Pressan - 25.10.1990, Blaðsíða 16

16
FIMMTUDAGUR PRESSAN 25. OKTÓBER
Andrea Qylfadóttir
söngkona
Sambland
af lafði
og lltilli
stúlku
Andrea Gylfadóttir stendur í flutningum þessa dagana,
auk þess sem hún þenur raddböndin á öldurhúsum bœj-
arins með Blúsmönnum Andreu, Vinum Dóra og hljóm-
sveitinni Todmobile.
Hún er í grœnni flauelskápu alsettri speglum þegar við
hittumst ímiðborgReykjavíkur; klœðnaðisem leiðir hug-
ann að hippatímabilinu margrómaða. Klœðaburðurinn
villir þó nánast á henni heimildir; þetta er gamaldags
hefðarmœr í framkomu, afskaplega yfirveguð í tali,
vandar orðaval, talar hœgt og situr settlega. „Ég veit
ekki hvort ég er stórskrítin eða telst eðlileg," segir hún og
bœtir við að sér finnist ekki endilega eftirsóknarvert að
vera eðlileg. „Eg reyni að vera sjálfri mér samkvœm en
hefaldrei lagt mig eftir því að líkjast öðrum eða apa eftir
einhverri fyrirmynd."
Tríóið Todmobile vakti fyrst at-
hygli fyrir sérstakan stíl, í senn ögr-
andi og rómantískan. Eins og al-
gengt er hjá íslenskum hljómsveit-
um í dag e allt efni Todmobile frum-
samið aí meðlimum hljómsveitar-
innar og er mestöll textagerð í
höndum Andreu. Auk hennar skipa
tríóið Eyþór Arnalds og Þorvaldur
Bjarni Þorvaldsson. Todmobile gef-
ur út plötu á haustmánuðum og
heldur í því tilefni útgáfutónleika í
íslensku óperunni í desember.
LÍF, DAUÐI OG SKRAUTLEG
ÆVINTÝRI
„Á Todmobile-tónleikum er fólk í
raun og veru að koma til að hlýða á
live-flutning á plötu, ekki einhverjar
trillur spilaðar af fingrum fram.
Undanfarið hef ég reynt að koma
fram í sem flestum búningum með-
an á tónleikunum stendur; ekki það
að tónlistin ein og sér nægi ekki,
heldur er þetta tilbreyting sem mér
finnst hæfa vel þvi sem við erum að
gera. Bæði er mikið drama í sumum
lögum okkar, við erum að fást við ei-
lífðarspurningarnar, lífið og dauð-
ann og allt þar á milli; og svo aftur
ævintýrin, sem oft eru nú æði
skrautleg í huga manns.
í textum mínum felst gjarnan
smáþraut og ef maður hefur ímynd-
unarafl og áhuga á að rýna í þá er
hægt að heyra orðaleiki og tvíeggj-
aðar setningar. Stundum flæki ég
kannski textann um of, en flækjan
getur oft verið skemmtileg líka.
Hljómsveitin Todmobile erum við
þrjú og það sem við höfum fram að
færa. Þegar við komum fyrst fram
lögðu fjölmiðlar ofuráherslu á klass-
íska menntun okkar og það kom út
eins og við værum að hefja okkur
yfir eitthvað annað eða teldum okk-
ur flytja æðri tónlist. Þetta var hins
vegar alger misskilningur, því það
vorum ekki við sem vildum koma
þessu á framfæri heldur virtist fjöl-
miðlum finnast menntun okkar eitt-
hvað sérstök og vildu hamra á
henni.“
.. GÓÐAR MÆÐUR GERA
EKKI SLÍKT“
Andrea á einn son, Bjart, 8 ára, en
hann býr nú með föður sínum.
Hvernig var að verða móðir nítján
ára? „Eg er elst sjö systkina og eins
og oft er um elstu telpu sá ég um að
gæta systkina minna þegar við vor-
um að alast upp á Akranesi, svo ég
hafði heilmikið komið nálægt börn-
um. Mér leið mjög vel með að vera
orðin mamma og gat leyft mér að
vera heima með syni mínum þar til
hann varð fjögurra ára, sem ég álít
mikil forréttindi.
Þegar ég svo skildi við barnsföður
minn var afráðið að Bjartur yrði eft-
ir hjá honum. Ef miklar gagnrýnis-
raddir eru uppi um að „góðar mæð-
ur geri ekki slíkt“, þá fer sú gagnrýni
mest fram á bak við mig. Eg veit af
slíkri gagnrýni en það þora fáir að
koma beint framan að mér með
hana, enda er þetta okkar mál og
ekki annarra. Faðir drengsins fór
fram á að hafa hann en vitanlega
var það afar erfið ákvörðun. Það er
í rauninni fyrst núna sem ég er farin
að sætta mig við þetta en ég hef
Bjart hjá mér aðra hverja helgi og í
fríum. Hann finnur að við foreldrar
hans erum sátt hvort við annað, sem
er áreiðanlega ákjósanlegra en að
búa hjá báðum foreldrum og finna
að allt er í upplausn. Það er aldrei
talað um hvað þau börn eiga erfitt."
RÖDD SEM BRÝTUR GLER
Átta ára var kennaradótturinni
Andreu boðið að hefja tónlistarnám
og hún lærði fyrst á píanó og fiðlu
en fór síðan yfir á selló eilefu ára
gömul. „Það var að tilstuðlan for-
eldra minna að ég byrjaði. Við starf-
ræktum strengjakvartett sem börn,
nokkur úr skólanum, og ég var í
þjóðlagahljómsveit sem hét Brotnir
bogar eftir lýðháskólanám í Noregi.
En það er ekki hægt að vera að ein-
hverju fikti endalaust ef maður gef-
ur sig út fyrir að vera tónlistarmað-
ur. Umhverfið gerir þær kröfur að
fólk hafi „standard". Svo verður
maður sjálfur að taka einhverja
stefnu, það er varla hægt að standa
sig á öllum vígstöðvum til frambúð-
ar.“
Árið 1985 smellti Andrea sér í
Söngskólann í Reykjavík og lauk
honum á tveimur árum undir hand-
leiðslu Guðmundu Elíasdóttur.
Þar uppgötvaðist einstök rödd
hennar, rödd sem brýtur gler. „Þeg-
ar ég byrjaði var mér sagt að ég
væri kóloratúr, en ég veit ekki hvað
ég er orðin núna. Þó mér lægi svona
S.ÞÓR
/#Ég er kannski eitthyad eldri en árin segja til um
því reynsluheimur minn er stærri en hjá mörgum á
þessum aldri"
á að Ijúka söngskólanum hef ég ekki
áhuga á að leggja klassískan söng
fyrir mig á næstunni, því þá gæti ég
sennilega ekki sungið neitt annað
með. Ég hafði kannski röddina og
tæknina en fannst það ekki eiga við
persónuleika minn að fara inn í hinn
agaða heim óperusöngvarans."
Hvernig er heimur blússöngkonu
á íslandi? „Það er að skapast mikil
blússtemmning í Reykjavík þessa
dagana,“ segir Andrea. „Heilir hóp-
ar fólks mæta á hverja einustu tón-
leika sem við höldum og við fáum
jafnvel inn fólk sem aldrei hefur
hlustað á blús og er hálfhissa á hve
vel því líður með þessari tegund tón-
listar.“
BLÚSINN SNERTIR
TILFINNINGARNAR
Hvað er það svo við blús sem hríf-
ur fólk? „Textarnir hrífa fólk gjarnan
með og svo frjálsræðið innan forms-
ins. Blúsinn kemur við mannlegar
tilfinningar, túlkar gleði og trega og
segir einhverja sögu sem allir geta
kannast við.“
Er einhver Billie Holliday-stíll á lífi
blússöngkonu, með ólögleg efni
upp um alla veggi og hinu Ijúfa lífi
lifað í botn?
„Ég held að slíkt líferni sé hrein-
lega úrelt innan „bransans“,“ segir
Andrea. „Einstaka sinnum stendur
eitthvað til eftir tónleika, en þá eru
engin önnur efni en áfengi höfð við
hönd.“
EINS OG RÚLLANDISNJÓBOLTI
Hver er Andrea Gylfadóttir? „Ég
held að hún sé sambland af lafði og
lítilli stelpu," segir Andrea eftir
langa umhugsun og þá athugasemd
að þetta sé erfið spurning.
„Ég er mikil félagsvera og þarf á
því að halda að vera innan um fólk,"
segir hún. „Tónlistarmaður starfar
oftast í hóp og svo koma allir þessir
áheyrendur, sem viss tengsl mynd-
ast líka við. 28 ár eru ekki langur
lífsferill, en ég hef kynnst mjög
breiðum hópi fólks og séð og upplif-
að ýmislegt. Ég er kannski eitthvað
eldri en árin segja til um, því
reynsluheimur minn er stærri en hjá
mörgum á þessum aldri. Bæði sam-
skipti við annað fólk og það sem ég
hef gert sjálf er svo mikill skóli að ég
á ekki eftir að melta það fyrr en eftir
fjöldamörg ár.
Ég mætti sjálfsagt hafa bæði
meira sjálfstraust og meiri kjark; þá
getur vel verið að ég væri komin
lengra. En einhvern veginn í ósköp-
unum er ég hér komin og að gera
það sem ég er að gera án þess að
hafa í rauninni keppt að því. Ferill
minn hefur rúllað eins og snjóbolti
—niður hlíð, en ég er þó kröfuhörð á
sjálfa mig og hef einhverja full-
komnunarþörf. Mér finnst alltaf að
ég hljóti að geta gert betur."
Þórdís Bachmann