Þjóðviljinn - 11.10.1960, Qupperneq 1

Þriðjudagur 11. október 1960 — 25. árgangur — 228. tölublað.
Á fundi í sameinuöu Alþingi í gær gaf Ólafur Thors
forsætisráð'herra þá yfirlýsingu fyrir hönd ríkisstjómar-
innar að hún myndi ekki gera neina samninga viö Breta
um landhelgina nema aö hafa áöur fullt samráö viö AI-
þingi. Gaf Ólafur þessa yfirlýsingu sem svar viö fyrir-
spum um málið frá þeim Einari Olgeirssyni og Eysteini
Jónssyni.
Að loknum kosningum í sam-
einuðu þingi í gær kvöddu þeir
ser hljóðs utan dag'skrár Einar
Oigeirsson og Eysteinn Jónsson
og báru fram fyrirspurnir til
ríkisst.iórnarinnar um landhelg-
issamningana við Breta. Gaf for-
seti hvorum um sig 5 mínútur
til umráða.
Mótmælti saniningunum
Eysteinn tók fyrstur til máls,
Sagði hann, að landhelgismólið
væri það mál, sem flestir hugs-
uðu mest um þessa daga síðan
ríkisstjórnin tók upp samninga
við Breta. Sagðist hann vilja
fyrir luind ílokks síns mótmæla
þessum samningum. Þá vítti
ktann það, að ekki hefði verið
staðið við það, sem lofað var á
fundi utanríkismálane.fndar 10.
ágúst sl. að láta nefndina fylgj-
ast með samningunum. Hvorki
iiefndarmenn né aðrir þingmenn
vissu neitt um hvað ríkisstjórn-
in væri að aðhafast í mólinu.
Kvaðst hann óska eftir því við
ríkisstjórnina að þessu yrði
breytt, nú er þing væri komið
saman. og skoraði á forsætisráð-
herra að lýsa því yfir, að ekki
‘yrði samið við Breta áii þess að
láta þingið fyigjast með samn-
ingagerfiinni. Bað hann forsætis-
ráðherra flytja þinginu skýrslu
um málið, helzt strax á þessum
fundi og sagði, að ekkert mætti
aðhafast frekar í málinu fyrr
en sú skýrsla lægi fyrir þing-
inu.
ekkert fengið að fylgjast með
samningamakkinu við Breta.
Sagði Einar, að fulltrúi Alþýðu-
bandalagsins í nefndinni hefði
nú skrifað ríkisstjórninni mót-
mælabréí vegna þessara van-
efnda.
Að lokum kvaðst Einar liafa
kvatt sér hljóðs til þess fyrst og
fremst að skora á ríkisstjórnina
að lýsa yfir, að ekkert verði að-
hafzt í þessu máli nema að við-
höfðu fullu samráði við Alþingi.
Sagðist hann eirinig taka undir
þá ósk Eysteins Jónssonar, að
forsætisráðherra flytti Alþingi
skýrslu um viðræðurnar við
Breta.
Yfirlýsing Ólafs
Að lokinni ræðu Einars tók
Ólafur Thors til máls og gal' eft-
irfarandi yfirlýsingu í’yrir hönd
ríkisstjórnarinnar:
,jEins og Alþingi er kunnugt
lýsti ríkisstjórnin því yfir hinn
10. ágúst s.L, að hún væri
reiðubúin að verða við tilmæl-
um brezku rílcsstjórnarinnar
um að taka upp viðræður milli
ríkisstjórna landanna um deilu
þá, sem er um aðstöðu brezkra
fiskiskipa á Islandsmiðum.
Virtist ríkisstjórninni einsætt,
að kanna bæri til hlítar öil úr-
ræði, sem kcma mættu í veg
fyrir áframhaldandi árekstra á
íslandsmiðum, auk þess sem
vinna þyrfti að framgangi
á'yktunar Alþing's frá 5. maí
1959 og taldi því þegar af þeim
ástæðum rétt að verða við til-
mælum um viðræður. Jafn-
framt ítrekaði ríkisstjórnin við
brezku rikisstjórnina, að hún
teldi Island eiga ótvíræðan rétt
að alþjóðalögum til þeirrar
fiskveiðilögsögu, sem ákveðin
hefur verið.
Viðræður við brezku stjórn-
ina hafa nú staðið i viku. í
Framhald á 3. siðu.
Ólafur Thórs var óvenju dauf-
ur í dálkinn, þegar liann flutti
yfirlýsingu ssína á Alþingi í
, gær. (Ljósm.: Sig. Guðm.)
STJÓRNIN HEYKIST Á AÐ SEMJA
VIÐ BRETA Á BAK YIÐ TJOLDIN
Samráð verði haft við
Alþingi
Næstur tók Einar Olgeirsson
til máls og kváðst vilía bera
íram fyrirsþurnir tíl ríkisstjÓrn-
arinnar vegna samningamakks-
ins við Breta um landhelgina.
Hessir samningar fara íram und-
ir oíbeldishótunum Breta, sagði
Einar. Það er móðgun við okk-
ur og við áttum ekkert við þá
að tala. Benti Einar á, að Al-
þiiigi hcfði áður lýst yfir, að ís-
lendirgar ættu ótvíræðan rétt
til 12 mílna fiskveiðilögsögu uni-
hverfis landið ,og myndu ekki
semja urn neinn undanslátt. Þá
ræddi Einar það loforð, sem
gefið hefði verið á fundi utan-
ríkismálaneíndar 10, ágúst, að
ekkert.'yrði ,gert neipa nel'ndin
fengi -að fýlgjast með því. Þetta
heí'ði verið. svikið, néfhdin heí’ði
Hér sést nokluir hliuti mannfjöldans, sem stórð mótmælavörð fyrir utan Alþingisliúsið í gær á meðan þingsetning fór fram.
(Ljósm.: Þjóðv. A. K.)
Mannfjöldi tók þátt í mótmœla-
verðinum við þinghúsið í gœr
Mótmælaveröinum vegna landlielgismálsins lauk fyrir
framan Alþingishúsið síödegis í gær. Tók fjöldi Reyk-
vikinga þátt í síðustu varðstööunni undir kröfuspjöldun-
um: Stöndum vörö um 12 mílur — 12 milur eru ský-
lsus réttur okkar — Samningar eru svik.
Þingmenn stjóvnarflpkkanria voru niðurlútir þegar
þeir gengu úr kirkiu gegnum mannfjöldann og spjöld-
unum var haldiö hátt á loí't frammi fyrir þeim.
Inni i þinghúsinu var for- amlstæðinga, þar sem lö,gð var
mönnuni þinglloltkanna afhent áberz.Ia á að málið væri nú
bréf frá Sanitökmn hernúnis- koinið í hemlnr Alþingis og
bæri þingmönnuin að tryggja
það að ríkisstjórnin hvikaði í
engu frá fyrri ákvörðunum
í
þings og þjóðar. Er bréfið birt
| í heild á öðruin stað í blað-
•inu. í sama niund og móímæla-
verðimun var slitið lýsti Ól-
aíur Tliors yl'ir því á þingfimdi
að engir samningar yrðu gerð-
(ir mn landhelgismálið án sam-
. ráðs við Alþiiyþ,
Mótmælavörður í nær
þrjá sólarhringa
Þegar menn söfnuðust saman
við ALþingishúsið í gær hafði
verið staðinn mótmælavörður
Við ráðherrabústaðinn við
Tjarnargötu í nær 70 stundir
Bamfleytt dag og nótt. Höfðu
hundruð manna tekið þátt í
verðinum, mismunandi lengi;
voru þar að jafnaði saman-
Framhald á 2. siójfc