Alþýðublaðið - 18.11.1988, Blaðsíða 2

2
Föstudagur 18. nóvember 1988
MmiBLMÐ
Útgefandi: Blað hf.
Framkvæmdastjóri: Hákon Hákonarson
Ritstjóri: Ingólfur Margeirsson
Fréttastjóri: Kristján Þorvaldsson
Blaðamenn: Friðrik Þór Guðmundsson, Haukur Hóím
og Sólveig Olafsdóttir.
Dreifingarstjóri: Þórdfs Þórisdóttir
Setning og umbrot: Filmur og prent, Ármúla 38.
Prentun: Blaðaprent hf., Síðumúla 12.
Áskriftarsíminn er 681866.
Áskriftargjald 800 kr. á mánuði innanlands. i lausasölu 50 kr. eintakið.
HÚN Á
ANNAÐ SKILIÐ
I dag hefst 44. flokksþing Alþýðuflokksins á Hótel íslandi
undirkjöroróinu „Réttlæti og raunsæi". Allt Alþýðuflokks-
fólk er boðið velkomið að taka þátt í þingstörfum og hafa
áhrif á stefnu jafnaðarmanna.
r
A þingi Alþýðuflokksins fyrir tveimur árum áskotnaðist
flokknurn liðsstykur, er Bandalag jafnaðarmanna gekk inn
í móðurflokkinn. Þá, 1986, ómaði enn af herför nýja for-
mannsins um landið. Slagorðin um „Hverjir eiga ísland"
voru ekki að öllu afmáð. Flokkurinn lenti í ríkisstjórn, og
komst þar með úr þeirri sjálfheldu sem flokkurinn var
kominn í eftiráratugafjarvist úr ráðherrastólum. Alþingis-
kosningarnar 1987 ullu hins vegar vonbrigðum.
Góðurárangurí sveitarstjórnakosningum 1986 hafði vak-
ið fyrirheit um að flokkurinn væri á leið upp úr lægð. En
Borgaraflokkurinn setti strik í reikninginn 1987 og útkoma
Alþýóuflokksins í þingkosningunum var langt frá því sem
menn höfðu átt von á.
Hálft annað ár er liðið og Alþýöuflokkurinn er enn aðili
að rikisstjórn. Miklar sviptingar hafa orðið, og andlit jafn-
aðarmanna smároðnað oftar en einu sinni. Pólitískur kúrs
formannsins hefur ekki alltaf verið að skapi allra. í fyrst-
unni biðlaði hann mjög til Sjálfstæðisflokksins og flokk-
urinn stefndi af alefli inn í nýja viðreisnarstjórn að loknum
kosningum 1987. Nú er öldin önnur og flokkurinn virðist
kominn í spariföt jafnaðarmanna. Lifrarbandalög hafa
hlýjað mörgum, en einnig vakið ólund í hópi þeirra sem
töldu breyttar áherslur nauðsynlegar. Samvinna til hægri
var kafli í leikriti viðreisnarsinna. Það tókst hins vegar
ekki.
rlokksþingið er því haldið á nokkrum tímamótum. Sam-
vinna hefur tekist við „félagshyggjuöfl“ í ríkisstjórn, en
þýðingarlaust er að leyna því að kraumi undir. Alþýðu-
flokkurinn er sem slíkur dauft selskap. Félagsstarf er
kannski engu aumara en í öðrum stjórnmálaflokkum á
íslandi, en það afsakar ekki að pólitískur kúrs Alþýðu-
flokksins hefur verið stilltur ýmist út eða suður á undan-
gengnum árum. Félagar í þessum stjórnmálaflokki hafa
einfaldlega ekki skipt sér af því sem er að gerast, og þeim
hefur ekki verið gefið tækifæri til þess að hafa áhrif. Póli-
tískt starf hefur hvergi verið í stofnunum flokksins.
Kannski gerist ekkert á flokksþinginu. Kannski verða
menn bara um það eitt sammála að það sé gott að vera í
flokknum. Vonandi hafa menn þó burði í sér á þinginu að
fjalla af alvöru um grundvallarspurningar sem verður að
svara á allra næstunni. Hver er t.d. afstaða Alþýðuflokks-
félaga til frekari samvinnu jafnaðarsinna? Og vilji flokkur-
inn verða eitthvað annað en munaðarlaus hjörð verður að
stórefla flokksstarf.
Doðaðir eru breyttir starfshættir með 44. flokksþingi
Alþýðuflokksins. Dagskrá þingsins er einnig með öðru
sniði en áður. Vonandi verða nýir siðir á þingi og utan þess
Alþýðuflokknum til framdráttar. Jafnaðarstefna á upp á
pallborðið hjá þjóðinni. Hún á annað skilið en máttlausan
jafnaðarmannaflokk.
ÖNNUR SJÓNARMIÐ
Ögmundur, fyrirmynd einstakl-
ingshyggjunnar, orðinn formaöur
i róttæku verkalýössambandi.
ÖGMUNDUR Jónasson,
nýkjörinn formaður Banda-
lags starfsmanna ríkis og
bæja, er kampakátur í viötali
við tímaritið Þjóðlíf. „Ég er
einstaklingshyggjumaður,"
segir formaóurinn. BSRB-
fólki til hughreystingar tekur
Ögmundur það fram að hann
sé ekki „frjálshyggjumaður".
„Við vorum nefnilega að
tala um alla einstaklinga,
ekki bara þá sem eiga mikla
peninga eða hafa völd. í raun
er það rangnefni að kalla
þetta einstaklingshyggju,
sem tröllriðið hefur vestræn-
um þjóðfélögum á síðustu ár-
um. Þetta á ekkert skylt við
hana. í þessu sambandi á að
tala um þrönga markaðs-
hyggju og fámennisstjórn. Ég
er i rauninni einstaklings-
hyggjumaður. Ég vil að ein-
staklingurinn fái að njóta
sín...“
Blaðamaður spyr Ögmund
um frelsi verkalýðshreyfingar
og um (væntanlegt?) stétta-
stríð:
„Meginmálið er auðvitað
aö verkalýöshreyfing verður
að hafa frelsi til að vera
verkalýðshreyfing og flokkar
frelsi til að vera flokkar. Á
sínum tíma var verkalýös-
hreyfingin skipulagslega ná-
tengd stjórnmálaflokkunum.
Þetta gaf stundum góða raun
þegar sótt var á brattann.
Eftir því sem leið á öldina
fóru verkalýösflokkar að ná
völdum og þá fara ýmsir
hlutir að gerast. í olíukrepp-
unni á síðasta áratug beitti
Verkamannaflokkurinn breski
t.d. tengslunum við verka-
lýðshreyfinguna til að láta
hana slá af eðlilegum kröf-
um. Dæmið gekk upp en
fólkið glataði trausti sinu á
verkalýöshreyfingunni. Menn
sáu hana réttilega sem hand-
bendi flokksins. Dæmið get-
ur einnig snúist við. Bæði Al-
þýðuflokkur og Alþýðubanda-
lag sátu á gagnrýni sinni í
garð islenskrar verkalýðs-
hreyfingar á kaupskerðingar-
árunum upp úr 1983 vegna
þess að flokksmenn þeirra
voru þar í fararbroddi. Þess
vegna segi ég að heilbrigt
þjóðfélag er þjóðfélag með
öflugum stjórnmálaflokkum
og öflugri fjölþátta verkalýös-
hreyfingu. Þar sem straum-
arnir togast á. Verkalýðs-
hreyfing hefur að sjálfsögðu
skoðun á þjóðfélagsmálum,
stjórnmálum sem koma öll-
um við. Hún tekur að sjálf-
sögðu afstöðu eftir því sem
við á, en sú afstaða þarf síð-
ur en svo að falla saman við
afstöðu stjórnmálaflokka.”
HAGVÖXTUR á íslandi
stafar fyrst og fremst af auk-
inni vinnu — ekki af því að
afköst hvers vinnandi manns
aukist miöað við klukku-
stund. Þetta fullyrðir blaöa-
maður Frjálsrar verslunar í
síðasta tölublaði ritsins.
Spjallað er við Pál Kr. Páls-
son forstjóra Iðntæknistofn-
unar
Vandi okkar liggur ekki ein-
vörðungu í ytri aðstæðum
eins og verðbólgunni, segir
Páll. Spurningin er aukið lýð-
ræði:
„Meginvandann tef ég
liggja i hinum huglæga þætti
i rekstrinum og koma þar
bæði stjórnendur og starfs-
menn við sögu. Umræðan <
hefur allt of mikið verið í þá *
veru að allir erfiðleikar eigi
rætur að rekja til ytri að-
stæðna. Má í þvi sambandi
nefna mikla verðbólgu, vit-
laust skráð gengi, og mikinn
fjármagnskostnað. Vissulega
eru þetta allt veigamiklir
þættir en hinu má ekki
gleyma að á bak við rekstur
hvers fyrirtækis eru einstakl-
ingar sem allir hafa sínar
þarfir og tilfinningar. Þar
verður hugarfariö til. Með þvi
að hafa áhrif á þetta hugarfar
má hafa áhrif á ýmislegt, t.d.
framleiðnina.
Ég held að það sé nauð-
synlegt aö menn átti sig fyrst
á þvi hvað átt er við þegar
hugtakið framleiðni er notað.
Við erum ekki að ræða um
að auka afköst með því að
auka hraðann á færiböndun-
um. Það er ekki verið aö tala
um þrælahald gagnvart
starfsfólkinu. Slíkar hug-
myndir heyra sögunni til.
Hins vegar þurfum við að
tryggja stóraukna valddreif-
ingu innan fyrirtækja og
stofnana þannig að fólkið
hafi meiri bein áhrif á ákvarð-
anatöku og njóti þess þegar
vel gengur. í íslenskum fyrir-
tækjum er hins vegar mjög
algengt að þræðirnir séu í
höndum eins manns og al-
mennir starfsmenn finna þvi
litla hvöt hjá sér til að stuðla
að aukinni framleiðni."
Sem sagt. Allir hafa slnar
þarfirog tilfinningar. Það
þarf að hafa áhrif á hugar-
farið segir Páll forstjóri.

Forstjóri Iðntæknistofnunar vill meiri valddreifingu i íslensk fyrirtæki.
Það er saga til næsta bæjar fyrir forstjóra framtiðar.
%
k- ,
Einn
með
kaffinu
Allir kannast við það mikla tilstand sem fylgir því að flytja
búslóðir. Um fardaga má sjá margan manninn burðast
með hin ótrúlegustu húsgögn og heimilistæki. Þá er gott
að eiga góða vini sem ekki liggja á liði sínu. En sumir eru
duglegri og skynsamari en aðrir eins og eftirfarandi saga
sýnir svart á hvítu. Þannig var að Jón, Guðmundur og Sig-
urður voru að hjálpast að við flutning. Jón var að burðast
með stóran fataskáp þegar hann tókeftir því að Guðmund-
ur var horfinn. „Sigurður, hvað varð eiginlega af honum
Guðmundi?" stundi Jón. „Hann ætti nú að hjálpa til.“ Sig-
urður héit nú að Guðmundur væri ekki að skorast undan.
„Hann er einmitt inni í skápnum að gæta þess að herða-
trén fari ekki út um allt.“