Þjóðviljinn - 22.06.1954, Síða 4
4) — ÞJÓÐVILJINN — Þriðjudagur 22. júní 1954
Á mynd þessari sést fundur bænda í Guatemala, er kom saman til að sjá um framkvæmd laganna um
Iandelgnasldptingu. Verið er að skipia óræktuðu landi er var í eigu bandaríska auðhringslns llnited^.
Fruit Company. Stjómin greiddi félagi þessu ríflegar skaðabætur fyrlr landlð.
eigendurnir og ávaxtahringirnir
létu standa í órækt. Þjóðvegir
hafa verið gerðir, landshöfn á
strönd Atlantshafs og rafmagns-
aflstöð er í smíðum. En svo mik-
ils verð sem þessi þróun er
fyrir efnahagslíf og sjálfstæði
og velmegun þjóðarinnar, eins
fer hún í bága við hagsmuni
einokunarhringanna amerísku.
í Guatemala hefur ekkert erlent
ríki neinar herstöðvar.
Fjárveiting ríkisins til
fræðslumála í landinu er hærri
en til landvarna.
Framfarastjórn forsetans Ja-
coþo Arbenz, fylgir trúlega
stefnu sem er friðsöm og heldur
uppi virðingu og rétti þjóðar
vorrar.
'Þetta eru hinar réttu orsakir
til hinna grimmilegu ofsókna
amerísku auðhringanna gegn
Guatemala og þess vegna beita
þeir þjóðina viðskiptalegum
þrælatökum og undirbúa vopn-
aða árás á landið!
Konur um allan heim!
Vér konur í Guatemala, sem
berjumst fyrir lands vors ham-
ingju og velferð þjóðar vorrar
og bjartari framtíð barna vorra,
vér beiðumst samúðar yðar og
/
hjálpar í verki.
Vér biðjum yður að hefja upp
rödd yðar til mótmæla og for-
dæma og hindra vopnaíhlutun
amerísku auðhringanna.
Vér biðjum yður hjálpar til
að vernda sjálfsákvörðunarrétt
þjóðar vorrar.
Kvennasamband Guatemala.
Til veradar
,,Kæru vinir!
Vér konur í Guatemala á!-
vörpum konur heimsins og
beiðumst hluttöku þeirra og
stuðnings í sjálfstæðisbaráttu
þjóðar vorrar. Á þessari úrslita-
stund í þeirri baráttu, heitum
vér á yður, konur sem frelsi
og sjálfstæði allra þjóða er
hjartans mál.
Vér kærum fyrir yður og fyr-
ir almanna áliti í heiminum hið
alþjóðlega samsæri undir for-
ystu amerískra auðhringa og
einkum ávaxtahringsins (The
Unitecí, Fruit Company) til að
ráðast inn í land vort og koll-
varpa með ofbeldi hinni lýð-
ræðislegu landsstjórn, sem vér
íbúar Guatemala höfum sjálfir
kjörið öss og til að svipta oss
dýrmætum stjórnmála- og fé-
lagslegum árangri af langri bar-
áttu og þungum fórnum, en
leggja á oss járnhart ok á-
gjarnra og ágengra auðhringa,
sem árum saman hafa rænt og
halda áfram að ræna þorrann af
íbúum Guatemala. Til þess' að
koma ,fram tilgangi sínum, hafa '
Ávarp það frá konum í Guate- '
mala, sem fer hér á eftir, var !
sent út um heimlnn í marz í ,
vetur. Þeim er þá þegar ljóst ]
að hafinn var undirbúnlngur :
þeirrar árásar som bnndarísk- !
ir auðhrlngar hafa nú hafið, !
með stuðningi vopna frá sjálfri j
ríkisstjórn Bandarikjanna.
Gerlr ávarpið skýra greín fyrir :
því hvað raunverulega hefur !
verið og er að gerast þar vest- ]
urfrá; en eftir er hiutur allra ]
hinna: áö bregðast nú við af j
dyggð og manndómi.
að tryggja sér hlutlpysi bræðra-
landarma í Suður-Ameríku og
greiða sér leið til að geta drekkt
í b'óði baráttu þjóðar vorrar
fyrir efnahagslegu frelsi, fram-
förúm og velmegun.
Amerísku einokunarherrarnir
í stjórn Bandaríkjanna hafa lagt
til, að fyrir þingið með ríkjum
Ameríku, sem halda á í Caracas
(Venezuela) verði nauðsynlegt
að koma á hreyfingu til að
hindra ,,inrirás kommúnismans
á meginland Ameríku" og vilja
með því réttlæta samsæri sitt
um að ráðast inn í Guatemala. .
si voru
um sinna fyrri harðstjóra til að
ná völdum að nýju og reynt að
bæta eínahag og lífsafkomu
landsmanna. Vér höfum eignazt
stjórnarskrá, sem tryggir ýms
þau lýðréttindi sem vér höfum
barizt fyrir í löng ár, enda þótt
henni sé í ýmsu áfátt, ennfrem-
ur frjálslega vinnulöggjöf óg
trygginga, sem bætir úr brýn-
ustu þörfum vinnandi manna og
kvenna. Það er ekki lengur
hægt að segja mönnum upp
vinnu, varpa mönnum í fang-
elsi eða myrða þá vegna þess
að þeir séu í verkalýðsfélögulri,
krefjast smávægilegrar laúna-
hækkunar eða réttar sins til
átta stund vinnudags. Verkföll
og kröfugöngur teljast ekki
lengur til glæpa og eru ekki
lengur hindruð með skothríð úr
vélbyssum.
Framfarir hafa orðið í landi
voru á ýmsum sviðum í sam-
ræmi við þetta og kjör allrar
alþýðu batnað. Lög hafa verið
sett, sem tryggja bændum rétt
til að nytja stór svæði sem land-
Þrjár millilandaferSir hjá
LpftleiSum i hverri viku
Nokkru fyrir síðustu mánaðamót varð sú breyting á
ósetlunarferðum Loftleiða, að þeim var fjölgað úr tveim
í viku upp í þrjár milli meginlanda Evrópu og Ameríku.
Áður höfðu flugvélarnar kom-
ið til Reykjavíkur á mánudög-
um og föstudögum frá_ Hambórg,
Kaupmannahöfn, Osló og Staf-
angri, en nú bætist við ferð á
fimmtudögum frá Hamborg og
Gautaborg.
Flugvélarnar halda jafnan héð-
an áleiðis til New York eftir
tvéggja stunda viðdvöl.
Rleð Gautaborgarferðunum
geta menn komizt héðan beint
til ^autaborgar alla laugar.daga
'irieðjflugvélum Loftleiða og það-
an hingað á fimmtudögurii. Það
er .alkunna, að Gautaborg er
ekki einungig/ mesta verzlunar-
borg Svía, heldur er hún einnig
Aðalíundur Almennra
trygginga h.f.
IðgjöH 14 millj.
Aðalfundur Almennra trygginga
h.f. var haldinn 18. þ. m.
Samkvæmt ársreikningum fé-
lagsins námu iðgjöld allra deilda
nálega 14 milljón krónum og hafa
aukizt um 1,3 milljón á árinu.
Útborguð tjón á árinu voru 8,2
millj. krónur. Varasjóðir félags-
ins nema nú 4,6 millj. krónum.
Tekjuafgangur varð kr. 152.000.
Samþykkt var á aðalfundinum
fjölsóttur ferðamannabær og að gefa kr. 10.000,00 til Land-
þaðan eru greiðar samgöngur í græðslusjóðs og kr. 10.000,00 til
allar áttir. Öflugt félag er þar Dvalarheimilis aldraðra
í borg, sem vinnur að auknum
kynnum íslendinga og Svía, en
allt þetta veldur*því að gera má
ráð fyrir að hinar nýju áætlana-
ferðir verði til eflingar viðskipt-
um og aukinna samskipta á öðr-
um svivðum.
sjo-
manna.
Stjórn félagsins skipa nú: Carl
Olsen, Gunnar Einarsson, Jónas
Hvannberg, Kristján Siggeirsson
og Gunnar Hall. Forstjóri félags-
ins er Baldvin Einarsson.
Átján krónu bók keypt á tuttugu kall — Fyrirhöfnin
eykur ánægjuna
amerísku auðhringirpir .notið
stuðnings innlendra lénsherra
og spilltra stjórnmálamanna,
sem hafa lengi verið eftirgefan-
leg handbendi þeirra. í skiptum
fyrir dollara létu þeir af hendi
land vort og náttúruauðæfi og
jafnvel þjóðiegan heiður vorn.
Þess vegna tók þjóðin af þeim
Völdin í október 1944. Erlendis
njóta þeir hinsvegar stuðnings
einvalds- oé fasistastjórna eins
og Anastasiosar í Somoza í Ni-
carágua og Rafael Leonidas í
San Domingo.
Til þess að villa almennings-
élitið í heiminum og réttlæta
þá árás, sem þeir undirbúa á
land vort, taka amerísku hring-
irnir og skósveinar þeirra í rík-
isstjórn og á þingi Bandaríkj-
anna til sömu ráða og Hitler.
Þeir reyna að hræða menn með
„grýlu kommúriismans“ og lýsa
Guatemala sem „hættulegri brú
-fyrir Sovétkommúnismann“.
-Þfefr reyna méð því að snúa al-
mannaáliti sér í hag, þeir reyna
Þannig ætla amerísku einok-
unarhringirnir að neyða Suður-
Ameríkuríkin, sem þeir geta
stjóinað að vild sinni, til þess
að taka þátt í samsærinu gegn
landi voru, gera íhlutun sína
„löglega", villa um lýðræðis-
legt ahnannaálit, svipta þjóð
vora virkri- samúð bræðraþjóð-
anna í Suður-Ameríku og
drekkja- síðan sjálfstæðishreyf-
ingu hennar í blóði.
Það er alkunna, að í Guate-
mala situr engin kommúnista-
stjórn að völdum, og ekki einu
sinni að hún stefni að sósíal-
isma. Og jafnvel þótt svo væri,
þá myndi það ekki réttlæta í-
hlutun erlénds ríkis, því að hver
þjóð hefur rétt til þess að velja
það stjórnarfyrirkomulag og þá
félagsskipun, sem hún vill.
En á þeim, tíu árum sgm liðin
eru síðan þjóð vor varpaði af
sér oki lénsherranna og auð-
drottnanna, sem háðir voru hin-
um erlendu hringum, hefur
hún barizt látlaust gegn tilraun-
1 DAG hefur Syipall orðið: —
„Það var riúna nýlega, sem
ég leit inn til eins forn-bók-
sala, hér í bænum. — Sá ég
þar þá gamlan kunningja, sem
ég kannaðist við, en hafði þó
aldrei kynnzt neitt að ráði.
Þessi kunningi var: Frá
mönnum og skepnum — eftir
Brodda Jóhannesson. — Eg
hafði séð bókina eiriu sinni,
eða tvisvar áður, og lesið ;einn
lcafla í henni, sem heitir: Frá
hrútum. — Skömmu síðai ‘sá
ég bókina hjá kanningja mm-
um. Honum hafði vérið gefin
hún í jólagjöf. — Þegar ég
kom til hans í þetta Sinn, var
haitn að leita að iriunufn, til
þess að gefa á hlutaveiai og
þrífur þá til bókarinnar, en
spyr mig um leið, hvort hann
eigi að láta þessa. — Eg mun
hafa svarað honum eitthvað
á iþá 'leið, að hann skyldi lesa
hána betur áður en hann
fargáði henni. Og hætti hann
þá við að láta hana á hluta-
veltuaa. — Forn-bóksalinri,
sagði mér, að kona nokkur
hefði komið með bókina til
1 síri og boðið sér liana til kaups
og sagt >um leið, að hún hefði
gefizt upp við að lesa hana.
—- Hann væri svo . þungskil-
inn og lærður þessi höfundur,
að það væri ékki fyrir alþj'ð-
una að lesa hann. -— Þetta
varð til þess að æsa forvitni
mína í það að lesa bókina
rækilega. —- Eg spurðí því,
hvað hún kostaði'og var verð-
ið kr. 18,00. Eg hafði enga
peninga á mér, en bóksalinn
sagði þá, að ég borgaði hana
næst, þegar ég kæmi. Ei tir
nokkra daga kom ég svo aft-
ur og rétti kr. 20,00 að bók-
salanum og segi lionum ao
hann þurfi ekki að gefa lil
baka, því að þetta sé ekkert
verð á svona góðri bók.
EG HEF alltaf haft mest gam-
an og gagn af þeirn bókum,
sem ég hef haft citthvað fyrir
að lesa og skilja. Og þessi
bók er^ ein af þeim. — Eg
treindi mér hana, sem lengst,
eins og hvert annað sælgæti.
— íþróttir og margs konar
líkamleg þjálfun er hátt á
blaði nú á tírrium, og er ekk-
ert nema gott um það að
segja, en ég held áð margir
hefðu gagn af því að þjálfa
sálina. líka öðru hvoru, með
því að lesa góðar bækur, því
eirihvérsstaðar stendur að
maðúrinn lifi ekki á einu sapa-
an brauði. — Svipall.“
X