Þjóðviljinn - 05.06.1973, Blaðsíða 6
« SIIIA - ÞJOÐVILJIW’ ÞriOjudagur 5. júnl 1973.
DWÐVIUINN
MALGAGN SÓSIALISMA,
VERKALÝÐSHREYFINGAR
OG ÞJÓÐFRELSIS
Ctgefandi: (Jlgáfufélag Þjóftviljans
Framkvæmdastjóri: Eiftur Bergmann
Ritstjórar: Kjartan ólafsson
Svavar Gestsson (db.)
Augiýsingastjóri: Heimir Ingimarsson
Ritstjórn, afgreiftsla, auglýsingar:
Skólav.st. 19. Simi 17500 (5 llnur).
Askriftarverft kr. 300.00 á mánuOi.
LausasöIuverO kr. 18.00.
Prentun: BlaOaprent h.f.
NATO VER EFNAHAGSLÖGSÖGU BRETA
Bretar og Bandarikjamenn voru höfuð-
smiðir Atlanzhafsbandalagsins. Báðir að-
ilar þóttust hafa af þvi hag, einkum ef það
tækist að koma sem flestum Evrópurikj-
um inn i bandalagið. Bandarikjamenn
tryggðu sér þar með áframhaldandi yfir-
ráða- og ihlutunarrétt i Evrópu, en i
striðslok voru þeir einmitt sterkasta
hernaðaraflið i Vestur-Evrópu. Bretar
voru hnignandi heimsveldi sem voru
fegnir skjólinu og með samningum við
Bandarikjamenn fengu þeir ákveðin rétt-
indi sem hefðu getað reynzt þeim dýr-
keypt i samkeppni.
Með Norður-Atlanzhaf var svo farið i
þeim samningum sem — ýmist staðfest
eða óstaðfest — voru gerðir milli Bret-
lands og Bandarikjanna á árunum frá
striðslokum og fram yfir stofnun NATO
1949, að það skyldi vera i efnahagslögsögu
Breta en hernaðarlega á valdi Bandarikj-
anna. Og auðvitað fengu Bretar að halda
smávegis lögregluflota til þess að verja
,,eigur” sinar. Þessari samvinnu og
verkaskiptingu Breta og Bandarikj-
amanna fá íslendingar nú að kynnast,
þegar brezki flotinn sækir okkur heim.
Hervald Bandarikjanna við norðanvert
Atlanzhaf hefur m.a. það hlutverk að
vernda efnahagslega aðstöðu Breta á
svæðinu. Þetta er bundið i NATO-samn-
ingi og i öðrum sáttmálum milli þessara
forysturikja Atlanzhafsbandalagsins.
Hervaldi Bandarikjanna skal aldrei beitt
gegn Bretum, svo lengi sem NATO stend-
ur.
Þessa dagana er blekkingarhjúpurinn
um NATO óðum að falla fyrir augum is-
lenzku þjóðarinnar. Það er ráðizt að
landsmönnum með hernaðarofbeldi af
bandalagsþjóð, en svonefnt „varnarlið”
hreyfir hvorki hönd né fót i varnarskyni.
Forseti yfirþjóðarinnar i bandalaginu,
staddur i Reykjavik, ypptir öxlum og seg-
ir, að þessir tveir vinir sinir verði að leysa
málin sjálfir. Með þessu visar hann þvi á
bug, að bandalagið NATO sé til þess kvatt
að verja minnstu þjóðina gegn árás stór-
veldis. Það er nefnilega ekki rétt stór-
veldi!
Islendingar risa nú einn af öðrum til
andstöðu við NATO og allt sem NATO
fylgir. Um þetta er ástandið i Sjálfstæðis-
flokknum ólygnastur vottur, en einmitt sá
flokkur hefur gert átrúnaðinn á hernaðar-
bandalög og forsjá stórvelda að hornsteini
lögmálsins. Ungur ihaldsþingmaður opin-
beraði efa sinn um NATO i sjónvarpi.
Æskulýðsdeild flokksins i Kópavogi vildi
ekkert hafa með NATO að gera ef það gæti
ekki varið okkur fyrir Bretum. Ritstjóri
flokksmálgagnsins á Suðuralndi hefur á
sömu forsendum snúizt gegn þessu hand-
ónýta bandalagi.
Það er deginum ljósara að NATO styður
það i reynd að Bretar helgi sér efnahags-
lögsögu undan íslandsströndum, og segir
þá um leið: Burt með lögsögu íslendinga.
Þetta er á svæði sem Bandarikin hafa gert
að hernaðarlögsögu sinni.
Er þá nokkur furða þótt þjóðin samein-
ist um þá kröfu að NATO skuli burt frá Is-
landi, NATO-Bretar og NATO-herstöð.
ÖRYGGI EVRÓPU OG ÖRYGGI ÍSLANDS
Hin siðari ár verður þess æ frekar vart
hve risaveldin i austri og vestri og
hernaðarbandalög þeirra eru nátengd.
Það sést i Tékkóslóvakiu þegar tilkynnt
var fyrirfram til Brussel (eða var það
Washington?) um innrásina. Það sést i
rangsnúnum afvopnunarviðræðum þar
sem sú tilhneigning er rikust að verzla
með niðurskurð herafla eins og vörur milli
auðhringa, án þess að vinnandi lýður, al-
þýðuhreyfingar friðar og þjóðfrelsis, fái
þar nokkru að ráða. Það sést i æ tiðari vin-
áttuheimsóknum leiðtoganna og æ meira
trúnaðartrausti þeirra á milli, að þvi
skapi sem þeir missa traust almennings.
Þess gætir einnig , þótt i ómerkilegu atriði
sé, þegar stjórnmálahneyksli aldarinnar,
Watergate-málið, er að mestu þaggað
niður i fjölmiðlum bandalagsrikjanna i
Austur-Evrópu.
Er ekki kominn timi til að spyrja um
það, hvort Varsjárbandalaginu var ekki
send orðsending, þegar brezk herskip
sigldu norður að Islandsströndum til
hernaðarumsvifa?
Þessa dagana stendur yfir i Reykjavik
ráðstefna um öryggismál Evrópu. Þetta
er alþjóðleg ráðstefna, og væri þvi i hæsta
máta óeðlilegt að ræða þar sérislenzk
málefni eins og landhelgismálið. En
innrás Breta i landhelgi okkar væri þar
sjálfsagt umræðuefni, að svo miklu leyti
sem öryggismál smárikisins sem hýsir
ráðstefnugesti eru innifalin i þvi ábúðar-
mikla heiti „öryggismál Evrópu”.
íslendingum kemur i sjálfu sér ekki
mikið við, hvað það eru mörg herfylki,
sem horfast i augu yfir gaddavirinn milli
Austur- og Vestur-Þýzkalands. En sú
lausn á öryggismálum Evrópu sem fælist i
þvi að hernaðarbandalög væru leyst upp
og herstöðvar erlendis lagðar niður væri
stærsta skrefið i þá átt að tryggja öryggi
Islands. Herskip Breta i landhelgi okkar
eru veigamikil áminning um það.
Brezkur þingmaður skrifar um landhelgismálið
„Styðjum Islendinga í
landhelgismálinu”
Þingmaður verkamanna-
flokksins brezka skrifar í
málgagn brezka
kommúnistaflokksins um
landhelgismalið. Honum
ofbauð skilningsleysið sem
mætti honum þegar hann
mótmælti veru brezku her-
skipanna hér við land.
Hann hélt ræðu um málið í
þinginu og sá af viðbrögð-
um þingmanna að ekki
veitti af uppfræðslu um
málið í fjölmiðlum. Hann
er mjög hlynntur málstaði
Islendinga sem hann segir
að Bretar eigi að gera að
sínum,
26. mai sl. skrifaöi Eric Heffer
þingmaöur brezka verkamanna-
flokksins grein um afskipti sin af
þorskastriöinu i enska þinginu.
Hann skrifar grein sina i
„Morning Star” til þess aö út-
skýra hvers vegna hann hafi mót-
mælt þeirri ákvöröun ensku rikis-
stjórnarinnar, aö senda freigátur
til tslandsstranda. Hann mót-
mælti þessu innan veggja enska
þingsins og fékk aö vonum mis-
jafnar móttökur. Þess vegna vill
hann koma þvi á framfæri að
hann sé ekki neinn fööurlands-
svikari heldur álitur hann það
vera bezt fyrir togarasjómenn
þar i Bretlandi að semja viö
islendinga um landhelgismálið i
stað þess að nota herskip.
Auk þess álitur hann að fólk i
Englandi bæði utan þings og
innan, gangi illa aö skilja ástæðu
hans um aö mótmæla stefnu
brezku rikisstjórnarinnar. Hann
greinir frá nokkrum helztu atriö-
um i landhelgismálinu, sem eru
vist öllum kunn hér, svo sem
undangengna útfærslu i 12 milur
og annaö slikt, einnig fullyrðingu
tslendinga um aö útfærsla land-
helginnar sé lifsnauðsyn.
Hann minnist einnig á rýrnandi
fiskstofn i N- og V-Atlanzhafi og
hvernig sama þróun geti vel oröið
I kringum Island ef ekkert veröur
aö gert og bendir brezkum blaöa-
lesendum á aö bezta lausn fyrir
bæöi brezka togarasjómenn og
hinn almenna neytenda þar sé aö
verja fiskimiöin viö Island, svo
áframhaldandi veiði sé möguleg
um langan tima án mikilla verö-
hækkana i smásölu. Annars blasir
viö útrýming fiskistofnsins á
skömmum tima vegna skjót-
fengins gróöa i framtiðinni. Hann
hrekur þær sögusagnir um græögi
og gleypuhátt tslendinga, sem
segja aö veriö sé aö bæta viö
bátaflotann hér og fullyrða aö
eftir aö nýju skuttogararnir séu
allir komnir þá veröi veiðiflotinn
jafnstór og 1960. Þá tekur Eric
með þá staðreynd aö Eng-
lendingar hafi sjálfir fært út fisk-
veiöitakmörk sin i 12 milur 1961
og hafi þaö i reynd komiö i veg
fyrir veiöar td. annarra efna-
hagsbandalagsþjóöa upp undir
landsteina. Jafnvei hafi fyrir
stuttu verið fariö fram á þaö i
enska þinginu aö bæta og heröa
eftirlit landhelgisgæzlunnar, og
þá einkum gagnvart skipum
annarra þjóöa.
Þótti honum aö vonum ein-
Framhald á bls. 15.
RÍS HÓTEL BERG í
NJARÐVÍKUM?
t LögbirtingarblaOinu er skýrt
frá þvi aft þrir einstaklingar af
sama ættarmeiöi hafi stofnaö
sameignarfélag til hótelreksturs i
Njarövikum, og ber félagiö heitiö
Hótel Berg.
Þarna syðra er ekkert hótel,
hvorki i Keflavik né öðrum Suð-
urnesjabyggðum, svo slik til-
kynning er að nokkru fréttnæm.
Við hringdum i sveitarstjórann i
Njarðvikum, Jón Ásgeirsson, og
spurðum hann eftir þvi á hvaða
rekspöl málið væri komiö. Sagðist
Jón hafa heyrt utan að sér að fyr-
irhugaö væri að reisa mótel i
Innri-Njarðvik, en slikar fram-
kvæmdir væru þó ekki komnar
lengra á veg en svo, að hvorki
umsóknir um eitt né neitt, né þá
heldur teikningar, hefðu borizt til
hreppsskrifstofunnar.
Suðurnesjamenn mega þvi enn
um sinn biða þess að hótel, eða
mótel risi þar i byggðum.
— úþ.
Inn í íslenzka blámann Við birtum á sunnudag nýort kvæði — 30. mai — eftir Svövu Jakobsdóttur. Slæm prentvilla komst i kvæðið hjá okkur og birt- um viö þvi upphaf kvæðisins á nýjan leik, en biðjum höfundinn og lesendur velvirðingar á mistökum. Hér kemur upphaf kvæðisins: Margt var okkur sagt fréttnæmt þennan dag, er óku þeir úr Keflavik i brynvorOum bilum inn i íslenzka blámann.