Þjóðviljinn - 13.04.1989, Blaðsíða 5

VIÐHORF
I tilefni samninga BSRB
Nýgerðir kjarasamningar
BSRB og ríkisins bera góðan vott
þeirri stefnu jöfnuðar, sem lengi
hefur ríkt í samtökum opinberra
starfsmanna. Þar hefur mest
áhersla verið lögð á að knýja
fram hækkun hinna lægstu launa.
Með þessu er hamlað gegn þeim
markaðslögmálum okkar þjóðfé-
lags, sem krefjast stöðugt vax-
andi launamunar. Við skulum
nefnilega gera okkur grein fyrir
því, að það er ekkert annað en
hræsni þegar atvinnurekendur og
stjórnvöld fara að tala um það
fyrir hverja kjarasamninga að
það þurfi fyrst og fremst að bæta
hag hinna lægst launuðu. Ekkert
er þeim jafn fjarri. Atvinnurek-
endur telja það hag sinna fyrir-
tækja að hafa mikinn launamun,
og að geta ráðið sjálfir hvernig
launamisréttinu er deilt niður.
Þeir vilja geta umbunað þeim,
sem þeir telja sér mikilvægasta.
Öll reynsla sýnir að ríkisvaldið og
samninganefndir þess hafa sömu
tilhneigingar. Því berst heilbrigð
verkalýðshreyfing sérstaklega
fyrir bættum hag hinna lægst
launuðu.
Eyðileggur ríkið
kjarasamninginn?
En þessir jafnlaunasamningar
eru í mikilli hættu. Það er hætta á
að þeir verði að engu gerðir, með
verðhækkunum. Það fylgja að
Ragnar Stefánsson skrifar
vísu með samningnum ýmiss kon-
ar heitstrengingar stjórnvalda um
að verðbólgu verði haldið í
skefjum. Á slíkt er bara ekki að
hreyfingin má aldrei semja án
einhvers konar verðtryggingar-
ákvæða, ef möguleiki er að knýja
þau í gegn.
ríkisvaldsins allsráðandi, og
launastefna verkalýðshreyfingar-
innar má sín einskis.
„Verði þessi samningur staðfestur ífélögum
BSRB, sem virðist líklegt, þá verður að reyna
að verja hann með oddi og egg.... Það verður
líka aðfara að undirbúa það strax að sýna ■p HET 'gf* |
stjórnvöldum í tvo heimana þegar 1
samningstímabilið rennur út í desember, verði
samningarnir skertir. “
treysta. Verkalýðssamtökin
hljóta að spyrja á móti: Ef þið
lofið að halda verðbólgunni
niðri, hvað er það sem hindrar þá
að samið sé um verðbætur á laun,
vísitölubætur? Af hverju má ekki
heldur semja um uppsagnar-
ákvæði, sem segja að samningar
séu strax uppsegjanlegir, ef verð-
bólguheitin standast ekki? Ef
svarið við slíku er að það sé ekki
hægt að semja um nein slík
ákvæði, þá hlýtur að vera maðkur
í mysunni. Það má búast við því
að það sé einmitt ætlunin að
skerða samninginn. Verkalýðs-
Jafnlaunastefna
í hættu
Ef samningurinn verður skert-
ur með verðhækunum, þá er
jafnlaunastefnan líka í hættu. Við
þekkjum þetta frá undanförnum
árum. Hinir lágu opinberu taxt-
ar, sem eru í gangi, veita atvinnu-
rekendum og ríkisvaldi bara
aukna möguleika á að byggja upp
sína eigin taxta, sem byggjast á
auknum launamun. Þetta er oft
kallað launaskrið. Vegna hinna
lágu opinberu taxta verður
launastefna atvinnurekenda og
Upp á náö
og miskunn
Verkalýðshreyfingin má aldrei
semja upp á náð og miskunn
stjórnvalda. Það dugir ekki að
byggja á loforðum. Pólitísk lof-
orð eru ekki meira virði en pólit-
ískar yfirlýsingar. Ég veit að
sumir segja, að fari svo að ríkis-
stjórnin standi ekki við loforðin
þá verði hefnt fyrir það í næstu
kosningum. En verkalýðshreyf-
ingin hefur bara ekki efni á því að
vera í sporum píslarvottsins. Það
er einmitt það sem hefur verið að
drepa hana. Það er einmitt það
sem gerir að fólk hefur verið að
missa trú á henni sem hinum
trausta bakgrunni. Ef verkalýðs-
hreyfingin ætlar að snúa þessari
þróun við og reyna að öðlast
traust meira hjá fólki, þá verður
hún að sýna hvers hún er megnug
sem sjálfstæð hreyfing, sem sjálf-
stæður bakhjarl í vörn og sókn.
Hún þarf að vinna sigra. Það er
ekki nóg að fá samúð út á það að
andstæðingurinn sé illskeyttur og
óbilgjarn.
Aö vona hiö besta
Verði þessi samningur stað-
festur í félögum BSRB, sem virð-
ist líklegt, þá verður að reyna að
verja hann með.oddi og egg. Það
verður að berjast fyrir því með
öllum tiltækum aðgerðum að tak-
marka verðbólgu og vexti. Það
verður líka að fara að undirbúa
það strax að sýna stjórnvöldum í
tvo heimana þegar samningstím-
abilið rennur út í desember, verði
samningamir skertir. Slíkur
undirbúningur er nauðsynlegur
fyrir samtök okkar, en hann er
Iíka holl viðvörun til stjómvalda
um að þau skuli halda sig á mott-
unni.
Kagnar er jarðskjálftafræðingur
Veðurstofu og félagi í BSRB.
Til hvers bókasafnsfræðinga?
Kristín Indriðadóttir skrifar
Um þessar mundir eru allmörg
félög háskólamenntaðra ríkis-
starfsmanna í verkfalli eins og
kunnugt er. Starfsgreinar sem
þau standa fyrir eru flestöllum
kunnar: kennarar, lögfræðingar.
En ég þykist hafa orðið vör við
nokkurn misskilning þegar bóka-
safnsfræðingar eru nefndir í
þessu samhengi og er það raunar
ekki undarlegt. Bókasafnsfræði
er tiltölulega ung háskólagrein á
íslandi og starfsheitið var fyrst
löggilt fyrir 5 árum. Samt em
bókasafnsfræðingar nú um 160.
Flestir hafa þeir BA-próf eða
sambærileg erlend próf,
allmargir meistarapróf og við
höfum eignast fyrsta doktorinn.
Ekki bara til
að raða bókum...
En annað starfsheiti kemur
landsmönnum ekki eins spánskt
fyrir sjónir, þ.e. bókavörður.
Hins vegar hafa menn stundum
skilið það þannig að þar fari mað-
ur sem verji almenningi aðgang
að bókum sem keyptar hafa verið
fyrir almannafé. Fólk sá gjarnan
fýrir sér kyrrlátan bókavin,
jafnvel skáld eða rithöfund sem
allir skildu að þurfti næði til þess
að hugsa og skrifa. Þótt orð þetta
kæmist á stéttina breytir það
engu um ágæti margra merkra
bókavarða á fyrri tíð, manna sem
voru langt á undan sinni samtíð
með hugmyndir um starfsemi
safna og skildu nauðsyn þess fyrir
íslendinga að búa vel að bóka-
söfnum.
Eftir að stétt bókasafnsfræð-
inga fór að mega sín einhvers eftir
1970 vildu menn leggja mesta
áherslu á að starfsmenn bóka-
safna væru „virkir", að ég segi
ekki afskiptasamir! Bókasafns-
fræðingar hins nýja tíma voru
óþolinmóðir í anda samtíðarinn-
ar og sáu sinn frama felast í því að
koma reiðu á upplýsingafarganið
og ota stöðugum upplýsinga-
straumi að skjólstæðingum sín-
um. Þetta var fyrir daga fjölmiðl-
abyltingarinnar og áður en alla
fór að flökra við orðinu upplýs-
ingar. Nú viljum við vinsa úr
þann fróðleik sem fólki má að
gagni koma.
En hvar starfa bókasafnsfræð-
ingar og hvað gera þeir? Þeir
starfa auðvitað í öllum tegundum
bókasafna, s.s. rannsóknar- og
sérfræðisöfnum, almennings-
bókasöfnum og skólasöfnum en
einnig hjá opinberum stofnun-
um, einkafyrirtækjum og fé-
lagasamtökum. Langflestir fé-
lagar í Félagi bókasafnsfræðinga
vinna í sérgrein sinni þótt nokkrir
sinni öðrum störfum sem flest
tengjast bókum á einhvern hátt.
Verksvið þeirra er auðvitað
breytilegt eftir starfsvettvangi og
stærð vinnustaðar.
...heldur til að
miðla upplysingum
Á síðustu árum hefur mikil
áhersla verið lögð á miðlunar-
hlutverk bókasafna. Þetta á við
ÞJÓÐVILJINN - SÍÐA 5
bæði um afþreyingar- og fræðslu-
efni fyrir almenning og heimildir
vegna vísindastarfa eða tækni.
Nútímatækni hefur gjörbreytt
aðstöðu okkar til þess að fylgjast
með flestu sem gefið er út í
heiminum. Við höfum betri for-
sendur en nokkru sinni fyrr til
þess að veija það efni sem við
viljum kaupa til íslands, annað
efni getum við nálgast með ýms-
um hætti, lánum frá erlendum
söfnum eða með tölvusam-
skiptum. En tæknin gerir bóka-
safnsfræðinga ekki óþarfa, miklu
fremur geta þeir haft úrslitaþýð-
ingu hvað varðar skynsamlega
nýtingu á fjármunum til kaupa
eða miðlunar á safnefni.
Nú er í sjónmáli sameining
Háskólabókasafns og Lands-
bókasafns í þjóðarbókhlöðu.
Tölvuvæðing íslenskra bókasafna
stendur einnig fyrir dyrum. Á
næstu árum koma til með að
skapast kærkomin atvinnutæki-
færi fyrir bókasafnsfræðinga sem
með aðstoð ótrúlegra tæknifram-
fara á sviði upplýsingamiðlunar
munu bæta þjónustu safnanna og
skapa möguleika á fjölbreyttara
samstarfi bæði milli innlendra
safna og við sambærilegar er-
lendar stofnanir.
Kristín er yfirbókavörður við Kenn-
araháskóla íslands.
Vinnuskóli Reykjavíkur
Vinnuskóli Reykjavíkur auglýsir eftir
leiöbeinendum til starfa við Vinnuskólann í
sumar. Starfstími skólans er frá 1. júní til 31. júlí.
Æskilegt er aö umsækjendur hafi reynslu í verk-
stjórn og þekkingu á gróöurumhiröu og öðrum
verklegum störfum. Reynsla í starfi meö ung-
lingum er líka æskileg.
Ennfremur er sérstaklega auglýst eftir
leiöbeinendum fyrir hóp fatlaöra ungmenna
sem þurfa mikinn stuöning í starfi.
Umsóknareyðublöð eru afhent í Ráðningar-
stofu Reykjavíkurborgar, Borgartúni 3, sími
622648. Þar eru einnig gefnar upplýsingar um
starfiö.
Umsóknarfrestur er til 25. apríl n.k.
Vinnuskóli Reykjavíkur
„Fólk sá gjarnafyrir sér kyrrlátan bókavin,
jafnvel skáld eða rithöfund sem allir skildu að
þurfti næði til þess að hugsa ogskrifa... “
r5?
Laus staða
Við félagsvísindadeild Háskóla íslands er laus til umsóknar staða
lektors í félagsfræði. Staðan er veitt til þriggja ára.
Laun samkvæmt launakerfi starfsmanna ríkisins.
Umsóknir ásamt rækilegri skýrslu um vísindastörf umsækjanda,
ritsmíðar og rannsóknir svo og námsferil og störf, skulu sendar
menntamálaráðuneytinu, Hverfisgötu 6, 150 Reykjavík, fyrir 5.
maí 1989.
Menntamálaráðuneytlð
5. aprfl 1989
Laust embætti er forseti íslands veitir
Prófessorsembætti í rekstrarhagfræði og skyldum greinum við
viðskipta- og hagfræðideild Háskóla íslands er laust til umsóknar.
Laun samkvæmt launakerfi starfsmanna ríkisins.
Umsóknir ásamt rækilegri skýrslu um vísindastörf umsækjanda,
ritsmíðar og rannsóknir svo og námsferil og störf, skulu sendar
menntamálaráðuneytinu, Hverfisgötu 6, 150 Reykjavík, fyrlr 5.
maí 1989.
Menntamálaráðuneytið
5. apríl 1989.