Dagblaðið Vísir - DV - 23.05.1996, Blaðsíða 13

FIMMTUDAGUR 23. MAÍ 1996
13
Aflatoppurinn
allir verði jafnir
Tillaga mín um aflatopp hlaut
sigur á fundi Landssambands smá-
bátaeigenda sl. haust. Það sem síð-
ar kom upp var það að litlu sæ-
greifarnir í hópnum urðu ósáttir
við jöfnuð, því þeim fannst þeir
eiga sérréttindi, því margir þeirra
voru búnir að haga sér eins og
frekir strákar í sandkassa. Það vill
nú vera svo hér á landi að þeir
sem sem eru hvað duglegastir að
haga sér þannig, þeir komast
lengst, sbr. LÍÚ-menn.
Hugmynd um aflatopp með svip-
aðri útfærslu og ég hef verið að
stagast á hefir áður verið borin
fram af félögum á Austurlandi en
var víst það feimnisleg að ég hafði
ekki hugmynd um hana, en það er
sama hvaðan gott kemur. Aflir
vita að þeir félagar Arthúr og Öm
láta litlu sægreifana ráða ferðinni,
það munu vera þeirra einkahags-
Kjallarinn
Garðar Björgvinsson
útgerðarmaður og bátasmiður
„í þessari aflatoppstillögu felst jöfnuður og
frelsi og síðast en ekki síst felst í tillögunni
svo mikil atvinnuaukning og hagsæld fyrir
þjóðfélagið, að menn munu spyrja hver ann-
an, af hverju var ekki búið að þessu fyrir
löngu?“
munir. ÖU stjórnsýsla í fiskveið-
um og vinnslu virðist ganga út á
slíkt og meðan svo er, þá sitja aðr-
ir þjóðfélagsþegnar hjá og lífsbar-
áttan harðnar í þjóðfélaginu.
Svona virkar aflatoppurinn
Gert er ráð fyrir því að hverjum
báti sé heimflt að taka 10 tonn af
þorski á hvert stærðartonn, þ.e. 4
tonna bátur má fiska 40 tonn á
handfæri og línu. Aðrar fiskteg-
undir verði frjálsar á handfæri og
línu. Smáfiskur verði ekki talinn
með í toppnum, þ.e. fiskur undir
33 sm. Fundið verði fast verð á
smáfisk og skemmdan fisk t.d. úr
grásleppunetum, það hátt að hag-
ur sé að því að hirða þennan fisk,
en það lágt að ekki borgi sig að
gera út á hann. Arður af þessum
fiski renni til reksturs björgunar-
þyrlunnar og annarra brýnna
mannúðarmála, t.d. til heilbrigðis-
kerfisins. Aflamarksbátar að 12
tonnum verði teknir í krókakerfið
vegna þess að það er vítavert
hvernig búið er að fara með eig-
endur þessara báta, kvóti þeirra
sífellt minnkaður, aflt vegna of-
notkunar stórvirkra trollveiðar-
færa og dragnótar.
Eigendur þessara smábáta eiga
enga sök í hruni fiskstofna, það
vita allir. Þetta eru verk stjórn-
vaida en stjórnvöld virðast aldrei
þurfa að bera ábyrgð á ákvörðun-
um sínum ef þær eru ekki réttar.
Þess vegna verðum við að standa
saman um að láta okkur nægja
sem minnst, og því er aflatoppur-
inn eina lausnin til að allir séu
jafnir. Allir sjómenn vita aö oft
kemur upp mikið af smáfiski á lín-
una og því verður smáfiskadráp
úr sögunni þvi allir kannast við
kostnað línuútgerðar, þar sem
verð á smáfiski verður svo lágt
samkvæmt tillögu minni. Allir
vita líka að smáfiskur sem kemur
á handfæri, sérstaklega á grunnu
vatni, er í flestum tilfellum lifandi
og í þeim tilfellum er það allra
hagur að sleppa honum niður aft-
ur. í tiflögum mínum er gert ráð
fyrir að slóginu verði landað í stað
þess að kasta því eins og nú er
gert.
Þama er um mikil verðmæti að
ræða, t.d. í mjölvinnslu svo og í
niðursuðu á kútmögum, lýsisfram-
leiðslu, vinnslu úr galli (sem er
mjög verðmæt). Að sjálfsögðu
verða banndagar óþarfir og þar
sparast mikið fé vegna gæslu. Sú
spenna sem hefur orðið vegna
hinnar hörðu stjórnsýslu að und-
anfornu verður úr sögunni. Verði
fiski hent í þessu kerfi til að ná
hærra verði á aflanum skal það
kosta sviptingu veiðileyfis í eitt ár
fyrir fyrsta brot, en fyrir annað
brot veiðileyfissvipting ævilangt
fyrir viðkomandi einstakling. Það
er útilokað að nokkur maður geti
verið svo tregur að sjá ekki kosti
þess sem felst í framantöldu ef
samstaða næst um heiðarleg
vinnubrögð í þessu sambandi.
í þessari aflatoppstillögu felst
jöfnuður og frelsi og síðast en ekki
síst felst í tiflögunni svo mikil at-
vinnuaukning og hagsæld fyrir
þjóðfélagið, að menn munu spyrja
hver annan, af hverju var ekki
búið að þessu fyrir löngu?
En því miður er erfitt að koma
vitinu fyrir löggjafann sem er rek-
inn áfram í blindri hagsmuna-
gæslu fyrir fámennan hóp í þessu
annars góða landi. Ef menn hafa
tekið eftir nýyrðum sem búin hafa
verið til um aflt þetta rugl þá er
t.d. talað um „að kaupa úreldingu"
og „að kaupa viðmiðun“. En að
kaupa viðmiðun er það að menn
eru að kaupa báta af mönnum sem
hafa fiskað vel og þessi viðmiðun
fylgir bátnum en ekki manninum
hversu skynsamlegt sem það nú
er.
Kyndugir útreikningar á
þjóðarhag
Ég vil vekja athygli almennings
á þeirri staðreynd að það er í raun
kominn tími til að hugleiða það
sem ég hef verið að reyna að segja
í sambandi við sjávarútvegsmál í
greinum mínum frá 1979. Fólk á
ekki að treysta í blindni á verka-
lýðsforystu, löggjafarvald og aðra
stjórnsýslu. Síst af öllu má fólk
trúa á yfirlýsingar hagfræðinga og
annarra reiknimeistara. Dæmi: í
Morgunblaðinu 24. apríl var yfir-
lýsing frá Þjóðhagsstofnun um
betri horfur í fjármálum. Ályktun
var dregin af aukningu á sölu
nýrra bíla og stórfelldri aukningu
í sölu farmiða til skemmtiferða er-
lendis.
Fólk verður að vera sjálfstætt í
hugsun, taka afstöðu, láta heyra í
sér, halda fundi og þjappa sér sam-
an til að styðja góðar hugmyndir.
Ég veit að það er léttara að fljóta
áfram sofandi og hugsa, „það er
vont en það venst.“
Garðar Björgvinsson
Eigendur þessara smábáta eiga enga sök í hruni fiskstofna,
það vita allir, segir Garðar m.a. í greininni.
Ferðin til Sarajevo
- opið bréf til Irenu Guðrúnar Kojic
Mig langar að vita hver það var
sem bað þig að koma með hina til-
hæfulausu illmælgi um ferðina til
Sarajevo í fréttum Stöðvar 2 þann
17. maí sl. Er þetta hluti af skipu-
lagðri árás á hendur Ástþóri
Magnússyni? Þú veist líklega bet-
ur.
Við biðum þín
Þú, Irena Kojic, komst að máli
við Ástþór nokkrum dögum áður
en ferðin var farin og baðst um að
fá að heimsækja ættingja þína í
Sarajevo, því ferðir til fyrrum
Júgóslavíu eru ekki auðveldar,
hvað þá að ganga inn á næstu
ferðaskrifstofu og kaupa miða. Þú
bauðst til að túlka fyrir hópinn
þegar á þyrfti að halda fyrir farið.
Þú tókst dýrmætt sæti, þar sem
farþegarými flugvélarinnar var
fuflskipað jólagjöfum frá börnum
á íslandi ásamt stóru jólatré.
Eftir komuna á hótelið í Sara-
jevo tókum við frá borð í matsal
hótelsins og þú varst beðin að
mæta þar. Þú komst aldrei. Þú
komst heidur ekki á fund hjá
Rauða krossinum daginn eftir til
að túlka eins og til stóð. Forstjóri
Rauða krossins í Sarajevo talar
ekki ensku. Því var bjargað með
öðrum ráðúm. Þú komst á síðustu
mínútum þegar pökkunum var út-
hlutað.
Kjallarinn
Harpa Karlsdóttir
skrifstofustjóri
Þú segir að úthlutunin hafi ver-
ið óvirðing við fólkið 1 „landinu
þínu“. Þú hefur nánast, eftir því
sem ég best veit, alið ævi þína að
mestu leyti hér á íslandi. Óvirð-
ingin fólst í því að henda þurfti
pökkunum i átt til fólksins. Ekki
varst þú á staðnum til að segja
„fólkinu þínu“ að fara í einfalda
röð. Enda hefði það ekki hlustað
mikiö á þig.
Þama er mikil fátækt og mikill
vöruskortur. Við reyndum eftir
bestu getu að dreifa pökkunum
meðal fólksins með réttandi hendi,
en við vorum, því miður, næstum
troðin niður af börnum og full-
orðnum. Það sem sýnt var á Stöð 2
eru nefnilega starfsmenn Rauða
krossins í Sarajevo að henda pökk-
um út í loftið úr vöruflutningabíl.
Þeir þekktu betur sitt fólk og vissu
yrði aldrei að ræða í stríðshrjáðu
landinu, nema þú beindir kannski
byssu að fólkinu. 2000 manns fara
ekki í einfalda röð á einni klukku-
stund, ekki einu sinni hér á Is-
landi.
Tilhæfulaus orð
Hvað orð þín um auglýsinga-
skrumið varðar, sem þú nefnir, þá
var Ástþór Magnússon minnst á
filmunum sem teknar voru. Það er
alls enginn glæpur að auglýsa ný-
stofnuð samtök. Flestar myndim-
ar voru teknar af mér og Lindu
Lundbergs, enda vorum það við
sem sáum um að dreifa sem
mestu. Starfsmenn Rauða krossins
lofuðu mér því að fara með afgang-
inn af gjöfunum og kjötinu til
fólks fyrir utan borgina þar sem
nánast er ekkert að hafa. Vinur
minn, sem er friðargæsluliði og
þekkir vel til hörmunganna í fyrr-
um Júgóslavíu, sagði mér að börn-
in í dreifbýlinu ættu ekki einu
Irena, hvernig getur þú farið
með svona tilhæfulaus orð í frétta-
tíma Stöðvar 2? Mér er spurn,
fékkstu greitt fyrir þetta? Eða
hvað?
Að lokum. Við erum sár og reið
fyrir hönd barnanna sem lögðu sig
svo vel fram í að safna gjöfunum
og pökkuðu inn bæði gömlu og
nýju leikföngunum sínum til að
gefa bágstöddum. Það eru eflaust
þau og fjölskyldur þeirra sem eru
sár eftir þessa frétt. - Gangi þér
annars vel í lífinu.
Harpa Karlsdóttir
„Irena, hvernig getur þú fariö með svona
tilhæfulaus orð í fréttatíma Stöðvar 2?
Mér er spurn, fékkstu greitt fyrir þetta?
Eða hvað?“
það mætavel að um skipulagða röð sinni skó á fæturna.
Með og
á móti
RÚV haldi óskertum aug-
lýsingatekjum
Þjóöin vill
þjónustuna
„Auglýsingar í Ríkisútvarpinu
gegna tvíþættu hlutverki. Þær
veita gagnlegar og nauðsynlegar
upplýsingar
um aflar hlið-
ar nútímasam-
félags og eru
jafnframt mik-
ilsverð tekju-
lind fyrir
stofnunina.
Vilji þjóðar-
innar stendur
til þess að Rík-
isútvarpið
haldi áfram að
veita þá þjónustu sem það er
þekkt fyrir sem öflugasti ljós-
vakamiðill í landinu. Það bryti i
bága við kenningar um frjálst og
opið upplýsingasamfélag ef loka
ætti einum íslenskum fjölmiðli,
Ríkisútvarpinu, fyrir auglýsing-
um. Slík skerðing á tjáningar-
frelsinu yrði mjög til baga fyrir
þá sem vilja kynna almenningi
störf sín og þjónustu, hvort sem
það er á vettvangi menningar og
lista eða verslunar og viðskipta.
í auglýsingum endurspeglast svo
margir athyglisverðir þættir
þjóölífsins og þær örva til virkr-
ar þátttöku og eru auðvitað
nauðsynlegar hinu frjálsa mark-
aðskerfi sem landsmenn al-
mennt aðhyllast. Á hitt ber
einnig að líta að auglýsingatekj-
ur nema nærri 30% heildartekna
Ríkisútvarpsins. í mínum huga
leikur ekki minnsti vafi á því að
stjórnvöld og almenningur
myndu hafna umtalsverðri
hækkun afnotagjalda eða nýjum
nefskatti sem ætti að bæta upp
missi auglýsingateknanna."
Draumsýn
„RÚV er ríkisfjölmiðifl sem
hefur ákveðnum skyldum að
gegna gagnvart sögu þjóðarinnar
menningu og íslenskri tungu.
Mikilvægi sjónvarpsins mun
fara vaxandi og meginþunginn í
starfsemi þess á að liggja i vönd-
uðu innlendu
dagskrárefni.
Til þess að
geta sinnt
þessum varð-
veisluskyldum
sínum þarf
stofnunin að
vera óháð aug-
lýsingamark-
aði en sam-
keppni á þeim
markaði mun áfls.
fara mjög harðnandi með til-
komu fleiri stöðva. Hugmyndin
er síður en svo frumleg. Hún hef-
ur um áratugaskeið verið iðkuð
á BBC sem er draumsýn allra
metnaðarfullra sjónvarpsstööva.
Það er því kyndugt að sjá menn
tala sig hása af æsingi yfir þess-
um hugmyndum og það jafnvel í
þingsölum og tala um það að
með þessu væri sjálfstæði RÚV
ógnað.
Nefndin gerði að tillögu sinni
að Alþingi sjálft ákvarði tekjur
RÚV og skyldu menn ætla að
þingmenn fögnuðu slíkum tillög-
um og hefðu það sjálfstraust að
takast á viö það að tryggja öflug-
an rekstur Ríkisútvarpsins.
Auknar auglýsingartekjur einka-
stöðva ættu síðan að gera þeim
Kjallarahöfundar
Æskilegt er að kjallaragreinar
berist á tölvudiski eða á netinu.
Hætt er við að birting annarra
kjallaragreina tefjist.
Netfang ritstjórnar er:
dvritst@centrum.is
Gunnlaugur Sœvar
Gunnlaugsson, for-
maöur útvarpsr-