Tíminn - 07.07.1974, Qupperneq 17

Sunnudagur 7. júli 1974
TÍMINN
17
fól ki með ungu fól ki með ungu fól ki með
Sumir segja kannski, aö tónieikar Sinfóniuhljómsveitarinnar séu aöeins sóttir af fámennum hópi snobb-
ara, en slikt er airangt. Þaö fólk hefur lært aö hlusta og þaö þurfa fleiri aö gera.
Starf konsertmeistara er fólgið í útskriftum fyrir fiöluna, en eitthvað vonandi að hafa meö verkefnaval aö gera.—
AllaFKonur
fylgja$t með
TímarijUm

Þaö var vinkona mfn úr Hafnarfiröinum, sem kenndi mér undirstöðu-
atriðin i fiðluleik, en aðalkennari minn hér heima var alla tíð Björn
Ólafsson.
laugardaga. Þegar sérstaklega
ber við,eins og t.d. nú á Lista-
hátið, geta þetta orðið býsna
langir vinnudagar.
En það, sem hrjáir hljomsveit-
ina held ég, hvað mest er það,
sem kallað er agaleysi. Ekki svo
að skilja, að i slikri hljómsveit
eigi allir að vera stilltir og prúðir,
en eins og ég sagði, vinna flestir i
hljómsveitinni einhver önnur
störf samhliða þessu, enda
kannski ekki von á öðru. Manna-
skipti eru afar sjaldgæf, — menn
komast að visu á ellilaun við 67
ára aldur en þá eru þeir undir
flestum kringumstæðum löngu
búnir að glata hæfileikum sinum.
Ekki er hægt að reka menn, —
alla vega veit ég ekki til þess, að
það hafi verið gert. En hljóm-
sveitin er svolitið merkileg.
Hvernig hún spilar fer oftast
algjörlega eftir þeim stjórnanda,
sem hún hefur i það og það skipt-
ið. Hún getur verið hörmuleg á
stundum, en þeim mun betri i
önnur skipti.
Þetta er auðvitað ekki réttlátt
gagnvart þjóðinni, sem er að
reyna að halda uppi þessari
hljómsveit. 1 henni þurfa að verða
örari mannaskipti og má gera
það með lækkun eftirlaunaaldurs,
og strangari prófum. Það er fullt
af ungu efnil. fólki við nám er-
lendis á hin ýmsu hljóðfæri, en ef
þessu heldur áfram, má búast við
að heimtur verði slæmar hingað.
— Nú er oft talað um sínfóniu-
gaul, og að hljómsveitin sé aðeins
fyrir litinn hóp yfirsnobbara, sem
komi aðeins á tónleika til þess að
sýnast. Hvað finnst þér um þenn-
an hugsunarhátt?
— Mér finnst auðvitað leiðin-
legt til þess að vita, að einhvers
staðar séu til manneskjur, sem
lita á hljómsveitina og tónlist þá,
er hún flytur, sem eitthvert sér-
efni litils áhugahóps, — þvi það er
ekki tilgangur hennar, þvert á
móti. Reynt er eftir megni að
kynna sígilda tónlist i útvarpi og i
skólum, en það gefur auga leið, að
ef fólk hefur aldrei gefið sér tima
til þess að hlusta, veit það heldur
ekki um hvað málið snýst.
Ég nefndi skólana. Þeirra hlut-
verk er afarstórt i uppeldi og ég
fæ ekki betur séð, en að tónlistar-
legt uppeldi sé vanrækt, þvi að
áhugaleysis um sigilda tónlist
gætir hvað mest hjá ungu fólki.
Nokkrir timar á barnaskólastig-
inu I blokkflautuleik og kennsla
nokkurra laga er aldrei gleym-
ast, eins og Nú er vetur úr bæ og
fleiri góð, verður aldrei nóg til
þess að vekja áhuga á sigildri
tónlist og gæðum hennar. Það ætti
þvi að gera flutning slikrar
tónlistar að skyldu I skólum, eins
og svo margt annað, flytja tón-
listina sem hreint atslöppunarefni
handa fólkinu, sem er jú i stifri
vinnu allan daginn. Á þann hátt
myndi unga fólkið án efa læra að
meta tónlistina að verðleikum.
— Nú hefur hljómsveitin gert
töluvert af þvi að ferðast út um
landsbyggðina. Hefur þú nokkrar
sérstakar fyrirætlanir á prjónun-
um i þvi efni?
— Já, einn af þáttum starfs
sveitarinnar er að ferðast um
landið og kynna og vekja áhuga
fólks á sigildri tónlist. Það hefur
mælzt ákaflega vel fyrir, alltaf
verið góð aðsókn og góður hugur
fylgt okkur úr þeim ferðum. Það
gefur hins vegar auga leið, að það
er ekkert smáfyrirtæki, að fara
með 60 manns og fleiri tonn af
hljóðfærum út um allt land og
þess vegna hefur verið reynt
nokkrum sinnum að koma á fót
kammerkvartett,. sem auðveld-
ari er I snúningum og getur þvi
komið á fleiri staði, jafnvel spilað
I fyrirtækjum og fiskiðjum, en
þangað á tónlist lika erindi. Satt
aö segja veltur mikið á, hvort ég
ilendist hér i einhvern tima, á þvi,
að hægt verði að koma upp slikum
kvartett. Að spila I kvartett er
erfitt, vegna þess að nálega er um
að ræða einleik hjá hverjum
einstökum, um leið og allir verða
að spila saman. Það er þvi skort-
ur á hæfileikafólki, sem stendur
stofnun kvartettsins fyrir þrifum.
Sjálf hef ég að mestu leikið i
slikum kvartett undanfarin 2 ár i
Bandarikjunum og hef jafnvel
góðar vonir um að ná taki á tveim
bandariskum vinum minum til
starfa hér. Það yrði sérlega
ánægjulegt, — þetta eru miklir
snillingar á sinu sviði og gætu
orðið okkur mikil lyftistöng i dag-
legu starfi.
— Þú tekur formlega við starfi
núna I september. Megun viö eiga
von á stórum byltingum I
flutningi Sinfóniuhljómsveitar-
innar?
— Nei, ég vara menn við að
gera sér of háar hugmyndir, en ég
hef mikinn áhuga á kvartettinum,
eins og ég sagði áðan, og einnig er
ég hlynnt flutningi verka yngri
tónskálda. Sjáið t.d. óperuna hans
Jóns Ásgeirssonar. Gefið þið
manninum tima og peninga og
hann á eftir að skapa miklu meiri
menningarverðmæti. öðru eins
eyðum við nú I vitleysu.
Popphljómsv. mætti fá til sam-
starfs, t.d. við tónleika i skólum,
en það kann að orka tvimælis,
að fá unga og með öllu óreynda
tónlistarmenn til þess að semja
beint fyrir hljómsveitina, án þess
að reynsla sé einhver komin af
þeirra vinnubrögðum. Einnig ber
að hvetja tónskáld til þess að
reyna að semja tónlist, sem er
sérkennandi fyrir Island, en það
er auðvitað erfitt, nema eitthvaö
sé notað af islenzkum þjóðlegum.
En fyrst og fremst verðum við
að fá fólk til þess að hlusta.
Hlusta sér til góðs á róandi og
afslappandi tónlist. Og svo verð-
um við að útrýma þeim fáránlegu
hugmyndum fólks um, að heil
sinfóniuhljómsveit i ekki stærra
landi, geti nokkurn tima skilað
hagnaði. Stærsti hagnaðurinn er
auðvitað sá, að fólk lærir að meta
tóniist eins og hún kemur fyrir.
— IIP.