Ársrit Ræktunarfélags Norðurlands - 01.01.1975, Blaðsíða 36
SAMANBURÐUR Á SMÁDÝRALÍFI JARÐVEGS
í GRÓÐURLENDAFLOKKUNUM
Til samanburðar á fjölda smádýra í jarðvegi hinna ýmsu
gróðurlendaflokka, þ. e. túna, graslenda, lyngmóa, mýra og
berangurs, er meðaltölum úr töflum 1—5 stillt saman í töflu
6, umreiknað á fermetra, ásamt heildarmeðaltölum allra
gróðurlendanna. Til glöggvunar eru hæstu meðaltölin í
hverjum dýraflokki skáletruð í töflunni.
Af töflunni sést, að skordýr (lirfur) eru langflest í mýr-
unum, eða um 6-falt fleiri en í nokkrum hinna gróður-
lendaflokkanna, þar sem fjöldi þeirra er mjög svipaður.
Sýnir þetta vel gildi mýranna fyrir skordýralíf landsins, og
þarmeð fyrir fuglalífið.
Loftdýrin í jarðveginum, þ. e. mordýr og maurar eru flest
í túnum og næstflest í lyngmóum, þar sem fjöldi mauranna
er mestur. I mýrunum eru þessi dýr eðlilega mun færri,
enda eru flest þeirra bundin við loftrúm í moldinni, sem í
mýrum eru aðeins að finna í efsta laginu eða sverðinum.
Fábreytilegust eru þau þó á berangri, og á það einkum við
mordýrin. Athyglisvert er að meðalfjöldi þessara tveggja
dýraflokka í öllum gróðurlendunum er næstum sá sami, eða
um 26 þúsund dýr á fermetra.
Hjá pottormunum verður svipað uppi á teningnum og
með skordýrin, að fjöldi þeirra í mýrunum er um 5-falt
meiri en í þeim gróðurlendum, sem næst koma, þ. e. lyng-
móum og túnum, og svipað má segja um þyrildýrin, sem
eru þó aðeins um tvöfalt fleiri í mýrum en graslendi. Hins
vegar eru bessadýrin langflest í graslendinu, en þau virðast
laðast sérstaklega að snjóþungum stöðum, þ. e. grasbrekk-
um og snjódældum (sbr. töflu 2), og mun þetta því ekki
eiga við graslendi almennt, enda eru þau mjög fá í túninu.
Krabbadýr er einungis að finna í mýrlendinu, enda eru þau
háðari vatninu en aðrir smádýraflokkar.
Nálormafjöldinn er hlutfallslega mjög svipaður í öllum
gróðurlendaflokkunum, nema í mýrunum er mun færra af
þeim. Ef miðað er við talin eintök, eru nálormar flestir í
38