Vísir - 01.04.1970, Side 5

Magnús G'islason
lltur til baka til
HM i handknattleik
og veltir þessari
spurningu og
nokkrum óörum
fyrir sér i eftir-
farandi grein
^þróttahöllin við Masséna-
stræti í París lauk hlut-
verkí sínu í þágu handknatt-
leifcfþróttarinnar um leið og
heimsmeistarakeppninni lauk.
Hún var fljótreist og verður því
Ifklega fljótrifin. Heyrzt hefur
aö samtök hinnar göfugu sjálfs-
varnarlistar, hnefaleikanna, hafi
mikinn augastað á byggingunni,
og hyggist reisa hana annars
staðar. En hvaða hiutverki sem
hún kann að þjóna í framtíðinni,
munu margar minningar verða
tengdar henni, þeim keppendum
og áhorfendum sem leið sína
lögðu á heimsmeistarakeppn-
ina-
Ljúfastar hljóta minningarnar
að verða Rúmenum, sem unnu
þar kórónu handknattleiksins i
þriðja sinn, eftir tvfsýnan og
æsispennandi leik við Austur-
Þjóðverja, sem í byrjun virtust
hafa öll tök á 'leiknum. Einna
sárastar eru líklega minningar
Dana, sem fengu þar sinn mesta
skell til þessa, í keppninni um
þriðja sætið, er þeir voru burst-
aðir af Júgósiövum 29—12, er
staðfesti þá skoðun margra að
Danir ættu ekkert erindi í átta
liða keppnina. Einnig máttu
Tékkar, fyrrverandi heimsmeist-
arar, og Ungverjar, sem margir
spáðu sigri, muna sinn fifil
fegurri.
Á meðan verðlaunaliðin laug-
ast frægðarsólinni, er ekki út í
hött að ætla að hinir sem
minna afrekuðu athugi lesti
liða sinna og finni ráð til að
berja í brestina fyrir Olympíu-
leikana I Miinchen ’72, þar sem
handknattleikur verður í fyrsta
sinni á dagskrá, minnugir þess
aö ekki er ráð nema í tíma sé
tekið. Meðal þeirra, sem hafa
ærna ástæöu til að athuga sinn
gang eru íslendingar.
Varla verður því neitað, aö
frammistaða handknattleiks-
manna. okkar olli þeim aðdá-
endum íþróttarinnar, sem heima
sátu og biðu frétta, nokkrum
vortbrigðum og kom einkum
tvennt til. Því hafði nokkuð
verið haldið á lofti að liðið væri
betur búið undir slíka keppni
en nokkru sinni áður, og því lík-
legra til afreka. í annan stað
villtu mönnum sýn miklir sigrar
ytfir frekar veikum andstæðing-
um.
Vonbrigðin voru hins vegar
ekki hin sömu hjá þeim sem á
keppnina horfðu. Heldur opnuð-
ust augu manna fyrir því, að
þrátt fyrir góðan undirbúning,
Uppgjöf í danska liðinu í leiknum gegn Júgóslavíu um 3. sætið. Carsten Lund fórnar höndum í örvæntingu, þegar boltinn
berst að marki þeirra. Táknræn mynd fyrir 12:29 ósigur Dananna. (Ljósmynd Vísis: Höróur Jóhannesson).
Hvar stöndum við?
á okkar mælikvarða, getum við
trauðla vænzt þess að standast
hinum betri liöum snúning, með.
sama áframhaldi. Það er fásinna
að ætla að handknattleiksmenn
okkar, sem aðeins geta æft i
tómstundum sínum, sæki sigra
í greipar þeirra manna sem
helga sig óskiptir íþróttinni.
Fyrsti leikurinn leiddi þetta
í ljós. Ungverjarnir nýkomnir úr
margra mánaða æfingabúðum,
reyndust íslendingum fremri i
flestum þáttum leiksins. Snar-
ari, fljótari, \Skotfimari og áttu
auðveldara með að útfæra leik-
inn, bæði í vörn og sókn. í sam-
anburði við þá voru okkar menn
bæði staðir og seinir að fram-
kvæma sín leikkerfi og fléttur.
Ekkj svo að skilja að þeir hafi
glúpnað og gefizt upp, eins og
Danir á móti Júgóslövum. Þvert
á móti sýndu þeir gott keppnis-
skap. Eftir slakan fyrri hálfleik
réttu þeir úr kútnum i þeim
seinni, og létu glitta í vígtenn-
urnar. Með ágætum leikköflum
sýndu þeir að efniviðurinn var
fyrir hendi, en til slíkrar keppni
verður að gefast tími til að vinna
hann betur.
Gangur leikjanna sem á eftir
komu, var í rauninni spegil-
mynd þess fyrsta, ef frá er tal-
inn leikurinn við Pólverja, lé-
legur fyrri hálfleikur, en góður
seinni. En leikirnir áttu eftir að
færa heim sanninn um að fleiri
hlekki verður að styrkja í keðj-
unni en liðið eitt. Stjórnendum
þess virtist ganga erfiðlega að
halda jöfnum styrkleika á lið-
inu. Stundum lék það beittan og
ógnandi sóknarleik og rammgera
vörn. Við eina til tvær skipting-
ar umhverfðist liðið. Spilið
varð eins og einfaldar gripæfing-
ar og vörnin opin flóögátt. Þess-
ar tíðu sveiflur í getu liðsins
virtust koma stjórnendum þess
mjög á óvart og setja þá í ærinn
vanda. sem Ila gekk að ráða
fram úr. Sízt skal því haldið
fram hér að þeir hafi ekki vald-
ið verkum sínum. Skýringin er
miklu fremur sú að þeir höfðu
ekki fengið tækifæri til að reyna
nægilega á þolrifin í liðinu til
að geta glöggvað sig á kostum
þess og göllum í leikjum gegn
öflugum liðum, fyrir Frakklands
ferðina.
Auðunnir sigrar yfir léttum
andstæðingum geröu ekki ann-
að en að slæva liðið, eins og
margir uggðu. Til að sneiða van-
kantana af hefði verið æskileg-
ast að geta farið með liöið í
keppnisferð og láta það spreyta
sig-við hinar sterkari þjóðir. Viö
þaö hefði liðið herzt til átaka,
hinir óreyndari leikmenn öðlazt
dýrmæta reynslu og kynnzt
þeim nýjungum, sem fram
voru að 'koma í handknattleiks-
heiminum. En til slíkra ferða
þarf víst meira en orðin ein.
Meðan hagur handknattleiks-
manna okkar er það bágur að
þeir eiga í erfiðleikum með að
komast til sjálfrar heimsmeist-
arakeppninnar, eru slíkar ferðir
fjarlægur draumur.
En fátækt okkar kom fram á
fleiri sviðum. Glöggt mátti
greina hve andstæðingarnir
gjörþekktu íslenzka liðið og gátu
notfært sér veilurnar, enda
kom á daginn að kvikmynda-
tökumenn eru orðnir sjálfsagðir
hverju liði. Leikir væntanlegra
mötherja eru myndaðir og síðan
grandskoðaðir af Ieikmönnum
og leiðbeinendum. Danir gum-
uðu af því eftir leikinn við ís-
land, að þeir hefðu verið búnir
að sigra í honum um leið og þeir
höfðu Iokið við að skoða kvik-
myndina af viðureign íslands og
Ungverialands.
íslendingar máttu notazt við
frumstæðari aðferðir. I stað
myndavéla, varð að nægja að
senda tvo til þrjá menn á njósn.
í tvígang var skotfastasta manni
liðsins og keppninnar, Jóni
Hjaltalín, ,,fórnað“ til slikra
verka, og þótti mörgum kynlegt.
Liðið mátti illa vera án hans og
allra sízt, ef tekið er tiílit til
þess, hve samvinna hans og
Geirs Halisteinssonar var frá-
bær. eitt af því árangursrfkasta
sem til íslenzka liðsins sást. En
þrátt fyrir góða viðleitni í að
nasa eitthvað um keppinautana,
komu þeir landanum oft í opna
skjöldu, eins og t.d. Japanir.
Hefði íslenzka lióið átt þess kost
að kynna sér lið þeirra ræki-
lega, er ég ekki í minnsta vafa
um að sigurinn hefði orðið okk-
ar. Skoðun minni til stuðnings
vil ég aðeins drepa á leik Rússa
og Japana. Rússneska „njósna-
deildin" vissi sýnilega hvaða
vopnum bar að beita á sólarsyn-
ina. Þeir létu hávöxnu lang-
skytturnar skjóta yfir japönsku
vömina, með þeim árangri að
29 sinnum hafnaði knötturinn í
japanska markinu, gegn 12 í því
rússneska. Rússum tókst hins
vegar ekki að sigra íslenzka liðið
nema með fjögurra marka mun,
í jöfnum leik, þar mættust lið
sem þekktust betur.
Ég man hvað ég undraðist í
fyrstu þann fjölmenna hóp sem
fylgdi hverju landsliði, utan því
íslenzka. Ég hélt satt að segja
að þetta væru gagnslausir menn
sem hefðu flotið með stöðu
sinnar vegna innan iþróttahreyf-
ingarinnar. Við nánari eftir-
grennslan kom í liós að hver
þeirra hafði sínu hlutverki að
gegna, voru ýmist læknar, nudd-
arar eða sáu um að mataræðið
værj rétt. o. s. frv. Með öðrum
orðum, ekkert var látið skorta,
sem álitið var að gæti orðið Hð-
unum til trausts og halds. ís-
lenzka liðið hafð; einungis á að
skipa þriggja manna fararstjórn
og fyrir þá sem halda að bað sé
áhyggjulaus skemmtiferð, er
rétt að drepa á að það er ærinn
starfi og lítt öfundsverður. En
hvers vegna kosta aðrar þjóðir
svo miklu til? Einfaldlega vegna
þess að gott lið innan vallar
byggist að miklu leyti á trausta
liði utan vallar. Þetta gera fs-
lenzkir handknattleiksmenn og
framámenn þeirra sér vel Ijosí
sem og önnur þau atriði,
sem rakin eru hér að framan.
Ég held að handknattleiksmenn
okkar verði ekki sakaðir um á-
hugaleysi, frekar hitt, að við
gerum orðið of miklar kröfur til
þeirra. Eins og í pottinn er bú-
ið í dag, held ég að naumast sé
hægt að krefjast meiri æfinga
af þeirra hálfu, né heldur að
kippa í liðinn á öðrum sviðum,
þar sem á bjátar, nema fjárhag-
ur samtaka þeirra vænkist það
vel, að þátttaka okkar í alþjóða-
mótum sé ekki að miklu leyti
fórn þeirra, sem verða þess að-
njótandi að verja heiður íslenzks
handknattleiks út á við.
Nú á tímum er sífellt verið
að klifa á þvi hve nauðsynlegt sé
að kynna land okkar meira en
gert hefur verið. Eftir Frakk-
landsferðina er ég sannfærður
um að fátt getur kynnt land
okkar betur en gott íþróttalið,
og hver sem vill fórna fjár-
munum til að nýta hinn glæsi-
lega handknattleiksefnivið' okk-
ar, fær þá endurgoldna.
Heimsmeistarakepnnin sýndi
okkur fram á það, að viö erum
að dragast aftur úr. Ég heyrði
sáran áhorfanda segja eftir 6-
sieurinn fvrir Japan, að eins og
Pólverjar láti sína menn í kola-
námurnar eftir lélega frammi-
stöðu. þá ættum við að senda
okkar lið vestur á Hornstrandir.
Sem betur fer eru slík sjónarmið
ekkj alls ráðandi, hvorki þar né
hér. En við getum ekki látið
okkur lvnda að hjakka í sama
farinu, við verðum að kosta
meiru til og leggia á brattann,
en fyrst verður að girða fyrir
það að handknattleiksmenn
okkar eigi á hættu að missa
keppnisréttindi sín vegna einnar
skyrtuauglýsingar. —emm.