinn, því að
hann var staðfesting þess, að svo
mikið geta menn lagt á sig fyrir
hina einu sönnu trú, að menn
skirrast ekki við að gera sig að
fíflum á almannafæri.
Hvar skal staðar numið við
frásagnir af játningum hinna
sanntrúuöu á þessum fundi? Enn
(Framhald á 6. síðu.)
Föstudagur 6. apríl 1962
4) — Verkamaðurinn