Árbók Landsbókasafns Íslands - 01.01.1945, Side 59

LANDSBÓKASAFNIÐ
59
bókasafninu, að því skyldi dreift um deildir safnsins eftir efni; það mat kunnu menn
þó á handritum hans, að þeim var haldið sér (má vera, að þókt hafi of mikil fyrirhöfn
að slá þeim saman við handritasafn landsbókasafnsins sjálfs). Unnt myndi þó enn að
bæta úr þessu og draga saman prentaðar bækur hans í eitt safn. Ekki verður í móti
því borið að stjórnarnefnd safnsins urðu á allstórvægilegar skyssur um þetta tímabil.
Jón bókavörður Arnason hafði fengið mikið af handritum frá tengdafólki sínu (í
Hrappsey) og aukið þau sjálfur; einkum er merkt kvæðasafn hans, sumt í eiginhand-
ritum skáldanna. Ekki treystist bókasafnsstjórnin til þess að kaupa safn þetta (236
bindi), er Jón bauð það til sölu, enda vafalaust erfitt um að herja út fé lil þess frá
landsstjórninni. Það varð þá til bjargar, að Jón Sigurðsson keypti það að nafna
sínum og bjargaði því frá að verða farg-
að út úr landinu, leyfði þó nafna sínum
að liafa það í vörzlum sínum (en hann
kom því bráðlega fyrir í landsbókasafn-
inu), og með handritasafni landsbóka-
safnsins. Kaupverð var 2000 kr., og lét
Jón Árnason andvirðið ganga til styrkt-
ar fóstursyni sínum, Þorvaldi Thorodd-
sen, meðan hann var að námi í Kaup-
mannahöfn, og greiddi Jón Sigurðsson
honum fasta fjárhæð á mánuði hverj-
um. Þetta varð því ekki að meini. Aftur
í móti gegnir nokkuð öðru um annað
tiltæki stjórnarnefndar bókasafnsins. Það gerðist sumarið 1878. Jón Árnason hafði
boðið stjórninni til kaups lianda safninu nokkurar bækur íslenzkar torgætar (sumar
jafnvel hvergi til heilar annarstaðar). Hafði Jón safnað þeim sjálfur og setti upp mjög
lágt verð. Þessu boði hans var hafnað. Neyddist hann þá til að selja bækurnar lil út-
landa, og lentu þær að síðustu hjá Willard Fiske fyrir margfalt meira verð. Hér var
ekki féleysi um að kenna, heldur fullkomnu skilningsleysi. Stjórnarnefndin barði því
við, að verðið, sem Jón Árnason setti (220 kr. fyrir 11 bækur), væri allt of hátt, og
hélt því fram, að bækurnar myndu vera til í bókasafni Jóns Sigurðssonar, er þá voru
fest kaup á, en lét þó vera að spyrjast fyrir um það hjá Jóni Sigurðssyni sjálfum.
Eigi að síður samþykkti stjórnarnefnd safnsins á sama fundi að fá til safnsins nokkuð
af nýjum enskum og frakkneskum bókum. Virðist svo sem það hefði mátt bíða fyrir
hinu.
Þess skal að lokum getið, að Þórður Jónasson lét fyrir elli sakir af formannsstörf-
um í stjórnarnefnd bókasafnsins 15. febr. 1878, og hafði hann átt sæti í nefndinni frá
1837. I stað hans kom í formannssætið Halldór Kr. Friðriksson yfirkennari og hélt
því starfi til 1902, en hafði átt sæti í stjórnarnefndinni frá 1848. Þess má og geta, að
S.
Þórður Jónasson
Halldór Kr. Friðriksson