Lesbók Morgunblaðsins - 06.08.1944, Blaðsíða 5
LESBÖK MOROTNBLAÐSINS
357
konar farangrk Margir kaup-
menn lögðu kapp á að selja sem
mest af varningi sínum, og ljetu
sig litlu skifta hvaða verð þeir
fengju fyrir hann. En það voru
ekki margir í þeim hug, að kaupa
eitt nje neitt, nema neysluvörur
til næstu daga. %
Flóttafólk.
Við hjónin höfðum í reiðu fje
40 aura, er við komum til Ála-
sunds. Sá farareyrir, er við tókum
með okkur frá Oslo, brann mest-
allur með farangri okkar í Ny-
bergsund. Við hugsuðum ekkert
um neitt slíkt þessa daga í Ála-
sundi. Peningar voru svo lítils-
virði samanborið við starfið.
Kennari einn, sem vann með
okkur í skólanum, bauð okkur
strax fyrsta daginn að gista hjá
sjer. Hann átti heimili rjett utan
við bæinn. Þar gistum við. Og
mat fengum við í skólanum. En
klæðnaður okkar var einkenni-
legur. Við fundum stundum til
þess. Við komum úr kulda og
snjó, ofan úr fjalladölum og höfð
um ekki annan fatnað en sem við
stóðum í. Veðurblíða var hin
mesta þessa daga, steikjandi sól-
arhiti. Jeg var í bísam loðkápu
og í hnjeháum gúmmístígvjelum.
En maðurinn minn var í þykkum
skíðafötum, skíðastígvjelum og
togsokkum.
Jeg man eftir því einu sinni, að
jeg fann til þess, hve snauð við
vorum. Jeg gekk fram hjá búðar-
glugga, þar sem appelsínur voru
til sýpis og sölu. En engin tök
voru á því að kaupa þær fvrir
þessa 40 aura, sem jeg hafði í
buddunni. En þó við hefðum skil-
ríki fyrir því, að við mættum fá
greiða, þar sem við kæmum, upp
á ríkisstjórnarinnar kostnað, var
ekki hægt að notfæra sjer þau
fríðindi til annars en þess nauð-
synlegasta.
Rjett fyrir mánaðamótin komu
skilaboð til Álasunds frá her-
stjórninni uppi í Raumsdal, að
hún þyrfti að fá menn upp í dal-
ina, til þess að vera túlka við
ensku herdeildina þar. Margir
buðu sig fram til þeirrar þjón-
ustu. Meðal þeirra var dr. Edward
Hambro, sonur stórþingsforset-
ans. Hann er nú fyrsti ritari í
norska utanríkisráðuneytinu í
London.
Margir af þeim, er fóru til þess
ara starfa, komu brátt aftur til
Álasunds, og sögðu, að þeir hefðu,
er til kom, fengið að vita, að ekki
myndi verða nein not fyrir hjálp
þeirra. Þetta kom flatt upp á þá.
Ekki síst vegna þess, að þeir
höfðu sjeð það tilsýndar, að her-
flutningar færu fram á Raums-
dalsfirði. En það gátu þeir ekki
vitað þá, að verið var að flytja
hermenn frá Noregi en ekki til
landsins, er hjer var komið sögu.
„Feltavisa“.
Þ. 30. apríl var fyrst hægt að
koma út blaðinu til hermann-
anna, „Feltavisa“, sem kallað
var. Voru send mörg þúsund ein-
tök af því með bílum frá Ála-
sundi. Hvað af þeim hefir orðið,
vissum við ekki. Því næsta dag
var Suður-Noregur gefinn upp og
veru okkar í Álasundi lokið.
Við komum heim á gististað
okkar til latínuskólakennarans
nokkru eftir miðnætti þ. 30. apríl.
En kl. að ganga 5 um morguninn
var hringt í síma, og okkur til-
kynt að við ættum að vera tilbúin
til að yfirgefa Álasund þenna
morgun.
Ferðbúin.
Snemma um morguninn kom-
um við saman í latínuskólanum,
öll. sem þar höfðum starfað und-
anfarna daga og höfðu fengið skip
un um að vera ferðbúin. Bærinn
var þenna morgun að heita mátti
mannlaus. Allir flúnir.. Því búist
var við stórárás. Við höfðum
frjett um að Molde var að mestu
eydd, og að bærinn Kristiansund
væri í björtu báli, eftir þriggja
daga árásir. í Molde var Hákon
konungur og Ólafur krónprins,
og Þjóðverjar reyndu í lengstu
lög að ná-til þeirra.
Álasund gat orðið næst í röð-
inni. Hver vissi það. Okkur leið
ekkert vel í hinum eyðilega og
dauða bæ.
Við vorum alls um 50 manns,
er áttum að halda sjóleiðis norð-
ur á bóginn. Skifta átti þessu liði
í tvær fiskiskútur. En ekkert
spurðist um það, hvar þessir far-
kostir væru.
Sendir voru ,,njósnarar“ niður
á bryggju, til þess að svipast ef ir
þeim. Skipin sáust hvergi. Eng-
inn vissi um þau. Þetta varð lang
ur og leiður dagur. Skipin komu
ekki. En þýsku flugvjelarnar
komu ekki heldur. Sem betur
fór. Þetta var fyrsti dagurinn,
sem við vorum í Álasundi, að eng-
in óvinaflugvjel gerði þar vart
við sig.
Kl. að ganga sjö um kvöldið
fengum við boð um að nú væru
skipin komin, og við skyldum
mæta á bryggjunni. Við skiftum
liði í skúturnar. Við vorum 23 í
annari, og vorum við þar tvær
konur.
★ «
í næsta kafla segir frá ferðinni
norður _með Noregsströnd, um
viðdvöl í Tromsö, er um tíma
varð einskonar höfuðstaður lands
ins, og flóttann frá Noregi 7. júní.
Hún: — Karlraenn geta haft
augu án þess að sjá og eyru án
þess að heyra.
Hann: — En kvenmenn geta ekk?
haft tungu án þess að t-ala.