Alþýðublaðið - 18.11.1988, Blaðsíða 3

Föstudagur 18. nóvember 1988
3
FRÉTTIR
Stjórnmálaskóla Alþýöuflokksins undir yfirskriftinni RÉTTLÆTI & RAUNSÆI lauk á þriöjudaginn með framsögn formanns Alþýðufiokksins Jóns
Baldvins Hannibalssonar, utanrikisráðherra, um jafnaðarstefnuna, sem hann kallaði Samstarf, samkeppni og samhjálp. Alls voru fyrirlestrarnir
sex talsins á jafn mörgum kvöldum og að sögn skólastjóra Stjórnmálaskólans, Birgis Árnasonar hagfræðings, var þátttakan mjög góð og liflegar
umræður spunnust i framhaldi af framsöguerindunum. Ljósm.: G.T.K.
Verndardeilan
Innsetningarbeiðni fyrir fógetarétt
Deilurnar innan fangahjálp-
arsamtakanna Vernd kunna
að ná hámarki í dag. Þá verð-
ur tekin fyrir í fógetarétti
krafa „uppreisnarstjórnarinn-
ar“ um innsetningu sinnar
sem lögleg stjórn samtak-
anna og að hún fái til ráð-
stöfunar allar eignir Verndar.
Sem kunnugt er klofnaöi
Vernd í kjölfar mikilla deilna
á aðalfundi samtakanna fyrir
skemmstu. Deilt var um
hverjir hefðu atkvæðisrétt á
fundinum og sagði sr. Jón
Bjarman af sér fundarstjórn
eftir að vefengdur hafði veriö
úrskurður hans um aö allir
mættir skyldu vera atkvæðis-
bærir. í kjölfarið var ákveðið
að slíta fundi og boða til
framhaldsaðalfundar eftir að
lögfræðilegt álit lægi fyrir
um atkvæðisbærni manna.
Hiniróánægðu i Vernd
hafa einkum beint spjótum
sínum að Jónu Gróu Sigurð-
ardóttur formanni og fram-
kvæmdastjóra Verndar. Tals-
menn þessa hóps hafa eink-
um verið Ásgeir Hannes
Eiríksson, varaþingmaður
Borgaraflokksins, Guðmund-
ur Jóhannsson, formaður
uppreisnarstjórnarinnar,
Björk Bjarkardóttir fangavörð-
ur og fleiri. Þau kusu sér nýja
stjórn á sérlegum aöalfundi,
þar sem mættu tveir af 40 að-
alstjórnarmönnum Verndar,
þeir Guðmundur Árni Stef-
ánsson og Guðmundur J.
Guðmundsson. í dag veröur
sem fyrr segir innsetninga-
beiðni þessarar stjórnar tekin
fyrir í fógetarétti, en þaó er
Jón Oddsson lögmaður sem
er lögmaður gerðarbeiðenda.
Samkvæmt heimildum Al-
þýðublaðsins liggur nú fyrir
álit Lagastofnunar Háskólans
samkvæmt beiðni „gömlu“
stjórnarinnar. Þar er meðal
annars komist að þeirri niður-
stöðu að úrskurður Jóns
Bjarmans á aðalfundinum,
um að allir mættir skyldu
atkvæðisbærir, hafi verið
ólögmætur og enn fremur að
það hafi verið lögmæt ráð-
stöfun að slíta fundi eins og
gert var og boða til fram-
haldsaðalfundar.
Hvalamálið
George Shultz
harmar
misskilning
Sendiherra Bandaríkjanna
á íslandi, Nicholas Ruwe,
afhenti í dag Jóni Baldvin
Hannibalssyni, utanrikisráö-
herra, svarbréf George P.
Shultz, utanrikisráðherra
Bandaríkjanna, varöandi
hvalamálið.
í bréfinu er harmaður sá
misskilningur sem orðió hef-
ur i þessu máli og lýst er
þeirri von að hægt sé að
komast að samkomulagi um
framtíðarlausn hvalamálsins.
Ákveðið hefur verið aó full-
trúar bandaríska utanríkis-
ráðuneytisins og íslenska
sendiráðsins i Washington
eigi með sér fund í þessum
mánuði þar sem frekari grein
verður gerð fyrir afstöðu
Bandaríkjanna.
Jafnframt hefur verið
ákveðið að Jón Baldvin
Hannibalsson utanríkisráð-
herra eigi sérstakar viðræður
við George P. Shultz á meðan
utanríkisráðherrafundur
Atlantshafsbandalagsrikj-
anna stendur í Brussel dag-
ana 8. og 9. desember n.k.
Sjá varútvegsráðherra
Vill sameiningu
fyrirtækja i
sjávarútvegi
I ræðu á aðalfundi LÍÚ í
gær nefndi sjávarutvegsráð-
herra nokkrar leiðir út úr
vanda sjávarútvegsins og
lagði m.a. til aö ekki verði
lagt út í fjárfestingar vegna
kaupa, nýsmíði eða meirihátt-
ar endurbóta á fiskiskipum. í
fiskvinnslu verði leitast vió
að sameina fyrirtæki og auka
samvinnu þeirra. aðilar í sjáv-
arútvegi komi á fót aflamiðl-
un og að lánardrottnar verst
settu fyrirtækjanna veiti eftir-
gjöf af kröfum eða breyti
þeim i víkjandi lán.
OECD skýrslan
Aðgerðir í vaxtamálum skret aftur á bak
Samkvæmt skýrslu OECD
um islensk efnahagsmál voru
aðgerðir stjórnvalda i vaxta-
málum nýveriö skref aftur á
bak, en þó nauðsynleg í Ijósi
lögbindingar launa. Segir að
nauðsynlegt sé að koma aft-
ur á markaðsákvörðun vaxta
sem fyrst til að tryggja að
raunvextir lækki ekki um of.
Góð tækifæri til að stýra
hagkerfinu inn á stöðuga
hagvaxtarbraut án verðbólgu
hafa glatast. Nauðsynlegt sé
að auka til muna aðhald i
peninga- og ríkisfjármálum til
að hemja verðbólgu og
stuðla að jafnvægi í þjóðar-
búskapnum.
í skýrslunni er meðal ann-
ars rakin þróun efnahags-
mála hér á landi undanfarin
ár. Þar kemur fram að þróun-
in hefur verið hagstæð und-
anfarin ár og á árunum 1984
til 1987 hafi landsframleiösl-
an aukist um samtals 21%,
sem var mun meiri hagvöxtur
en var í aðildarrikjum OECD
að meöaltali. Atvinnuástand
hafi einnig verið gott og ráð-
stöfunartekjur á mann aukist
meiraen i nokkru öðru ríki
innan Efnahags- og þróunar-
stofnunarinnar. Þessa hag-
stæðu þróun megi að stórum
hluta rekja til óvenju hag-
stæðra ytri skilyrða í þjóðar-
búskapnum og þeirra stefnu-
breytinga sem urðu við stjórn
efnahagsmála á árinu 1983.
Verulegur árangur í umbótum
á skipan efnahags- og at-
vinnumála hafi og náðst og
hafi hann falist í aukinni
áherslu á markaðsbúskap og
bættri ráðstöfun framleiðslu-
getu.
Þá kemur fram að horfur
séu á, að framleiðsla á árinu
1988 aukist lítið ásamt því að
innlend eftirspurn gæti dreg-
ist örlítið saman að raungildi.
Hins vegar sé ólíklegt að inn-
flutningur dragist nógu mikið
saman til að koma í veg fyrir
að viðskiptahalli aukist og
þar með erlend skuldasöfn-
un. Þá séu horfur um verð-
bólgu afar óvissar. Sérstak-
lega sé vafasamt að takist að
stilla launahækkunum í hóf,
nema strangara aðhald aö
eftirspurn komi til og draga
takist úr þrýstingi á vinnu-
markaði. í framhaldi af því er
þess getið að nýleg lögbind-
ing launahækkana geti því
haft takmörkuð áhrif.
Til aö koma aðhaldi við, er
nauðsynlegt að draga úr
óhóflegri útlánaaukningu
bankakerfisins. Umbætur á
fjámagnsmarkaðnum hafi
haft það í för með sér að
vextir bregðast nú fyrr við
breyttum aðstæöum og raun-
vextir hafi hækkað. Nauðsyn-
legt sé að lagfæra ýmsar
brotalamir á skipan peninga-
og lánsfjáramála ef stjórn
þessara mála á aö gegna
stærra hlutverki i hagstjórn
en verið hefur.
Segir í skýrslunni að veröi
ekki bætt úr þessum van-
köntum á skipan peninga-
mála, sé hætt við að áhrif
peningastjórnunar veröi
áfram takmörkuð. Jafnframt
hafi nýleg afskipti stjórnvalda
af vaxtaákvörðunum verið
skref aftur á bak. Þau hafi þó
verið skiljanleg í Ijósi lög-
bindingar launa. Það sé
nauösynlegt að koma aftur á
markaðsákvörðun vaxta eins
fljótt og auðió er til að koma
i veg fyrir að raunvextir lækki
um of. Ráðstafanir til að ná
betri tökum á þróuninni í
peninga- og lánsfjármálum
þurfi að haldast í hendur við
aukið aðhald í ríkisfjármál-
um.
Líklegt sé að halli á ríkis-
sjóði á yfirstandandi ári verði
meiri en gert er ráð fyrir í
áætlunum og því aukist
mikilvægi þess að strangt
aðhald sé á þeim útgjöldum
ríkissjóðs sem ekki tengjast
vaxtagreiðslum. Vandi ríkis-
sjóðs sé að hluta pólitískur,
þar sem hann stafi af því að
stjórnvöld hafi leitast við að
ná ósættanlegum markmið-
um. Segir að viö núverandi
aðstæður virðist ástæða til
að stefna aö tekjuafgangi rik-
issjóðs.
Þá er tekið fram að ástæða
sé til að fagna þeim skatt-
kerfisbreytingum sem gerðar
hafa verið. Bætt ráðstöfun
framleiðslugetu ætti þegar til
lengri tíma er litið að auka
hagvöxt og stuöla að aukn-
um stöðugleika í hagkerfinu.
Nauðsynlegt sé aö halda
áfram umbótum á fleiri svið-
um efnahagsmála hérlendis í
því skyni að stuðla að lang-
tíma hagvexti og aukinni fjöl-
breytni í atvinnulífinu. Með
ísland hátti eins og svo mörg
önnur riki í OECD, að raun-
vextir af erlendum lánum séu
hærri en sem nemur lang-
tíma hagvexti, en það geti
haft í för með sér erfiðleika
þegar fram i sækir.
Til vlðbótar á endurskoðun
á skattlagningu fyrirtækja til
samræmis við skattkerfis-
breytingar þær sem þegar
hafa verið gerðar, þurfi m.a.
að skoða áframhaldandi
einkavæðingu og aukna
möguleika á erlendri fjárfest-
ingu til að vinna að bættri
ráðstöfum fjármagns, aukið
frjálsræði varðandi fjárfest-
ingu erlendis sem á íslandi
myndi auka fjölbreytni sparn-
aðarkosta. Einnig þurfi að
athuga frekari skref i átt til
aukins markaðsbúskapar
m.a. með því að auk núver-
andi fiskmarkaða, verði kom-
ið á fót markaði fyrir afla-
kvóta.
Að lokum segir að hag-
stæó efnahagsþróun undan-
farin ár ætti ekki að hylja þá
staðreynd að góð tækifæri til
að stýra hagkerfinu inn á
stöðugri brautir án verðbólgu
hafa glatast. í Ijósi þess
ójafnvægis sem nú ríki, sé
ákaflega brýnt að auka til
muna aðhald i peninga- og
rikisfjármálum til að stöðva
verðbólguna og stuðla að
betra jafnvægi i þjóðarbú-
skapnum til lengri tíma.