Vísir - 06.06.1963, Page 9
V1SIR . Fimmtudagur 6. júní 1963.
9
Hagur kvenna hefur stórbætzt
Eitt af megineinkenn-
um viðreisnarinnar er
sú staðreynd, hversu
hún hefur látið til sín
taka á breiðum grund-
velli og á ólíkum svið-
um. Flestar stéttir og
flokkar manna hafa not-
ið margvíslegra umbóta.
Og þá jafnt karlar sem
konur. f þeim tilgangi að
afla nánari frétta af mál
efnum kvenna og hvað
áunnizt hafi á þeim
vettvangi, hefur Vísir
snúið sér til Auðar Auð-
uns, alþingismanns.
Auður er eina konan, sem
möguleika hefur á a8 komast á
þing að kosningum loknum, og
verður því óbeinlínis fulltrúi
kvenþjóðarinnar á löggjafar-
þingi. Hefur hún og raunar
gegnt því hlutverki um langan
aldur, og á sfðasta kjörtfmabili
sat hún ásamt annarri konu,
Ragnhildi Helgadóttur, einnig
fulltrúa Sjálfstæðisflokksins á
Alþingi.
„Það þarf auðvitað ekki að
taka það fram“, sagði Auður,
„að á sfðasta kjörtfmabili, hafa
stórfelldar umbætur átt sér stað
í málefnum kvenna, bæði f mál-
um sem snerta þær beinlínis, og
eins öðrum sem hafa almennt
gildi og hafa þannig áhrif á kjör
kvenna. Er hægt að minna á f
því sambandi launajafnrétti,
breytingar á lögum um réttindi
og skyldur hjóna, húsmæöra-
orlofið, skattalækkanir, auk al-
mannatrygginga mæðrastyrki
og fjölskyldubætur og alla þá
miklu löggjöf f menningar og
skólamálum, sem konur kunna
bezt að meta“.
ALMANNATRYGGINGAR
Með breytingunum á lögunum
um almannatryggingar fengu
mæður mjög aukna styrki.
Bamalífeyrir var hækkaður um
43% og fjölskyldubætur með
bömum hækkuðu mjög m. a.
hækkuðu fjölskyldubæturnar
með 4 börnum á 1. verðlags-
svæði um 252% og á 2. verðlags
svæði um 369%.
Ekkjubætur við dauðsfall
maka hækkuðu úr kr. 19.200 í
kr. 106.517.
Nú em greiddar bætur með
hverju bami kr. 3077.00 en áður
vom engar bætur greiddar með ,
tveim fyrstu bömunum. Svo 1
mætti lengi telja, þótt þess þurfi
ekki, því þessar hækkanir hafa
konur sjálfar orðið varar við.
HÚSMÆÐRAORLOF O.FL .
Af þeim málum sem ég man
helzt eftir, sem komu fyrir þing
á þessu kjörtímabili og snertu
konur sérstaklega, má nefna hús
mæðraorlofið og breytingarnar,
á lögunum um réttindi og skyld 'í
ur hjóna. Sett vom sérstök lög
um húsmæðraorlof og fram- |
lag rfkisins hækkaði á þessu
ári úr kr. 375 þús í kr. 550 þús.
Mæðrastyrksnefnd hefur áður
rekið þessa starfsemi með mikl
um og góðum árangri og nú hef
ur orlofsnefnd bætt við skv.
lögunum frá 1961.
Með breytingunum á lögunum
1
tíð viðreisnarinnar
um réttindi og skyldur hjóna
vom afnumdar leifamar af því
misrétti sem áður fyrr ríkti í
fjármálum hjóna. Er hér á ferð-
inni mikil réttarbót.
LAUNAJAFNRÉTTI.
Frumvarp um launajafnrétti
var flutt á þessu þingi og stutt
af stjómarflokkunum með þeim
afleiðingum að málið var farsæl
lega til lykta leitt. Fá nú konur
í ýmis konar verkakvennavinnu
jafnmikið kaup og karlmenn
fyrir samskonar vinnu. Þó hefur
atvinnuvegunum verið gefið
nokkuð aðlögunartfmabil, þann-
ig, að verkakonumar fá hækk-
un sfna smám saman, eða f á-
föngum. Þetta ákvæði var mikill
þymir í augum kommúnista, sér
staklega Hannibals, sem flutti
þegar f stað frumvarp og yfir-
bauð fmmvarp það sem ríkis-
stjómin studdi. Vom þessi við-
brögð Hannibals hin spaugileg-
ustu, sérstaklega þar sem hann
lét undir höfuð leggjast að gera
neitt í launajafnrétti kvenna,
meðan hann var félagsmálaráð-
herra. Engar raunhæfar tillögur
eða aðgerðir komu úr þeirri átt.
MENNINGAR-
OG SKÓLAMAL.
Engir aðrir þegnar þjóðfélags
ins en konur, kunna betur að
meta þær framkvæmdir sem átt
hafa sér stað í menningar- og
skólamálum. Stuðningur stjórn-
arvalda og velvild þeirra f garð
menningar og menntunar eru öll
um kunn. Geta má þess að
framlög rfkisins til skólabygg-
inga einna saman (gagnfræða-
og barnaskóla) hækkuðu á kjör-
tímabilinu um 138 millj. kr. Seg
ir það sfna sögu. Hér er hlúð að
bömum og miðað að því að
skapa þeim betri framtíð og
meiri möguleika.
RÆTT VIÐ AUÐI AUÐUNS
HVER VELDUR
V ÖRUHÆKKUN?
Hvað segið þér um þá vöru-
hækkun sem orðið hefur, Auð-
ur?
Engin neitar því að vörur
hafa hækkað, en hins vegar má
skýra hækkanir þessar á ýmsa
vegu. í öllum matvörukaupum,
eru landbúnaðarvörur lang-
stærsti útgjaldaliðurinn. Allir
vita einnig að verð landbúnaða
vara, er lögbundið í samræmi
við kaupgjald, þannig, að ef
kaup hækkar, þá hækka land-
búrtaðarvörur sjálfkrafa. Þeir,
sem krefjast hækkana og fá
þeim framgengt kalla þvf yfir
sig vísvitandi hækkað vöruverð.
Má því sjá að hægt er að skella
skuldinni á kommúnista og
Framsóknarmenn, einmitt þá,
sem kvarta undan vöruhækkun
um og kenna viðreisninni um.
Ekki er heldur sanngjarnt að
líta á vöruverðið sem einhlítan
mælikvarða á afkomu heimilis-
ins. Þar verður líka að taka til
lit til þeirra skattalækkana, sem
fólk hefur notið, t. d. hafa hjón
sem eiga börn og hafa kr.
100.000,00 tekjur á ári engar
skattskyldur. Lfta ber og á al-
mannatryggingar sem ég hef áð
ur minnzt á, og auk þess má
ekki gleyma hinum stórfelldu
niðurgreiðslum og uppbótum á
landbúnaðarvörum. Á þessu
kjörtímabili hafa slíkar uppbæt-
ur hækkað um 282 millj.
kr., hvorki meira né minna.
ÍBÚÐAEIGENDUR
HLUTFALLSLEGA
FLESTIR HÉR.
Stjórnarandstaðan hefur hald-
ið uppi miklum kveinstöfum og
barlómi f húsnæðismálum og
kvartar undan þvf, hversu erfitt
sé ungu fólki að koma sér upp
heimili. Auðvitað er alltaf auð-
velt að hefja slíkan harmagrát
og finna að slíkum hlutum, með
an þeir eru ekki bókstaflega
gefnir upp í hendurnar á fólki.
Ég efast um að það sé nokkurs
staðar f heiminum Jafn algengt
«ð fólk eigi sitt eigið húsnæði
og hér og gildir það um fólk á
öllum aldri. Rfkisstjómin hefur
hins vegar sýnt það, að hún
styður þessa þróun með aðgerð
um sfnum f húsnæöismálum.
Hefur hún á þann hátt stórauk-
ið lán til íbúðarbygginga. Hins
vegar hlýtur það að vera öllum
Ijóst, að það em ætíð erfiðleikar
fyrir ungt fólk, að koma sér upp
og eignast íbúð„ þegar á fyrstu
hjúskaparárunum. Liggur það f
hlutarins eðli.
Ég vil að lokum minna fólk á
þær hrakspár sem fylgdu þess-
ari rfkisstjóm úr hlaði fyrir
fjórum árum. 1 dag getur hver
sem er litið f sinn eigin barm,
f kringum sig og á þjóðfélagið
allt. Ef þeir skoða ástandið með
sanngimi, játa eflaust flestir að
afkoman sé góð, bjarsýni sé rfkj
andi og iðandi athafnarlíf.
Þar eru einkenni íslenzks
þjóðfélags f dag.
1500nemenéur voru í Iðnskólanum
Á sfðasta kennsluári vom f Iðn-
skóla Islands 1478 nemendur. —
Brautskráðust nú 243 iðnlærlingar.
Hlutu fimm þeirra ágætiseinkunn,
129 fyrstu einkunn og er þetta
betri árangur en áður hefur náðst.
80 fengu aðra einkunn og 20 þriðju
einkunn, en 36 féllu eða gengu frá
prófi.
Þór Sandholt rakti starfsemi skól
ans við skólauppsögn á laugardag-
inn fyrir hvítasunnu. Hann greindi
frá helztu þáttum f starfi Iðnskól-
ans, sem em þessir: September-
námskeiðið, sem er undirbúnings-
og sérgreinanámskeið. Þau störf-
uðu f 21 deild, nemendur vom 347.
Venjuleg iðnskólakennsla starf-
aði í þremur námskeiðum, eitt
fyrir jól og tvö eftir jól. Tekur
hvert þeirra 2 y2 mánuð. Hún fór
fram í 40 bekkjardeildum, voru
iðnlærlingar 857.
Þá koma sérstök verkleg nám-
skeið eða framhaldsdeildir fyrir
222 nemendur og skiptust þeir í
20 deildir.
Meistaranámskeið var nú starf-
andi í byggingariðnaðinum og
stunduðu það 52 nemendur sem
allir gengu undir próf. Loks má
geta þess, að nokkrir nemendur
stunduðu framhaldsstærðfræði,
sem er til þess ætluð að auðvelda
þeim inngöngu í tækniskóla er-
lendis.
Hæstur á burtfararprófi var Egg-
ert Sigurðsson er var f bókbandi
og hafði 9,29 í aðaleinkunn. Hlaut
hann verðlaun frá skólanum, frá
iðnnemafélaginu Þráinn og bók-
bindaraverðlaun Guðmundar Gam-
alíelssonar. Þá er það óvenjulegt,
að númer tvö varð stúlka, Erla
Gísladóttir, sem lærði hárgreiðslu
með aðaleinkunn 9,23.
Skólastjóri ræddi ýmislegt um
starf skólans. Hann gat þess m.a.
að nú hefði meistaranámskeið tek-
izt mjög vel og myndu þeir sem
tóku þátt í því hafa haft mikið
gagn af. Þá fer stöðugt vaxandi
þátttaka í verklegum námskeiðum,
og verður unnið að því að koma
upp vinnustofum fyrir hinar ýmsu
iðngreinar. Nú er t.d. ætlunin að
koma upp fyrir haustið verklegri
vinnustofu fyrir bakaraiðn á efstu
hæð skólans og mun Rafha í Hafn-
arfirði smíða bökunarofn fyrir hana
en Gfsli Ólafsson bakari mun taka
að sér kennsluna. Vonast menn til
að þetta geti orðið til að auka
áhuga fyrir bakaraiðn, en skortur
hefur verið á lærlingum í henni.
Stærsta framtfðarverkefnið er að
stækka skólahúsið til að koma
fyrir vinnustofum, m.a. í málmiðn-
aði o. fl. Skólahúsið eins og það
er nú. er fullskipað, allt pláss not-
að, meira að segja efsta hæðin,
Framhald á bls. 5.