Morgunblaðið - 19.05.2001, Blaðsíða 52
MINNINGAR
52 LAUGARDAGUR 19. MAÍ 2001 MORGUNBLAÐIÐ
✝ Ólafur ÁrniPálmason fædd-
ist 7. maí 1931 á
Svarfhóli í Laxárdal,
Dalasýslu. Hann lést
á heimili sínu, Engi-
hlíð í Laxárdal, 11.
maí síðastliðinn.
Hann var sonur
hjónanna Pálma
Finnbogasonar frá
Sauðafelli í Miðdöl-
um, f. 25.5. 1892, d.
17.7. 1970, og Stein-
unnar Árnadóttur
frá Jörva í Hauka-
dal, f. 28.4. 1899, d.
30.5. 1981. Þau bjuggu allan sinn
búskap á Svarfhóli. Bræður Ólafs
voru Finnbogi, f. 7.4. 1929, d.
11.12. 1972, og Hreinn Heiðar, f.
31.7. 1935, d. 29.2. 1980.
Hinn 7.4. 1956 kvæntist Ólafur
fyrri konu sinni Hrafnhildi Sigurð-
ardóttur, f. 2.8. 1937. Þau skildu.
Þeirra börn eru: 1) Sigurður, raf-
virkjameistari á Akureyri, f. 26.6.
1955, kvæntur Guðlaugu Kristins-
dóttur, þjónustufulltrúa hjá Ís-
landspósti, f. 4.3. 1958. Þeirra
dóttir er: Hrafnhildur Guðrún f.
22.1. 1978. 2) Pálmi, húsasmíða-
meistari í Stykkishólmi, f. 24.10.
1956, kvæntur Guðrúnu Ernu
Magnúsdóttur, kennara við
dal, bóndi á Kálfhóli I, f. 2.10.
1974, gift Eggerti Jóhannessyni, f.
6.9. 1974. Dætur þeirra eru Ástrós
Ýr, f. 16.5. 1994, og Sandra Dögg,
f. 12.8. 1996. Einnig ólust að hluta
til upp hjá Ólafi bróðursynir hans:
Pálmi Finnbogason, stjórnmála-
fræðingur í Reykjavík, f. 19.5.
1964, kvæntur Sigríði Svövu
Rafnsdóttur garðyrkjufræðingi, f.
22.1. 1957, og Ólafur Finnbogason,
náms- og starfsráðgjafi í Reykja-
vík, f. 6.7. 1966. Hans dóttir er Ás-
dís, f. 3.9. 1989. Einnig bróðurson-
ur Valdísar: Ólafur Grétar
Pétursson, bílstjóri í Reykjavík, f.
25.11. 1975, sambýliskona hans er
Ingibjörg Sigurðardóttir skrif-
stofustúlka, f. 12.11. 1973. Þeirra
dóttir er Ylfa Karen, f. 29.5. 2000.
Ólafur hóf búskap á Svarfhóli
með föður sínum og Heiðari bróð-
ur sínum. Hann byggði nýbýlið
Engihlíð í landi Svarfhóls, hóf þar
búskap 12. maí 1956 og bjó þar það
sem eftir var ævinnar. Á sínum
yngri árum var hann virkur félagi
í Ungmennafélaginu Ólafi Pá.
Hann var virkur félagi og sat í
stjórnum Búnaðarfélags Laxár-
dalshrepps, Fjárræktarfélagsins
Vonar og Veiðifélags Laxdæla.
Einnig var hann virkur félagsmað-
ur og starfaði mikið fyrir Hesta-
mannafélagið Glað og Hrossa-
ræktarsamband Dalamanna, m.a.
við flest hestamannamót á þeirra
vegum undanfarin ár og áratugi.
Útför Ólafs fer fram frá Hjarð-
arholtskirkju í dag og hefst at-
höfnin klukkan 14.
Grunnskólann í
Stykkishólmi, f. 21.1.
1957. Þeirra dætur
eru: Margrét, f. 25.7.
1980, unnusti hennar
er Sigurþór Smári
Einarsson, f. 24.3.
1975, og Berghildur f.
11.1. 1986. 3) Steinunn
Lilja, verkakona í
Reykjavík, f. 31.12.
1959, gift Mikael
Ágúst Guðmundssyni,
vélamanni, f. 5.8.
1956. Þeirra börn eru:
Ólafur Árni, f. 20.7.
1978, unnusta hans er
Guðný Lára Óskarsdóttir, f. 5.6.
1982, Dagný Lára, f. 30.11. 1979,
Guðmundur Friðgeir, f. 14.8. 1981,
og Sigríður Fjóla, f. 27.5. 1989. 4)
Páll Reynir, verkamaður í Hafn-
arfirði, f. 17.2. 1964, sonur hans er
Sigurður Árni, f. 5.9. 1998.
Hinn 27.2. 2000 kvæntist Ólafur
eftirlifandi konu sinni, Valdísi Sig-
urjónu Óskarsdóttur, f. 26.2. 1948.
Dóttir þeirra er Kolbrún Þóra, f.
22.6. 1981, og dóttir hennar er
Alda Karen, f. 3.10. 1999. Þá ólust
upp hjá Ólafi börn Valdísar: Har-
ald Óskar Haraldsson, bóndi á
Svarfhóli, f. 17.3. 1970, sambýlis-
kona hans er Monica Backmann, f.
2.3. 1973, og Sigrún Herdís Arn-
Ég vil í fáum orðum minnast
tengdaföður míns, Ólafs Árna Pálma-
sonar. Hann fæddist á Svarfhóli í
Laxárdal en byggði sér nýbýlið Engi-
hlíð í sama landi og bjó þar alla sína
tíð. Má segja að hann hafi aldrei að
heiman farið. Fram til ársins 1980 bjó
Olli með fyrri konu sinni Hrafnhildi
Sigurðardóttur en seinni kona hans
er Valdís Óskarsdóttir.
Olli var hægur og ljúfur maður og
öllum leið vel í návist hans, ekki síst
börnum. Þó komur okkar Pálma í
Engihlíð hafi verið stopular um ára-
bil, naut Pálmi þess hin síðari ár að
dvelja oft í Engihlíð og kynntist
pabba sínum þá upp á nýtt, eins og
hann segir sjálfur. Þeir feðgar áttu
mjög skap saman og dunduðu sér síð-
ustu misserin við það að lagfæra hús-
ið í Engihlíð, og var það hugðarefni
beggja.
Berghildur dóttir okkar hefur
nokkur undanfarin ár átt sínar bestu
stundir í sveitinni, bæði í Engihlíð og
á Svarfhóli. Henni leið vel í návist afa
síns, í fjárhúsunum eða við önnur
störf og alltaf hefur hún átt gott at-
hvarf hjá Dísu. Fyrir þetta er ég
þakklát.
Þótt Olli sé farinn er Engihlíð enn
á sínum stað og þangað munum við
áfram leita og finna fyrir návist hans,
sem hvílir nú í friði á öðrum stað í
Laxárdalnum. Megi góður guð veita
okkur öllum styrk sem horfum á eftir
honum.
Guðrún Erna Magnúsdóttir.
Elsku besti afi minn. Ég hefði aldr-
ei getað trúað hve skammt getur ver-
ið milli gleði og sorgar fyrr en ég
frétti að þú værir dáinn. Það var ekki
liðin vika frá því að við vorum öll sam-
an komin, fjölskylda þín, vinir og ætt-
ingjar að fagna með þér sjötíu ára af-
mælinu þínu. En svona er nú bara
lífið, það ræður enginn sínum næt-
urstað. Ég hef aldrei farið í eins veg-
lega og skemmtilega veislu og afmæl-
isveisluna þína, þar sem ungir og
aldnir skemmtu sér saman við söng
og dans fram undir morgun. Við
verðum öll ævinlega þakklát fyrir
þessa stund, og ég er mjög glöð yfir
því að Smári unnusti minn fékk að
hitta þig, þótt ekki væri nema í þetta
eina sinn.
Ég er ákaflega glöð og þakklát fyr-
ir það að hafa átt með þér góðar
stundir á síðustu dögum þínum þótt
ég hafi ekki búist við að þetta væri í
síðasta skipti sem ég hitti þig í þessu
lífi. Þú varst svo sæll og glaður þegar
þú varst að sýna mér út um gluggann
á húsinu ykkar í Engihlíð hvar þið
pabbi ætluðuð að smíða pall og hafa
grill. Þú sýndi mér líka hvar þið ætl-
uðuð að hafa garð með trjám og
blómum. Þessi minning er svo falleg
og ljós. Þú varst svo glaður og
ánægður og góður eins og alltaf, enda
nánast öll fjölskyldan saman komin
og þið Dísa þín svo til nýgift.
Allar minningar mínar úr sveitinni
eru dásamlegar þó að ég hafi aldrei
dvalið hjá ykkur að staðaldri, enda
fékk hún Berghildur systir mín öll
„sveitagenin“ og hefur hún hvergi
unað sér betur en einmitt í sveitinni
hjá ykkur Dísu. Ég hef alltaf sagt öll-
um vinum mínum frá afa mínum í
sveitinni og stolt sagt frá því að ég
eigi kind og hafi meira að segja átt
hálfan hest með Dísu. Ég man svo vel
eftir Smala, hundinum þínum, og
Depli og Doppu. Allar þessar minn-
ingar eru gullsins virði og ég ætla
áfram að fara í sveitina þegar ég hef
tækifæri til og heimsækja Dísu,
Kollu, Öldu, Halla og Monicu. Það er
skrýtið að hugsa til þess að þú sért
farinn frá okkur, elsku afi minn, en ég
vona að þér líði vel þar sem þú ert
núna.
Minning þín er ljós í lífi okkar
allra.
Þín sonardóttir,
Margrét Pálmadóttir.
Þar kom símtalið, ég var búin að
hafa það á tilfinningunni að afi færi í
sumar, ég veit ekki af hverju.
Oft hef ég eytt pörtum úr sumrum
í sveitinni hjá þér, afi minn, en
minni stæðast er mér síðasta sumar-
ið sem ég var þar, það var sumarið
þegar ég var 15 ára. Ég fór mikið á
hestbak og fékk að ríða heim af Nes-
oddanum og það þótti mér mjög gam-
an. Svo var líka alltaf kapp á milli
okkar frændsystkinanna um það
hver næði að setjast í stólinn þinn, afi,
hann var og er bestur. Svo var líka
gaman að sitja við hliðina á þér uppi í
fjárhúsum, þú sast og reyktir pípuna
þína og ég sat og fylgdist með milli
þess sem ég lék mér við kisurnar eða
staflaði böggunum upp inni í hlöðu.
Eftir þetta sumar hafa ferðirnar
vestur ekki verið margar en ég ætlaði
að fara núna fljótlega eftir prófin til
að fagna afmælinu með þér, afi minn.
En núna hefurðu kvatt þessa ver-
öld og ert kominn í þá næstu og ég
hlakka til að hitta þig þar, ég kveð þig
nú með söknuði.
Ég veit þú fékkst engu, vinur, ráðið um
það,
en vissulega hefði það komið sér betur,
að lát þitt hefði ekki borið svo bráðan að.
Við bjuggumst við að hitta þig oft í vetur.
Og nú var um seinan að sýna þér allt það
traust,
sem samferðafólki þínu hingað til láðist
að votta þér. Það virtist svo ástæðulaust
að vera að slíku fyrst daglega til þín náðist.
En dánum fannst okkur sjálfsagt að þakka
þér
og þyrptumst hljóðir um kistuna fagur-
búna.
Og margir báru þig héðan á höndum sér,
sem höfðu í öðru að snúast þangað til núna.
En þetta er afrek, sem einungis látnum
vinnst,
í allra þökk að gerast virðingamestur.
Því útför er samkoma, þar sem oss flestum
finnst
í fyrsta sinn rétt, að annar sé heið-
ursgestur.
Loks fundum við til þess með stolti og sorg
í senn
er síðast héldum við burt frá gröfinni þinni,
að við, sem þig kvöddum, vorum þá lifandi
enn,
að vísu með Allt eins og blómstrið í fersku
minni.
En þá að við sjáum til ferða dauðans hvern
dag
og drottinn stuggi við okkur á marga lundu,
er þetta hið eina ævinnar ferðalag,
sem aldrei er ráðið fyrr en á síðustu stundu.
Mér dylst að vísu þín veröld á bak við hel,
en vænti þess samt, og fer þar að prestsins
orðum,
að þú megir yfirleitt una hlut þínum vel,
því okkar megin gengur nú flest úr
skorðum.
Og hér eru margir horfnir frá þeirri trú,
að heimurinn megi framar skaplegur ger-
ast,
og sé honum stjórnað þaðan, sem þú ert nú,
mér þætti rétt að þú létir þau tíðindi berast.
(Tómas Guðmundsson.)
Elsku Dísa og aðrir aðstandendur,
mínar innilegustu samúðarkveðjur.
Hrafnhildur G. Sigurðardóttir.
Nú er hann Olli í Engihlíð allur.
Það er alltaf þannig að fréttir um
andlát koma manni í opna skjöldu og
andlát Olla var þar engin undantekn-
ing. Olli var nýlega orðinn sjötugur
og hafði átt góðan afmælisdag sem
hann hélt upp á með fjölskyldu og
vinum. Þegar við hugsum um Olla þá
var hann í okkar huga holdgervingur
hins íslenska bónda. Hæfileikar hans
til að temja hesta voru einstakir og
var um það talað að hans yfirvegaða
og blíða skap hefði þau áhrif á dýrin
að þau hræddust hann ekki og hann
gat gengið að þeim og fengið þau með
þolinmæði til að gera sinn vilja. Hann
var alltaf sallarólegur, talaði hægt og
brosti í kampinn, tróð í pípuna sína
með hægum og hnitmiðuðum hand-
tökum. Mynd af Olla kemur upp í
hugann þar sem hann gengur þúfna-
gang með hendur fyrir aftan bak eftir
túninu. Við systurnar vorum í sveit
hjá Olla og Hebbu móðursystur okk-
ar þegar við vorum börn og unglingar
og hugsum til baka til þess tíma sem
við áttum í Engihlíð sem meðal allra
bestu stunda sem við höfum lifað. Í
Engihlíð nutum við frelsis og það
voru ekki gerðar óhóflegar kröfur til
vinnuframlags af okkar hálfu þó að
við höfum stundum þurft að taka til
hendinni bæði til inni- og útiverka.
Það var eftirsóttast hjá okkur að fá
að fara með Olla í útiverkin af því að
hann var svo barngóður og blíður við
okkur og okkur fannst við vera
öruggar með honum. Hann var aldrei
neitt að æsa sig þó að manni færust
verkin ef til vill ekki allt of vel úr
hendi og var þolinmóður með af-
brigðum. Olli átti auðvelt með að sjá
það skondna í tilverunni og við mun-
um eftir mörgum tilvikum þar sem
Olli hló sínum hljóða hlátri og varð
máttlaus í hnjáliðunum. Til dæmis
eins og þegar Fjóla var að baka köku
og Hebba hafði sagt henni að ef það
heyrðist í kökunni þá væri hún ekki
bökuð. Fjóla tók kökuna út úr ofn-
inum og hlustaði með því að leggja
formið að eyranu en þá vildi ekki bet-
ur til en svo að kakan hálfbökuð lak
hljóðlega niður á gólf. Þetta atvik
kitlaði hláturtaugar Olla svo um
munaði og Fjóla gleymir þessu atviki
aldrei. Svo voru það draugasögurnar
sem okkur voru sagðar á kvöldin, sér-
staklega rétt áður en við áttum að
fara út að Svarfhóli til að sofa þar
vegna fjölmennis í Engihlíð. Þá voru
það skjálfandi lítil strá sem gengu yf-
ir túnið í myrkrinu og sáu margt sem
er venjulega hulið mennskum aug-
um. Sérstaklega er okkur minnis-
stætt þegar við sáum hálfan hest úti á
túni og urðum skelfingu lostnar, því
að þarna var örugglega draugahestur
lifandi kominn. En þegar betur var
að gáð var þetta bara hann Skjóni
gamli sem var þannig skjóttur að
helmingurinn var grár en restin
brún. En við vorum ekki bara hrædd-
ar með draugasögum, okkur voru
einnig gefin ráð til að verjast þessum
forynjum úr öðrum heimi. Eitt af því
sem okkur var sagt var að draugar
hrykkju undan stáli og þá fann Helga
stálgreiðu sem hún hélt eins og hnífi
og gekk með á undan sér og við hinar
gengum lafhræddar á eftir, en það
merkilega var að með stálgreiðuna að
vopni óx okkur ásmegin og óttinn
dvínaði og þegar við vorum komnar
alla leið yfir að Svarfhóli vorum við
tilbúnar að mæta hvaða móra sem
var, Sólheima- Móra eða öðrum. Svo
var það seinna þegar við vorum
komnar yfir tvítugt, það hafði verið
harður vetur og Fjóla var á Siglufirði,
henni leið ekki vel og fannst hún
þurfa að komast í burtu til að hvíla sig
og endurnæra sálina, þá var hringt í
Hebbu og Olla og það var ekki við
annað komandi en að Fjóla kæmi að
Engihlíð strax daginn eftir og Olli
taldi það ekki eftir sér að sækja hana
í rútuna að Brú í Hrútafirði. Hann
var ekkert að víla það fyrir sér þó að
yfir erfiða heiði væri að fara og veðrið
væri rysjótt og vegurinn glerháll.
Þetta er hugarþel sem Fjóla vill sér-
staklega þakka fyrir. Það væri ef-
laust hægt að halda lengi áfram með
alls konar sögur en ætli við höldum
ekki restinni fyrir okkur að ylja okk-
ur við í minningunni.
Olli og Hebba móðursystir okkar
eiga fjögur börn, Sigga, Pálma,
Steinunni Lilju og Pál Reyni, þau eru
náttúrulega öll orðin uppkomin, gift
og gengin út eins og þar stendur, en
þegar við hugsum til baka gerum við
okkur grein fyrir því, að þegar við
vorum í Engihlíð, þá finnst okkur
eins og við höfum verið hluti af barna-
hópnum þeirra. Enginn mismunur
var gerður á eigin börnum og að-
komubörnum skyldum eða óskyldum
svo að við munum eftir og það er
sennilega ástæða þess að við minn-
umst tímans hjá Olla og Hebbu í
Engihlíð sem einhvers besta tíma
sem við höfum átt. Að vísu skildu Olli
og Hebba seinna en tengslin við Olla í
Engihlíð hafa aldrei rofnað.
Við vottum fjölskyldu Olla okkar
dýpstu samúð. Minningar um góðan
dreng munu búa í hjarta okkar um
alla framtíð og við þökkum fyrir þau
forréttindi að hafa fengið að vera Olla
samferða.
Helga og Fjóla Markúsdætur.
Maímánuður er tími gróskunnar
þegar vetur víkur og sveitir landsins
lifna við með grænkandi högum. Maí
er einnig tími eftirvæntingar og
óþreyju því hér á árum áður þýddi
það fyrir tvo bræður úr Vesturbæn-
um að sá tími nálgaðist að haldið
skyldi í sveitina. Tveir nýklipptir
strákpjakkar mættu að afloknum
prófum á BSÍ með stígvélin sín og
ferðatöskuna og var ferðinni heitið
vestur í Dali – vestur í Engihlíð til
föðurbróður okkar Ólafs Árna
Pálmasonar (Olla) og fjölskyldu hans.
Uppvaxtarár okkar bræðra snerust
að stórum hluta um þessa sumardvöl
okkar í Engihlíð en fyrstu sumrin
dvöldum við þó á Svarfhóli eða allt
þar til faðir okkar Finnbogi Pálma-
son lést fyrir aldur fram. Upp frá því
hét sveitin Engihlíð og vorum við
teknir inn á heimili Olla líkt og hans
eigin börn værum. Ekki er laust við
að nú nokkuð mörgum árum síðar
fari um okkur fiðringur er þessi árs-
tími nálgast. Olli gekk okkur þannig
nánast í föðurstað og á Hrafnhildi
fyrri konu Olla og börn þeirra litum
við sem okkar eigin fjölskyldu. Hið
sama var upp á teningnum er Valdís
(Dísa) seinni kona Olla fluttist í Engi-
hlíð ásamt börnum sínum og síðar er
þeim fæddist dóttirin Kolbrún. Ætíð
hafa verið miklir fagnaðarfundir er
við komum í Dalina þótt ferðirnar séu
ekki eins tíðar og hér áður og alltaf er
það eins og að koma heim. Þannig var
það er Olli hélt upp á sjötugsafmæli
sitt fyrir tveimur vikum og við gerð-
um okkur glaðan dag með öðrum
Laxdælingum sem fjölmenntu í
glæsilega veislu til heiðurs afmælis-
barninu. Gaman var að hitta sveit-
unga Olla og sérstaklega þá eldri sem
við höfðum litið upp til og umgengist
sem börn og unglingar. Olli átti þar
góðan dag við söng og gleðskap og
greinilegt að öllum var hlýtt til hans
og hann mikill vinur sveitunga sinna.
Þannig upplifðum við bræður líka
Olla sem hlýjan og ljúfan mann sem
undi hag sínum við bændastörfin í
Laxárdalnum hvar hann ól allan sinn
aldur. Minningin um Olla ríðandi um
eignina á hinum glæsilega Gáska sín-
um er okkur ljóslifandi – Gáska reið
enginn nema húsbóndinn. Okkur
þótti vænt um Olla því hann reyndist
okkur bræðrum og móður okkar
Rannveigu alla tíð vel og var okkur
það því mikil harmafregn er við frétt-
um andlát hans. Það er margs að
minnast þegar hugurinn reikar vest-
ur í Engihlíð og erfitt að tjá í svo
fáum orðum tilfinningarnar sem við
bræður berum til þess manns sem
hafði svo sterk áhrif á uppvaxtarár
okkar. Þó er ljóst að efst í huga okkar
er þakklæti til Olla og heimilisfólks-
ins í Engihlíð sem gaf okkur svo mik-
ið og veitti okkur þau forréttindi að fá
að njóta sveitavistarinnar. Okkur er
það mikilvægt að þau bönd bresti
ekki. Við viljum votta Dísu, börnum
hennar, Kolbrúnu og uppkomnum
börnum Olla og barnabörnunum okk-
ar innilegustu samúðarkveðjur.
Blessuð sé minning Olla.
Pálmi og Ólafur.
Elsku Olli, ekki átti ég von á því að
kallið þitt væri komið en við ráðum
þessu víst ekki. Ég veit að þið pabbi
eruð farnir að þeysast á fákunum
ykkar um grænar grundir hjá guði.
Ekki er langt síðan pabbi kvaddi okk-
ur hér en að mann hafi grunað að þú
mundir kveðja okkur svona fljótt, nei
og aftur nei.
Ég þakka ykkur Dísu innilega fyr-
ir þá síðustu stund sem ég átti með
ykkur fyrir svo stuttu, en að þá dytti
mér í hug að þetta væri í síðasta sinn
sem ég sæti með ykkur, nei og aftur
nei. Aldrei fór mikið fyrir þér eða að
maður heyrði þig tala um að þú hefðir
mikið að gera, alltaf áttirðu tíma til að
tala við mann þegar maður kom í
heimsókn. Þitt yndi var að smíða og
sinna störfum þínum á bænum þínum
og það var alveg sama hvaða börn
komu til þín, öll hændust þau að þér
og þú gafst þeim tíma.
Ég þakka þér fyrir allar þær
stundir sem við áttum saman. Og ég
votta þér, elsku Dísa systir, og börn-
um ykkar og fjölskyldum þeirra mína
dýpstu samúð og guð varðveiti ykkur
í ykkar miklu sorg.
Þín mágkona,
Bogdís Una og fjölskylda.
ÓLAFUR ÁRNI
PÁLMASON