Lesbók Morgunblaðsins - 05.08.1989, Blaðsíða 2

Von, 1986.
íslenzkir grafíklistamenn:
Valgerður Hauksdóttir
Inokkum tíma hefur orðið hlé á
kynningu Lesbókar á íslenzkum
grafíklistamönnum, en nú er þráð-
urinn upp tekinn að nýju með
kynningu á Valgerði Hauksdóttur
og vísast hér til myndar eftir hana
á forsíðunni, sem heitir tvíræðu
nafni: Eyðimerkur/ást.
Valgerður er fædd 1955 í Reykjavík og
fór ekki þá hefðbundnu leið íslenzkra mynd-
listarmanna um Myndlista- og handíðaskóla
íslands, heldur nam hún sín fræði í Banda-
ríkjunum. Þar sérhæfði hún sig í grafík og
var bæði í Nýju Mexíkó og Illinois í sam-
tals um 5 ár. Jafnframt lagði hún stund á
teikningu og málun og gerir enn, en grafík-
in hefur verið megin viðfangsefni hennar.
Síðan 1987 hefur Valgerður verið deildar-
stjóri í grafíkdeild Myndlista- og handíða-
skóla íslands og jafnframt hefur hún gegnt
formennsku í félaginu íslenzk grafík. Vinnu-
stofu hefur hún heima hjá sér á Grettisgötu
63 og sér sér alveg farborða með list sinni
og kennslu. Hún kveðst þó ekki telja það
rétta stefnu, að hver og einn sé að koma
upp sínu einkaverkstæði fyrir grafík og í
nafni félagsins hefur hún verið að vinna að
því að- koma upp sameiginlegu verkstæði
með fyrsta flokks pressu. Slíkt verkstæði
yrði milljónafyrirtæki í uppsetningu og veru-
legt átak fyrir félagið, en yrði þegar til
kemur rekið á sama hátt og hliðstæð verk-
stæði í útlöndum.
Hver eru svo myndefni Valgerðar Hauks-
dóttur? Þau eru reist á hugmyndalegum
grunni og þá er ytra umhverfi eða landslag
tengt öðru, kannski sálrænu ástandi eða
ákveðnum kenndum. Umhverfið — eða
Iandslagið — er þá einskonar tungumál, sem
getur miðlað einhveiju um togstreitu, jafn-
vægi eða ójafnvægi.
„Með ytra umhverfi get ég tjáð mig um
hvað sem er,“ segir Valgerður, „en það
verður þá um leið töluvert abstrakt, saman-
ber forsíðumyndina, Eyðimerkur/ást, þar
sem formið gefur hugmynd um blóm, en
Valgerður Hauksdóttir
um leið er þetta leikur að hugtökum, sem
eru andstæður: Ástin annarsvegar og eyði-
mörkin hinsvegar. Myndin er raunar ættuð
frá eyðimörkinni í Nýju Mexíkó, en það
skiptir ekki máli. Ég lít á myndina sem
miðlun, en það er frá mínu sjónarmiði ekki
eitt og allt, að áhorfandinn skynji nákvæm-
lega þá hugsun, sem liggur að baki. Um-
fram allt gerir maður þetta fyrir sjálfan
sig. Þá er sjálf hugmyndin númer eitt, en
ég vil alls ekki meina neinum að hafa sfnar
eigin skoðanir á efni myndarinnar.“
Valgerður sýndi síðast í Gallerí Borg
1988 — hún hefur haldið tvær einkasýning-
ar hér og stefnir að einkasýningu í Póllandi
og Svíþjóð. Og að sjálfsögðu hefur hún tek-
ið þátt í fjölda samsýninga. Sem stendur
dvelur hún í Kjarvalsstofu í París.
GS.
E R L ■l E N D /
B Æ K jl J F
Guðbrandur Siglaugsson tók
saman
STEVE SMITH:
Bits and Pieces
Penguin Books
Þessi bók hefur marg-
an sannleik að geyma.
Sannleik sem að
sönnu er hægt að
komast af án en eins
og sannleikurinn einu
sinni er, einhvetjum
til gagns og fleirum
til nokkurrar gleði.
Hér má lesa smotterí
um lífsmáta rokkhetj-
anna, um lög sem
aldrei heyrðust, nöfn sem enginn þekkir
en persónur sem allir þekkja, dulargervi
og dulnefni fólks og ótal margt annað sem
svalað gæti forvitni plötusnúða á öldum
ljósvakans. Og máski er bókin ekki nýtileg
öðrum en þeim, þá þeir eru komnir í þrot
með alla sína visku og öll sín orð.
HOWARD ENGEL:
A City Called July
Penguin Books
ACity
Caileá July
Howard
f Engel

A annasomum
morgni berja þeir
fóstbræður Tepper-
man og Meltzer að
dyrum hjá Benny
Cooperman sem þá
stundina er að laga til
í pennakrukkunni
sinni. Þeir birtast með
góðan dag á vörum
og upplýsa hann hik-
andi um vandræði þau
sem þeir og trúbræður þeirra hafa ratað
í. Ekkjur og ekklar hafa treyst einum lög-
fróðum Geller fyrir fjármunum sínum en
téður Geller er horfinn og með honum
allur auðurinn. Cooperman bendir þeim á
lögregluna en hneisan er mikil og þeir
gefast ekki upp fyrr en Benny hefur sam-
þykkt að skoða málið. Hann hefst handa
og ratar í ævintýri eins og við má búast
af einkaspæjara, leysir gátuna og verður
ekki annað eftir en að gefa Howard Eng-
el góða einkunn fyrir þessa bók.
ELMORE LEONARD:
Gold Coast
Penguin Books
Karen DiCilia
stendur uppi ekkja
með fullar hendur fjár
og árans duttlunga
eiginmannsins
grafna. Hún er ung
og glæsiieg og þarf
ekki að óttast nástrá-
ið. Hún hefur erft
fjórar milljónir spíra
en sá böggull fylgir
skammrifi, að hún má
ekki njóta iíkamlegra gæða karlmanns
vilji hún njóta auranna. Hann Ronald und-
ir hattinum og ofan í kúrekastígvélunum
á að sjá um að hún verði stillt ekkja.
Þessi Ronald er mikið ómenni, óttalaus
og grimmur. En kemur þá ekki Cal Maqu-
ire eins og inn frá hægri, gefur höfrungum
og kynnist ekkjunni sem kann svo vel við
hann. Þau leggja á ráðin og gjörast nú
mannvíg nokkur og vefarinn Leonard kitl-
ar og kitlar lesandann með snöggum stíl
sínum og grályndum uppátækjum. Og
rósunum fjölgar í hnappagati þessa meist-
ara reyfaranna og á hann skilinn prúðan
vönd fyrir þessa bók eins og reyndar allf-
lestar sem hann hefur skrifað.
Henri & Barbara
van der Zee:
1688: Revolution
in the Family,
A Royal Feud.
Penguin Books.
Vilhjálmur af Óraníu var langt á undan
samtíð sinni í mörgu. Til að mynda var
hann upphafsmaður að nýrri áróðurstækni
sem enn er stunduð. Hið ritaða orð í til-
kynningalíki talað.
Hann hrifsaði krúnuna af Jakobi kon-
ungi á Englandi og lögleiddi þingbundna
konungsstjórn. Má vera að hann hafi með
því komið í veg fyrir blóðug átök eins og
urðu öld síðar í Frakklandi og upp úr því
í öðrum ríkjum á meginlandi Evrópu.
Vilhjálmur var ríkishafi yfir Niðurlönd-
um og átti í eijum við Sólkonunginn
franska, var sigursæll hermaður og stjórn-
málaskörungur mikill. Mótmælendatrúin
var honum allt og til að koma í veg fyrir
að pápískir næðu yfirhöndinni á Englandi
skarst hann í leikinn og hafði sigur.
Hann var náskyldur konungsfjölskyld-
unni, konungsdóttirin enska var eiginkona
hans og hann systursonur konungsins.
Þegar Jakob sýndi það í verki að hann
hugðist koma pápískum fyrir sem víðast
i yfirbyggingu ríkisins, blöskraði Vilhjálmi
og öðrum fylgismönnum hins nýja siðar.
Safnaði Vilhjálmur liði og sigldi til Eng-
lands. Má vera að hann hafi ekki ætlað
annað en að sýna konungi fram á hugsun-
arleysi og hroka, en þegar Jakob frétti
af liðinu lét hann sig hverfa. Var því ekki
aftur snúið og var Ma'ría kona Vilhjálms
gerð að drottningu.
Þessi fjölskyldudrama gera höfundar
góð skil. Bókin er skemmtileg aflestrar
og þegar Vilhjálmi og mönnum hans er
fylgt á skipsfjöl, í lest, um haf og sund,
á land og vaðal í regni, leir og for allt til
Lundúna, tekst höfundum svo vel upp að
ekki er hætta á að lesandinn dotti.
Gary Kinder:
Light Years.
Penguin Books.
Einn svissneskur alþýðumaður stað-
hæfir að hann hafi oftar en^itt hundrað
sinnum átt stefnumót við verur utan úr
geimnum, verur sem eru í litlu einu frá-
brugðnar þeim sem drottna yfir jarðar-
kringlu vorri. Fátt væri við slíkar stað-
hæfingar hægt að gera en svo vill til
að maðurinn náði fjölmörgum ljósmynd-
um af farartækjum geimveranna og telja
sérfræðingar með öllu óhugsandi að um
falsanir sé að ræða. Þeir menn sem hafa
lífsviðurværi sitt af því að finna upp og
stjórna brellum í kvikmyndum segja að
slíkt sér að sönnu mögulegt með miklum
tilkostnaði kunnáttu og mannafla.
Tímafrekt mun það og vera. Víst hafði
sá svissneski Eduard Meier nógan tíma
en hann var ekki loðinn um lófana og
hjálparlaust hefði hann tæpast getað
föndrað þetta því hann er einhentur.
Ekki náði Meier eingöngu ijósmyndum
af feijunum, heldur og tókst honum að
kvikmynda eina og að auki fékk hann
að gjöf málmbút sem sérfræðingur vest-
ur í Bandaríkjunum skoðaði og segist
viss um að búturinn hafi komið úr öðru
umhverfi en við þekkjum, en ekkert get-
ur hann sannað því stykkið hvarf bók-
staflega úr höndum hans.
Fyrir nýja árukynslóð sem stundar
hlægilegan galdur ætti þessi bók að vera
nokkur huggun.
Wondratscek:
Chuck’s Zimmer.
Wilhelm Heyne Verlag.
Wolf Wondratschek er eitt þessara
sjaldgæfu metsöluskálda. hann er þýskt
afsprengi Beat-skáldanna Bandarísku,
og skyldur Bukovsky í annan legginn.
Hann yrkir um hina löngu vegi, hina
bitru timburmenn ástardrykksins, reyk-
dimm herbergisljóð, stofuljóð leðuijakka-
mannsins og afskiptaleysi og hinn
síkvika dauða.
Bráðskemmtilegur gagnrýnandi,
Marcel Reich-Ranicki að nafni, lofar trú-
lega ekki upp í ermina á sér þegar hann
spáir Wondratschek því að einhver ljóða
hans eigi eftir að standa upp úr öllum
þeim kveðskap sem gerður var á áttunda
áratug þessarar aldar.
Wondratschek er auðvitað skáldstirni
og á skilið sólblóm í leðuijakka-
hnappagatið.
Þessi bók geymir öll ljóð og söngva
úr fjórum kvæðabókum höfundar. Þær
komu út hver í sínu lagi á árabilinu
1974-1980.