Dagblaðið Vísir - DV - 14.11.1992, Blaðsíða 23

LAUGARDAGUR 14. NÓVEMBER 1992.
23
dv Menning
Og Derrick
að byrja...
Klukkan í tuminum er fimmta
ljóöabók Vilborgar Dagbjartsdótt-
ur en nú eru liðin allmörg ár síðan
Vilborg sendi síðast frá sér ljóð á
bók. Mál og menning gaf út heildar-
safn ljóða hennar árið 1981 og tíu
árum fyrr kom Kyndilmessa út.
Það má því búast við að mörgum
hafi fundist mál til komið að fá í
hendurnar nýja bók úr þessari átt
og þeir sem hrifist hafa af ljóðum
Vilborgar verða örugglega ekki
fyrir vonbrigðum að þessu sinni.
Einlægni og alúð hefur löngum
einkennt ljóð Vilborgar og inn-
gangsljóð bókarinnar, sem hún
semur í minningu Snorra Hjartar-
sonar, gefur tóninn. Ljóðið geislar
af hlýju og mýkt:
Farðu ekki
sagði ég viö hann
áriö er ekki liðið Vilborg Dagbjartsdóttir.
aðeins komið haust
Vertu lengur hjá okkur -
líka í vetur
Og nú
þegar mjölhn
þekur greinar trjánna
er hann sem elskaði lauf og stjömur
horfmn inn í hvíta þögnina
(Úr Vetrinum bls. 7).
Það er sama hvert yrkisefnið er, tilfinningarnar eiga alltaf greiðan að-
gang að huga lesandans. Tregi og söknuður þegar ort er um látinn vin,
gleðin sem fylgir því smáa í tilverunni eða angist lítiis barns sem býr
hjá móður sinni í Kvennaathvarfinu og á myndinni sem hún teiknar „er
sóhn að gráta / táralækir ná alveg niður í bláar öldurnar / og barmafylla
hafið.“ (Ur í skriftartíma bls. 15.) Myndmálið er auðugt og gefandi og svo
sterkt að manni fmnst eins og maöur sé að horfa á málverk í huganum.
Dæmi um þetta er ljóðið Vormorgunn (bls. 11), einfalt ljóð og fallegt um
lítinn dreng sem gleymir sér við leik í nýföllnum snjó á skólalóðinni.
Bókmenntir
Sigríður Albertsdóttir
Stundum er tveimur myndum af sömu manneskjunni smellt saman í eina
á óvæntan og skemmtiiegan hátt eins og t.a.m. í ljóðinu Spegilmynd (bls.
24): „Mér ætti víst að vera það ljóst / hvað ég er ljót“ segir stúlkan mæðu-
lega við sjálfa sig. En síðar í sama ljóði brosir hún alsæl við mynd sinni
í speglinum því hún „er orðin alveg eins og / mamma sáluga!" Og í ööru
ljóði er dregin upp skondin mynd af hversdagslegum viðburði þar sem
alvaran er þó innan seilingar:
Meðan auglýsingamar voru
notaði ég timann
og skaust út með ruslið
Sat þá ekki Amor litli grátandi
á sorptunnulokinu!
Örvamælirinn fullur af brotnum örvum
Kveinstafir hans
gengu mér að hjarta
en hvað gat ég - gömul konan
Og Derrick að byrja í sjónvarpinu
(Bls. 29.)
Heiti ljóðsins, Leiðinda uppákoma, vísar á kaldhæðinn hátt til sam-
skipta- og afskiptaleysis fólks gagnvart ástinni, sjálfum sér og öðrum. „En
hvað er / sá sem þegir / yfir ást sinni?" spyr skáldkonan í ljóöinu Spurn-
ing (bls. 23) og laetur lesendum svarið eftir. Kannski veröur hann einn
og „sá sem er einn hlær ekki“ (bls. 25). En stundum er einsemdin óhjá-
kvæmileg, einsemd mannsins í dauðanum og um það yrkir Vilborg á
kyrrlátan og æðrulausan hátt í ljóðinu Kvíddu því ekki (bls. 37). Dauöinn
er nálægur í fleiri ljóðum því í síðasta hluta bókarinnar, en henni er
skipt upp í fjóra hluta, eru þýðingar á Fimm ljóðum um dauðann eftir
sænska rithöfundinn Barbro Lindgren og á ljóðaflokknum Skip dauðans
eftir H.D. Lawrence. Og ef uppbygging bókarinnar er skoðuð má sjá að
dauðaþemað myndar nokkurs konar ramma utan um bókina. Inngangs-
ljóðið fjallar um dauðann og lokalínur þess, „er hann sem elskaði lauf
og stjörnur / horfinn inn í hvita þögnina", kallast á við lokalínurnar í
síðasta ljóði Lawrence:
Ó, gerðu þér skip dauðans. Ó, gerðu það!
Því aö þú þarfnast þess.
Þvl að siglingin á vit gleymskunnar biöur þín.
(Bls. 56.)
Kannski er klukkan í turninum einnig tákn dauðans, klukkan sem tel-
ur tíma okkar niður. Og ljóðin innan rammans líflð sem við fórum allt
of illa með. Lífið sem Vilborg lýsir af reynslu og innsæi í ljóðum, hvort
sem hún bregður sér inn í hugarheim barna eða fullorðinna.
Klukkan i turninum,
Vilborg Dagbjartsdóttir.
Forlagið 1992.
SMÁAUGLÝSINGASlMINN
Æ FYRIR LANDSBYGGÐINA:
í 99-6272
/ __ GR/ENI
^ EsZa SÍMINN eq
-talandi dæmi um þjónustu!
Sviðsljós
Inga Sigurjónsdóttir og Leifur Þor-
steinsson virða fyrir sér fréttaljós-
myndir.
DV-myndir GVA
Fréttaljós-
myndir í lista-
safniASÍ
Árleg fréttaljósmyndasýning,
World Press Photo, var opnuð í Lista-
safni ASÍ sl. laugardag. Á sýningunni
eru myndir af atburðum á vettvangi
íþrótta, visinda og hsta og voru þær
valdir úr hópi 17.887 mynda frá ljós-
myndurum í 75 löndum. Þetta er í
fyrsta sinn sem fréttaljósmyndasýn-
ingin kemur öll hingað til lands en
vegna stærðar hennar er sýnt bæði
í Listasafninu og Kringlunni en þar
hófst sýningin sl. mánudag.
Guðmundur Arnlaugsson og Einar Guðjohnsen glugga í sýningarskrána.
RÝMUM FYRIR JÓLAVÖRUM
50% AFSLÁTTUR
AF ÖLLUM GRÆNUM
POTTAPLÖNTUM
AÐEINS ÞESSA HELGI.
STÚDÍÓBLÓM
MJODD
f KRAKKAR!
/KUNÍÐ
AÐ BURSTA
(JENNURNAR
Oll Lionsdagatöl eru merkt.
Þeim fylgir jólasveinslímmiði og tannkremstúpa.
Allur hagnaÖur rennur óskiptur til líknarmála.
eru komin á alla
útsölustaði