Árbók Landsbókasafns Íslands - 01.01.1945, Blaðsíða 90

90
MERK GJÖF TIL LANDSBÓKASAFNSINS
síðan hyggst það að láta gera fotostat-útgáf-
ur af þeim handritum, sem Landsbókasafn-
ið telur merkilegust. Filmur þessar eru 35
mm. á breidd og um 30 metrar á lengd, en
á þeim rúmast um 2400 blaðsíður af meðal-
stærð. Sérstakt áhald (film reader) þarf til
þess að lesa af filmunum. Hafa verið örð-
ugleikar á að fá slík tæki, en með atbeina
Sigursteins Magnússonar ræðismanns Is-
lendinga í Edinborg, sem er formaður Is-
lendingafélagsins þar og hefur unnið að
framkvæmd þessa máls af miklum dugnaði,
hefur safninu tekizt að fá eitt lestæki frá
Englandi, er reynzt hefur ágætlega. Stækk-
ar það letrið á filmunum í eðlilega stærð
og er skriftin vel skýr og læsileg.
Mér er það sérstök ánægja að flytja ís-
lendingunum í Edinborg alúðarþakkir frá
Landsbókasafninu fyrir þá hugulsemi og
rausn, sem þeir hafa sýnt safninu með því
að færa því þessa vel völdu og kærkomnu
gjöf. Það er eigi aðeins mikill fengur fyrir
safnið að eignast þannig eftirmyndir allra
íslenzkra handrita í brezkum söfnum, sem
að notagildi jafnast á við handritin sjálf,
heldur mun ræktarsemi gefendanna og
framtak flýta fyrir því, að hafizt verði
handa af safnsins hálfu um hagnýtingu
þessarar tækni hér á landi. Með þessum
hætti ætti safnið smám saman að geta aflað
sér eftirmynda af öllum íslenzkum handrit-
um í erlendum söfnum, sem eigi er kostur
að fá í frumriti. Einnig er mikilsvert að
geta fengið á þennan hátt eftirmyndir
prentaðra bóka og ritgerða, þegar frum-
prentið er ófáanlegt.
Eftir þá reynslu, sem fengin er af gjöf
íslendinganna í Edinborg, virðist einsætt,
að Landsbókasafnið verði að afla sér tækja
til þess að gera filmur af sínum eigin hand-
ritum, og hafa þegar verið gerðar ráðstaf-
anir í þá átt. Með því að taka handrit á
filmur er frumritunum forðað frá sliti, en
fræðimönnum gert hægara fyrir um notkun
óprentaðra heimilda. Fæstir íslenzkra fræði-
manna hafa tóm eða tækifæri til þess að
sitja löngum stundum í söfnum. Þessi nýja
tækni gerir þeim kleift að stunda fræði-
störf sín í heimahúsum. Þeir fá sér lítið
lestæki, sem getur staðið á skrifborðinu
þeirra. Síðan panta þeir frá söfnunum film-
ur af þeim heimildarritum, sem þeir þurfa
að nota, hvort sem þau eru í Landsbóka-
safni eða erlendum söfnum. Ef einhverj-
um kynni að detta í hug að koma sér upp
vænu bókasafni með þessum hætti, þyrfti
hann ekki að kvíða rúmleysi í bókahillum
sínum. Hann gæti geymt það í skrifborðs-
skúffunni sinni.