Lesbók Morgunblaðsins - 09.07.1978, Page 8

Marlene Dietriech hefur um langt árabil verið
kölluð fegursta amma í heimi og er nú orðin
öldruð. Myndin er af henni um Þaö bil
fimmtugri.
ÞÆR
FEGURSTU
ERU ALLAR
35ÁRA
og þar yfir
Grace prinsessa í Monaco. Dóttir hennai
tvítug Þykir falleg stúlka, en fellur Þó
skuggann, Þegar Þær sjást saman mæðg
urnar.
Brezka leikkon-
an Vanessa
Redgrave er um
fertugt og jafn
fögur hvort
heldur hún birt-
ist í skartklæð-
um eða sjógalla.
Elizabet Taylor
er komin af létt-
asta skeiði, en
ennÞá meö
fegurstu konum.
Ef til vill er það merki um
menningarlegan þroska, en hvað
um það þá er það anægjuleg og
dálítið undarleg þróun. Það er
jafnvel hægt að mæla það, en hinn
eftirsóknarverði aldur meðla amer-
ískra kvenna virðist hafa hækkað
um meira en áratug. Margar konur
kunna að hafa varpað öndinni
mæðulega yfir jafn heimskulegri
setningu og þessari í sápuauglýs-
ingu: „Þú er ekki að eldast, þér er
að fara fram“, en nú eru þær
farnar að halda, að þetta geti
jafnvel verið satt. Og hvað karl-
menn snertir, hallast nú æ fleiri að
spekinni hjá ungversk-ameríska
rithöfundinum Stephen Vizinczey.
Árið 1965 kom út eftir hann bók,
sem nefndist: „In Praise of Older
Women“. Heiti bókarinnar er
ákaflega vandþýtt. En óhætt er að
fullyrða, að merkingin er: „Til
heiðurs konum, sem ekki eru ungar
lengur.“ En ef við þýddum það
orðrétt: „Til lofs eldri konum“, þá
væri hætt við misskilningi, en að
auki er „eldri kona“ eða „eldri
maður“ léleg íslenzka eða dönsk
íslenzka öllu heldur. En hvað um
það, í þessari bók segir Vizinczey:
„Engin stúlka, hversu vel gefin og
hjartahlý sem hún er, getur
hugsanlega vitað eða skynjað
helminginn af því tvítug, sem hún
mun gera þrjátíu og fimm ára.“
Þessarar breytingar er farið að
verða vart í kvikmyndum. Fyrir
tveimur árum lék Audrey Hephurn,
46 ára, glæsilega og þokkafulla
konu á móti Sean Connery, sem lék
roskinn Robin Hood. í nýgerðri
mynd leikur Jill Clayburgh yndis-
lega 37 ára gamla konu, sem
eiginmaðurinn yfirgefur vegna
miklu yngri konu. Persóna í
myndinni er látin segja, að hann sé
brjálaður að hafa þessi skipti. Eftir
áratugs hlé hefur Jane Fonda, sem
nú er fertug, birzt aftur sem
hrífandi leikkona og þróttmikil,
aðlaðandi kona. Tímaritið
„Harper's Bazaar“, sem fjallar
mjög um þessi mál, birti í maí s.l.
lista yfir tíu fegursta konur
landsins, og engin þeirra var undir
þrítugu. Það er sárt til þess að
hugsa, að fyrir 16 árum framdi
Marilyn Monroe sjálfsmorð meðal
annars af þeirri ástæðu, að hún gat
ekki hugsað til þess að verða 36 ára
gömul.
Það voru ekki karlmenn, sem
breyttust og tóku að hafa áhuga á
konum, sem voru nógu gamlar til
að muna eftir Eisenhower og
Stevenson. Það var öllu fremur röð
breytinga með konunum sjálfum,
hvernig þær tóku að lifa lífinu og
líta á sjálfar sig, sem olli viðbrögð-
um og andsvari karlmanna. Kven-
réttindabaráttan hefur ráðið miklu
um, en þó ekki alltaf beinlínis. Alls
konar straumur og iðuköst hafa
ólgað á síðasta áratug í sambandi
við venjur og stefnur í samskiptum
kynjanna. Kvenréttindakona var
eitt sinn spurð að því í gamni,
hvort nokkurt kynlíf yrði látið
viðgangast eftir lausn kvenna
undan karlveldinu. „Já“, svaraði
hún, „en það verður bara betra.“
Mörgum viðist sem það hafi reynzt
rétt. Konur, sem ekki eru lengur
mjög ungar, virðast vera skynugri,