Íslendingaþættir Tímans - 28.10.1970, Blaðsíða 31

Halldórsnafni í bændastétt. En i
vitund manna er þó ekki til nema
einn Halldór á Kirkjubóli í land-
inu, þ.e. bóndinn í Bjarnardal í
Önundarfirði, svo þefcktur er hann
um landið þvert og endilangt.
En hvernig stendur á því að
Halldór er svona þekktur maður?
Er það fyrir háa stöðu eða em-
bætti, virðingarheiti eða heiðurs-
merki? Ekki er því til að dreiifa.
Og fleiri en hann reka myndarleg-
an búskap, skrifa blaðagreinar,
flytja ræður og yrfcja ljóð og eru
þó ekfci svo þekktir sem hann.
Ástæðan mun þó fyxst og fremst
vera sú, að þegar hann skrifar
blaða-grein og þegar hann flytur
ræðu, þá gerir hann það með þeim
hætti, að sérstaka athygli vefcur.
Þegar hann skrifar, velur hann
sér ekki nein hégómamál, heldur
nauðsynjamál, alvörumál, vanda-
mál, þjóðmál, en umfram allt sín
hjartans mái. Og hann rökstyður
sitt mál svo, að það er engum
heiglum hent að hrekja röksemd-
ir hans. Margir hafa reynt að vega
að honum í rituðu máli, en eng-
inn farið sigurglaður frá þeim leik.
Um ræðumennsku Halldórs er að
sjálfsögðu hið sama að segja. Þar
er hann sterkur og fimur í senn
og fer oft á kostum, sem fáir leika
eftir.
Haildór á Kirkjubóli sér betur
en ýmsir aðrir, hver eru mikils-
verðustu mál hvers tíma. Þau eru
mörg, sem hann hefur tekið til
meðferðar í ræðu og riti. Þau
verða efcki talin hér, en nefna má
landbúnaðarmál, samvinnumál,
uppeldismál, efnahagsmál, bindind
indismál og bófcmenntamál. Hann
er skyggn á kjarnann í hverju máli
og kryfur hann til mergjar. Þessir
kostir Halldórs hafa gert hann að
góðum málsvara hinna þýðingar-
msstu mála.
Halldór er hafsjór af fróðleife.
Hann les svo margt og mikið, að
þegar menn ræða við hann um
blöð og bækur, reyndist hann öll-
um hnútum kunnugur. Hann er
eins og litfandi bókasafn.
Halldór hefur lengi verið mikill
framherji í sveit Framsóknar-
rnanna. Vafasamt er að flokkurinn
hafi nokfcru sinni átt rökfastari né
einbeittari málsvara, hvort sem var
við andstæðinga að etja, eða ekki.
Honum er sönn ánægja að því að
mæta andstæðingum í rökræðum.
Gengur hann þá glaður og reifur
tii leiks, einna iífcastur þeim, er
halda til veizlufagnaðar. Hins veg-
ar tekur hann lítinn þátt í venju-
legum veizluhöldum, né nútíma-
legum lystisemdum.
Margir munu óska þess, að þjóð-
in eigi jafnan sem flesta mann-
dómsmenn, eins os Halldór á
Kirfcjubóli.
Sigurvin Einarsson.
Halldór Kristjánsson, bóndi á
Kirkjubóli í Bjarnardal í Ön-
undaríirði, átti sextugsafmæli 2.
okt. s.i. Hann er fæddur á Kirkju-
bóli og hafur alltaf átt þar heima.
Foreldrar hans voru þau hjónin
Bessabe Halldórsdóttir og Kristján
Guðmundsson. Halldór stundaði
nám í Núpssfcóla á árunum 1928—
30.
Að félagsmálum hefur Halldór
unnið mjög mikið. Árum samam
hefur hann átt sæti í skólanefnd
MosvaTlaskólahverfis, svo og í
skólanefnd héraðsskólans á Núpi.
í sýslunefnd átti hann lengi sæti.
Formaður Héraðssambands umg-
mennafélaganna í Vestur-ísafjarð
arsýslu var hann 1945—1958, og
fór á vegum þessara samtaka i
fyrirlestraferðir víða um land.
Hann hefur unnið mikið starf á
vegum Góðtemplarareglunnar,
skrifað fjölda greina um bimdind-
ismál og f'lutt fyrirlestra á vegum
reglunnar. í stjórnarskrárnefnd
var Halldór 1945—51. í úthlutun-
arnefnd listamannalauna frá 1961.
Hann hefur lengi verið endurskoð
andi Kaupfélags Önfirðinga. For-
maður stjórnar Mjólfcursamlags ís
firðinga hefur hann verið frá stofn
un þess fyrirtækis.
Snemma fór Halldór að hafa af-
skipti af stjórnmálum og hefur síð
an verið einn af dugmestu og hæf-
ustu forsvarsmönnum Framsókn-
arflokksins á Vestfjörðum. Hann
var formaður Félags ungra Fram-
sóknarmanna í V-ís. 1938—45. Hef
ur síðan verið formaður Fram-
sóknarfélagsins í sýslunmi. í mið-
stjórn Framsóknarflokksins hef-
ur hann verið frá 1956, og for-
maður Kjördæmissambands Fram-
sóknarmanna í Vestfjarðakjör-
dæmi frá 1967. Hann var fyrst 1
framboði til alþingiskosninga í
Vestur- ísafjarðarsýslu 1942, í
tvennum kosningum sem fram
fóru það ár. f Barðastrandarsýslu
var hann í framboði 1946, og síð-
an 1959 hefur hann alltaí verið á
framboðslista Framsóknarflokks
ins í Vestfjarðakjördæmi, í fjórða
sæti listans, en skipar við næstu
alþingiskosningar þriðja sætið.
Hann hefur verið á öllurn flokks-
þingum Framsóknarflokksins síð
an 1937.
Halldór hefur fengizt mikið við
ritstörf og er maður prýðilega rit-
fær. Hann var blaðamaður hjá
Tímanum í Reykjavík og ritstjóri
blaðsins í forföllum árin 1946—51.
í áratug hefur hann, ásamt þeim
sem þetta ritar, verið ritstjóri
blaðsins ísfirðingur, og síðan skrif
að langflesta leiðara blaðsins, aufc
fjölda annarra greina. Eftir hann
hafa birst í blöðum og tímaritum
ljóð. Halldór samdi ævisögu Sig-
tryggs Guðlaugssonar á Núpi og
kom bókin út 1964. Hann hefur
einnig þýtt nokkrar bækur sem út
hafa verið gefnar, þar á meðal
bókina „Vinir um veröld alla“ en
hún var lesin í útvarpinu 1952.
Alla þá gífurlega miklu vinnu
og fyrirhöfn sem Halldór hefur
lagt í afskipti af opinberum mál-
um hefur hann látið i té málefn-
anna vegna en ekki til að afla
sjálfum sér fjár eða frama. Hann
er í fremstu röð ræðumanna og
mikill baráttumaður fyrir hverju
því máli sem hann telur til heilla
horfa fyrir land og lýð, og svo er
hanm minnugur, fjölhæfur og fróð
ur, að hann getur undirbúnings-
laust flutt snjallar og athyglisverð
ar ræður um hin margvislegustu
málefni.
Eiginkona Halldórs er Rebekka
Eiríksdóttir frá Sandhaugum í
Bárðardal. Er hún hin mætasta
kona og hafa þau hjónin alið upp
þrjú fósturbörn, einn pilt og tvær
stúlkur, sem öll eru nú uppkomin.
Það voru margir sem lögðu leið
sína að Kirkjubóli 2. október til
að óska afmælisbarninu og fjöl-
skyldu hans heilla í tilefni afmæl-
isins, og jafnframt til að þakka
honum mikil og óeigingjörn störf
Að sjálfsögðu ^ voru sveitungav
hans og Vestur-ísfirðingar þar fj*’
mennastir, en margir komu víða’'
að. Sýndi þetta ljóslega hvere
trausts og virðingar Halldór nýtur
Ég þakka Halldóri Kristjánssynj
fyrri ágæt kynni og gott samstar*
til margra ára, og ég og f jölskylda
mín árnum honum og fjölskyld”
hans allra heilla i tilefni sextues-
afmælisins.
Jón Á. Jóhannsson.
iSLENDINGAÞÆTTIR
3