Þjóðviljinn - 07.05.1964, Blaðsíða 6

SfÐA
ÞJÓÐVILJINN
Pimmtudagur 7. mai 19S4
„Kaupmenn dauðans" raka saman gróða
Vopnaframleiðendur sakaðir
um stórfellt fjársvikabrall
Nýlega komst það upp 1 Bretlandi að hergagnaverk-
smiðja þar hafði rakað saman hundraða miljóna króna
á framleiðslu flugskeytis og nú er komið upp stórfellt
fjársvikahneyksli í Vestur-Þýzkalandi, þar sem vopna-
framleiðendur eiga einnig í hlut. Enn veit enginn hve
umfangsmikið það mál er, en ýms heimskunn fyrirtæki
koma þar við sögu.
Upp komst um þetta
hneyksli í síðustu viku þegar
þau óvæntu tíðindl bárust út.
að vesturþýzka iögreglan hefði
handtekið einn heizta stóriðju-
frömuð landsins, Fritz Aurel
Goergen, forstjóra og aðaleig-
anda hinna heimskunnu Hensc-
hel-verksmiðju. Þá þótti þeg-
ar vitað að eitthvað meira en
Ift'ð væri f bígerð, því að
’ af því tagi verða að
brotið mikið af sér 1
r-Þýzkalandi til þess að
við þeim sé hreyft.
Aðeins upphafið
Það er nú fullyrt í Bonn, að
handtaka Henschels sé aðeins
upphafið að einu umfangs-
mesta hneykslismáli sem upp
hefur komið í Vestur-Þýzka-
landi eftir stríð. Blaðið ,,Frank-
furter Rundschau'* segir að
enda þótt rannsókn málsins sé
aðeins rétt byrjuð hafi þegar
komizt upp um fjársvik, sem
nemi 10 miljónum þýzkra
marka. Þetta fé hefur verið
svikið út úr vesturþýzka
lahdvarnaráðuneytinu með ök-'
urálagningu á vopn og vara-
hluti og öðru svindilbraski.
Óþægileg auglýsiug
„Frankfurter Rundschau"
segir að þau heimskunnu fyr-
irtæki sem við málið eru rið-
in séu að sjálfsögðu harla ó-
jánægð með þá heldur óheppi-
legu auglýsingu sem málið er
þeim.
— En þeir sem svíkja fé út
úr allri þjóðinni af yfirlögðu
ráði hafa enga kröfu á að tek-
ið sé á þeim með silkihönzk-
um vegna þess að svonefndir
æðri hagsmunir séu í húfi.
Framferði þessara fyrirtækja
er því forkastanlegra sem hér
var ekki einungis um að ræða
gróðafýkn. heldur einnig algert
tillitsleysi, sem kostað gæti
okkar eigin hermenn lifið, seg-
ir blaðið og bætir við:
— Þeir tímar eru að minnsta
kosti iiðnir þegar hægt var
að halda því fram að ekki
væri setlunin að neinn græddi
á hervæðingunni.
Orðrómur
Alls konar sögur eru á
sveimi í Bonn, segir fréttarit-
ari norska ,.Dagbladets“. Eng-
in opinber tiikynning hefur
enn verið gefin um málið, en
von Hessel landvamaráðherra
á að gefa landvamanefnd
sambandsþingsins skýrslu um
það.
Akæruvaldið mun hafa rök-
studdan grun um að stjóm
vesturþýzka fyrirtækisins
(Henschel) hafi haft samvinnu
við bandarískt fyrirtæki um
svindlið. 1 sameiningu hafa
fyrirtækin þannig komið verð-
inu á vissum varahlutum i
skriðdreka af bandariskri gerð
úr 40 mörkum í 840.
Vesturþýzki herinn er tal-
inn hafa tapað um 200 miljón-
um króna skriðdrekaviðgerð-
um sem Henschelverksmiðjum-
ar framkvæmdu. Þetta er að
vísu engin risafúlga miðað við
vígbúnaðarkostnaðinn í heild,
en menn telja víst að fyrst
fyrirtæki á borð við Henschel
hefur ekki skirrzt við slíkri ó-
ráðvendni, sé pottur víðar brot-
inn.
Kunnur iðjuhöldur
Goergen hefur haft orð á
sér fyrir að vera einn umsvifa-
mesti og harðsnúnasti fésýslu-
maður í Vestur-Þýzkalandi, og
er þá allmikið sagt. Hann var
framkvæmda&tjóri stórfyrir-
tækisins Phoenix-Rheinrohr þar
til fyrir tveimur árum. og
fékk greiddar rúmar tvær milj-
ónir marka að loknu starfi
sínu hjá því. Það fé notaði
hann til að komast yfir Hensc-
helverksmiðjumar, sem heims-
kunnar eru fyrir smíði hvers
konar þungaflutningatækja.
Þær voru þá heldur illa stadd-
ar, en Goergen tókst með harð-
fylgi að reisa þær við, svo
að nú er árleg velta þeirra
um hálfur miljarður marka og
starfsliðið 14.000 manns.
Verði Goergen dæmdur^
myndi það sennilega eyðileggja
afkomu fyrirtækisins þar sem
það myndi missa öll hin ábata-
sömu viðskipti við vesturþýzka
ríkið. Goergen liggur nú á
fengelsissjúkrahúsinu í Kassel.
63 prósent gróði
Um svipað ieyti og upp
komst um svindlbraskið í
Vestur-Þýzkalandi átti brezka
stjómin í vök að verjast á
þingi, þegar þar var rætt um
þá uppljóstrun, að brezka fyr-
irtækið Ferranti Ltd. hefði
hagnazt um hundruð miljóna
króna á smíði flugskeyta af
gerðinni ,,Bloodhound“ fyrir
brezka herinn.
Ihaldsstjórnin hafði fyrir-
skipað smíði þessara flugskeyta
árið 1957 og fyrstu flugskeyt-
in voru afhent árið eftir, en
samningur um verð þeirra var
ekki gerður fyrr en árið 1960.
þegar tveir þriðju flugskeyt-
anna höfðu þegar verið smíð-
aðir. Samningurinn var fyrir-
tækinu svo hagstæður að gróði
þess á viðskiptunum nam 5,4
miljónum sterlingspunda (650
Scotland Yard að leysa gátuna?
VarðmaBur handtekinn fyrir
eitt af „nektarmorðunum"
jrwk
Síðan í vetur hafa fjórar gleöikonur fundizt myrtar
í London og hafa líkin öll verið allsnakin. Það ásamt
öðrum atvikum hefur verið talið benda til þess að
sami maðurinn hafi veriö að verki í öll skiptin. Nú
hefur lögreglan handtekið mann nokkurn sem hún
sakar um eitt morðanna.
Maður þessi heitir Kenneth
Archibald. er varðmaður að
atvinnu og 54 ára gamall.
Hann er sakaður um morð á
26 ára gamalli stúlku, Irene
Lockwood, en nakið lík henn-
ar fannst í Thames 8. april
og dánarorsökin var úrskurð-
uð drukknun. Lögreglan tel-
ur sig hafa nægar sannanir
fyrir sök hans og hann var
úrskurðaður í varðhald fram
til 8. maí.
Lögreglan átti erfitt með að
komast að þvi af hvaða stúlku
líkið var sem fannst i Thames.
Hún gat þó ráðið það af mynd
sem rist var á hægri handlegg
hennar. Það var mynd af leg-
steini og orðin: „Til minning-
ar um John“. Þetta nægði til
að koma lögreglunni á spor-
<3>
Fríkirkjusöfnuðurinn í Reykjavík
AÐALFUNDUR safnaðarins verður haldinn
i Fríkirkjunni að lokinni messu, kl. 3 e.h., næstkomandi
sunnudag, 10. mai 1964.
Safnaðarstjómin.
ið. Lockwood hafði komið til
stórborgarinnar fyrir átta ár-
um og bráðlega gerat vænd-
iskona.
Hvað veit Christine?
Lögreglan telur sig hafa á-
stæðu til að ætla að Chri&tine
Keeler, sem frægust varð allra
brezkra gleðikvenna, geti veitt
upplýsingar sem kæmu að
gagni við frekari uppljóstrun
,.nektarmorðanna“ og hefur
því sótt um leyfi að fá að yf-
irheyra hana í Hollowayfang-
elsi, þar sem hún afplánar
níu mánaða refsidóm sinn fyr-
ir meinsæri.
Ungfrú Keeler bjó um tíma
ásamt hinum þeldökka elsk-
huga sínum, Johnny Edgecom-
be, rétt hjá þeim stað þar sem
ein hinna myrtu kvenna, hin
22 ára gamla Helen Barthlemy,
fannst myrt. Lögreglan telur
að þau hjúin geti af sérstakri
þekkingu sínu á lífi stórborg-
arinnar veitt henni upplýsing-
ar sem leitt gætu fil hand-
töku morðingjans, ef hann er
annar en Archibald sá, sem þeg-
ar hefur verið fangelsaður.
miljónum króna), og nam hann
63 prósentum af heildarkostn-
aðinum.
Hinn sjálfvirki meirihluti I-
haldsflokksins á þingi felldi
auðvitað vantraust Verka-
mannaflokksins á ríkisstjóm-
ina fyrir afskipti hennar af
þessu máli, og endurskoðun
ríkisins hefur verið neitað um
að fá að fara yfir bækur Ferr-
ant..
Glataður orðstír
Framsögumaður Verka-
mannaflokksins James Gallag-
han sagði í umræðunum á
þingi: „Eitt er að minn&ta kosti
Ijóst. Það orð sem farið hef-
ur af íhaldsmönnum að þeir
væru góðir stjómendur og fé-
sýslumenn er úr sögunni. Ég
myndi ekki einu sinni trúa
þeim fyrir sparibauki í sunnu-
dagaskóla“.
■
Tangan-bar eða Zanzi-íka?
Eins og kunnugt er af fréttum hafa nýfrjálsu rfkin tvö f Aust-
ur-Afríku, Tanganika og Zanzibar, ruglaö saman reitum »ín-
um og stofnað með sér sambandslýðveldi, »em nú er farið
að kalla ýmist Tangan-bar eða Zanzi-íka, þó ekki séu þau
heí jinber. Forsetar ríkjanna, þeir Karúme og Nyerere, stað-
festa samkomulagið með handabandi.
Tillögu Ulbrichts líklega hafnað
Ve^ur-þýzka stjórnin vill
ekki afnám blaðasölubanns
í Bonn er það talið nær fullvíst að vesturþýzka stjóm-
in muni hafna þeirri tillögu Walters Ulbricht, forseta
Austur-Þýzkalands, að aflétt verði að nokkru þeim
hömlum sem eru á sölu blaöa milli þýzku ríkjanna.
Bannað hefur verið að dreifa
austurþýzkum blöðum í Vest-
ur-Þýzkalandi, og sams konar
bann hefur verið á dreifingu
vesturþýzkra blaða 1 Austur-
Þýzkalandi. ^
Fyrir skömmu gerði Ulbricht
það að tillögu sinni að létt
yrði á þessum hömlum. þannig
að leyfð. yrði sala málgagns
austurþýzkra kommúnista
„Neues Deutschland“ í Vest-
ur-Þýzkalandi, en jafnmikil
sala vesturþýzku blaðanna
,J3uddeutsche Zeitung" og ,.Die
Zeit“ í Austur-Þýzkalandi.
Þessi vesturþýzku blöð eru
bæði talin heldur frjálslynd.
en þó algerlega andstæð stjórn-
arfarinu í Austur-Þýzkalandi
og ráðamönnum þar .
sönnur á að þeir þurfi á slíkri
lesningu að halda vegna starfs
síns.
Þá hafa talsmenn stjórnar-
innar í Bonn borið því við
að ekki komi til mála að au&t-
urþýzkir ráðamenn fái að hlut-
ast til um, hvaða vesturþýzk
blöð kæmu í staðinn fyrir
„Neues Deutschland“. Þetta er
þó aðeins talinn fyrirsláttur;
tillaga Ulbrichts hefur komið
Bonnstjóminni í slæma klipu
og afhjúpað einkar greinilega
hversu annt henni er í raun-
inni um skoðanafrelsið.
Talsmenn stjómarinnar í
Bonn hafa tekið illa í þessa
tillögu Ulbrichts. Þeir hafa
vísað til þess að ekki sé hlaup-
ið að því að leyfa sölu „Neues
Deutschland" í Vestur-Þýzka-
landi, þar sem til þess þurfi
lagabreyingu. Sala blaðsins. svo
og annarra austurþýzkra blaða,
er bönnuð með lögum, á þeirri
forsendu að þessi blöð myndu
grafa undan ,.hinu frjálsa
skipulagi" í landinu. Nú verða
menn að sækja um sérstaka
undanþágu til að fá að lesa
austurþýzku blöðin og er hún
aðeins veitt, ef menn geta fært
Sundnámskeið
eru að hefjast í Sundhöll Reykjavíkur. Nánari
upplýsingar í síma 14059.
SUNDHÖLLIN.
A ðstoðarheknisstaðu
Staða aðstoðarlæknis viö rannsóknadeild Land-
spítalans er laus til umsóknar. Laun samkvæmt
reglum um laun opinberra starfsmanna. Um-
sóknir með upplýsingum um aldur, nám og
fyrri störf sendist til stjórnarnefndar ríkisspít-
alanna, Klapparstíg 29, Reykjavík, fyrir 6.
júní n.k.
Reykjavík, 4. maí 1964.
Skrifstofa ríkisspítalanna.
t
I