Þjóðviljinn - 19.04.1958, Blaðsíða 10
2) — Óskastundin
Þáma skimaði hann í datt ekki og rotaðist eins
kringum sig stórum og ég hefði gert í hans
undr :: i! augum og titr- ■ sporum, heldur þandi út
aði honum hver fjöður, gráa vængjastúfana, svo
einkum stélið, þetta var j að hvem í og lenti heilu
svo a'gilegt sem hann og höldnu — í hreiðrinu.
hafði ratað í Hann sat i Þegar hann átti ekki
þarnn lengi Og þorði -arínars úrkosta, þá f'aug
hvorki i' h-cyfa væng þann. Presturinn vissi
né : i’-gnð til fað'r ,-hVað hann söng, honum
han; -II fljúgandi of.an hefur áre'ðanlegan verið
af þdki á öðru húsi. kennt það í sinni uppeld-
Hann si tiist hjá Kela^tg' Isfræðí að það dugar
C
Halldóra B. Björnsson:
KELi
RÆFILLiNN
vikur síðan Keli lærði
að fljúga og hann hefur
tánast mikið. Hann er
dökkgrár með óvenju
stór og gáfu’eg augu, og
þótt hann sé ekki mikill
fyrir mann að sjá, er
ekki hægt að neita því
að. hann er lengtum bet-
ur gefinn en krakkarnir
þarna i kring, Þó er ekki
víst að hún féllist á það
órðalaust sú gráteistótta,
sem leyfir krökkunum
sínum að hrekkja Kela
ræfilinn hvenær sem þau
hitta hann. En við hérna
megin tökum nú ekki
al'tof mikið mark á
benni, ég segi nú bara
fyrir mig, ég álít hana
ekki neina sérlega merk-
ispersónu síðan í vor að
hún eyðilagði fyrir mér
kartöflurnar sem ég átti
barna i kassa úti á borð-
inu, með því að verpa
ofan í þær, svo einn dag-
inn stóðu spírurnar upp
| úr kassanum allt í kring-
í um hana.
sagði eitthvað við hann
sem ég ekki skildi, en
Keii skildi það áreiían-
lega því hann skalf enn-
þá meira. Prestur hélt á-
frám að tala við hann,
byrsti- sig og stappaði
niður fótunum, en allt
kom fyrir ekki. Keli
nötraði svo ég sárvor-
kenndi horium, en vildi
ekki blanda mér í fjöl-
skyldumál á héimili
prestsins, fyrr en í fulla
hnefana. Þá gerði prest-
ur sér lítið fyrir og ýtti
Kela sínum fram af.
Nú var mér nóg boðið.
Eg þaut út og ætlaði að
hundskamma prestinn,
en stanzaði á þröskuldin-
um. K,?li gat flogið. Hann
ekkert við svona stráka
eins og Kela, nema sýna
þeim alvöruna öðru
hvoru, ef þeir eiga nokk-
urntíma að verða að
manni.
Næstu daga reis Keli
með sólu og gekk ekki á
öðru fyrir honum en fara
upp á vegginn, henda sér
fram af aftur og fljúga
ofan í hreiðrið. Þetta var
víst afar gaman, því
hann kepptist við það
tímum saman og skríkti
af ánægju. Það leið he’d-
ur ekki á löngu að hann
gaeti kastað sér fram af
heng'fluginu hinumegin
og tekið þátt í átveizlun-
um niðri á palli.
Nú eru liðnar nokkrar
Keli er ósköp vin-
gjarnlegur og hefur gam-
an af að tala við fólk.
Það er alveg sama hvað
sagt er við hann, bara
það sé sagt nógu hlýlega,
þá hallar hann undir
flatt og verður svo hýr
í augnakrókunum. sé
kallað á hann fullu nafni:
Keli ræfillinn, kemur
hann óðara og ætlast til
að fá eitthvað í gogginn.
Stundum gerir hann ein-
hverja skömm af sér svo
maður neyðist til að
segja honum að éta skít,
eða fara til fjandans, en
hann tekur hvorugt
rærri sér, ef það er bara
sagt vingjamlega.
Maðurinn á írímerkinu
Framh. af 4. síðu.
varlega veikur af skar-
latsótt og missti við það
nærri því heyrnina og
fékk hana ekki aftur. Þá
varð hann að hætta að
ganga í.skóla, og varð að
læra sjálfur það sem
hann langaði til að vita
14 ára gamall byrjaði
hann að leggja stund á j
vísindi og stærðfræði |
með hjálp bóka. sem |
hann fékk í bókasafni '
föður síns, Það var lika i
þá. sem hann fór að j
finna udp hluti. Hann
gerði loftför úr þunnum
pappír, vindrellu og litla
vindknúða kerru. Hann
bjó sér einnig til hæðar- ;
mæli og sannprófaði !
notagildi hans.
Þegar hann var 16 ára
sendi faðir hans ha-m til
Moskvu. Faðir hans var
aðeins fátækur skógar-
vörður og átti bví litla
peninga af’ögu. Konstant-
Leiðréttingar
Því miður slæddust
leiðinlegar villur inn í
síðasta blað. í vísunni
Ég bíð eftir vori, stend-
ur í fjórðu línu fyrra er-
indisins sunnan úr hlýju,
en á að vera úr suðrænni
hlýju. Viljið þið gera svo
vel að leiðrétta þetta í
blaðinu ykkar. Við biðj-
um höfundínn velvirðing-
ar á þessum mistökum.
í pósthólfinu var heirrs-
ilisfang rangfært. Þar
stóð Þingvöllum 34 í stað
Þiljuvöllum 34. Við von-
um að Guðrúri litla hafi
sam' fengið bréfin sín
með skilum.
ín lifði rnest megnis á
rúgbrauði og vatni, en
sparaði alla aurana sam-
an til að kaupa fyrir þá
bækur og efni til til-
rauna sinna.
Á þessum tíma þótti
Konslantin kostulegur að
sjá hann • ir.s og hann
segir sjáliur frá í ævi-
sögu sinni:
„Buxurnar mínar voru
aliar þaktar iitlum, gul-
um blettum og götum af
því ég missti ofan á mig
‘ fni, þegar ég var að
gera tilraunir. Drengir, i
sem ég mætti á göiunni.
hrópuðu venjulega á eft- \
ir rnér: „Hafa mýsnar ét- i
ið brækurnar þínar?“ Eg i
var með sítt hár af því ég !
mátti aldrei vera að því
að láta klippa mig.“
Svona byrjaði hinn
inikii vísindamaður líf j
sitt. í dag er harín heiðr-
aður um öl! Ráðstjórnar- í
líkin, sem sá maður er i
lagði grundvöllinn að því
að fyrsti gervihnötturinn '
ílaug út í geiminn j
(Spútnik 1.).
Á frímerkinu hér að ;
ofan er mjmd af honum
og bráðiega á að reisa
iionum veglegan minnis-
varða í borginni Kaluga,
þar starfaði hann sem
kerihari í mörg ár.
GuIIkorn
Gæfa mannsins er ekki
eins rriikið undir því
j komin að fá að vinna
i það sem hann hefur á-
■ nægju ai, eins og hinu
j að hafa ánægju af því,
sem hann vinnur.
óskastundin — (3
Vísa eftir
ungt skáld
Orninn stór og sterkur er
stærstur allra fugla,
Hann lömbin litlu í
munni ber
og mat sinn étur i
skugga.
Guðxuundur .Tóhann.
9 ára.
GÁTUR ~
1. Dettur út og dettur
'nn .ævinlega á rassinn
sinn
2. Eg fann úti á ísa-
fjarðardjúpi, úr kú. af
nauti. úr manni og af
sauð.
3. Hvað er það sem er
fullt ,af kjöti og blóði á
daginn en gapir sem tröll
á nóttunni.
Kristján Pálsson, Reykj-
um sendi þessar gátur.
SKRÍTLUR
Kennarinn: Þegar þið
skrifið stíl, börn, eigið
þið að kappkosta að
skrifa sem líkast því sem
þið talið.
Einn strákurinn: Já, en
hvernig eiga þeir að fara
að því, hann Einar og
Maríus, þegar Einar er
gormæltur og Maríus
stamar?
Lögreglubjónn: Hvert
eruð þér að fara maður
minn?
Fulli maðurinn: Eg er
að leiía að íbúð.
Lögregluþjónn: Eruð
þér að leita að íbúð um
hánótt?
Fulli maðurinn: Já, ég
er að leita að íbúðinni
' minni.
10) -- ÞJÓÐVILJINN — Laugardagur 19. apríl 1958 -
ÉULENÐ T ID ÍN n i
Framhald af 6. síðu
verulega i marz, vegna manna-
ráðninga til vorverka í sveit-
um og í byggingavinnu.
Þetta bafi ekki gerzt, þvert á
móri hafi atvinnuleysingjum
fjölgaðí og af því megi marka
að ki-epputilhneigingarnar yf-
irgnæfi enn í atvinnulífinu í
hei!d.
Tlagskýrslur. sem birtar hafa
verið síðan verkalýðsmála-
ráðuneytið lét síðustu heildar-
töli atvinnuleysingja frá sér
fara, styðja flestar mál böl-
sýnismannanna. Auk algerra
atvinnuleysingja eru skrásettir
2.290.000 menn sem mikið vant-
ar á að hafi fulla vinnu, og
þei. i fjölgaði um 200.000 frá
miðjum febrúar fram í miðjan
marz. í marzlok voru 3.276.500
verkainenn á atvinnuleysis-
styrk, en það eru 7,9%
þeirra sem atvinnuleysistrygg-
ingarnar ná til. Sérskýrsla
um atvinnuleysið í Michigan,
háborg bandaríska bílaiðnað-
arins, sýnir að þar versnaði á-
standið verulega síðari hluta
rnarz. í bílaborginni Detroit er
sjötti hver maður atvinnulaus
og annarsstaðar í fylkinu er
ástandið litlu betra. Framtíðar-
horfumar eru allt annað en
góðar. Bílasalar sitja uppi með
tveggja mánaða birgðir óseld-
ar, en aðeins einu sinni hefur
birgðasöfnun orðið meiri í
iðnaðinum. Þeir sem bjartsýn-
astir eru búast við að fram-
leiðsla fólksbíla geti náð
4.730.000 á þessu ári. í fyrra
var framleiðslan 6.115.448 bíl-
ar og metárið 1955 komst hún
upp í 7 942.132. Framleiðsla
stærstu iðngreinar Bandaríkj-
anna hefur sem sagt dregizt
saman um rúmlega fjörutíu af
hundr.aði á þrem árum.
Síðara helming marz og fyrstu
viku april jókst atvinnu-
leysið örar í ýmsum helztu
iðnaðarborgum Bandarikjanna
en næstu vikur á undan. Þessa
sögu er að segja frá New York,
Philadelphia, Pittsburgh og Los
Angeles. Stálframleiðslan í
fyrstu viku apríl var ekki
nema 48,4% af framleiðsluget-
unni. Vísita'a iðnaðarfram-
leiðslunnar er komin niður í
130 úr 146 fyrir ári siðan. Hag-
fræðingar Alþýðusambands
Bandaríkjanna segja að sam-
drg,tturinn í atvinnulífinu hefði
skert bandarísku þjóðarfram-
leiðsluna um 25.000 milljónir
dol’ara, Framleiðslan rýmaði
beinlínis um 15.000 milljónir
síðasta rp.isseri, og við þá tölu
bæta hagfræðingarnir 10 000
milljónum, sem þeir te!ja vöxt
þjóðarframleiðslunnar á miss-
eri væri allt með felldu. Eins
og vænta má gætir þess mjög
að stjórnir ríkja, sem eru efna-
hagslega nátengd Bandaríkj-
unum, bera kvíðboga fyrir af-
leiðingum kreppunnar þar.
Bertel Dahlgaard, efnahags-
málaráðherra Danmerkur, sagði
í þingræðu í síðasta mánuði:
„Vart getur nokkurt annað ríki
hins vestræna heim en Banda-
ríkin rekið sjálfstæða við-
skiptastefnu, og það ’nlýtur að
valda vaxandi kvíða að eina
ríkið sem getur — án þess að
gera sér rellu út af gjaldeyr-
isaðstöðu sinni — aukið efna-
hagsleg umsvif og þar með
jafnframt skapað skilyrði fyr-
ir að efnaliagslegar framfarir
haldi áfram í öðrum vestræn-
um löndum, að ríkisstjórn
þessa lands virðist enn sem
komið er vera svo reikandi í
stefnu sinni á þessu sviði sem
raun ber vit.ni“. Orð danska
ráðherrans bera með sér að
það eru fleiri en stjórnarand-
stæðingar í Bandaríkjunum
Þórður
sjóari
Þórður var með allan liugann við hvernig hann ætti bragð heppnast þá hef ég mikla möguleika til undan-
að losna úr prísundinni. Allt í einu datt honum snjall- komu“. Þórður beið nú í ofvæni eftir því sem myndi
ræði í hug sem hann framkvæmdi óðara. „Við skulúm sike.
sjá til hvað gerist ef þeir varpa akkerum. Ef þetta
sem eiga erfitt með að ótta sig
á dagskipunum húsbóndans í
Hvíta húsinu: „Kaupið ekki“
— .Kaupið hvað sem vera
skal.“
M. T. Ó.
Heimssýningin
Framhald af 7. síðu
þess að fylgjast með ferðum
spútníkanna.
BeEgískur bær frá
síðusfu aldamófum
Allar nýjustu þrýstiloftsflug-
vélar Sovétríkjanna með TU-
114 í broddi fylkingar verða
sýndar í módelstærðum og
sömuleiðis kjarnorkuisbrjótur-
inn „Lenín“. Og svo eru sýn-
ingarhallir allra hinna land-
anna! Nei, það verður erfitt að
notast við 80 mínútur, ef maður
ætlar að fá einhverja hugmynd
um þessa risasýningu. Það þarf
einnig á hvíldum að halda, og
þegar fólk verður þreytt á allri
tækninni bjóðast. kyrrlátar vinj-
ar. Það er t. d. hægt að hvei’fa
58 ár aftur í tímann og heim-
sækja belgískan bæ frá árinu
1900, sem hefur verið endur-
reistur í sinni fornu mynd. Þar
hafast við kaupmenn og veit-
ingamenn, og að' minnsta' kosti
þeir síðarnefndu þurfa vart að
kvarta um gestaskort í sumnr.
Sigurður Benediktsson
j bóndi á Gljúfurá í Ölvesi er 89
ára í dag. Á sínum tíma gekk
í Flensborgarskólann, og var
lengi kennari í sveit sinni jafn-
framt bústörfunum. Hann er