Þjóðviljinn - 22.04.1981, Blaðsíða 4

. 4 SIÐA — ÞJÓÐVILJINN MiÐvikudagur 22. aprll 1981
MOWIUINN
Málgagn sósíalisma, verkalýds-
hreyfingar og þjóöfrelsis
ttgefandi: UtgáíulelaL' Þjoöviljans.
Framkvæmdastjóri: E öur Bergmann
Kitstjórar: Arni Bergrnann. Einar Karl Haraldsson, Kjartan
Olafsson.
Auglvsingastjóri: Þorgeir Olafsson.
Umsjónarmaður sunnudagsblaðs: tíuðjón Friðriksson.
Afgreiðslustjóri: Valþor Hlööversson
Klaðamenn: Aliheiöur Ingadóttir, Ingibjörg Haraldsdóttir,
Kristin Astgeirsdottir, Magnús H. tíislason, Sigurdór Sigurdórs-
son.
iþróttafréttamaður: lngoltur Hannesson.
Þingfréttaritari: Horsteinn Magnússon.
Útlit og hönnun: tíuöjon Sveinbjörnsson. Sævar Guðbjörnsson.
l.jósmvndir: Einar Karlsson, tíunnar Eliasson.
Ilandrita- og prófarkalestur: Andrea Jónsdóttir, Elias Mar.
Auglýsingar: Svanhiidur Bjarnadóttir.
Skrifstofa: tíuðrún tíuðvarðardóttir, Jóhannes Harðaríon.
Afgreiðsla: Kristin Pétursdóttir, Bára Sigurðardóttir.
Simavarsla: olöf Halldórsdóttir, Sigriður Kristjánsdóttir.
Bílstjóri: Sigrún Báröardóttir.
Pökkun: Anney B. Sveinsdóttir, Halla Pálsdóttir, Karen Jóns-
dóttir.
Útkeyrsla, afgreiðsla og auglýsingar: Siðumúla 6,
Keykjavik, simi 8 13 33.
Prentun: Blaðaprent hf..
Nýtt vor - Nýtt líf
• Nú um páskana var okkur íslendingum boðið upp á að
taka út svolítið forskot á þá sumarsælu, sem við eigum í
vændum.
• Þvílíkir dýrðardagar hver á fætur öðrum svo snemma
á vori, og þó enn vetur samkvæmt almanakinu.
• I stað páskahretsins, sem margir áttu von á nú um
sumarmál, sendi forsjónin okkur sólskin og sunnanblæ
eins og best gerist á hásumartíð, heiðan himin frá
morgni til kvölds með daglöngu sólfari og sfðan fullt
sumartungl um nætur.
• Hvað er það þótt vetur ygli brún á þorra og góu, þegar
enn eitt vor bíður handan við næsta leiti. Á slíku vori er
gott að vera ungur og haf a margs að vænta; Ifka gott að
vera gamall og hafa margt að þakka, jafnvel sæmilegt
að vera miðaldra á óvissum tímum.
• Þeir voru óheppnir sem leituðu suður f heim um þessa
páska. Þeir misstu af miklu að vera ekki heima. Að
horfa úr lágsveitum til jökla á slíkum dýrðardögum,
með upprisu náttúrunnar allt um kring, reisir sérhvert
höfuð, færir nýja von um einingarband manns og lands.
• I náttúrunnar ríki lýtur alltgóðum og gildum lögmál-
um. Þau eru undrin mest, hvað sem líður öllum sigrum
tækni okkar og vísinda.
• Nýtt vor með nýju lífi.
« i dag er síðasti vetrardagur. Við kveðjum þennan
vetur sem stundum var dálítið úfinn, þökkum allt sem
hann veittlen erfum ekki hittsem miður fór. Nú er tíð að
fcigna fiski f sjó, fugli í mó og lambagrasinu sem læðist
undan snjónum. Þanniger líf mannsins á jörðinni. Truf I-
um það ekki. —k.
Verðtryggður
skyldusparmður
• Fyrir nokkru gaf Svavar Gestsson félagsmálaráð-
herra út reglugerð þar sem kveðið er á um fulla
verðtryggingu á skyldusparnað ungmenna og að auk
þess skuli greiddir 2% vextir af þessu fé.
• Þessi nýju verðtryggingar- og vaxtaákvæði skulu
samkvæmt reglugerðinni gilda f rá 1. júlí á sfðasta ári,en
þann dag tóku nýju húsnæðislögin gildi. Samkvæmt
reglugerð félagsmálaráðherra skulu verðbætur á
skyldusparnaðinn reiknaðar út mánaðarlega og þeim
bætt við innstæðuna, þannig að í næsta mánuði reiknast
jafnan verðbætur á verðbætta innstæðu. Samkvæmt
fyrra kerfi voru verðbætur á skyldusparnað hins vegar
aðeins reiknaðar einu sinni á ári og geymdar á sérstök-
um biðreikningi.
• Sú breyting sem nú hefur fengist fram fyrir forgöngu
Svavars Gestssonar felur í sér mjög mikla réttarbót
fyrir allt það unga fólk, sem verður að leggja til hliðar
hluta af launum sínum sem skyldusparnað.
• Þetta sést best þegar til þess er litið, að á þeim 15
mánuðumsem nýja reglugerðin nærtil, þaðer frá 1. júlí
1980 til 1. apríl 1981, þá hafa verið greiddar nær 80
miljónir nýkróna (8 miljarðar gamalla króna) í verð-
bætur á skyldusparnað, en allar verðbætur sem áður
höfðu verið greiddar á skyldusparnað frá upphafi nema
innan við helming þeirrar tölu eða tæplega 30 miljónum
nýkróna.
• Áður tapaði unga fólkið verulegum fjármunum vegna
þess að skyldusparnaðurinn brann upp í verðbólgunni, og
menn fengu spariféð að lokum greitt með mun
verðminni krónum en þeim sem unnið var fyrir löngu
fyrr.
• Nú er hins vegar sú breyting orðin að unga fólkið nýtur
bæði f ullrar verðtryggingar á þessu sparifé og auk þess
hagstæðari vaxta en annars eru á boðstólum af
verðtryggðu fé. Skyldusparnaðurinn fær því nú þá hag-
stædustuávöxtun sem völ er á f okkar þ jóðf élagi, og hef -
ur dæminu þannig algerlega verið snúið við.
• Ekkert er nema gott um það að segja, þótt ungu fólki
sé með lögum gert að leggja til hliðar nokkurn hluta af
launum sínum þar ti I það hef ur nám, stof nar til heimilis-
halds eða festir kaup á íbúðarhúsnæði. Þessi skyldu-
sparnaður hef ur numið og nemur nú 15% af launum.
• En það er auðvitað ekkert annað en þjófnaður, að
borga þetta lögbundna sparifé út í svikinni mynt þegar
greiðsludagur rennur upp. Þeim þjófnaði hef ur nú verið
hætt. Með reglugerð Svavars Gestssonar var réttlætis-
máli komið í höfn. k.
klippt
Samanburdur
semMorgun-
blaðið vill ekki sjá
Dagblaðið Tlminn birtir af og
til athyglisverð erlend yfirlit,
þar sem fjallað er um stjórn-
málaþroun i löndum sem ekki
finnast á landabréfum
„Morgunblaða” allra landa.
Föstudaginn 10. april sl.
skrifar Kjartan Jónasson erlent
yfirlit undir fyrirsögninni
„Walesa er frjálsari en Lula”.
Þar er fjallað um ástandið i
stærsta landi Suður-Ameriku,
Brasilíu, og sérstaklega um
Kjartan Jónasson:
ekki þegar lönd i austri og vestri
eru borin saman. Þess vegna er
Morgunblaðinu eðlilega illa við
menn eins og Árna Bergmann
sem skrifar reglulega um al-
þjóðamál I Þjóðviljann af þekk-
ingu og viðsýni. Ekki kæmi mér
á óvart að Kjartan Jónasson
fengi bráðum kveðju frá
Morgunblaðinu.
„Drottinsvik við
Sovétmennty
Sl. þriðjudag birtir Timinn
einnig I erlendu yfirliti viðtal
sem timaritið Newsweek átti
við William E. Schaufele sem sl.
haust lét af störfum sem sendi-
herra Bandarikjanna I Póllandi.
Samtalið endar svo i þýðingu
Timans:
IflEfflPinjtr
Walesa er frjáls-
ari en Lula”
— 1981 örlagaár fyrir Brasilíu
99
L
leiðtoga verkamanna þar, en i
greininni segir svo:
„Hann heitir Luis Inacio Da
Silva oftast kallaður „Lula”, og
hefur nýlega verið dæmdur i
þriggja og hálfs árs fangelsi
fyrir að standa fyrir ólöglegu
verkfalli fyrir ári siðan, og
hefur auk þess verið kærður
fyrir að hvetja til „stéttabar-
áttu” I landinu, en viðurlög við
sliku athæfi geta numið allt að
30 ára fangelsi i Brasiliu.
Da Silva hefur ekki einungis
brasiliskan verkalýð að baki sér
heldur hefur hann einnig aflað
stuðnings utanlands, til dæmis
með ferðum til Japan, Banda-
rikjanna og Evrópu, þar sem
hann hitti meðal annars pólska
verkalýðsleiðtogann Lech
Walesa að máli. Einkum er yfir-
völdum I Brasillu i nöp við vax-
andi tilhneigingu til að llkja Da
Silva við Lech Walesa.
Bandariskur fulltrúi frá
verkalýðsfélagi bandariskra
bifreiðaiðnaðarmanna var ný-
lega í heimsókn i bifreiöasam-
setningaverksmiðjunni þar sem
Da Silva vinnur og var auk þess
viðstaddur réttarhöldin yfir Da
Silva, og hafði þetta að segja:
„Mér þykir það með ólikindum
að beri maður saman Brasiliu
og Pólland, kommúnlskt land,
virðist vera meira frelsi þar en
hér. Walesa er frjálsari en Lula.
Þar féllust stjórnvöld á að
semja við hann en ekki hér. Á
þessu er grundvallarmunur sem
mér kemur mjög á óvart”.
Morgunblaðið
þolir ekki
þekkingu og
viðsýni
En atburðir af þessu tagi
þjóta sem vindur um eyru á sið-
um Morgunblaðsins. Hér er þó
verið aö fjalla um ástand i verð-
andi stórveldi, sem mun að öll-
um líkindum búa yfir kjarn-
orkuvopnum að tveimur árum
liðnum. 011 utanrikismálaum-
ræða Morgunblaðsins byggist á
einhliða árásarskrifum um
Sovétrikin og undirlægjuhætti
við Bandarikin. Afstaða til ann-
arra rikja er svo tekin með tilliti
til þess hvort þau eru höll undir
Sovétrikin eða ekki.
Þess vegna þolir Mogginn
„- Lita nokkur vestræn lönd
yfirleitt til þess með velþóknun
og með ró i beinum að Pólland
tæki slikum stakkaskiptum að
Varsjárbandalaginu þætti sér
alvarlega ógnað?
— Ég held að menn hafi
ekkert á móti breytingum I Pól-
landi, en eins og stendur held ég
eru einhverjir enn það barna- H
legir að halda að Bandarikja-
menn telji það ekki nauðsyn að
Island verði leppriki þeirra og
herstöð um alla fyrirsjáanlega
framtið.
Þenjast út og
þrútna í framan
Þjóðin hefur mátt þola það af
og til að horfa i f jölmiðlum á þá
félaga Kjartan Jóhannsson og
Geir Hallgrimsson þenjast út og
þrútna i framan af áreynslu við
að koma rikisstjórninni frá og
setjast sjálfiri stólana. Yfirleitt
finna þeir sér til hin undarleg-
ustu efni I þessum tilgangi.
Fræg að endemum var för
þeirra til Bessastaða á
gamlársdag, þegar þeir
heimtuðu stjórnina frá vegna
þess að fylgi væri ekki við efna-
hagsráðstafanir hennar, hvorki
hjá þingi né þjóð, jafnvel þótt i
ljds kæmi að um 3/4 hlutar
þjóðarinnar stæðu að baki að-
gerðunum. Meira að segja var
fylgismenn þeirra að finna I
þingliði flokksbrotsins.
Einstaka þingmenn Alþýðu-
flokksins hafa reynt eftir mætti
að blása sig út likt og formaður-
inn. Jón Baldvin hefur til að
mynda þann boðskap einan að
flytja að allt sé vitlaust sem
rikisstjórnin aðhefst.
Benedikt Gröndal reyndi hins
vegar að koma króki á vin sinn
Kjartan og lagði til hljóðláta
byltingu lýðræðisbandalagsins
eitt kyrrlátt vorkvöld i mai.
Þessi hugmynd var að þvi leyti
frumleg að henni fylgdu ekki
eins miklir verkir og angist i
andlitinu og hjá Kjartani,
einkavini Benedikts.
Mikill léttir fyrir þjóðina að þurfa ekki um hrlð að horfa á vindhana
stjórnarandstöðunnar sperra sig út af engu.
ekki að neinn kæri sig um þær
aöstæður að jafnvægi I Evrópu
væri ógnað af drottinsvikum
Pólverja við Sovétmenn. Það
fagna allir sjálfstæðri verka-
lýðshreyfingu i Póllandi en þó
ekki svo að þeir vilji sjá hættu-
ástand skapast i Evrópu”.
Smárikin veri
trygg og trú
Hér kemur blákalt fram sá
tvískinnungur Bandarikja-
manna að fagna vissum óróa i
austantjaldsrikjunum, en þó
ekki að þvf marki að þau hverfi
frá tryggð og trúnaði við Sovét-
rikin. Sú kenning hefur meira að
segja verið uppi með ráða-
mönnum i Bandarikjunum að
þeir ættu að koma Sovétmönn-
um til hjálpar við að skapa
stöðugleika i Varsjárbanda-
lagsrlkjunum, þar sem Sovét-
mönnum tækist sjálfum ekki
nógu vel upp i þeim efnum. Svo
Blaðran sprungin
— þjóðin fagnar
sumri í friði
Siðasta krampaflog flokks-
brotsins og kratanna stóð nú
fyrir bænadagana, þegar marg-
flutt var tillaga um heimild til
rikisstjórnarinnar um 5 miljón
króna lántöku til flugstöövar-
byggingarinnar. Þótt fyrir lægi
að hun yrði ekki notuð var þetta
orðið þýðingarmesta þjóðmál
þeirra félaga Kjartans og Geirs.
En þessi blaðra sprakk i and-
lit þeirra félaga. Mikill léttir
var það fyrir allan almenning i
landinu að þurfaekki að horfa I
bili á þessa oddvita ihalds og
krata sperra sig út af engu.
Mikil Guðs mildi er það fyrir
þjdðina að geta nú fagnað sumri
og notið sólar i friöi fyrir vind-
hönum stjórnarandstöðunnar.
— Bó
•9 skorrið