Dagblaðið Vísir - DV - 17.01.1995, Page 14

Dagblaðið Vísir - DV - 17.01.1995, Page 14
14 ÞRIÐJUDAGUR 17. JANÚAR 1995 Útgáfufélag: FRJÁLS FJÖLMIÐLUN HF. Stjórnarformaður og útgáfustjóri: SVEINN R. EYJÓLFSSON Framkvæmdastjóri og útgáfustjóri: HÖRÐUR EINARSSON •Ritstjórar: JÓNAS KRISTJANSSON og ELLERT B. SCHRAM Aðstoðarritstjóri: ELlAS SNÆLAND JÖNSSON Fréttastjórar: JÓNAS HARALDSSON og GUÐMUNDUR MAGNÚSSON Auglýsingastjórar: PÁLL STEFANSSON og INGÓLFUR P. STEINSSON Ritstjórn, skrifstofur, auglýsingar, smáauglýsingar: ÞVERH.OLTI 11, blaðaafgreiðsla, áskrift: ÞVERHOLTI 14, 105 RVlK. SlMI (91)563 2700 FAX: Auglýsingar: (91 )563 2727 - aðrar deildir: (91 )563 2999 GRÆN NÚMER: Auglýsingar: 99-6272 Askrift: 99-6270 AKUREYRI: STRANDG. 25. SlMI: (96)25013. BLAÐAM.: (96)26613. FAX: (96)11605 Setning, umbrot, mynda- og plötugerð: ISAFOLDARPRENTSMIÐJA HF. Prentun: ARVAKUR HF. - Áskriftarverð á mánuði 1550 kr. m/vsk. Verð í lausasölu virka daga 1 50 kr. m/vsk. - Helgarblað 200 kr. m/vsk. Stíflan heldur enn Vinsældir Þjóðvaka, persónulegs flokks Jóhönnu Sig- urðardóttur, í skoðanakönnunum er nýjasta dæmið í röð flokka, sem byggja fylgi sitt á vaxandi óánægju meðal kjósenda. Þeir telja sumir, að fjórflokkurinn gamli svari ekki þörfum sínum, og eru að reyna eitthvað nýtt. Meirihluti kjósenda styður enn gömlu flokkana sína, sumir af meiri eða minni sannfæringu og aðrir af gömlum vana. Skoðanakannanir sýna, að smám saman saxast á þennan meirihluta. Þeim fjölgar, sem nefna nýja eða nýlega flokka eða eiga erfitt með að ákveða sig. Þannig risu og hnigu flokkar Vilmundar Gylfasonar og Alberts Guðmundssonar og þannig er flokkur Jó- hönnu að rísa í vetur. Stuðningsmenn hennar telja, að hún muni vinna gegn rótgróinni spilhngu íjórflokksins og gegn óbeit hans á atlögum gegn vandamálum. Jóhanna nýtur þess, að hún fékk sér ekki ríkisbíl, þegar hún var ráðherra, og misnotaði ekki ferðahvetj- andi launakerfi ráðherra. Hún er talin heiðarleg. Það er stóra máhð í hugum margra stuðningsmanna, en ekki stefnan, sem að mestu er gamalt tóbak frá eðalkrötum. Svipað var uppi á teningnum, þegar Ingibjörg Sólrún Gísladóttir varð borgarstjóraefni. Kannanir sýndu strax, að nafn hennar dugði eitt, áður en vitað var um stefnu- skrá eða önnur borgarfulltrúaefni Reykjavíkurlistans. Hún hefði náð meirihluta ein sér og án stefnu. Kvennalistinn fehur ekki að þessari mynd Vilmundar, Alberts, Ingibjargar og Jóhönnu. Hann ber byrðar tak- markandi sjónarmiða, sem draga suma að, en fæla enn fleiri frá. Auk þess hafnar hann foringjadýrkun og neitar sér þar með um fókus, sem dregur kjósendur th sín. Nýr og óráðinn kjósandi er ekki að biðja um nákvæm- lega skilgreind sjónarmið póhtískra leiðtoga. Hann vih geta treyst dómgreind þeirra og heiðarleika og er sáttur við, að þeir útfæri þá persónueiginleika í hveijum þeim verkefnum og vandamálum, sem verða á vegi leiðtoga. Þetta er lykihinn að tölum, sem við sjáum í miklum mæh í skoðanakönnunum og í minna mæh í kosningum. Tölumar munu smám saman magnast, unz fjórflokkur- inn hrynur eða einhverjir þættir hans taka þeim ham- skiptum, að uppreisnarkjósendur fari að treysta þeim. I þessu skyni dugar ekki lengur að skipta um nafn eins og forverar Alþýðubandalagsins gerðu reglulega. Alþýðubandalaginu mun ekki gagnast núna að kaha sig Alþýðubandalagið og óháða, né heldur að kaha til þreytta verkalýðsrekendur, sem þegar voru mefktir flokknum. Fjórílokkurinn er fremur öruggur um sig, þrátt fyrir undirölduna í þjóðfélaginu. Sem dæmi má nefna, að ráð- herrar hafa ekld afnumið ferðahvetjandi launakerfi sitt, þótt þeir geti ekki haldið uppi neinum vömum í máhnu. Þeir telja sig geta skriðið saman í nýja stjórn. Sennilega em tök íjórflokksins á þjóðfélaginu enn svo mikh, að hann geti haldið áfram að stjórna eftir kosning- ar. Það leysir hins vegar ekki vandann, heldur magnar fylkingu þeirra kjósenda, sem telja fjórflokkinn ekki svara þörfum sínum. Fyrr eða síðar hrynur kerfið. Þegar fjórflokkur er staðinn að því að mynda nýjar og nýjar ríkisstjómir á ýmsa vegu, kosningar eftir kosn- ingar,oán þess að nokkuð breytist, myndast ójafnvægi í stjómmálaástandinu. Lengi getur fjórflokkurinn hamið ójafnvægið, en stíflan getur ekki haldið endalaust. Af atferli fjórflokksins um þessar mundir má ráða, að hann telur brölt kjósenda í könnunum ekki hindra sig 1 að mynda enn eina hefðbundna stjóm eftir kosningar. Jónas Krisfjánsson Greinarhöfundur ætlar að bókin Giobal Paradox auki þingmönnum kjark og viðsýni í upphafi kosningaárs. Skyldulesning fyrir ís- lenska stjórnmálamenn í fyrra kom út ný bók eftir banda- ríska stjórnmálafræöinginn John Naisbitt, sem hefur áöur gefiö út fimm bækur, þar á meðal bækurn- ar Megatrends og Megatrends 2000 sem seldust í miklu upplagi. Nýja bókin heitir Global Paradox, eöa Alþjóðamótsögnin. í bókinni reynir Naisbitt aö horfa fram á veginn og greina tilhneigingar í stjórnmálum og efnahagsmálum samtímans sem ráða muni ferðinni inn í framtíðina. Naisbitt byggir spásagnir sínar ekki á óskhyggju atvinnustjórnmálamannana held- ur á víötækri þekkingu fræði- mannsins og skipulagðri athugun sinni. Hefur hann hlotið viður- kenningu fyrir fræðistörf sín víða um lönd. Mótsagnir Meginþema bókarinnar er að því frjálsari sem viðskipti heimsins veröi því mikilsveröari sé hlutverk hinna smæstu. Þetta er ein af mörgum mótsagnarkenndum full- yrðingum bókarinnar. En höfund- ur færir rök fyrir þeim. Hann bend- ir á að stóru fyrirtækjasamsteyp- urnar, sem myndast hafi á árunum eftir síðari heimsstyrjöldina, hafi þrifist í heimi þar sem hlutimir gerðust hægt. Byltingar í örtölvu- og samskiptatækni eftir 1980 hafi hins vegar gert þessi stórfyrirtæki að nátttröllum. Bendir Naisbitt á aö árið 1993 hafi 50% af útflutningi Bandaríkjamanna komið frá fyrir- tækjum með 19 starfsmenn eða færri, einungis 7% rá fyrirtækjum með 500 starfsmenn eða fleiri. Hlut- ur 500 stærstu fyrirtækja Banda- ríkjanna hafi það ár verið 10% en 20% árið 1970. Efjing þjóðríkisins Önnur mótsögn samtímans segir Naisbitt að sé efling þjóðríkisins. Hinar gömlu ríkisheildir, sem myndaðar voru á tímum nýlendu- og heimsvaldastefnu stórveldanna og voru margar hverjar ekki raun- Kjallariim Tryggvi Gísiason skólameistari ir alla þá sem halda að með því að ganga í samband við stórveldi verði menn heimsborgarar. Evrópusambandið dauðadæmt Naisbitt segir í bók sinni frá fundi hollenska bjórfurstans Freddie Heinecken og breska sagnfræði- prófessorsins Cyril Northcote Parkinson (höfund kenningarinnar um Parkinsons lögmálið). Á fund- inum urðu þessir tveir ólíku menn sammála um að Evrópusambandið gæti ekki lifaö af vegna þess hve aðildarríkin væru ólík að allri gerð og stærð, mannfjölda, efnahag og atvinnuháttum. Urðu þeir sam- mála um að eðlilegt væri að skipta Evrópu upp í 75 raunveruleg þjóð- ríki sem síðan gætu haft samvinnu sín á milli. „Hinar gömlu ríkisheildir, sem mynd- aöar voru á tímum nýlendu- og heims- valdastefnu stórveldanna og voru margar hverjar ekki raunveruleg þjóö- ríki, líöi undir lok og við taki fámenn- ari og einsleitari þjóöríki.“ veruleg þjóðríki, líöi undir lok og við taki fámennari og einsleitari þjóðríki. Meö þjóðríki á Naisbitt við ríki þar sem þegnarnir hafi eina þjóðtungu og sömu menningu. Lýs- ir Naisbitt þessu með enn einni mótsögninni þegar hann segir: „Þaö sem bindur venjulegt fólk saman eru sérkennin." Hann segir að enda þótt stríðsá- tök síðustu ára hafi eðlilega slegið óhug á marga, muni jafnvægi kom- ast á þegar menn átti sig á því að rétturinn til þess að vera maður sjálfur gerir menn örugga, og ör- yggi ýti undir eðlileg samskipti því að öryggi veiti einstaklingum og þjóðum raunverulegt frelsi. Þetta er sannarlega umhugsunarefni fyr- Naisbitt fullyrðir aö tilhneigingin í heiminum stefni að pólitísku sjálf- stæði og sjálfstjórn þjóðríkja - en jafnframt aö beinni efnahagssam- vinnu sjálfstæðra fyrirtækja og verktaka um allan heim sem fara muni fram hjá skrifræði í skjóli háþróaðrar samskiptatækni. Tölvubyltingin hafi gert mynt- bandalag bæði úrelt og óþarft. Þótt John Naisbitt sé djarfur í ályktun- um sínum eru flest rök hans sann- færandi og ætti bókin Global Paradox að vera skyldulesning á Alþingi í upphafi kosningaárs til að auka þingmönnum kjark og við- sýni. Tryggvi Gíslason Skoðanir annarra „Sósíal fasismi“ Háskóia íslands „Ungir stúdentar sem óska óhefts „sjálfstæðs há- skóla“ vita vart hvað þeir gera. Svo rækilega hefur verið þagað um „sósíal fasisma" Háskóla íslands undanfarin ár, að menn virðast beinlínis hafa gleymt því til hvers háskólar eru ætlaðir. Meginhugsjón háskóla er að leyft sé að spyrja spurninga, að litið sé á viðfangsefnin frá ferskum sjónarhóli - að nemend- um sé gert aö líta á málin frá öllum hliðum. Það er þetta sem ekki hefur verið leyft við heimspekideild Háskóla íslands áratugum saman.“ Einar Pálsson fræðimaður í Mbl. 14. jan. Lánastarfsemi og veðsetningar „Við lauslega eftirgrennslan virðist sem ábyrgðir óviðkomandi aðila á útlánum peningastofnana séu stundaðar í margfalt ríkara mæli hérlendis en meðal alvöru peningastofnana þar sem fjármálalegt sið- gæöi er á hærra stigi en meðal síblankra íslendinga ... Lánastarfsemi er áhættusöm og er ekkert sjálf- sagðara en að þeir sem viðskiptin stunda taki áhætt- una. En aö veðsetja eigur annarra og gera kröfur til þess, eins og íslenskir bankar gera, er mjög vafa- samt, svo ekki sé fastar að orðiTcveðið." Oddur Ólafsson i Tímanum 14. jan. Erlendir fjárfestar „Annað hvort vilja útlendingar íjárfesta vegna þess aö ísland hefur eitthvaö fram yfir aðra eða vegna áhuga á innlenda markaðnum. Reglurnar eru þær að útlendingar mega ekki fjárfesta í því sem raunverulega er áhugaverðast eins og sjávarútvegi og orku. Þetta er sambærilegt við aö fá til sín gest og hann má bara velja vondu konfektmolana. Það þarf að eiga sér stað hugarfarsbreyting.“ Edda Helgason, framkvstj. Handsals, í Mbl. 15. jan.

x

Dagblaðið Vísir - DV

Direct Links

If you want to link to this newspaper/magazine, please use these links:

Link to this newspaper/magazine: Dagblaðið Vísir - DV
https://timarit.is/publication/255

Link to this issue:

Link to this page:

Link to this article:

Please do not link directly to images or PDFs on Timarit.is as such URLs may change without warning. Please use the URLs provided above for linking to the website.