Þjóðviljinn - 16.09.1970, Blaðsíða 4

4 SÍÐA — XXJÓÐVIUrNTSr — Miðvi'fcudlaiguir 16. septdmlber 1970.
— Málgagn sósíalisma, verkalýðshreyfingar og þjóðfrelsis —
Otgefandl: Útgáfufélag ÞjóSviljans.
Framkv.stjórl: Eiður Bergmann.
Ritstjórar: Ivar H. Jónsson (áb.), Magnús Kjartansson
Sigurður Guðmundsson
Fréttaritstjóri: Sigurður V. Friðþjófsson
Ritstj.fulltrúi: Svavar Gestsson.
Auglýsingastj.: Olafur Jónsson.
Ritstjórn, afgreiðsla, auglýslngar, prentsmiðja: Skólavörðust. 19. Simi 17500
(5 línur). — Askriftarverð kr. 165.00 á mánuði. — Lausasöluverð kr. 10.00.
Hvers vegna verðbólga?
"y/erðbólgan er sífellt umræðuefni í fjölmiðlunar-
tækjum og manna á tmilli, en ekki eru þær
umræður allar til þess fallnar að skýra vandann.
Þeir sem vilja átta sig á eðli verðbólgunnar þurfa
um fram allt að gera sér grein fyrir því að hún
er meðvituð aðferð ítil þess að breyta tekju- og
eignaskiptingu í þjóðfélaginu; hún er hagsmuna-
mál fyrir þá sem græða á slíkum breytingum, en
þeir sem tapa ættu að sama skapi að vera and-
vígir verðbólgunni. Þessi þróun er í meginatrið-
um tvíþætt:
Verðbólgan er aðferð atvinnurekenda og fé-
sýslumanna til þess að raska kjarasamningum
þegar eftir undirskrift þeirra. Þeir atvinnurek-
endur, sem það geta, neita að taka á sig þær skuld-
bindingar sem í samningum felast, en velta þeim
í staðinn út í verðlagið með því að hækka verð
á vörum og þjónustu. Útflutningsatvinnuvegimir
ge’ta ekki beitt þessari tafarlausu aðferð, en eig-
endur þeirra vita að óðaverðbólga er ávisun á
nýjö gengislækkun sem jafnar að lokum metin
í þeirra þágu einnig. Með þessu móti er verðbólg-
an aðferð til þess að ómerkja alla kjarasamninga.
2 Verðbólgan er aðferð til þess að breyta eigna-
skiptingu á hliðstæðan hátt. Hér á landi er
naumast til fjármálaauðvald sem hafi hag af því
að halda verðgildi krónunnar óskertu. Peninga-
eignin í þjóðfélaginu, í bönkum og öðrum fésýslu-
stofnunum, er fyrst og fremst sparifé almennings,
ýmist á einkareikningum eða í sameiginlegum
sjóðum, atvinnuleysistryggingasjóði, lífeyrissjóð-
um o.s.frv. Atvinnurekendur og fésýslumenn ráð-
ast í framkvæmdir á þann hátt, að fá léð fé almenn-
ings, og þeim er það að sjálfsögðu kappsmál að
endurgreiða minna en þeir fengu. Verðbólgan er
aðferð til að tryggja slík viðskipti. Hver króna seim
fengin er að láni er ævinlega endurgreidd með
miklu minni krónu, en fasteignir og fyrirtæki
halda verðgildi sínu óskertu og þar kemur gróð-
inn fram. Þannig er verðbólgan sjálf gróðamynd-
unaraðferðin í íslenzku þjóðfélagi.
yerðbólgan er afleiðing af því að hér er stétta-
þjóðfélag, og þróun hennar er í samræmi við
sérkenni þessa þjóðfélags. Því verður óðaverð-
bólgan ekki stöðvuð með neinskonar uppáfinning-
um hagfræðinga og stjórnmálamanna, hversu hug-
vitsamlegar sem þær kunna að virðast, heldur ein-
vörðungu með pólitísku valdi. Eina þjóðfélagsafl-
ið sem hefur hag af að stöðva verðbólguna og
getur tryggt sér það vald sem dugar er verklýðs-
hreyfingin. En þá verður verkafólk að átta sig á
þeirri staðreynd að hefðbundin kjarabarátta og
stjómmálabarátta verða að haldast í hendur, sam-
heldni við kjörborðið er jafn mikilvæg og ein-
ing í verkföllum. •— m.
Augu og eyru ríkisstjómarinnar. — Ger
eykur hárvöxtinn. — Fer Gunnar til
Ankara?

Deila námsfólksins í Man-
chester og Guðonundur í.
Guðmundsson ar er efni fyrsifca
bréfsins að þessu sinni, en
þvi næst rekur „Skalli“ áróð-
ur fyrir geri, og fullyrðir, að
það auki mjög á bárvöxt.
Loks kemiur svo hugleiðing
frá Uglu um Gunnar Thor-
oddsen og Dubcek.
Allir þekkja nú hina ein-
kennilegu deilu, sem upp er
risin milli sendiherrans í
London, Guðmundar í. Gu'ð-
mundssonar, og námsfólks í
Manchesfcer. Stendur þar orð
gegn orði, og trúa allir sem
ég hefi hitt námsmönnunum,
en enginn sendiherranum.
Þetta er ekki í fyrsta eða
annað skipti, sem Guðmund-
ur í. er lýstur ósanninda-
maður. Er eftirminnilegast,
þegar dr. Kristinn, sem þá
var sendiherra lýsiti því yfir,
að G. í. G., sem þá vair ut-
anríkisráðherra, færi með vís-
vitandj ósannindi. Mundd það
naaimast hugsanlegit annars-
staðar í heiminum, að bæði
sendiherrann og utanríkisráð-
herrann sætu áfram í stöð-
um sínum eftir þau orða-
skipti. Vissu aliir þá að
Kristinn sagði satt, en G. í. G.
fór með lygi.
Það er sagt mjög skáldlega
að utanríkisþjónustan sé
augu og eyru ríkisstjóxnar-
innar. En mér er spurn:
Hvaða gagn hefur ríkissitjórn-
in af manni, sem bæði er
værukær og einnig ósann-
inðamaður? Er ekki bæði
betra og billegra að hafa eng-
an mann í London ef ekki
fæst maður sem hefur ein-
hvem áhuga á starfi sínu
og auk þess getux sagt satt,
ef þörf er á?
Einar Jónsson.
Kæri Bæjarpóstur!
Frá því að bárið á mér fór
a'ð þynnast, hef ég beitt öll-
um mögulegum andsvörum,
og þau eru óteljandi skalla-
meðulin, sem ég hef nofcað,
án teljandi árangurs. Eitt
sinn frétti ég, að laukur
hefði örvandi áhrif á hár-
vöxt, en áður en ég gat þraut-
reynt það ráð, mótmælti fjöl-
skylda mín vegna sterkjunn-
ar af lauknum. Ég hef því
þuxft að sætta mig við að
missa ógrynni hára árlega, og
nú er svo komið, að umhverf-
is glansandi skalla er að-
eins þunnur hárkragi. Þetta
eru hörmúleg örlög fyrir hé-
gómlegan roann á fimmtugs-
aldri. Núna um daginn hitti
ég svo þjáningarbróður minn,
og veitti því strax athygli,
að talsverð spretta hafði orð-
ið á kolli hans yfir sumar-
mánuðina. Er ég ympraði á
þessu við hann, hló hann og
kvaðst hafa dottið niður á
stórkostlegt ráð til að aufca
hárvöxtinn. Hann væri far-
inn að taka inn ger kvölds
og morgna með þessam
greinilega árangri. Auðvitað
fer ég strax á stúfana til að
ná mér ; ger, en þá kemur
á daginn a'ð það er ófáan-
legt, og líklega er bannað að
selja það, af ótta við að fólk
noti það til bruggunar og
ég er j afnsköllóttur ef tir
sem áður.
Ef þú kemur þessu bréfi á
framfæri, Bæjarpóstur minn,
gæti ég trúað að einhverjar
tilslakanir verði gerðar, og
sköllóttir menn geti ef til
vill fengið ger gegn lyfseðl-
um. Með fyrirfram þakklæti,
„Skalli“.
Nú á bara eftir að sendat
hann Gunnar Thoroddsen til
Ankara, — datt mér í hug,
þegar ég las í Mogganum, að
bænarskrá 60 lögfræðinga
hefði ekkd haft áhrif, og
Gunnar yrði vegtyllulaas í
fyrirsjáanlegri framtíð. í
sama tölublaði Moggans gat
nefnilega að lita frétt um
valdabaráttu í Tékkósióvakíu,
þar sam ástandið er málað
sterkum litum, og mér sýn-
ist valdabaráttan í Sjálfstæð-
isflokknum vera að hneigjast
í svipaða átt, þótt hún sé tek-
in öðrum tökum í helzta mál-
gagni hans. Gunnar Thorodd-
sen er á góðri lei'ð með að
verða jafnmikill píslarvottur
og Dubcek, og það veafður
fróðlegt að vita, hvaða úr-
lausn mála hann fær.
Ugla.

BJÖRN BJARNASON:
Samningar Iðju og
í blaðinu Nýtt land frjáls
þjóð, sem út kom 10. sept. s. 1.,
er greinarkorn efltir Ólaf
Hannibalsson um sdðustu samn-
inga Iðju og eru þedr svo frek-
lega rangtúlkaðir að ekki má
vera ósvarað.
1 þessum samningi var farið
inn á þá leið að flokka störfin
eftir því hversu mikils þau
krefjast af viðkiomandi starfs-
manni. Að þessu sinni náöist
ekikí samkomulag um flleiri
flokka en þrjá, en stefnt er að
því að fjölga þeim í framtíð-
inni. Þessir flokkar eru byggðir
á starfsmati er fram fór í
verksmiðjunum fyrir nokkrum
árum, en í því mati eru flokk-
amir sex. Allir, sem eitthvað
þekkja til starfa í verksmiðju-
iðnaðinum, vita að þar er um
að ræða mjög mismunandi störf
í hinum ýmsu greinum og einn-
ig á sama vinnustaðnum, svo
mismunandi að alger fásinna er
að ætlast til að þau séu öll
goldin sömu launum. Af þedm
sökum var það að samnimga-
nefnd Iðju fór inn á þá braut
að skipta þeim í mismunandi
launaflokka eftir störllum, en án
alls tillits til hvort starfið væri
unnið af karii eða konu. Ég
er þeirrar skoðunar að launa-
jafnrétti karla og kvenna bygg-
ist á því að starfið sé jafnt
launað, hvort sem það er unn-
ið af kar!li eða komu. Þessari
grundvallar rcglu er hvergi
haggað í síðustu kjarasamning-
um Iðju, þó Ólafur haldi hinu
gagnstæða fram.
Hann fúllyrðiir að i 1. launa-
flokki sóu talin öll kvenna-
störiin, með öriáum undantekn-
ingum. Lítum nú á þessa full-
yrðingu. í þessum fllokíki er
almennur sauimaskapur, en um
helmingur þeirra er vinna við
hann vinnur ákvæðisvinnu, en
eftir eins árs starf er ákvæðis-
vinnumanni tryggð lágmarks-
laun 20% umfram mánaðarlaun
í viðkomandi flokki. Með því
ákvæöi er konu, sem vinnur
ákvæðisvinniu í 1. flokki tryggð
20% hærri laun en karli í
sama fldkki, sem er á mánaðar-
launum. Auk þess er svo
fjöldi starfa, sem nær eingöngu
eru unnin af konum í 2. oig 3.®,
flokiki, mætti þar nefna t. d.
vinnu við herrafatnað, sport-
fatnað, vélpökkun, átöppun,
deigblöndun, netalhnýting, tvdnn-
ing og kembing o. fl. og fl.,
sem ailt eru störf í öðrum
flokfci. Þegar Ólafur kemur að
3. flokknum færist hann í auk-
ana hvað viðkemur rangfærsl-
unum. Hann fullyrðir að undir
hann falli eingöngu ábyrgðar-
störf, en traust hans á konun-
um er ekfci medra en svo að
hann slær því föstu að þar
komi þær alls efckj til greina.
í upptalningu sinni á störium
í 3. flokki sleppir hann mörg-
um störfum, sem tmnin eru
jafnt af konum sem körilum,
mætti þar nefna súkfculaðilögun
og vinmslu, lóskurð o. fl. í
dúkvefnaði, brjóstsykursgerð o.
fi. og fl.
Niðurstöður Ólafs eru svo
þær að með starfsmatinu sé
verið að brjóta landslög og
níðast á kvenfólkinu í Iðju,
með lúalegum hætti.
Ég er hins vegar þeirrar
sfcoðunar að með starfsmatinu
hafi samninganefnd Iðju farið
inn á rétta braut, og eins og
ég sagði í upphafi, er stefnt
að því að fjölga fliokkunum að
Bjöm Bjamason.
minnsta kosti upp í 6 flofcka.
Um hitt gefcur svo risið
ágreiningur hvort störfin sóu
rétt flokkuð, en starfsmaður
sem telur að starf hans ætti að
vera í hærri fflokki gefcur alltaf
óskað eftir endurmati. Rétt er
að geta þess, að ef sfcarfsmaður
vinnur mdnnst 2 stundir dag-
lega í hærra flokki en aðal-
starf hans er í, skal homum
goldið eftir hærri flokknum.
Með þessum fáu orðum von-
asfc ég til að mér hafi tekizt að
sýna fram á að hér er síður en
svo um nofckra árás á launa-
jafnréttið að ræða.
Opinber stofnun óskar að ráða
Vélrítunarstúlku
Auk leikni 1 vélritun er krafizt nokkurr-
ar kunnáttu í tungumálum (ensku og
dönsku).
Skriflegar umsóknir ásaimt upplýsingum
um menntun og fyrri störf sendist af-
greiðslu blaðsins fyrir n.k. laugardag 19.
þ.m., merkt: „Vélritun“.
BRIDGESTONE
HINIR
VIÐURKENNDU
JAPÖNSKU
HJÓLBARÐAR
FÁST HJÁ
OKKUR
HJÓLBARÐAVIÐGERÐIR
Opið alla daga frá
kl. 8—22, einnig um helgar
GÚMMÍVINNUSTOFAN HF.
SKIPHOLTI 35 REYKJAVÍK
SÍMI 31055