Vísir - 28.11.1976, Blaðsíða 2

Cabiria (ttalía 1913-14. Leikstjóri: G. Pastrone) ÍJr fastri sýningarsyrpu Danska kvikmyndasafnsins, „LIFANDI MYNDIR”, sem hefur þaö aö markmiöi aö sýna öll helstu verk
kvikmyndasögunnar i timaröö, þannig aö á nokkrum árum fáist haldgott yfirlit. Meö þessu er einkum veriö aö koma til móts viö þá sem leggja stund á kvikmyndasögu.
1 tveimur siöustu Helgarblööum VIsis var sagt frá kvikmyndum
sem sýndar veröa I kvikmyndahúsunum í vetur. Yfirlit af þessu tagi
eru forvitnileg , hvort heldur litið er fram I timann eöa til baka. Viö
höfum drepiö á þaö áöur I þessum pistlum, hversu merkilegt tæki
kvikmyndin getur veriö I þágu sagnfræöinngar. En ekki má gleyma
þvi aö kvikmyndin á sjálf sfna sögu, sinar stefnur, blómaskeiö og
hnignunarskeiö. Kvikmyndasöguiökun er svo til óþekkt fyrirbæri
hér á landi enda ekki nema eölilegt þegar þess er gætt hve erfitt hún
.á uppdráttar. Hér er tii aö mynda ekkert kvikmyndasafn og þvf er
starfsemi á borö viö þá sem Listasafn Islands býður upp á ekki til aö
dreifa.
Nú stendur yfir yfirlitssýning á
verkum Finns Jónssonar eins og
kunnugt er en sú sýning varö
eiginlega kveikjan aö þessum
skrifum. Einn athyglisveröasti
þútturinn i starfsemi Listasafns
islands á undanförnum áratugum
hafa veriö yfirlitssýningar á
verkum einstakra listamanna.
Frá þvi aö þessi starfsemi hófst
hafa veriö haldnar tólf slikar sýn-
ingar og á dögunum var sú þrett-
ánda opnuð, yfirlitssýning á
verkum Finns Jónssonar, list-
málara. A sýningunni eru alls 198
verk og spanna þau yfir timabilið
frá 1920-1976.” Þannig farast
Ólafi Kvaran listfræöingi orö i
Þjóöviljanum 7. nóv. siöastliðinn.
Þaö væri óskandi aö einhvern
tima yröi hægt aö segja slikt hiö
sáma um Kvikmyndasafn ís-
lands. En yfirlitssýningar á kvik-
myndum meistara kvikmynd-
anna þykja hinn mesti hvalreki á
kvikmyndasöfnum erlendis. Hér
hefur áöur veriö fjallaö um
geymsluhlutverk kvikmynda-
safna ensýningarþeirra gera þau
hins vegar lifandi. Likt og Lista-
safnið þarf aö leita viöa fanga til
að setja upp meiri háttar sýn-
ingar til aö fullkomna sýningar-
syrpur sinar.
Undirritaður átti þess kost aö
stunda sýningar Danska kvik-
myndasafnsins reglulega á ár-
unum 1968-69 og liöur sá timi seint
úr minni. Haustiö ’68 og fram að
jólum voru yfirlitssýningar á
öllum kvikmyndum Bunuels,
Eisensteins og Dreyers svo dæmi
séu nefnd. Mér verður á aö fletta
upp I sýningarskrám danska
safnsins frá þessum árum. Viö
þaö rifjast nú upp fyrir mér að
heiti pistla okkar „Lifandi
myndir” var notað yfir fasta
syrpu sigildra kvikmynda kvik-
myndasögunnar og hóf hún göngu
haustið 1969. Kvikmyndir voru
viöa nefndar lifandi myndir i
gamla daga, t.d. i Danmörku,
„levende billeder” og i Þýska-
landi, „das lebende bild”. Hér
heima var einnig notað oröiö
sjónleikur yfir kvikmyndir en
vestur-islendingar segja hins
vegar „hreyfimyndir” sbr.
„motion picture”, sem notaö er i
Ameriku yfir kvikmyndir.
Ein önn hjá dönum.
Til aö glöggva okkur frekar á
starfsemi kvikmyndasafna skul-
um viö glugga i aðfaraorð einn-
ar starfsannar, er lesin verða i
sýningarskrá Danska kvik-
myndasfnsins september til
október 1969. Þar segir: „A
þessari önn snúum viö okkur aö
sænskum, enskum og frönskum
kvikmyndum meö megin
sýningarsyrpunni en undanfariö
hálft annað ár höfum við sýnt
ameriskar, Italskar, þýskar og
japanskar kvikmyndir i um-
fangsmestu syrpunum, auk þess
Danska kvikmyndasafninu er haganlega komið fyrir I gömlum
byggingum ásamt kvikmyndagerðarskólanum úti á Christians-
havn.
SÖFN
Lifandi
myndir
eftír Erlend
Sveinsson
aö hafa á þessu timabili kynnt
hina einstæðu höfunda kvik-
myndalistarinnar Ford, Dreyer,
Eisenstein, Bunuel og Disney
með þvi að sýna verk þeirra i
heild. Megin sýningarheildin að
þessu sinni er mynduö úr þremur
aöal syrpunum, sem helgaðar eru
tveimur kvikmyndahöfundum á
miöjum aldri. Báðir hafa þeir náð
20-25 ára starfsaldri og starfa af
fullum krafti. Joseph Losey varð
fimmtugur i janúar slðastliðnum
og við höldum upp á þaö meö yfir-
litssyrpu. Ingmar Bergmanvarö
fimmtugur siöastliöiö ár (1968)
Langt er um liöið siöan Bergman
náði þeim listræna þroska sem
skipar honum i flokk mikil-
vægustu listamanna. Bergman
hlaut veraldargengi sitt á sjötta
áratugnum einkum og sér I lagi
með kvikmynd sinni Bros sumar-
næturinnar (Sommarnattens
leende). Við höfum afráðið að
sýna syrpu af kvikmyndum hins
unga Bergmans, sem viö gerum
ráð fyrir að séu ungu kynslóðinni
næsta ókunnar, en fyrsta kvik-
mynd hans er frá árinu 1944. Það
var kvikmyndasafnið sem kynnti
nokkrar kvikmynda Bergmans á
sjötta áratugnum en hann hafði
ekki mætt skilningi danskra
gagnrýnenda fyrr en hann sló i
gegn erlendis. Safnið harmar að
ekki skyldi vera hægt að hafa
syrpuna fulikomna.en væntir þess
samt að hún gefi viðunandi hug-
mynd um þróunarferil hins unga
Bergmans. I fyrstu kvikmyndum
sinum var Bergman undir
sterkum áhrifum frá franskri
kvikmyndagerð m.a. kvik-
myndum Marcel Carné og hand-
ritshöfundar hans- Jacques
Prévert. Viö sýnum i þriöju aöal-
syrpunni allar kvikmyndir þeirra
félaga. Viö byrjum á nýrri syrpu
um pólitik og kvikmyndir sem
mun halda áfram á næstu starfs-
önnum. Þar sem nú eru 30 ár
siðan borgarastyrjöldinni á Spáni
lauk, byrjum viö á fjórum
myndum sem tengjast henni.

VÍSIR
Ctgefandi: Keykjaprent hf.
I'ramkvæmdastjóri: Davfft Cubmundsson.
Kitstjórar: I>orstelnn Fállsson, ábm.
ólafur Kagnarsson
Ritstjórnarfulltrúi: Bragi GuBmundsson. Fréttastjóri erlendra frétta: Guömundur Pétursson. Lm-
sjón meö helgarblaöi: Arni Þórarinsson. Blaöamenn: Edda Andrésdóttir, Einar K. Guöfinnsson,
Guöjón Arngrlmsson, Kjartan L. Pálsson, Oli Tynes, Rafn Jónsson, Sigurveig Jónsdóttir. Akur-
eyrarritstjórn: Anders Hansen. iþróttir: Björn Blöndal, Gylfi Kristjánsson. Ctlitsteiknun: Jón Osk-
ar Hafsteinsson, Þórarinn J. Magnússon. Ljósmyndir: Jens Alexandersson, Loftur Asgeirsson.
Auglýsingastjóri: Þorstein.i Fr. Sigurösson. Dreifingarstjóri: Siguröur R. Pétursson.
Auglýsingar: Hverfisgata 44.SImar 11660,86611
Afgreiösla: Ilverfisgata 44.SImi86611
Ritstjórn: Sföumúla 14.SImi86611, 71Inur
Akureyri. Slmi 96-19806
Askriftargjald kr. 1100 á mánuöi innanlands.
Verö i lausasölu kr. 60 eintakiö.
Prentun: Blaöaprent hf.
-
Áskriftarsími Vísis er 86611
Hringið strax og tryggið ykkur eintak
af Vísi til lesturs hvern dag vikunnar
fyrir aðeins 1100 krónur 6 mánuði
V