Dagblaðið Vísir - DV - 13.10.1987, Blaðsíða 12

12
ÞRIÐJUDAGUR 13. OKTÓBER 1987.
Neytendur
Tiyggingamál:
Hækkaður elli-
og örorkulfféyrir
1. okt. sl. hækkuöu bætur al-
mannatrygginga um 7,23% og mun
ég gera grein fyrir bótagreiðslum
eins og þær eru eftir hækkunina.
Elli- og örorkulífeyrir
Grunnlífeyrir einstaklinga er nú
8.129 kr. á mánuði en ef hjón njóta
bæði lífeyris fær hvort þeirra kr.
7.316.
Óskert tekjutrygging er hin sama
hjá einstaklingum og hjónum eða
kr. 14.118 á mánuði.
Hjá einstaklingum byrjar tekju-
tryggingin að skerðast við 7.900 kr.
tekjur á mánuði. Síðan skerðist
hún eftir ákveðnum reglum en fell-
ur ekki alveg niður fyrr en við
39.273 kr. tekjur á mánuöi.
Ef samanlagðar tekjur hjóna, sem
bæði njóta lífeyris, fara yfir 11.058
kr. á mánuði skerðist tekjutrygg-
ingin en fellur ekki alveg niður fyrr
en við 73.805 kr. tekjur á mánuði.
Heimilisuppbót greiðist aðeins ein-
staklingum sem búa einir og hafa
tekjutryggingu. Óskert er hún 4.799
kr. á mánuöi en skerðist í sama
hlutfalli og tekjutryggingin.
Sérstök heimilisuppbót, kr. 3.301,
greiðist til viðbótar ef þessir aðilar
hafa engar aðrar tekjur.
Hámarskbætur einhleypings:
Elli-ogörorkulíf. kr. 8.129
Óskerttekjutr. kr. 14.118
Heimilisuppbót kr. 4.799
Sérstök heimilisuppbót kr. 3.301
Samtals kr. 30.347
Hámarksbætur hjóna sem bæði
njóta lífeyris:
Elli- og örorkulíf. kr. 7.316
Óskerttekjutr. kr. 14.118
Samtals kr. 21.434
hjóhvoruhjóna
Makabætur má greiða maka elli-
eða örorkulífeyrisþega sem ekki
hefur sjálfur lífeyri og er heima til
að annast lífeyrisþegann. Geta þær
numið 80% af grunnlífeyri og
tekjutryggingu, kr. 17.798 á mán-
uði.
Síðan er heimilt að greiða uppbót
vegna lyfjakostnaðar, mikillar
umönnunar eða hárrar húsaleigu.
Er hún úrskurðuð af lífeyrisdeild
Tryggingastofnunar og er ákveðið
hlutfall af grunnlífeyri.
Meðlag og barnalífeyrir, kr. 4.978 á
mánuði, er greitt til 18 ára aldurs..
Heimilt er þó að framlengja þessar
greiðslur tn 20 ára aldurs ef ungl-
ingurinn stundar skólanám.
Mæðra- og feðralaun eru greidd
einstæðum foreldrum einnig til 18
ára aldurs barnanna. Þau eru mis-
munandi há eftir fjölda bama:
Mæðral. m. einu kr. 3.120ámán.
bami
Mæðral. m. 2 börnum kr. 8.174 á mán.
Mæðral. m. 3 bömum kr.14.499 á mán.
Ekkju- og ekkilsbótum eiga cillir,
nema ellilífeyrisþegar, rétt á í 6
mánuði eftir lát maka. Fiárhæð
þeirra er 10.186 kr. á mánuði. Ef
börn innan 18 ára eru á framfæri
greiðast auk barnalífeyris bætur í
12 mánuði í viðbót. Nema þær 7.638
kr. á mánuði.
Tryggingamál:
Hver er
réttur okkar?
Greinar um tryggingamál birtast
að á neytendasíðunni á þriðjudög-
um. Það er Margrét Thoroddsen sem
sér um þennan þátt. Hún svarar
einnig fyrirspumum ef einhverjar
kynnu að berast. Utanáskriftin er
DV,c/o Margrét Thoroddsen, Þver-
holti 11, Reykjavík.
Ellilifeyrir hækkaði fyrir skömmu.
Ekkjulífeyrir er aldrei greiddur
fyrr en við 50 ára aldur og er hann
mismunandi hár eftir aldri kon-
unnar þegar hún verður ekkja. Við
sextugsaldur er lífeyririnn jafnhár
ellilífeyri, 8.129 á mánuði.
Fæðingarorlof er almennt greitt í
þrjá mánuði en upphæðirnar eru
misháar eftir vinnuframlagi:
Fullt fæðingarorlof (miðast við
1032 stundir eða meira) kr. 36.348.
2/3 fæðingarorlof (miðast við 516
- 1032 stundir) kr. 24.232.
1/3 fæðingarorlof (miðast við
minna en 516 stundir) kr. 12.116.
Undir þann flokk falla konur sem
eingöngu vinna heimilisstörf.
Vasapeningar greiðast til lífeyris-
þega sem dveljast til langframa á
stofnunum og hafa engar tekjur.
Eru þeir mismunandi háir, eftir því
hvort dvalist er á sjúkrastofnun
eða elliheimili:
Sjúkrastofnanir kr. 4.212 ámán.
Elliheimili kr. 5.012 á mán.
Sjúkradagpeningar eru greiddir frá
15. veikindadegi ef viökomandi hef-
ur verið óvinnufær a.m.k. 21 dag.
Fullir sjúkradagpeningar eru kr.
346,93 á dag og kr. 94,14 fyrir hvert
barn á framfæri innan 18 ára.
Slysadagpeningar eru greiddir frá
8. degi ef hinn slasaði hefur verið
óvinnufær a.m.k. í 10 daga. Upp-
hæð þeirra er kr. 438,95 á dag og
94,14 fyrir hvert barn innan 18 ára
aldurs.
Dánarbætur vegna slyss eru kr.
10.186 á mánuði og eru greiddar í 8
ár.
Athygli skal vakin á því að sækja
þarf um allar bætur almannatrygg-
inga.
Margrét Thoroddsen
Heilsufæði
Tvær óvenjulegar
tegundirafsultu
Það er alltaf gaman að prófa sig
áfram og búa til óvenjulega sultu.
Hér á eftir koma tvær uppskriftir. í
annarri eru gulrætur aðaluppistaða
en í hinni bananar. í bananasultumi
er C-vítamínduft sem notað er til að
koma í veg fyrir að bananamir
dökkni of mikið. Dufdð er hægt að
fá í flestum apótekum eða verslun-
um með heilsuvörur.
sjóðið án loks í 10 mínútur. Hrærið
oft í á meðan. Afhýðið og saxið ban-
anana á meðan og látið út í pottinn
með C-vitamínduftinu. Látið malla
án loks í um það bil 1 'A klukkushmd
eða þangað til blandan er þykk og
sultukennd. Bætið þá kanil út í.
Gulrótasulta
1 kg rifnar gulrætur
1 sítróna, söxuð smátt
1 appelsína, söxuö smátt
1 dós ananaskurl (400 g)
3 bollar sykur
'A bolli appelsínuþykkni
Blandið öllu saman í stórum potti.
Látið suöuna koma upp, minnkið
hitann og látið malla án loks 1 20
mínútur. Hellið í niðursuöuglös og
lokið þétt. Sjóðið í vatnsbaði í 5 mín-
útur. Það verða um 4-5 bollar af
sultu úr þessari uppskrift.
Bananasulta
3 bollar sykur
'h bolli vatn
10 þroskaðir bananar (II. flokks)
2 msk. C-vítamínduft
'/, tsk. kanill
Blandið saman í stórum potti sykri
og vatni. Látið suðuna koma upp og
Svanfríður
Hagvaag
skrifar
Hellið sultunni í heitar niður-
suöukrukkur og skiljið eftir um það ■
bil 1 cm borð á krukkunum. Lokiö
þeim vandlega og sjóðið í vatnsbaði
í 15 mínútur. Það er líka hægt aö
setja sultuna í venjulegar niður-
suðukrukkur, skilja eftir um 2 cm
borð á þeim, loka vel og geyma í
frysti. Þessi uppskrift er um það bil
5 bollar af sultu.
Varasöm efni
Vinnueftirlit ríkisins hefur nýverið
sent frá sér upplýsingablöð um notkun
varasamra efha, þá hættu sem fylgir
notkun þeirra og þær varúðarráðstaf-
anir sem unnt er aö beita. •
í Fréttabréfi um vinnuvemd kemur
fram að notkun slíkra efna færist stöð-
ugt í aukana í íslensku atvinnulífi.
Tilgangurinn með útgáfu þessara
bréfa er að fræða fólk um notkun efn-
anna þannig að minni líkur verði á
slysum af þeirra völdum en fyrir-
myndin er fengin frá Sviþjóð þar sem
mikið er gefið út af slíkum bréfum.
Þegar era komin út 14 blöð en stefnt
er að því að gefa út um 100 blöð. í
þessum fyrstu blöðum er fjallað um
eftirfarandi efni: tólúen, stýren, form-
alín, freon, tetraklóretýlen, ammón-
íak, ammóníakvatn, salt- og brenni-
steinssýra af ýmsum styrkleikum og
terpentínu.
Auk erlenda heitisins era gefin upp
önnur algeng heiti hvers efnis, baeði
íslensk og erlend. Einnig er skýrt frá
mengunarmörkum og hvemig efnið
er merkt í merkingarkerfi Evrópu-
bandalagins. Þá era talin upp þau
áhrif sem efnin hafa á mannslíkam-
ann og starfsemi hans og hvaða önnur
hætta er samfara notkun efnanna, s.s.
bruna- og sprengihætta.
Þá era leiðbeiningar um fyrirbyggj-
andi aðgerðir og lögð rík áhersla á
gildi góðrar loftræstingar í meðferö
efnanna. Að lokum er svo fjallað um
skyndihjálp og bruna en mikilvægt er
að nota réttan slökkvibunað hveiju
sixmi.
Blöðin fást hjá Vinnueftirlitinu og
hjá umdæmisstjórum þess og kostar
settið kr. 150 en einstök blöð kr. 15.
-PLP
TERPENTINA
heilsuspillandi (Xnl
EFNALÝSING NR: 1
Fyrirbyggjandi
aðgerðir
Hlífðarbúnaður
HeílSUfarS- Hæltulegl »ió mnondun. vift snerlingu vift huA og vih innloku
hættur Innondun i,-:"i'i,. •. v,-. ,v. ,i., ... ; ...i
Bruna- og Mjogeldlim
sprengihætta '
Blöðin eru prentuð á gljápappir og eiga því að geta þolað volk í höndum
manna á vinnustað.
Munið að senda inn
upplýsingaseðilinn