Lesbók Morgunblaðsins - 19.07.1970, Blaðsíða 4

SAGAN AF
JÓSEFÍNU
ÖMMU
Smásaga
eftir
Giovanni Guareschi
Jósefína amma er níutiu og
fcveggja ára gömul. Síðustu
þrjátiu árin eða svo hefur hún
setið í hægindastólnum sínum
aLia daga og ek'ki hreyft sig úr
herbergi sínu. Þótit árin séu
mörg síðan gömlu fæiturnir
hennar þreyttust á að ganga
uim heimili okkar, er Jósefína
amma vissuiegia í fulLu fjöri, ef
þessi smá vei'kledki er frátal-
irun. Hún les aldrei aninað en
Biblíu-na, en hana les hún gler-
aiugniaJiauat ag hún lsetour siig
eflðki muina uim að gera hina
flólknuistou útreilkniniga í hugan-
uim. Oftar en eirnu sdnini ag oft-
ar en tvisvar hiefur hún sýnt
hr. Liuigi fraim á, að hann sé
hreint eikfki eiins góður fa'óir,
ágtrrkur eigirnmaðiur né sonur
ag hainin ætti að vera.
Þanm 16. febrúar árið 1887
skundaði Jósefína amma út úr
húsinu okkar til að fylgja Frans
esco afa tiil hinztu hvíldar í
fjölskyldugrafreitnum. Hún
fylgdist með því, að kista-n værd
liutin siga með varúð niður í
gröfina, að stóra marmaraleg-
steinum væri komið fyrir með
sóma og að gröÆin væri fagur-
lega bLóimuim prýdd.
Að svo búnu sueri hún heim
á leið og síðan hefur hún ekki
vogað sér út fyrir hússins dyr.
Þegar hér var komið sögu
var Jósefína amma fimimtug að
aldri, faðir minn hr. Luigi hafði
þá tvo um tvítugt og móðir mán,
frú Flaminia var tuttugu ára
glömul.
Jósefma aramia sleppti þó eng
an vegimn stjórnartaumunuim á
fjáirmáluim heimilisdnis. Hún tók
jafnan samvizkuisamlega við
vikukaupi hr. Luigis og greididi
frú Flaminiu, morgun hvern,
haefilegain skerf til heim-úl'is-
haldsins.
í tvö ár gafst þettia fyrirkomu
lag aldeiliis bærilega, en einn
góðan veðurdag lagðist Jósef-
ína amma í rúmið með hita:
móðir min hafði sem sé séð sig
tilneydda til að greina henni
frá því að smjörkílóið hefði
hækkað um sjö sentimera.
Þetta var Jósefinu ömimu
þungt áfall. Hún var haigsýn
húsmóðir í hvívetna og hún
viLdi þar af leiðandi ekki sætta
sig við að verðdagið frá árinu
1887 gæti breytzt. Hún sá enga
skynjs'amlega ástæðu til þess.
TM að hlífa henni við frek-
aira mótlæti af þessu tagi korau
þau hjóuin, for.eddrar mánir, sér
saman um harla gott ráð: hjá
Jósefínu ömmu skyldi verðlag
ekki framar hækka, það skyldi
aatíð vera hið sama og það hafði
verið árið 1887. Þess vegna hélt
hr. Luigi áfrarn þeirn hætti sín-
um að afhenda Jósefínu ömmu
sömu upphæð við hv-er viku-
lok, og Jósefína amma lét móð-
ur mínia hafa, morgun hvern, þá
hina sömu upphæð til að standa
straum af heimiliahalddmu.
Vitanlega gleymdi hr. Luigi
ekki að láta eiginkonu sína fá
nauðsynlega viðbót, án vitund-
ar ömmu.
Allt gekk þettia eins ogbezt
verður á kosið. Unz að því kom
að Jósefína am/ma, varð fyrir
því óláni árið 1902 að veikjast
svo, að upp frá því mátti hún
sig ekki úr hægindasbólnum sín
um hræra. Þá tór hr. Luigi að
velta því fyrir sér á hvern
háitt hann bezt gæti glatt hana
og gert henirui lífið þolanlegra.
Og það verður að segjaist hon
um tiil verðugs lofs, að hanm
fékk þá eina af mjög hófilega
mörgum, snilldarhugmyndum
lífs síns.
Hann hélt áfram að láta Jós-
efínu ömmu fá upphæðina,
fjórar lírur, en samtímis bjó
ha-nn svo um hmútana að verð-
lag tór nú stöðugt lækkandi.
Annan eða þriðja hvern rnián
uð kom móðir mín, fró Flam-
inia, brosandi út að eyrum Ln.n
til hennar og sagði: — Jóisef-
ína amima, frá og með deginum
í dag nægir að nú Látir mig £á
55 senitiimera í staðinn fyrir 57:
kjötið hefur lœkkað úr 20 s-enti
merum í átjén hvert kíiló!
Þannig 'hélt verðllag áifram að
lækJka: árið 1920 var svo kom
ið að tíu kíló af br.auði kost-
uðu aðleinis 2 sieimtimiera; árfð
1923 v-ar kMóið af kádfakjöti
komiið niiður í 1 sentimera
kílóið ag árið 1925 kosbaði vin-
kúturiinm aðeints þrjá sentimera.
Og árið 1929 kamst Jósefína
amnsa að því, eftir að hafa gert
ítarlega útreikin.iniga, að hægur
v-andi væri að festa kaup á gæð
ingi fyrir 1‘5 sentimera.
Svo er því s n illdarbugmynd
hr. Luigis fyrir a«ð þakiba að
síðustu þrjátíu árin má segjia
að hafi verið ein samfelld gleði
hátíð fyrir Jósefínu ömmiu,
vegna þess að hún hefur getað
lagt til hliðar aevintýralegar
upphæðir.
Hún hefur sparað hvorki
meira iné minna en 214 lírur og
87 sen.tim.eira, geysidega upphæð,
þegar tekið er með í reikning-
inn hvert er mat hennar og
skilnirugur á ver&laigin.u, sem sí
fel'lt fer lækkandi og batnamdi.
— Þegar ég dey færð þú
þetta ailt, sagði Jósefína amma
við mig einhv.erju sinni. —Þá
geturðu keypt þé.r fallegtt hiús,
og þegar þú hefur stund af-
lögu geturðu skroppið yfir í
kirkjugarðinn og skrafað við
mig stund.
Veslings Jósefína amma,
addrei færð þú að vita að við
getum ekki keypt hest fyrir
fimimtán. sentimera. Jafn lengi
og þú lifir verða 214 dírur og
87 sentimerar í þínum augum
nógu mikd'l fjárupphæð til að
kaupa sbórt og faldegt hiús
handa litla sonansyninum þín-
um, miér.
En þegar þú á sínum tima
ferð tid fundar við Frausesco
afa, sem :nú hefur beðið þín í
hartnær 42 ár, mun ég komia
öLLum auruniuim þínuim — 214
lírum oig 87 sientimerum í bainika
hóLf í þjóðbankanum, og svo
mun mér íi.nnaist ég tryggur urn
alla framtíð, því að ég mun
geta sagt: Eg á milljón í bank-
anum!
h.k. þýddi.
4 LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
19. júlí 1970