Dagblaðið Vísir - DV - 01.08.1985, Blaðsíða 10

10
DV. FIMMTUDAGUR1. AGUST1985.
Viðskipti og efnahagsmál Viðskipti og efnahagsmál

Sala steypu
að jafnast
út árið
„Steypusala hefur verið örlítið
minni í sumar en undanfarin sumur,
kemur þar mest til hve vetur var
góður. Það var jöfn steypusala í all-
an vetur,” sagði Guðmundur Bene-
diktsson, markaðsstjóri hjá B.M.
Vallá.
Guðmundur sagði að sér virtist
sem húsbyggjendur héldu nokkuð að
sér höndum í augnablikinu og senni-
lega væri það mest vegna óvissu í
lánamálum.
„Við hjá Vallá getum samt ekki
annað en verið ánægðir með útkom-
una það sem af er árinu, við erum
með stór verk eins og brúna yfir
Kringlumýrarbraut og þá höfum við
fengið steypuna í nýja Hagkaupshús-
ið.”
Um helstu byggingaframkvæmdir
á næstunni nefndi Guðmundur nýja
áfangann í Grafarvogi. „Það liggur
þó ekki ljóst fyrir hvenær fram-
kvæmdir hefjast þar, fer allt eftir því
hvenær hverfið verður tilbúið af
hálfu borgarinnar.”
-JGH
„Búffs, þessi steypa." Steypusala var mikil i gófla veðrinu i vetur, og
hefur þafl aftur haft þau áhrif afl örlitifl minna hefur selst af steypu i
sumaren ella.
Bandarískt áhættufjármagn til íslenskra uppfinningamanna:
„Ekki í vafa um að
Bandaríkjamenn eru
tilbúnir til þess”
— viðræður íslendinga og bandaríska viðskiptaráðuneytisins
hafafarið fram
Verður stof nað áhættuf jármagnsf yrirtæki á íslandi innan
skamms?
Það lifla mörg ár frá þvi hugmyndin kemur fyrst fram í kolli uppfinninga-
mannsins þar til hún er farin afl seljast. Vandamálifl er ekki sist þafl hversu
dýrt er að koma mefl nýjar vörur á markafl, auglýsingakostnaflur er grfur-
legur.
Svo kann aö fara að bandarísk
stjómvöld setji áhættufjármagn í hug-
myndir íslenskra uppfinningamanna í
framtíðinni. Viðræður Islendinga og
bandaríska viðskiptaráðuneytisins
hafa farið fram vegna þessa máls. Og
verði það að veruleika munu íslensk
stjórnvöld og bandarisk stofna fyrir-
taÁi á Islandi, svokallað „Venture
Capital Funds”, áhættufjármagns-
fyrirtæki. Hvor um sig legðu þá fram
200 þúsund dollara eða 8 milljónir
króna.
Bandaríkjamenn tilbúnir
„Eg er ekki í neinum vafa um aö
Bandaríkjamenn eru tilbúnir en því
miður er ég ekki eins bjartsýnn á að
við Islendingar séum fúsir,” sagði
Gunnlaugur Sigmundsson, forstjóri
Framkvæmdastofnunar.
Gunnlaugur er einn þeirra sem hafa
rætt við bandarísk stjómvöld. „Það.
hafa veriö óformlegar viðræður ég
kom inn í myndina vegna þess að ég
þekkti menn í bandaríska viðskipta-
ráöuneytinu frá því ég vann í Banda-
ríkjunum.”
„Þegar ég svo fór út til Bandaríkj-
anna í júníbyrjun ræddum við Helgi
Ágústsson, í utanríkisráðuneytinu, við
Bruce Merryfield, aðstoðarráðherra
bandaríska viöskiptaráðuneytisins.
Hann sýndi málinu mikinn áhuga og
tók okkur ákaflega vel,” sagði Gunn-
laugur.
Áhættufjármagnsfyrirtæki
í Bandaríkjunum
I Bandaríkjunum em starfrækt
áhættufjármagnsfyrirtæki, „Venture
Capital Funds”. Þau vinna þannig að
þau taka upp hugmyndir uppfinninga-
manna og fóstra þær. Þetta er ekki
góðgerðarstarfsemi heldur hrein við-
skipti.
Færri hugmyndir slá í gegn en þær
sem era fóstraðar og því verður ágóð-
inn af þessari einu sönnu að vega upp á
móti hinum semfóra forgörðum. Ágóð-
inn felst í því að uppfinningamaðurinn
endurgreiðir aðstoðina auk þess sem
fyrirtækið fær einhvern hagnað af að
selja stórfyrirtæki uppfinninguna.
Ágóði af einkaleyfi
Uppfinningamaðurinn fær hagnað-
inn af einkaleyfinu en greiðir jú
hluta hans til áhættufjármagnsfyrir-
tækisins vegna þess fjármagns sem
hann hefur fengið. Auk þess er hagur
hans í því að hafa fengið aðstööu til að
þróa hugmynd sína og komast í sam-
band við stórfyrirtæki sem koma henni
á markað.
Gunnlaugur sagði að þessu til viðbót-
ar væri það tvímælalaust hagur fyrir
uppfinningamanninn að standa í
samningum við stórfyrirtækin í sam-
vinnu við áhættufjármagnsfyrirtækið,
hann væri sterkari við samningaborðiö
en ella.
Fyrirtækið á íslandi
„Það áhættufjármagnsfyrirtæki
sem hugsanlega verður stofnað hér-
lendis kemur til með að fara vandlega
yfir hugmyndir íslenskra uppfinninga-
manna. Síðan verða þær allra álitleg-
ustuvaldarúr.
Eg reikna með því að eftir svona 2 ár
verði komin reynsla á það hvort um
raunhæfa söluvöru er að ræða eða
ekki. Á þessum tímapunkti kemur
bandaríska viðskiptaráðuneytið aftur
til sögunnar.
Það er þá tilbúið að hjálpa
uppfinningamanninum og áhættufjár-
magnsfyrirtækinu til að komast í sam-
band við bandarískt stórfyrirtæki sem
kemur vöranni á markað, hugsanlega
leggur þá viðkomandi fyrirtæki í enn
frekari þróunarkostnað auk auglýs-
inga og þess háttar.
Bandarísk stórfyrir-
tæki með vöruna
á markað
Allur sá kostnaður sem fellur til við
að markaössetja vörana er greiddur af
stórfyrirtækinu, það tekur áhættuna. Á
móti fær það sölusamninginn og
kannskiframleiðsluna líka.
Hvað framleiðsluna varðar er þó
auövitaö stóra vonin sú aö vörar ís-
lensku uppfinningamannanna verði
framleiddar á Islandi og iönaöur þar
með efldur hérlendis. ”
Jóhannes Pólsson uppfinningamaður hefur meflal annars fundið upp lyfja-
glös með sérstöku öryggisloki. Svo kann afl fara afl íslenskar uppfinningar
fói byr ef af samvinnunni vifl Bandarikjamenn verflur.
Gunnlaugur sagöi að það yrðu ekkert
frekar stórfyrirtæki í Bandarikjunum
sem yrðu fyrir valinu sem dreifingar-
aöilar.
„Áhættufjármagnsfyrirtækinu og
uppfinningamanninum er frjálst að
snúa sér hvert sem er, þess vegna til
einhvers stórfyrirtækis í Evrópu, sé
það talinn besti kosturinn. ”
Uppfinningamaðurinn
endurgreiðir aðstoðina
Slái hugmynd íslensks uppfinninga-
manns í gegn kemur hann til meö aö
greiöa hverja krónu sem hann fékk frá
áhættufjármagnsfyrirtækinu til baka
með einni og hálf ri.
Sé hins vegar búið að kosta hugmynd
sem misheppnast, nær ekki að verða
söluvara, er það áhættufjármagns-
fyrirtækið sem borgar brúsann. Það
verður strikað yfir upphæðina.
— En er ekki verið að kasta fé á glæ
þar sem búast má við að fáar hug-
myndirsláiígegn?
„Það er ljóst, að þaö er ekki veriö að
stofna fyrirtæki sem á að vera rekið
með tapi, þetta verður rekið á
viðskiptagrundvelli. Fyrirtækið verð-
uraðberasig.
ör vöxtur áhættu-
fjármagnsfyrirtækja
í Bandaríkjunum
Eg hef heyrt að reynslan hjá áhættu-
fjármagnsfyrirtækjum í Bandarikjun-
um sé sú að ein hugmynd af hverjum
fimm slái í gegn. Ágóðinn af þessari
einu vegur þá upp tapið af hinum. Og
vöxtur þessara fyrirtækja í Bandaríkj-
unumermikill.
Það er auðvitað útilokað að segja
fyrirfram um það hvemig þetta verður
hérlendis. En ég tel að það þýði ekki að
hafa endalaust hugmyndir, þaö verður
að gera allt til að koma þeim á fram-
færi, stofnun þessa fyrirtækis er liöur í
því.”
Miklir möguleikar
í fiskiðnaðinum
— En á hvaða sviðum telur Gunn-
laugur að við eigum mesta möguleika
áaðsláígegn?
„Mín skoðun er sú að það sé í
fiskiönaöinum. Bandaríkjamenn hafa
frekar litla þekkingu á því sviði og þess
vegna sjá þeir sér hag í því að flytja
slíka þekkingu inn.” -JGH.
Opíinderkonrorf
En Jóhannes flutti út til Danmerkur, „vegna skilningsleysis yfirvalda ó
uppfinningum minum og gildi þeirra", eins og hann orflafli þafl i samtali
við DV þann 14. janúar 1984.