Þjóðviljinn - 22.06.1954, Side 10

10) — ÞJQÐVILJÍNN — Þriöjuciagui La. júní 1954
INNAN
VIÐ
MÚRVEGGINN
EFTIR A. J. CRONIN
30.
„Svona atburöir gerast bókstaflega ekki hjá okkur.
í>eir gætu ef til vill gerzt í einhverju gerspilltu ríki er-
iendu .... en ekki hér. Er réttarfar okkar ekki hið bezta
í heimi? Við erum á undan í þeim efnum eins og öllu
öðru. Hvað er réttlátara en kviðdómur? Guð minn góður!
Þetta hefur gengið svona til í sjö hundruð ár.“
„Þaö gæti mælt gegn því,” svaraði Páll lágri röddu.
,,Ég hef hugsað mikið um þetta. Það er mjög eðlilegt
í mínum sporum. Haldið þér ekki, herra, að kviðdómar
samanstandi stundum af heimsku, fáfróðu og hleypi-
dómafullu fólki sem botnar ekkert í tæknilegum atrið-
um, veit hvorki upp né niður í sálfræði, lætur auðveld-
lega blekkjast af röngum vitnaleiðslum og tilfinninga-
sjúkri mælsku duglegs lögfræðings?“
„Hamingjan góða,“ hrópaði Birley. „Næst varpið þér
auri að sjálfum dómaranum."
Hin ákafa beizkja sem náð hafði tökum á Páli gerði
það að verkum að hann hlaut að svara:
„Maður sem á velgengni sína í lífinu undir því að^
taka líf þeirra manna sem standa frammi fyrir honum
i réttarsalnum, á aö mínu áliti eins litla virðingu skil-
ið og böðullinn.“
,,Þér gleymið því, að við þurfum á böðlinum að halda.“
„Hvers vegna?“
„Fjandinn hafi það,“ hrópaði Birley. „Auðvitað til að
liengja morðingjana.“
„Er nauðsynlegt að hengja þá?“
„Vitaskuld. Við verðum að tryggja öryggi í þjóðfélag-
ínu. Ef glæpamennirnir óttuðust ekki gálgann, ætti
maður á hættu að verða skorinn á háls fyrir fimm punda
seðil á dimmu kvöldi.“
„í löndum þar sem dauðarefsing hefur verið afnumin,
sýna skýrslur aö glæpir hafa alls ekkert aukizt."
„Ég trúi því ekki. Henging er bezta vörnin. Og það
er mannúðlegur dauðdagi, betrí en dauði í fallöxi eða
rafmagnsstóli. Það væri frámunalega heimskulegt að af-
nema hana.“
Páll var svo gagntekinn geðshræringu að hann
gleymdi allri varúð.
„Þetta sagði einmitt Ellenborough lávarður, háyfir-
dómari, hér um árið, þegar Samuel Romilly reyndi að
íá hengingu afnumda sem refsingu fyrir þjófnað á meira|
en fimm shillingum.“
Birley setti dreyrrauðan. Hann hvæsti:
„Endemis fífl eruð þér! Þér getið ekki talað svona við
mig. Ég er frjálslyndur. Ég fylgi mannúðinni. Og það
gerir réttarfar okkar líka. Við kærum okkur ekki um að
hengja fólk. Hamingjan góða, það ættuð þér að geta
skilið manna bezt. Það er alltaf hægt að fá menn náð-
aða.“
„Réttarfar ykkar, bezta réttgrfar í heimi, dæmir mann
fyrst sekan um morð og dæmir hann til hengingar; því
næst, þegar það dregur sína eigin dómgreind í efa, snýr
það við blaðinu og sendir hann í jarðneskt helvíti,
fangelsi, það sem hann á eftir ólifað. Er það miskunn-
semi? Mannúð? Réttlæti?“ Páll reis á fætur, náfölur og
eldur brann úr augum hans. „Það var þetta sem gert var
við föður minn. Hann er í Stoneheath vegna hegningar-
laga sem byggja á ónákvæmum vitnisburði og vitnum
sem eru ófær um að bera vitni, vegna réttarfars sem
leyfir sækjendum að hnika til staðreyndum, kalla á
sérfræðinga sem keyptir eru til að vitna hvað sem vera
skal, ráða saksóknara sem hugsar um það eitt að koma
fanganum í gálgann með einhverju móti, í staö þess að
reyna að tryggja réttlæti.“
Páll var kominn í ham. Hann gleymdi Birley og hélt
áfram niðurbældri röddu:
„Glæpir eru afkvæmi réttarfarsins í þjóðfélaginu.
Þeir sem bera ábyrgö á réttarfarinu eru oft sekari en
hinir svonefndu glæpamenn. Þjóðfélagið ætti ekki að
meðhöndla lögbrjóta eftir sömu reglum og þegar þeir
hengdu soltinn dreng sem hafði stolið brauðhleif fyxir
hundrað árum. En ef við erum staðráðin í að gjalda
auga fyrir auga og tönn fyrír tönn, þá ættum við að
minnsta kosti að mega vænta einhverra aðgerða frá
vörðum laganna. En hvað fáum við? Einkum þegar
um alvarleg brot er að ræða? Fornaldartæki á borð við
gálgann, þar sem síðasti þáttur refsingarinnar fer fram
að loknu kurteislegu bænahaldi.“ Páll hélt áfram með
ákafa: „Það er kominn tími til að taka upp nýtt og
betra skipulag; samt viljið þér að allt haldist óbreytt,
allt verði áfram eins og það var „í gamla daga“. Ef til
vill viljið þér fara enn lengra aftur í tímann, aftur á
tíma lénsfyrirkomulagsins, þegar kviðdómar voru ein-
mitt teknir upp. Jæja, þér um það. En um leið og þér er-
uð fulltrúi þjóðarinnar eruð þér fulltrúi minn í þinginu.
Þótt þér trúið ekki skýrslunni sem ég afhenti yður, er
það skylda yðar að sjá um aö hún komist til réttra að-
ila. Ef þér gerið það ekki, fer ég sjálfur út og hrópa
hana af torgum.“
Allt í einu var eins og Páll áttaði sig og hann stein-
þagnaði. Hann varð máttlaus í hnjánum, settist niður og
brá hönd fyrir augu. Þaö varð löng þögn og hann þorði
ekki að líta á Birley. Hann taldi víst aö hann hefði eyði-
lagt allt fyrir sér. ,
En honum skjátlaðist. Þótt Birley léti sér bænir í léttu
rúmi liggja, hafði festa og skaphiti oft mikil áhrif á
hann. Hann dáðist að kjarki og þeir sem „stóðu í hon-
um“ eins og hann tók .til, orða, féllu honum oft vel í geð.
Honum fannst líka sem eitthvað kynni að vera gruggugt
í þessu kynlega, óþægilega máli. Og Páll hafði komið
illa við hann með því að skírskota til samvizkusemi
hans. Birley gerði sér sjálfur Ijóst að vaxandi hóglífi
hans og áhrifin frá ættgöfugri eiginkonu höfðu á síðari
árum stundum orðið til þess að hann reyndi að koma
sér undan ýmsum óþægilegum skyldustörfum.
Hann gekk nokkur skref fram 'og aftur um gólfið með-
Sismarf öf in
Oft kemur sumarhitinn okkur á'
óvart cg við þurfum að sauma
okkur sumarkjólinn í bezta veðr-
inu og þegar hann er tilbúinn er
góða veðrið stundum fyrir bí.
Sumarið er oft sorglega stutt, en
við skulum vona hið bezta.
Skynsamlegast er að ákveða
tímanlega hvers konar sumarföt
maður setlar að fá sér, til þess
að komast hjá flýtisinnkaupum
rétt fyrir sumarfríið, sem oft
verða manni dýr og óhentug. og
það kostar aldrei neitt að hugsa
um sumarföt. Þvert á móti verður
það ævinlega ódýraist fyrir mann
að vita hvað maður vill.
Og hvað er hægt að fá og hvað,
í
er í tízku? Það eru ekki miklar
ýkjur, þótt svkrið sé: Hvað sem
vera skal. Sumarkjóllinn getur^
verið svartur eða hvítur, hann
má vera einlitur í ljcsum past-|
eliitum eða með sterklitu
mynstri. Þegar um fínni kjóla er
að ræða eru rósóttu. efnin mes.t
notuð og oft eru það ódýr bóm-
ullarefni sem notuð eru. Ef ein-
hver vill fínni efni er hægt að fá
mynstruð nælonefni, en þau efnij
eru svo þunn að undir þau þarf
sérstaka undirkjóla og það er
aukakostnaður. Rósóttu kjólarnir
eru mjög kvenlegir í sniðinu og
oft mjög flegnir í hálsinn. Rósótti
kjóllinn frá Dior sem við er not-
aður svartur stráhattur er ein-
kennandi fyrir þessa tízku.
Þegar um er að ræða strand-
kjóla og hversdagskjóla er líka
úr mörgu að vælja. Flestir þessir
kjólar eru flegnir eða ermalaus-
ir og við þá má nota lítinn jakka.
Hvíti everglazekjóllinn er með
bláu sijörnumynstri og bláu belti
og kjólnum fylgir lítill blár bó-
lerójakki. Þetta er fallegur kjóll,
látlaus í sniðinu og mynstrið og
litasamsetningin eina skrautið.
Hnepptu kjólarnir sem voru
farnir að láta á sér bera i fyrra
virðast ætla að ná enn meiri vin-
sældum í sumar. Oftast eru þess-
ir kjólar ein'itir, röndóttir eða
dgppóttir. Kjóllinn á myndimii er
skærgrænn og alveg einlitur,
skreyttur hvítum hnöppum. Við
Hann tók upp á því að heim-
sækja ekkjuna kvöld eftir kvöld.
Hún var hin gestrisnasta, ól
hann á tei og kökum og lét
fara vel um hann. Að lokum
spurði einn vinur hans:
Ég heyri sagt að þú ætiir að
fara að giftast ekkjunni þarna
— er það ekki mesta snjali-
ræði?
Nei; ég hef reyndar verið að
velta því lítillega fyrir mér —
en hvar ætti ég að vera á
kvö'din ef ég gerði það?
Sá bjartsýni: Þetta er dásam’egt
útsýni.
Sá svartsýni: Huh, taktu burtu
vötnin og fjöllin, og vittu hvað
verður úr þvi.
ÖnnUr skrítla um útsýni:
Ferðalangur: Það er yndis'egt
útsýni hér.
Bóndi: Já, þér finnst það
kannski, en ef þú þyrftir að
plægja það. herfa það, sá í það,
þreskja það, uppskera það o. s.
frv. — ætli þér þætti þá ekki
fegurðin fara að minnka.
Þjónn, það er hár 3 súpunni.
Rautt eða svart?
Svart?
Nú þá er það ekki upphafið á
þjónustustú’kunni sem við sökn-
um síðan í morgun.
kjólinn má nota hvítan bóleró-
jakka. Allir mögulegir litir af
efnum eru notaðir í þessa kjóla,
þó ber einna mest á hvitum og
gráum efnum með þrykktum, lit-
skærum mynstrum. Austurlenzk
marglit mynstur eru .mjög notuð
í skemmti’eg pils og sírandkjóla.
Enniremur sjást emiitir silki-
kjólar með miklmn plíseringum
og hvítt og marínblátt er aftur
Framhald á 9. síðu