Frjáls verslun - 01.08.1939, Blaðsíða 10
TÓBAKIÐ
300 ÁRA AFMÆLI
T ÓBAKSNOTKUNAR
A ÍSLANDI í ÁR?
Ev-
ropu.
Tóbakið var eitt af því sem
Upphaf tobaks- Evrópumenn notfærðu sér einna
Dtkunar 1 Ev- fyrg£ ef|-jr ag þejr hgfðu SÍglt til
Ameríku á 15. öld og kynnzt
hinum nýja heimi nokkuð. — Þegar Columbus
kom til Vestur-Indíaeyjanna furðaði hann mjög
á því, að sjá innfædda menn hlaupa um á strönd-
inni og blása reyk út ujm nef og munn.
Sjómenn Columbusar og þeir, sem í þeirra
spor fylgdu, lærðu brátt að reykja tóbak, og með
þeim fluttist tóbaksjurtin til Evrópu.
Þegar 1518 er vitað, að fræ af tóbaksplöntu
voru gróðursett í Lissabon, og brátt breiddist
tóbakið út um alla Evrópu og þaðan til Austur-
landa. —
Tóbakseitrið eða nikótínið er kennt við
franskan mann, Jean Nikot, og er talið, að hann
hafi einna fyrstur Evrópubúa haft tóbak um
hönd. — Þetta mun þó ekki vera rétt. Jean Ni-
kot var franskur sendiherra í Lissabon, og
kynntist hann þar tóbakinu hjá ferðalöngum
vestan um haf, og sendi hann fræ til Frakk-
lands, sem varð upphaí að tóbaksyrkju þar í
landi.
Misjafnlega var tóbakinu tekið um allar álf-
ur. Kirkju- og kennilýður reis öndverður gegn
því, og var það víða bannað. Fram eftir öllum
öldum hélzt mikil óvild gegn tóbakinu, og má í
því sambandi á það minnast, að til skamms tíma
þótti það herfilegt, að sjá konur reykja, en ekki
haft á móti því, þótt þær neyttu víns.
Ræktun tóbaks og meðferð þess
þar til það er orðið að verzlun-
arvöru er mjög margbrotið, og
fer allmjög eftir því, hverrar tegundar tóbak-
ið er. —
Afar mikillar nákvæmni þarf að gæta við
ræktun jurtanna og þurrkun tóbaksblaðanna.
’i'óbaksekrurnar þurfa sífelldrar umönnunar við.
Rakinn má ekki vera of mikill, en þurrkur held-
ur ekki of langvinnur. Uppskerutíminn verður
að vera nákvæmlega rétt valinn, og vel valið og
vinsað úr því tóbaki, sem notað er, og rétt sund-
FramleitSsla
tóbaks.
urgreint eftir því í hvaða tegund tóbaksvara á
að nota það.
Ekki eru nein tök á að lýsa framleiðslu tóbaks
til hlýtar, en að verulegu leyti er unnið með vél-
um, en þær eru svo umfangsmiklar og dýrar, að
vegna hins óheimju tilkostnaðar hafa 3 firmu
getað náð undir sig langmestu af framleiðsl-
unni í mesta tóbakslandi heimsins, Bandaríkj-
unum. Framleiðsla cigaretta er afar hröð og
fullkomin. Með einni vél væri hægt á skömm-
um tíma að framleiða cigarettur, sem endast
mundu íslendingum svo árum skipti.
í Bandaríkjunum einum vinna um 300 þús-
undir manna að tóbaksgerð og framleiðslan fer
alltaf vaxandi. Kreppur hafa hér engin áhrif.
Tóbakið er yfir þær hafið.
Nú í ár eru 300 ár siðan fyrst
fara áreiðanlegar sagnir af
notkun tóbaks á íslandi. Árið
1639 er um það getið, að skólapiltar í Skálholti
hafi reykt, en frarn að þeim tíma eru slitróttar
sagnir um tóbaksnotkun hér, að því er hinn
kunni fræðimaður Ólafur Davíðsson heldur
fram. Er því 300 ára afmæli tóbaksins hér á
landi í ár, ef miðað er við árið, sem Skálholts-
TóbakiíS kemur
til Islands.
10
FRJÁLS' VERZLUN