Vísir - 09.10.1970, Blaðsíða 13

V í SIR . Föstudagur 9. október 1970.
„Hin erfiðu ár konunnar" goðsögn ein
— segja v'isindamenn, sem hafa rannsakað 1500 konur á ýmsum aldri
„Tjað hefur veriö viðurkennd
staðreynd, að breytingar-
aldurinn sé mjög erfitt tímabil
fyrir konuna, og ekki sízt fyrir
iimhverfi hennar, en það er það
ekki lengur“, segir í frétt í
danska blaðinu Politiken.
Fréttin fjallar um rannsókn,
sem hefur farið fram í Sviþjóð
í þessu sambandi á stórum hópi
kvenna, og niður stöðurnar hafa
vakið mikla bthygli.
Ein niðurstaðnanna er þessi:
„AUt tal um „hin erfiðu ár kon-
unnar“ er hreinustu hindur-
vitni."
í rannsóknarskýrslunni stend
ur m. a. „Erfiðleikar konunnar
á breytingaraldrinum er goð-
sögn. Goðsögn, sem buglýsinga-
herferöir lyfjaframleiðenda hafa
m. a. rennt stoðum undir. Þess-
ar auglýsingaherferðir hafa oft
beinzt að „konunni á breytingar
aldrinum“ og vbndamálum
hennar, hitaköstin, höfuðverk,
mislyndi o. s. frv.
1 skýrslunni segir ennfremur
að nefnd einkenni hafi komið
fram á öllum hópum þeirra
kvenna, sem tóku þátt í „rann-
sókninni. Og konur á breyting-
araldrinum" hafi aðeins verið
í einum þessarfa hópa.
Vísindamennimir í Gauta-
borg rannsökuðu 1500 konur í
þrem aldursflokkum. í fyrsta
flokknum voru 38 ára gamlar
konur, sem hafa reglulegar tíð-
ir, í öðrum flokknum konur á
aldrinum 46 — 50 árh, sem höfðu
hætt að hafa á klæðum fyrir a.
m. k. hálfu ári og í þriðja
flokknum konur á aldrinum
54—60 ára.
Það fannst aðeins eitt ein-
kenni, sem beinlínis var hæg:
að tengja breytingbraldrinum
— sem lýsir sér i þvi, að blóö-
ið stfgur til höfuösins. Þetta
leyndardómsfulla fyrirbrigðL,
sem orsakar hitaköst, roða og
svitaköst. Það kom i ljós, a*
þrjár af fjórum konum í bre> ,
ingar'aldursflokknum þekktu tý
þessa einkennis en aðeins
þriðja hver kona á aldrinum
54—60 ára og sjötta hver kona
á 38 ára aldursflokknum.
En þetta fyrirbrigði finnst
hjá konum á öllum aldri, einnig
unglingsstúlkum.
Að öðru leyti kom það í Ijós,
að hinir venjulegu erfiðleikar
„breytingaraldursins" skiptust
jafnt niður á alla aldursflokk-
ana, sem voru rannsakaöir.
Vísindamennirnir komust að
þeirri niðurstööu að 15%
kvenna fundu fyrir miklum
hjartslætti, 20% var kalt á
höndunum, 30% þekktu til tíma
bundinna svimakasta, 40%
höfðu höfuðverk með reglulegu
miliibili og 40—45% þekktu til
liða- og bakverkja. En þessh
sögu höfðu 38 ára gömlu kon-
umar að segja ekki síöur en
þær, sem voru sextugar og svo
hinar í „breytingaraldursflokkn
/~|g þannig halda vísindbmenn
^ imir því frarp, að þeir hafi
sannað, að „hin erfiðu ár“ kon-
unnar séu goðsögn ein.
Hins vegar neita þeir því ekki
aö breytingaraldurinn hafi mikla
breytingu í för með sér fyrir
líffærastarfsemi konunnar .Viss
varnarkerfi líkamans gegn
hjarta- og blóðsjúkdómum
hverfa eða það dregur úr þeim.
Hjá sumum konum verður vart
úrkölkuniar á beinum.
Annað vandamál er það, aö
slímhimnur þorna t.d. í munni,
en einnig í skeiðinni. Á breyt-
ingaraldrinum finnast flest til-
felli krabba í móöurlífi.
Vísindamennirnir halcfa því
þó fram, að þessar breytingar
séu annars eðlis. Þær hafi eng
in tengsl við goðsögnina um
„hin erfiðu ár“ konunnar. Og
einmitt þessar breytingar verö'a
viðfangsefni vísindamannanna í
Gautaborg næsta ár.
Stöðugt eftirlit er haft með
konunum 1500, sem tekið hafa
þátt i ifennsókninni. A að rann
saka þær fjöröa hvert ár fram
vegis. einmitt t.il þess að vísinda
mennirnir geti athugað hvemig
aldursbreytingin starfar.
Banna þvottaefni sem hafa
mengunarhættu í för með sér
Tpranska stjórnin setti meng-
un'arlöggjög í siðustu viku,
þar sem m.a. er lagt bann við
bví að menga franskar ár. —
Fyrsta löggjöfin veitir stjórn-
inni heimild til að banna notk-
un vissra efn'a, sem hafa hættu
á mengun i för með sér.
Annað atriði löggjafarinnar
nefmr sérstaklega þvotta- og
hreinsiefni. Framvegis veröur
í FrakkPandi að láta þau
berast í vötn og ár nema því
aðeins að bakteríur geti broti'ð
80% þeirra niður.
Verzlun með gerviþvotta- og
hreinsiefni, sem ekki uppfylla
þessi skilyrði er bönnuð og verö
ur stöðvuð um leið og hún upp-
götvast. Iönaöurinn fær ársfrest
til áð endurskipuleggja fram-
leiðslu sína á öörum efnafræði-
legúm hjálparefnum, sem hafa
gmenjjunarhættu í för með sér.
Fjölskyidan qg t\eimilitf
Þvottaefni hafa verið í sviðsljósinu í Frakkiandi. Þau verða
framvegis að vera þannig úr garði gerð, að bakteríur geti
brotið 80% þeirra niður.
Zograffi kom kflukkan fimm og)
það voru tveir menn með honum j
auk Jensens og Craig. Hann stanz
aði eins og venjulega á miðju
gólfi í anddyrinu. Tæknifræðing :
arair sem sátu i hægindastólun-;
um, spruttu á fætur. Craig gekk
fram og kynnti þá hvern af öðr-
um. Elie gat þó ekki heyrt hvað |
sagt var, þar sem hann sat í
krók sínum. En þaö var ekki
annað að sjá en þeir skiptust á
hæverskuorðum.
Þegar Zograffi sneri sér eilítið ;
til hliðar og Jensen fór að ná í
lykilinn, horfðust þeir andartak
í augu, hann og Elie og Zograffi
hleypti brúnum öldungis eins og
daginn áður, virtist allt í einu
þurtfa að flýta sér og gekk hröð-
um skrefum yfir að lyftudyrun-
um.
Elie fann , ósjálfrátt að hann
hatfði gert mikilvæga uppgötvun,
svo mikilvæga að hann gat ekki
þegar áttað sig á henni. Og hann
var svo furðu lostinn að hann
neitaði að leggja trúnað á hana. j
Var Zograffi í rauninni hrædd
ur við hann?
Hann rifjaði upp fyrir sér-hreyf
ingar hans og augnatillit eins og
hann horfði á hæggenga kvik-
mynd, hreyfingar hans, þegar
hann gekk ytfir að lyftunni svip-
brigðin á yfirandiliti hans, hvemig
hann bar til axlirnar. Og svipur-
irm var einna helzt manns, sem
'skyndilega kemur auga á grimm
an hund oig hraðar sér undan á
filótta — manns, sem áður hafði
orðið íyrir biíi þ-ess sama hunds.
Það var furðulegt. Michol mátti
bezt vita að Eiie var meinlaus og
huglaus. Hann hafði séð framan í
hann eftir að hann hleypti . af
skotinu, og hiaut að hafa sann-
færzt um aö harm hefði ekki
kjark í sér tii að þrýsta aftur á
gikkinn, jafnvel þótt hann væri
beðinn þess.
Michel hatföi á röngu að standa.
Elie var ekki annað en akfeitur
náungi, sem átti sér engan annan
metað í lífinu en að fá að sitja
kyrr í sínum krók. Ghavez hafði
ekki síður rangt fyrir sér, ef
hann ímyndaði sér að Elie vildi
þaka honum úr sessi og taka
hann sjálfur.
Hann hafi ekki löngun tiil að
taka sér sæti noikkurs annars
manns í heiminum, ekki einu
sinni Zograffis. Hann heföi alls
ekki haft hugmynd um hvernig
hann ætti að haga sér í sessi ann
ars manns.
Og jafnvel þótt tími Zograffis
væri dýrmætur, þá hlaut hann að
geta séð af einum fimm mínútum
kannski ekki nema þrem ...
„Fyrirgefðu mér, Michel. Ég iðr
ast sárlega og sjálfur hef ég
þjáðst, ekki síður en þú, sennilega
meira. Þú þarft ekki að óttast
að ég geri það aftur.‘‘
Var það fáranlegt að orða það
þannig? Kannski síður en svo fár
ánlegt. Michel hlaut að skilja
hann. Hann varð að segja honum
þetta og 'binda þannig enda á aMa
tortryggi hans og ótta, sýna hon
um fram á að slíkt væri á mis
skilningi byggt.
Ef Miohel hefði skilið hann,
mundi hann ekki hafa óttazt
hann, þá mundi hann ekki hafa lit
ið aftur á hann eins og hann hafði
gert forðum, þegar hann lá særð
ur við girðinguna.
Hann hafði ekki minnstu á-
stæðu til að óttasit hann. Elie hat-
eði hann ekki — öfundaði hann
ekki heldur, jafnvel ekki eftir að
Ohavez hafði sagt honum frá
hinni ótrúlegu heppni hans. Sú
heppni var ekki annað en það sem
búast mátti við þegar Michel átti
hlut aö máli. Lífið var honum
tinn leikur eins og áður, nema
hvað hann Iék sér nú að námum
og framtfð manna, svo þúsund-
um skipti.
Hann ávann sér fyrirhafnar-
laust hyMi allra, sem hann kynnt-
ist .í gamila daga, nú ávann hann
sér fyrirhafnarlaust traust allra.
Það var eins og allir flýttu sér
sem mest þeir máttu að verða
forystu hans aðnjótandi og þess
mundi ekki langt að bíða að þessi
borg vaknaði aftur af dvalanum,
þegar höfðu nokkrir komið frá
New York og fleiri voru á leiðinni
í trausti á hina furðulegu heppni
hans.
Það var þvi furðuleg fjarstæða
af hans hálfu að hann skyldi ótt
ast Elie. Óttast hann hvers vegna?
Að hann mundi gera aðra tilraun
tfl að myrða hann, eða hvað?
Og gat það verið að hann hefði
sent bSlstjóra sinn í þennan leið-
artgur heim til hans. í þvi skyni
að njösna um hann?
Elie hilaut að hafa missýnst. —
Það gat ekfei hafa verið ótti í
augnatilliti hans. Blie var ekki
neitt í Ifkingu við grimman hund.
Það hefði þá verið sönnu nær að
lfkja honum við áleitna og óþægi-
legt fliugugrey.
Hann gat vel skilið þótt Miohel
gremdist það að sjá þetta rauða
og þrútna andlit með útstæðu
augunum á bak við afgreiðsluborð
ið í hvert skipti sem hann kom
inn í anddyrið. Elie gerði sér
grein fyrir því, að hann hlaut aö
líta út eins og betlari séður úr
nokfeurri fjarlægö. Lika að Mich
el legði fyrir sjálfan sig þá spum
ingu, hweris Elie kynni að vænta
sér af honum. Hvort Elie ætilaðist
tiil þess aö hann kæmi til hans að
fyrra bragði, tilkynnti honum aö
hann bæri ekfei lengur neina
gremju til hans, að hann hefði
fyrirgefið honum fyrir löngu og
hefði ánægju atf því að hafa hann
í þjönustu sinni?
Það sanna var að Michel fyrir
leit hann og hafði alltaf fyrirlitið
hann. Hafði meira að segja fyrir-
l'ítið hann svo mikiö eð hoiui vildi
efeki niðudægja sig með þwi að
korna fram hefndum viö hann.
'V.. ,
\