Þjóðviljinn - 24.01.1979, Blaðsíða 10

10 SÍÐA — ÞJÓÐVILJINN Miövikudagur 24. janúar 1979.
4.0 Sparnaður í hagkerfinu
Til aö draga úr hinum gifurlega yfirbyggingarkostn-
aöi i þjóöarbúinu veröi geröar eftirtaldar ráöstafanir:
4.1 Ríkiskerfið
4.1.1. Gerö veröi rækileg úttekt á rekstri rfkisstofn-
ana og meginþátta i rikisrekstrinum og veröi
markmiö hennar aö efla verulega sparnaöarviö-
leitni i rekstri rikisins. I þvi sambandi veröi hag-
sýslustarfsemi veruiega aukin og tryggt náiö sam-
starf ráöuneyta og Hagsýslustofnunar til aö ná
fram sparnaöi og hagræöingu jafnhliöa gleggri
stefnumörkun á vegum einstakra fagráöuneyta. 1
þessu samhengi veröi litiö á allar helstu stofnanir
og fyrirtæki hins opinbera.
4.1.2. Þeir þættir i rikisrekstrinum sem brýnt er aö
endurmeta til sparnaöar á almennum rekstrar-
gjöldum og til aö auka hagræöingu meö bættu
skipulagi eru:
a) heilbrigöismál
b) orkumál
c) simamál
d) samgöngumál
e) tryggingamál
f) menntamál
g) dómsmál og löggæsla
h) rannsókna- og visindastarfsemi
Viö athugun á þessum þáttum veröi lögö rik áhersla
á aöbæta nýtingu fjármagns og styrkja þannig viö-
leitni hins opinbera til aö tryggja framgang félags-
legra umbóta, velferöar og öryggis.
4.1.3. A næstu mánuöum veröi framkvæmdar sérstak-
ar sparnaöarathuganir á eftirtöldum stofnunum:
Pósti og Sima
Seölabankanum
Landsvirkjun
Orkustofnun
Hafrannsóknarstofnun
Landhelgisgæslu
Rikisspitulunum
Tryggingarstofnun rlkisins.
Tillögum um sparnaö i rekstri varöandi ofangreind-
ar stofnanir og rekstrarþætti rikiskerfisins veröi
skilaö jafnóöum og þær geta legiö fyrir þótt aö
heildartillögur komi fram siöar. Rikisstjórnin skal
jafnóöum gera grein fyrir þvi hvernig slikt sparn-
aöarstarf gangi.
4.1.4. Akveöiö skal aö kalla eftir hugmyndum um hag-
ræöingu og sparnaö i rikisrekstri meöal starfs-
manna rikisstofnana og veröi veitt viöurkenning
fyrir þær hugmyndir sem bestar veröa taldar.
4.1.5. 1 ljósi þess hve æöstu stjórnunarstörf á vegum
rikisins eru afdrifarik um þaö, hversu til tekst um
hagkvæmi og árangur i rekstri, ber aö hverfa frá
æviráöningu I slikar stööur og taka þess I staö upp
tlmabundnar ráöningar svo sem þegar eru fordæmi
fyrir.
4.2 Milliliðastarfsemi
4.2.1. Komiö veröi á einfaldara og ódýrara rekstrar-
kerfi I oliusölumálum. Fyrsta skref I þá átt veröi
stofnun oliuheildsölu rikisins. Oliuheildsalan skal
hafa meö höndum öll innkaup til landsins á bensini
og hverskyns oliuvörum til brennslu og
smurnings, annast flutning á þeim til birögastööva
i landinu og reka slikar innflutnings- og birögöa-
stöövar.
4.2.2. Knúiö veröi á um lækkun vátryggingargjalda
m.a. meö útbóöi á stórum tryggingaþáttum. Sett
veröi I lög ströng starfsskilyröi fyrir trygginga-
félög, þeim fækkaöi og iöngjöld lækkuö.
4.2.3. Rækileg athugun fari fram á vöruflutningum til
landsins og frá landinu meö þaö fyrir augum aö
draga úr kostnaöi viö þá og lækka þannig almennt
vöruveröi landinu og minnka útgjöld útflutnings-
aöila. Sérstök úttekt fari jafnframt fram á far-
skipakosti landsmanna og gerö áætlun um endur-
nýjunarþörf hans til 5 ára.
4.3 Innflutningsverslim
4.3.1. Unniö veröi aö þvi aö draga úr þeim gifurlega
kostnaöi sem núverandi skipulag á innflutnings-
versluninni hefur i för meö sér. Reglulega veröi á
vegum opinberra aöila fylgst meö innflutnings-
veröi og útsöluverö miöaö viö lægsta fáanlegt
innkaupsverö þar sem þvi veröur viö komiö.
4.3.2. Boöinn veröi út innflutningur á vissum stórum
vöruflokkum og veröi útboösskilmálar I samræmi
viö lægsta verö á erlendum mörkuöum.
4.3.3. Innkaupsastofnun rikisins veröi faliö aö annast
innf lutning á helstu vöruflokkum sem rikisstofnan-
ir og aörir opinberir aöilar þarfnast til almenns
reksturs og framkvæmda.
4.3.4. Lögum um verslunaratvinnu veröi breytt þannig
aö útgáfa og endurnýjun verslunarleyfa nýtist sem
virkt stjórntæki til eftirlits og aöhalds.
4.3.5. Sett veröi i lög ýtarlegri ákvæöi um heimildir
gjaldeyriseftirlits til þess aö fylgjast meö hvers
konar gjaldeyrisskilum.
4.3.6. Gjaldeyriseftirlitinu veröi heimilaö aö stööva
timabundiö gjaldeyrissölu til þeirra aöila sem
brjóta settar gjaldeyrisreglur urn skilaskyldu,
notkun erlends gjaldfrests, skýrslugerö og önnur
atriöi er gjaldeyrisviöskipti varöa.
5.0 Verðlagseftirlit
5.1. Unniö veröi aö breytingum á lögunum um verölag,
samkeppni og óréttmæta viöskiptahætti, þannig aö
öll yfirstjórn verölagsmála veröi samræmd sam-
kvæmt lögum.
5.2. Hinu almenna verölagseftirliti veröi gjörbreytt. í
þvi skyni veröi gert samkomulag viö Neytenda-
samtökin þar sem þau starfa.en annars staöar viö
fjölmenn hagsmunasamtök neytenda, t.d. verka-
lýösfélög, um aö þau taki aö sér eftirlit meö verö-
lagi á vörum og þjónustu.
5.3. Upplýsingar um verölag veröi birtar reglulega.
Gefiö veröi upp verölag á einstökum sölustööum
vöru og þjónustu. Stranglega veröi gengiö eftir þvi
aö vörur séu verömerktar, jafnt inni I verslunum og
I búöargluggum. Upplýsingar um verölagsmál
veröi reglulega I útvarpi og sjónvarpi.
5.4. Fjármagn til þessarar stórauknu starfsemi verö-
lagseftirlitsins veröi tryggt meö ákvæöi I nýjum
lögum um efnahagsmál.
5.5. Sett veröi sérstök lög um kaup og sölu meö afborg-
unum sem tryggi sem best réttarstööu viöskiptaaö-
ila.
5.6. Sett veröi sértök lög um þjónustustarfsemi, sem
betur en nú er unnt réttarstööu neytenda.
Sérstakt átak verði gert til eflingar
skipasmíðum,bæði á sviðinýsmíði
og viðgerða
6.0 Stjórn peningamála.
Bankakerfi
6.1. 1 ljósi reynslunnar af stjórn lána- og peningamála
er nauösynlegt aö framkvæma rækilega endur-
skipulagningu á bankakerfi landsins. Markmiö
sllkrar endurskipulagningar veröi:
6.1.1. Aö fækka viöskiptabönkunum og koma I veg
fyrir frekari útþenslu bankakerfisins.
6.1.2. Aö tryggja aö Seölabankinn starfi jafnan i sam-
ræmi viö efnahagsstefnu rikisstjórnar og endur-
skoöa hlutverk bankans, starfsskipan og lög i þvi
skyni aö treysta lýöræöislegt eftirlit meö stefnu-
mótun og starfi stofnunarinnar.
6.1.2. Aö gera bankaeftirlitiö aö sjálfstæöri stofnun
sem heyri beint undir viöskiptaráöuneyti.
6.2. A meöan endurskipulagning bankakerfisins fer
fram skipi rikisstjórnin þriggja manna nefnd sem
hafi eftirlit fyrir hennar hönd meö almennri fram-
kvæmd peningamála. Verkefni nefndarinnar skal
vera:
6.2.1. Aö sjá um aö reglum um almenn stefnuatriöi i
peninga- og lánamálum sé fylgt og hafa þannig
eftirlit meö lánveitingum viöskiptabanka, lána-
sjóöa og Seölabanka.
6.2.2. Aö fylgjast meö þvi sérstaklega aö lánveitingar
þessara aöila skapi ekki þenslu né hafi á annan hátt
truflandi áhrif á markaöa stefnu rikisstjórnarinnar
( efnahagsmálum.
6.2.3. Aö fylgjast meö lánsfjárframlagi til atvinnu-
rekstursins og sjá um aö allur nauösynlegur at-
vinnurekstur geti fengiö nægilegt rekstrarfé á viö-
ráöanlegum kjörum.
6.2.4. Aö gera tillögur til rikisstjórnarinnar um þaö,
hvernig helst megi tryggja verögildi sparifjár, en
þó jafnframt tryggja undirstööuatvinnurekstri
rekstrarlán meö sanngjörnum kjörum og einnig lán
til ibúöabygginga, þannig aö þau teljist viöunandi
fyrir almennt launafólk.
6.3. Vextir lækki meö lækkandi veröbólgustigi sam-
kvæmt ákvöröun rikisstjórnarinnar.
7.0 Eignakönnun
Á árinu 1980 skal fara fram heildarkönnun á eigna-
mynduninni I landinu bæöi hjá einstaklingum og fyrir-
tækjum. Slik eignakönnun leiöi I ljós skiptingu auösins
i landinu meö sértöku tilliti til þess veröbólgugróöa
sem myndast hefur á undanförnum árum.
8.0 Orkusparnaður
Gerö veröi áætlun um viötækan orkusparnaö m.a. i
atvinnurekstri, húshitun og heimilisnotkun, ekki sist
aö þvi er varöar innflutta orkugjafa.
9.0 Skattamál
9.1. A árinu 1979 veröi haldiö áfram endurskoöun
skattakerfisins á þeim grundvelli sem rikisstjórnin
markaöi á árinu 1978. Jafnframt veröi allt tekjuöfl-
unarkerfi rikisins tekiö til endurskoöunar meö þaö
að markmiöi aö einfalda þaö stórlega frá þvi sem
nú er.
9.12. Tollar, vörugjald og önnur óbein gjöld á vörum
verði sameinuö. Söluskatti veröi breytt þannig aö
hann lækki á ýmsum nauðsynlegum vörum og falli
jafnvel alveg niöur á sumum vörum.
9.3. Tekjuskattskerfiö veröi einfaldaö, frádráttarliöum
fækkaö mjög og skattstigum breytt.
9.4. Rikisstjórnin beiti sér fyrir sérstakri herferð gegn
skattsvikum I samræmi viö tillögur skattanefndar
og þingsályktun þingmanna Alþýöubandalagsins.
9.5. Sjúkratryggingagjald veröi fellt niður á árinu 1980.
10.0 Húsnæðismál
Gert veröi stórátak til lækkunar á húsnæðiskostnaði
sem m.a. feli I sér eftirfarandi aögeröir:
10.1. Ibúöarhúsnæöi á félagslegum grundvelli veröi
stóraukiö og komiö I veg fyrir aö þeir sem selji
Ibúöarhúsnæöi geti hagnast á þvi aö hafa fengiö
opinber lán til ibúöabygginga.
10.2. Lög veröi sett um sölu ibúöarhúsnæöis og leigu
ibúöarhúsnæöis.
10.3. Gerö veröi áætlun um ibúöabyggingar á félags-
legum grundvelli á næstu 5 árum.
11.0 Kjaramál. Samráð
við samtök launafólks
11.1. A árinu 1979 veröi unniö aö samkomulagi um ný-
skipan visitöluútreikninga er gildi til upphafs næsta
timabils aöalkjarasamninga. Viö ákvörðun slfkrar
nýskipunar veröi kannaö hvort heppilegt sé aö
breytingar á viðskiptakjörum veröi haföar til hliö-
sjónar eöa tekiö tillit til verulegra verösveiflna á
innflutningsveröi mikilvægra vara og aörir þættir
metnir i samræmi viö samkomulag viö samtök
launafólks.
11.2. Samráö rikisstjórnarinnar viö samtök launafólks
veröi eflt og taki i reynd til allra meginþátta stefn-
unnar i efnahagsmálum, svo sem atvinnumála,
kjaramála, skattamála, peningamála, skipulags-
mála framleiöslunnar og annarra atriöa sem á-
kvaröa þróun lifskjara. I þessu skyni beiti rikis-
stjórnin sér fyrir eftirfarandi úrfærslu á núverandi
skipulagi samráösins:
11.2.1. Meö nefnd þeirri, sem hafa á meö höndum for-
ystu varöandi hagræöingar og framkvæmdarmál 1
sjávarútvegi og fiskiönaöi, starfi 3 fulltrúar til-
nefndir af ASI og Samtökum sjómanna.
11.2.2. Meö hliöstæöri framkvæmdanefnd i málefnum
iönaöarins, starfi 3 fulltrúar iönverkafólks og iön-
aöarmanna.
11.2.3. Með þeim aöilum sem tilnefndir veröa til aö
vinna aö úttekt á opinberum rekstri, starfi 3 fulltrú-
ar opinberra starfsmanna.
11.2.4. Meö þeim aöilum sem vinna eiga aö endurskoö-
un skatta og tollakerfinu, vinni einnig fulltrúar til-
nefndir af samtökum launafólks, eftir nánara sam-
komulagi.
11.2.5. Fulltrúar launþegasamtaka hafi einnig rétt til
aö starfa meö opinberum aðilum varöandi allar
breytingar sem ætlað er aö gera I ibúöabygginga-
og húsnæðismálum.
11.2.6. Umfjöllun um meginstefnumál stjórnvalda fari
svo snemma fram 1 samráösnefndunum aö timigef-
ist til aö ræöa þau á hinum almenna vettvangi I
félögum launafólks.
11.2.7. Reglulega verði birtar greinargeröir um um-
fjöllun mála á samráösvettvangi samtaka launa-
fólks og rikisstjórnar.