Vísir - 01.04.1970, Síða 8

( 00
V í SIR . Miðvikudagur 1. apríl 1970.
wmrm ]
Utgefandi: Keykjaprent u... f
Framkvæmdastjóri: Sveinn R. EyjóJtsson )
Ritstjóri: Jónas Kristjánsson (
Fréttastjóri: Jón Birgii Pétursson j
Ritstjórnarfulltrúi: Valdimai H. Jótaannesson \l
Augiýsingar: Aóalstræti 8. Simai 15610. 11660 og 15099 ji
Afgreiðsla: Aðaistræti 8. Simi 11660 \\
Ritstjórn. Laugavegi 178. Slmi 11660 (5 llnur) U
Áskriftargjald kr. 165.00 ð mðnuðl innanlands jj
I lausasölu ki. 10.00 eintakið \\
Prentsmiðja Visis — Edda h.f. //
Nýr orlofstími, veturinn
Sumarið er ekki hentugasti tíminn til orlofsferða til )
suðrænna landa, því að þá er hitinn þar óþægilega \
mikill og bæði fargjöld og dvalargjöld með hæsta (
móti. Fyrir íslendinga eru vor og haust yfirleitt þægi- í
legri tími til baðstrandalífs í löndum eins og Spáni. (
Og um íslenzkan hávetur er hægt að komast í sól og )
sumar, ef farið er enn sunnar. Með vetrarferðum til )i
sólarlanda geta menn náð sér í aukasumar til viðbót- \j
ar við íslenzka sumarið, sem stundum vill bregðast. V
Þingmenn úr öllum stjórnmálaflokkum hafa lagt (
fram tillögu um, að ríkisstjórnin hafi forgöngu um (
athugun á „hvernig auðvelda megi almenningi að )
njóta orlofs á vetrum sér til hressingar og hvíldar, )
bæði innanlands við útilíf og í hóporlofsferðum til \
Suðurlanda“, í samráði við Alþýðusambandið, önn- \
ur stéttarfélög, svo og flugfélögin og ferðaskrifstof- u
uraar. /
í greinargerð benda þeir á, hve erfitt er oft fyrir /
menn að fá sér frí að sumarlagi, þegar háannatím- )
inn er í mörgum starfsgreinum. Margir verða bein- \
línis af orlofi vegna anna. Aftur á móti er gjaman \
mun minna um að vera að vetrarlagi, jafnvel brydd- (
ar á atvinnuleysi um háveturinn. Ef sumarfrí væru (
með skiffulegum hætti færð yfir á veturna, mundi það (
bæði auðvelda mörgum að fá frí og vera í betra sam- )
ræmi við atvinnulífið í landinu. Breytingin yrði til j
jöfnunar á atvinnu og mundi þannig bæta þjóðar- l
haginn. (
Fargjöld og dvalargjöld eru ódýrust á vetuma, (
þegar ferðamannastraumurinn er minnstur. Ef hóp- (
ferðir væru meira skipulagðar á veturna, mundi það )
gera mörgum, sem annars hefðu ekki efni á að fara, j
kleift að njóta hvíldar í sólarlöndum. Slíkar ferðir \
mundu einnig hafa góð áhrif á rekstur flugfélaganna (
og ferðaskrifstofanna, bvi að þá mundi starfsemi f
þeirra jafnast y/ir árið allt. )
En vetrarfrí henta ekki aðeins til utanlandsferða. \
Hér heima er alltaf að batna aðstaðan til útilífs að \
vetrarlagi. Miðstöðvar fyrir sleða- og skíðaferðir eru (
að rísa upp og jafnframt hefur batnað vemlega að- (
staðan til skautaiðkana. Og menn eru farnir að fara /
um landið á vélsleðum að vetrarlagi. )
Flutningsmenn tillögunnar eru ekki að leggja til, j
að frí færist almennt yfir á veturna, heldur að þau j
dreifist jafnar á árið. Allt bendir til þess, að ekki sé (
síður hægt að njóta orlofs vel að vetrarlagi, hvort (
sem farið er utan í sumar og sól eða stundaðar vetr- (
aríþróttir hér heima. Þess vegna er skynsamlegt að )
reyna að koma á víðtæku samstarfi um að stuðla að j
vetrarorlofi. Það er hagkvæmt fyrir þjóðarbúið og j
atvinnureksturinn. Og það er hagkvæmt fyrir þá, (
sem hvíldarinnar eiga að njóta, því að hún getur (
bæði orðið betri og ódýrari, ef málið er nógu vel (
skipulagt. /
Umsjón: Haukur Helgason
Aðalatriðið
að h jón séu
samrýnd
Skoðanakönnun i Bretlandi
sýnir, að viðhorf manna
hafa breytzt til spurningar-
innar: „Hver eru aðalatriði
hamingjusams hjónabands?"
„Þú reynir með smásmugulegum rökum að spilla
hinni nýju hamingju minni“, segir eiginmaðurinn,
sem vill yfirgefa konu og böm.
■ Skilningur fólks á hjóna-
bandinu er að breytast. Nú
svara menn á annan hátt en
áður gerðist spumingunni um
aðalatriði hamingjusams
hjónabands og orsakir sundr-
ungar þess. Hvers vegna em
sum hjónabönd farsæi og önn
ur ekki? Brezk stofnun kann-
aði nýlega viðbrögð fólks við
þessum spurningum.
Allir eru sérfræðingar um
hjónabönd. 1 skoðanakönnun-
inni fannst varla sú stúlka,
hversu ung sem hún var, sem
ekki hafði velt því fyrir sér,
hvað væri aöalatriðið í góðu
hjónabandi. Nokkrir ungir pilt-
ar voru að vísu fremur fáfróðir
um málið og höfðu haft ööru að
sinna. Langflestir gáfu þó skýr
og greið svör.
Aherzlan áður á
mismuninn
Áður fyrr lögöu þeir, sem
skrifuðu um hjónabandið, mesta
áherzlu á verkaskiptingu hjón
anna og mismuninn í eöli þeirra.
Karlmaðurinn var sá sem aflaöi
teknanna og varöi sitt heimili.
Konan var húsmóðir og móðir.
Karlmaðurinn harður, konan
veik. Þá óttuðust karlmenn mest
að konan reyndist illa í starii
sínu sem kokkur og uppalandi
barna. Konan óttaðist að maöur
inn svikist um í starfi sínu við
öflun fjár til búshaldsins og færi
illa með fé.
„Hjónin tali saman“
Sérfræðingar finna, að þetta
hefur breytzt. Nú leggja menn
minna upp úr starfskiptingunni
og mismun hjónanna. Mesta á-
herzlu leggja þeir á, að hjónin
séu samrýnd, geri hluti saman,
fari út saman og umfram allt
tali við hvort annað um vanda-
málin.
Örslit skoöanakönnunarinnar,
sem hér eru birt sýna, hvað
fólki á öllum aldri, giftu og
ógiftu, finnst vera undirstaða
hamingjusams hjónabands og
hvað versti óvinur þess. Ástin
sjálf er tiltölulega neðarlega á
listanum um undirstöður ham-
ingjusams hjónabands. Efst er
félagslyndið, skilningurinn, til-
litssemin, umræður um hlutina.
Fjórðungur telur
tryggðarofið verst
Skortur á þessum eiginleikum
eru einnig fyrst nefndur, þegar
menn svara, hvað helzt eyði-
leggi hamingjusamt hjónaband.
Þar kemur þó „framhjáhaldið"
I þriðjasæti (að meðtalinni af-
brýðiseminni). Fjórðungur fólks
telur, að tryggðarof í ástum sé
aðalmeinið.
Fimm af hverjum eitt hundrað
giftum körlum og konum viður
kenndu að hafa einhvem tfma
drýgt hór. Flestum þótti það mið
ur. Sérfræðingar komust að þvi
að þeir voru f jöllyndastir í ástar
málum eftir hjónabandið, sem
höfðu verið það áður en þeir gift
ust. Athygli vakti, að verulegur
hluti þeirra, sem viðurkenndu
„framhjáhald“, átti mörg böm
i hjónabandinu.
17% vita ekld um
tekjur eiginmanns
Þá kom þaö fram, að 17%
af konum, sem fengu sérstaka
heimilispeninga hjá eiginmannin
um, vissu ekki, hvað eiginmaður
inn hafði miklar tekjur.
Svörin lögöu flest áherziu á
félagsskapinn. Tæpur þriðjung-
ur taldi það fyrst,- að hjónin
væru samrýnd og svipaður
fjöldi nefndi tillitssemi og annar
ámóta hópur nefndi gagnkvæm
an skilning hjónanna. Fimmtung
ur nefndi gagnkvæmt traust og
trúnað og svo kom ástin í 5.
sæti í röðinni, en aOeins 19%
vildi telja að ást milli hjóna
væri aðalgrundvöllur farsæls
hjónabands. önnur atriöi voru
mifclu neðar á listanum.
„Fara ekki út saman“
Þriðjungur fólks taldi aö það
væri helzti bölvaldur hjóna-
bandsins, að hjónin væru ósam
rýnd, til dæmis færu þau ekki
„út saman". Sjálfselska, eigin-
gimi og umburðarleysi var í
öðru sæti meðal bölvaldanna og
tryggðarof í ástum I þvi þriðja.
1 fjórða sæti nefndu menn pen-
ingamálin, eyðslusemi og rifrildi
um fjármál. Margir töldu það
illt, ef konan jmni úti.
Ekki aðalatriðið,
hvort þau elskast
Neðarlega á þessum lista kem
ur ástleysi milli hjóna og vanda
mál 1 ástarlífinu, önnur en fram
hjáhald. Að mati fólks er það
ekki I sjálfu sér versti bölvaldur
hjónabandsins, að hjónin elskist
ekki.
Niðurstöður könnunarinnar
voru sem hér segir:
Hvað teljið þér vera aðalatriðið f hamingjusömu hjónabandi?
Samtals. Karlar. Konur.
% % %
Hjón séu samrýnd, geri hluti saman 29 27 30
Tillitssemi 28 24 31
Skilningur, tala um hlutina 28 26 30
Traust, samhjálp, engin leyndarmái 20 21 19
Ást 19 20 18
Böm 14 17 11
Sameiginleg áhugamál 13 13 14
Samrýnd kynferðislega 13 13 14
Fjárhagsiegt öryggi 5 7 4
Ánægjulegt heimilislif 5 7 3
Gott skap, kímnigáfa 4 3 4
Eigin heimili 1 1 0
(Summan er meira en 100%, þar sem gefa mátti fleira en eitt svar)
Hvaö er það, sem helzt eyðileggur hjónabönd?
i Samtals. Karlar. Konur.
% % %
Vanræksla. ósamrýnd hjón, makinn fer einn „ ,út“ 30 26 33
Eigingirni, skortur á þolinmæði 25 25 25
„Framhjáhald“, afbrýðisemi Fátækt, eyðsiusemi, deilur um fjármál, konan 25 29 22
vinnur úti 17 15 19
Ekki sameiginleg áhugamál skiptar skoöanir 12 13 12
Skapofsi, rifrildi Ekki kynteröislega samrýnd, hræðsla 10 11 9
við bameignir, bamleysi 10 11 9
Ástleysi 7 7 8
Drykkjuskapur 7 7 7
Vantraust, ósannsögli 6 6 7
Tengdafólk, skortur á eigin húsnæði 4 5 4
Veit ekki 2 2 1
(Sumrnan er meira en 100%, þar sem gefa mátti fleira en eitt sva