Lesbók Morgunblaðsins - 19.12.1988, Blaðsíða 21
en þverfmgr. Órækja kallaði á Þorlák bisk-
up sér til hjálpar; hann söng og í meiðslun-
um bænina „Sancta Maria mater domini
nostri Jesu Christi“. Þorsteinn stakk í augun
knífinum upp at vafínu. En er því var lok-
it, bað Sturla hann minnask Arnbjargar og
gelda hann. Tók hánn þá brott annat eist-
at. Eptir þat skipaði Sturla menn til að
geyma hans; en Svertingr var þar hjá
Örækju."
Við fórum nokkrir saman á þing til
Bandaríkjanna sem ekki er í frásögur fær-
andi. Ég hefði viljað hafa konuna með mér
en hún gat það ekki. Líklega langaði hana
ekki. Þetta var venjulegt þing, fróðlegt,
tímafrekt erfiði, hafi maður áhuga á efninu.
Ég hafði áhuga en langaði auðvitað líka til
að sjá eitthvað af heimshluta sem ég ekki
þekkti. En lítill tími var til þess, einhver
hanastélsboð hér og þar um borgina, einu
þeirra hefði ég betur sleppt Það var tekin
mynd af okkur ásamt gestgjafanum og hún
birt i einhveiju blaði. I stað þess að standa
á baki einhvers og láta lítið á mér bera, því
gestgjafann þekkti ég í rauninni ekki, dró
ég mig út úr og sást því enn betur. Hann
hafði verið kunningi náunga sem vorú eitt-
hvað eldri en ég. Eg kynntist honum ekki,
ekki þannig. Ég þekkti hann strax og ég
sá hann. Ég vona að hann hafí ekki þekkt
mig. Ég sá hann einu sinni líta til mín, en
hann leit fljótt undan þegar ég leit til hans.
Nei, hann man ekki eftir mér. Ég trúi því
ekki. Ég hefði ekki átt að fara með strákun-
um, ég þekkti hann ekki. Þekkt’ann ekki.
Nei, ekki nema í sjón, og það af tilviljun.
Eg fékk aukavinnu í verslun síðdegis þac
sumar af þvf ég kunni mál og það voru
famir að koma ferðamenn. Þá tók ég eftir
honum. Hann bjó í húsinu við hliðina og
ók sterkrauðum_ Porsche. Þess vegna tók
ég eftir honum. Ég öfundaði hann af bflnum.
Stúdentar höfðu ekki efni á slíku þá. Bíllinn
var alls ekki nýr en hann hafði sitt gildi
samt. Dýralækningaháskólinn var ekki
langt frá og einhvem tíma þegar ég átti
leið framhjá sá ég bílinn þar fyrir utan.
Hann var sem sé í dýralækningum. Kani f
dýralækningum á Porsche. Ég kom aldrei
saman af hverju. Lfklega af ævintýraþrá.
Það var annan daginn sem við vomm í
Bandarikjunum að hann bauð nokkrum
kunningjum frá háskólaárunum f hanastél.
Ekki heim heldur á hótel, lítinn skuggsælan
bar. Strákamir sögðu að ég skyldi koma
með, ég hefði verið þar lfka. Ég fór með
þeim. Hann er frægur, viðurkenndur og
ríkur. Það reyndist vera þama fleira fólk
sem hann hafði boðið en við. Þegar við
komum var hann á tali við unga konu sem
ég held ég hafi séð á þinginu. Þama vom
líka aðrar konur sem ég hafði ekki séð áð-
ur. Ég hrökk við þegar ég sá hann því ég
þekkti hann strax; grannur, hár með langt,
fölt andlit og brún augu sem horfðu af
kaldri ákefð á heiminn. Hann hafði greini-
lega meiri áhuga á þessum konum en sínum
gömlu félögum frá námsámnum í Evrópu.
Hann gekk samt til þeirra, heilsaði þeim
og skiptist á nokkmm orðum við þá. Ég tók
eftir að hann fylgdist áfram með konunum.
Mig sá hann ekki, þegar hann heilsaði mér
horfði hann annað. Eg hafði áður fylgst
með honum án þess að hann tæki eftir því.
Það var auðvelt að falla inn í það hlutverk
aftur. Þessi maður var greinilega mjög nið-
ursokkinn í að upplifa heiminn eins og hann
vildi að hann væri, ætlaðist til að hann
væri. Þegar ég horfði á hann úr fjarska
núna minntist ég þess að hafa hugsað eitt-
hvað líkt þegar ég fylgdist með honum og
hann átti rauðan Porsche.
Sumir menn umgangast .lífið eins og það
sé til fyrir þá og haga sér þannig að þeim
tekst að hafa þá trú, meðan áreksturinn
verður ekki of þungur. Ég sá hvemig hann
talaði við konumar, lágt og rólegajafnframt
sem hann fylgdist með viðbrögðum þeirra
og þegar honum fundust þau jákvæð spurði
hann líklega: Getum við ekki hist á eftir,
og ekið út í náttúruna? Fengi hann jákvætt
svar tók hann til við þá næstu, og bað þá
um næsta kvöld. Við neikvæðu svari var
ekki annað að gera en spyrja þá þriðju um
það sama. Skiptir ekki máli þó einhver segi
nei, það em nógu margar sem segja já.
Mér leiddist að horfa á þetta og vita
okkur notaða sem skálkaskjól. Ég sagði
samt ekkert við strákana.
Þegar við voram að fara var okkur rétt
lítið kort sem leit í fyrstu út eins og dánar-
tilkynning sem fólk sendir ættingjum og
vinum hins látna í landinu þar sem við höfð-
um stundað nám. í raun og vera var þetta
kynningarspjald fyrir kaffihús í anda borg-
arinnar sem við stunduðum nám í. Ég hafði
engan sérstakan áhuga en stakk spjaldinu
samt í vasann.
Morguninn eftir fréttist að gestgjafí okk-
ar hafði orðið fyrir slysi um nóttina. Slysið
var sagt líta út fyrir að vera hefndarað-
Martröð
— Kannski verður að dáleiða þig.
— Já, ætli það ekki bara. Takk fyrir
kaffið.
— Kannski kem ég heim stutt um hádeg-
ið. Bless. ■
— Bless.
Ég var í vandræðum. Ég gat ekki sagt
henni frá þvi sem mig dreymdh ekki af því
ég vissi ekki hvað það var. Eg vissi það
mjög vel. Og ástæðumar fyrir uppvakningu
æskuhrollsins gat ég heldur engum sagt.
Ég varð að bjarga mér sjálfur. Onnur leið
var ekki opin, og til þess skrifa ég þetta.
Ég er augnlæknir, ekki sállæknir. Mér
hefur samt skilist að það sé gott fyrir sjúkl-
inga að tala, segja hug sinn, segja frá.
Þannig má víst líka létta fargi af sálinni.
Egill orti Sonatorrek og leið víst betur á
eftir. Ég hef ekki þann mátt. Ég verð samt
að rekja þræði þessarar sögu saman eins
og mér er unnt. Líklega ræð ég einhver
tákn ekki rétt, en ég verð að reyna, verð
að sigrast á ótta mínum, losna við martröð-
ina.
Dreymdi mig eitthvað þá? Ég man það
ekki. Þrátt fyrir fáorða lýsingu Sturlungu
sá ég atburðinn mjög ljóslega fyrir mér.
Ég lifði atburðina, kenndi sársauka og fann
til með ógæfusömum syni höfðingjans. En
ég hafði gleymt því, það era áratugir síðan,
og taki ég mér Sturlungu í hönd sem kem-
ur fyrir, les ég þetta ekki. Ég held ég hafi
ekki lesið það síðan ég las það fyrst með
hrolli, nýkynþroska unglingur.
„Sturla reið nú á brott með Órækju upp
til jökla, ok Svertingur með honum einn
hans manna. Þeir riðu upp á Amarvatns-
heiði, þar til er þeir koma á Hellisfiljar. Þá
fara þeir í hellinn Surt ok upp á vígit Lögðu
þeir þá hendur á Órækju, ok kvaddi Sturla
til Þorstein langabein at meiða hann. Þeir
skoraðu af spjótskapti og gerðu af hæl; bað
Sturla hann þar með ljósta út augun; en
Þorsteinn lézk eigi við þat kunna. Var þá
tekinn knífur ok vafðr ok ætlat af meirr
Dreymdi mig eitthvað
þá? Ég man það ekki.
Þrátt fyrir fáorða lýsingu
Sturlungu sá ég
atburðinn mjög ljóslega
fyrir mér: „Þorsteinn
stakk í augun knífinum
upp at vafinu. En er því
var lokit, bað Sturla
hann að minnask
Arnbjargar og gelda
hann. Tók hann þá brott
annat eistat.“
Smásaga
eftir ÞORVARÐ
HELGASON
Mynd: Steingrímur Eyfiörð
amviskusamir og vinnusam-
ir borgarar sem fara
snemma að sofa til að geta
rækt störf sín vel næsta dag
era kannski famir að Iosa
svefn, lyfta sér upp úr svefn-
djúpinu myrka sem enginn
man til að hafa dvalist í. Á
þeirri uppleið geta orðið truflanir, árekstrar
sem jafrivel vekja snarpa skelfingu.
Maðurinn kippist saman og rekur jafn-
framt upp sáréaukafullt hróp, konan við
hliðina hrekkur upp af mildum draumi
sínum. Hún rís upp og réttir fram höndina
eins og til að hugga manninn.
— yaknaðu, vaknaðu!
— Ég er vaknaður.
— Hvað kom fyrir, hvað var þig að
dreyma?
Maðurinn svarar ekki strax, en snýr sér
svo að konunni og tekur utan um hana,
hvíslar að henni.
— Ég veit það ekki, ég man það ekki,
kannski vil ég ekki muna það. Hann kyssir
hana á hálsinn og lætur vel að henni áfram.
Þegar þau era komin á fætur og sest að
ijúkandi kaffi og heitu ristuðu brauði er
konan lfklega enn yndislega þreytt eftir
morgunleikinn, en hún hefur ásett sér að
segja þetta við manninn sinn, og þegar
kaffið hefur flætt deginum inn í heila henn-
ar getur hún það.
— Ég held þú verðir að tala við ein-
hvem, sálfræðing eða eitthvað svoleiðis,
þetta er í þriðja sinn síðan í sumar að þú
færð svona martröð. Það er ofsalega óþægi-
legt að vakna við þetta.
— Fyrirgefðu.
— Já, auðvitað fyrirgef ég. En þér hlýtur
að finnast þetta óþægilegt líka.
— Já, jújú. Ég skal hugsa málið.
— Manstu virkilega ekki hvað þig dreym-
ir?
— Nei.
LESBÓK MQRGUNBLAÐSINS 19. DESEMBER 1988 21