Íslendingaþættir Tímans - 27.07.1968, Blaðsíða 4

Jeitar með ákalli tí’ kraftsins 1
sjálfum sér:
„Hugur, lát þinn sumardraum
með sólarijós og yl sefa mína
kvöi.“
Og hann bjargaðiet upp í ljósið
með sumardrauminn heilan og ó-
skemmdan.
Hann nélt áfram að yrkja vor-
söngva.
Kvæði hans eftir þrekraunirnar
eru hlaðin sólskini sumardraums-
ins.
j Á grænum, mjúkum og gull-
j bryddum skóm
■ gengur vorið um lönd.
! Litföla von með ljóma í augum
J leiðir það sér við hönd.
j Undan snýr og til fjalla fiýr
I ihið feiga vetrarhjarn.
j Vorsins slaglhörpu vötnin knýja.
{ Vaknaðu jarðarbarn,
i og taktu undir við sumarsönginn
j sól yfir tindum rís,
j miidur er blærinn, moldin angar
j — morgunn í Paradís.
í
Hann stóð seinni hluta ævinnar
i stórum ættargarði, vakti þar og
vann, elskaður og virtur af eigin-
konu, börnum, tengdabörnum,
bamabörnum og barnabarnabörn-
ium.
Hann lifði og hrærðist með störf
um og velgengni vandamanna
•sinna og líðan þeirra allri.
Henmóður Guðmundsson, tengda
sonur Steingríms — hinn umsvifa
mikli athaínamaður, — sem búið
hefur á móti honum í 27 ár, seg-
ist alls ekki geta hugsað sér betra
sambýli en við hann. — Dóttir
Steingrims sagði við mig: „Það
sprakk varla út rós hjá okkur
dætrum hans, svo hann fylgdist
ekki með því og gleddist með okk-
ur.“
Hann kvað til konu sinnar:
Ég man hvað mér fögur forðum
i þótti
• fannhvita smáa höndin þín.
j Hve áköf löngun að sál mér sótti.
; Hve sárt ég bað, að hún yrði
! mín.
Það atvik er skýrt í minniö mót-
j að
• sem merki í stein eða rós á blað.
j Þvi haf3 ei ævinnar umsvif rót-
að,
' meðan önd mín liílr ei gieymist
það.
Finnst mér ennþá hver flíkin
vænni
og fegri, ef gjörði höndin þín,
sólin fegurri, grösin grænni
— gleður það lika augu mín.
Framundan ókunn eilífð. —
Inn á hin duldu svið, —
öruggur get ég gengið
og glaður með þig við hlið.
Hann rrti í vísnabók elztu dótt-
ur sinnar:
Að hækka, vaxa stöðugt sé hug-
sjón æðsta þín,
að handsama það gull, er á
mannvitstindum skín.
Leiðtogi þinn verði hinn lang-
þolnasti kraftur,
sem lælur ekki buigast en reynir
jafnan aftur.
í visu þessari kemur fram ein
höfuðkenningin, sem hann flutti
niðjum sínum með margvislegum
hætti.
Steingrímur Baldvinsson bjó í
sveit, sem býr yfir sérstaklega f jöl-
breyttri fegurð, o-g við ána, sem
fræg er fyrir klið sinn og spegl-
anir — auk íþróttatækifæra fyrir
laxveiðimenn.
En hvað er fegurð? Er hún ekki
og skynjun hennar — eitt helzta
viðfangsefni skáldgáfunnar í mann
legu eðli? Sá er í raun og veru
skáld, sem verður snortinn af feg-
urð — og því meira skáld er hann,
sem hann verður meira snortinn.
Sem betur fer er allt fólk svo
hamingjusamt að vera að þessu
leyti skáldgefið, þó að það yrki
ekki.
Aðaldalur hefur átt mörg áber-
andi skóld Varla er það tilvúlj-
un. Fegurð sveitarinnar og and-
stæðurnar í þeirri fegurð hafa lað-
■ að tiil skáldlegrar tjáningar.
Mörg hafa skáldin ort um Laxá.
Steingrimur var mikill vinur ár-
innar. Hún hafði slegið strengi
sína fyrir hann, — sungið fyrir
hann — speglað honum himin-
djúpin — og veitt honum mörg
tækifæri til að þreyta glímu við
fiska sína.
Hann kvað til hennar marga
fallega hendingu.
Meðal annars orti hann mikið
kvæði, sem lýsir ánni á björtu sum-
arkvöldi, þegar hún speglar í lit-
um og ljóma alla þá fegurð, sem
hún nær til úr fjarlægð og ná-
lægð.
Þar er þetta erindi:
Hvílík dásemd á láði og legi,
litadýrð yíir sjónarhring.
Áin heldur að entum degi
alheims fegurstu skrautsýning.
Maður heyrir hjartslátt skálds-
ins í ljóðinu.
Kvöldið 4. þ.m. var hér um slóð-
ir bjart veður og fagurt. Steingrím
ur hafði ]ok.ið dagsverki sínu. Gest
ir báðu hann að skreppa með sér
til árinnar, til að hjálpa sér við að
losa færi úr botni, sem þeim hafði
orðið þar fast með fiski á.
Gg við éna, nálægt Skriðuflúð,
stað, sem Steingrímur hafði mikl-
ar mætur á, — hætti hjarta skálds-
ins skyndilega að slá — meðan
áin héit skrautsýningu.
Sú dauðastund var samboðin átt-
hagelskuðu góðskáldi. Þannig
kvadtdi áin skáldið sitt. —
Hér eru margir saman komnir í
dag tál að kveðja þig, Steingrímur.
Af þvi má marka, að þú áttir
mikil ítök i s'álum samferðamanna
þinna.
Hjartans kveðja vandamanna
þinna og ástvina umvefur þig hlýju
dýrra minninga og saknaðar, sem
er hafinn yfir orð.
Sveit bín og hérað þakkar þér
þegnskap og margvíslega þjón-
ustu.
Þingeysk menning þakkar þér
framlag þitt til hennar.
Land þitt þakkar þér sannan
sonarhug.
Eitt sinn sagði þú: „Þeir, sem
vilja lifa áfram eftir dauðann,
munu lifa, — og ég vil og ætla að
lifa,“ — bættir þú við. Þannig var
trú þín.
Framundan er hin ókunna eilífð.
Þangað gengur þú með þinn bjarta
sumardraum.
Guð blessd þér þann draum á-
fram eins og hann gerði hér í lífi.
Guðs friður veri með þér.
Karl Kristjánson.
f
„Hér við Laxár hörpuslátt
hanmi er létt að gleyma.
Ég hef, finnst mér, aldrei átt
annars staðar heima.“
Undir bröttum vesturvanga
Hvammsheiðar, í skjóli hinna und-
urfögru Neshvamma, við hörpu-
slátt og seiðandi söng Laxár í Að-
aldal, á þeim bletti í þessu unaðs-
fagra umhverfi, þeim stað, er hon-
4
ÍSLENDINGAÞÆTTIR