Tíminn - 17.06.1992, Blaðsíða 6

6 Tíminn
Miðvikudagur 17. júní 1992
Colosseum-hringleikahúsið forna : Róm er langt leitt af völdum mengunar og vanhirðu.
Frægar fornminjar liggja undir skemmdum vegna vanrækslu á Ítalíu:
Stórhættulegt að
skoða Colosseum
Evrópumeistara-
mótið í knatt-
spyrnu í Svíþjóð:
Góð knatt-
spyrna, en
erfiðir
áhangendur
Að undanteknum þætti enskra
fótboltaríbbalda hefur Evrópu-
mcistaramót landsliða í knatt-
spyrnu I Svíþjóð farið vel fram í
hvívetna. Sú knatlspyma, sem
Uðin átta hafa boðið áhorfendum
upp á, hefur veríð með því besta
sem gerisL Raunar telja margir
knattspyrauunnendur að knatt-
spyraan í Evrópumeistaramótinu
sé betri en í sjálfri heimsmeist-
arakeppninni, vegna þess hve Uð-
in eru jöfn að styrk og gæðum.
í þessu sambandi skiptir ef til
v)U mestu að Uð eins og frá Arg-
entínu eru fjarrí góðu gamni, og
því lítið um grát og skammir inn-
an vallar. Knattspyraufræðimenn
telja að sænska Uðið sé það sem
komið hefur mest á óvart í
kcppninni. Það hafi sýnt af sér
bæði hraða og tækni, sem meðal
annars varð frændþjóðinni Dön-
um að fótakefli sl. sunnudag.
Segja verður þó Dönum til hróss
að þeir komu til keppninnar með
aðeins viku fyrirvara eftir að
Júgóslavíu var vísað frá keppni
vegna viðsldptabanns Sameinuðu
þjóðanna. Þá háir það einnig
Dönum að skærasta fótbolta-
stjarna þeirra, Michael Laudrup,
neitar að taka sæti í landsliðinu
vegna ósamkomulags við þjálfara
Uðsins.
Evrópumeistaramótið er meira
en fótbolti: LftiU vafi þykir leika á
því að aldrei hafi verið drukkinn
jafn mikill bjór á jafn skömmum
tíma í Svíþjóð. Eins og gefur að
skilja hefur öldrykkjan orðíð
ásteytingarsteinn margra og
sjálfsagt mest þeirra, sem gera
minna af þvf að drekka bjór en
tala í þess stað þeim mun meira
um hann.
Þrátt fyrir annars stranga áfeng-
isstefnu ákváðu sænsk yfirvöld
að öU áfengissala skyldi fara ffam
með venjulegum hætti á meðan
Evrópumeistaramótinu stendur,
Þó er nú vænst breytinga frá
þessu tímabundna bjórfrjálsræði
eftir að tæplega 100 Englending-
ar gengu berserksgang um
Málmey aðfaranótt sl. sunnu-
dags, og sfðan hafa verið átök á
hverri nóttu og óeirðir milU fót-
boltabullna í öUum þeim borg-
um, sem hýsa einstaka leiká
keppninnar.
Því miður eru þessi uppþot ekk-
ert einsdæmi af hálfu enskra fót-
boltabavfana. Margir af fylgis-
mönnum enska landsUðsins í
Svíþjóð virðast fjármagna dvöl
sína í landinu með þjófnuðum og
hreinum ránum og hefur hátta-
lag þeirra bitnað hart á mörgum
verslunum og veitingahúsum þar
sem enskur ruslaralýður hefur
stormað inn f stórum hópum og
tekið það sem hendi er næsL
Sem vænta má, vilja margir
kenna bjórnum um og umræðan
því heit um það hvort leyfa skuU
bjórsölu eða ekki og skiptast
menn í tvö hom. Annar hópurinn
seglr að bjórdiyldtja æsi lýðinn til
illverka og uppþota. Hinir segja
að bjórinn stuðla að einingu og
bræðralagi meðal fólks af ólíku
þjóðemi. Þegar sérffóðir voru
beðnir að skera úr um þetta áUta-
mál, varð fátt um svör. Einn
þeirra telur þó að bjórþambið hafi
róandi áhrif vegna þess að bjór-
þambarar séu næstum stöðugt f
hlandspreng og séu því ekki til
stórræða fallnir.
IVJ-Svíþjóð
í gær var haft eftir listfræðingi í
Róm að hið forafræga Colosseum-
hringleikahús væri svo illa farið að
gestum stafaði hætta af marmara-
stykkjum, sem gætu fallið úr veggj-
um þess þá og þegar.
Adriano La Regina, sem er yfireftir-
litsmaður með listaverkum, sagði
við fréttamenn í Róm að ekkert væri
hugsað um þessar merku fornminj-
ar. Þær væru skítugar, alltof mikil
umferð væri um þær og þær væru í
skammarlega slæmu ástandi.
„Það verður að grípa til aðgerða og
það skjótt," sagði La Regina. „Hætta
á að marmarastykki detti úr veggj-
um er sífellt til staðar og gestir eru í
stöðugri hættu.“
Hvelfingar innan þessa forna róm-
verska mannvirkis hafa hrunið sam-
Finnar hyggjast fylgja hart eftir
banni við innfiutningi á ódýru
rússnesku vodka, sem ferðamenn
flytja með sér til landsins.
Bann þetta gekk í gildi frá og með
mánudeginum 15. júní og er það
talið koma við pyngju þúsunda
Rússa, sem drýgt hafa lágar tekjur
sínar með því að koma til Finn-
lands, dvelja þar í þrjá daga eða
skemur og selja grönnum sínum
vodka.
„Það er skiljanlegt að það freisti
manna, þegar hægt er að græða
sem nemur heilum mánaðarlaun-
um með því að selja eina flösku á
götumarkaði," sagði finnskur lög-
gæslumaður.
Bann þetta mun einnig gilda um
Finna, sem fara dagsferðir til Rúss-
lands og hyggjast taka heim með
sér ódýra vodkaflösku. Hins vegar
verður ekkert amast við öðrum
ferðamönnum en finnskum og
rússneskum.
Finnsk yfirvöld neita því að að-
gerðir þessar stafi af því að þau séu
að vernda hagsmuni sína, en áfeng-
isverslanir eru í eigu ríkisins þar
eins og hér á landi. í áfengisversl-
unum ríkisins kostar vodkaflaskan
115 mörk, en á götumörkuðum frá
50 mörkum.
Hins vegar er haft eftir talsmanni í
heilbrigðis- og félagsmálaráðuneyt-
an vegna lélegs viðhalds og þess að
vatni er ekki veitt frá rústunum. Þá
er Colosseum að verða svart af skít
og útblæstri bifreiða, en rústir þessa
fræga leikhúss eru rétt við ein fjöl-
förnustu gatnamót Rómar. Umferð-
argnýr og titringur er einnig talinn
hafa vond áhrif.
La Regina vonaöist til að einkaaðil-
ar myndu sjá sér fært að leggja fram
fé til verndar Colosseum og sagði að
opinbert fé til verndar og viðhalds
væri alltof lítið. Sérfræðingar telja
að þörf sé á a.m.k. 50 milljörðum
líra, en það eru u.þ.b. tveir og hálfur
milljarður ísl. króna.
í síðustu viku féll 10 metra stórt
stykki úr sögufrægum virkisvegg,
sem umlykur bæinn Urbino á Mið-
Ítalíu. Þetta gerðist í kjölfar mikilla
inu að rússneski vodkinn sé hættu-
legur. Þá er einnig haft eftir lög-
reglu í Finnlandi að þeir óttist að
ólögleg sala á áfengi sé leið rúss-
neskra glæpamanna til þess að fjár-
magna starfsemi sína.
Finnsk dagblöð hafa haldið því
t'ram að rússneska mafían stundi
eiturlyfjaviðskipti og fjárkúgun, og
hafi auk þess manndrápara til leigu
í Finnlandi.
—Krás
Þessi vodki er ekki talinn hættu-
legur, þótt rússneskur sé, enda
af viöurkenndum tegundum.
rigninga, en í þessum bæ eru sögu-
frægir fjársjóðir frá endurreisnar-
tímanum.
í harðnandi samkeppni
gengur evrópskum flug-
vélaverksmiðjum vel:
Airbus
sýnir
ágætan
hagnað
Evrópska flugvélafyrirtækið Airbus
sýndi hagnað upp á 267 milljónir
dala árið 1991, og um 100 milljónir
dala árið 1990, eftir því sem haft er
eftir blaðafuUtrúa félagsins á mánu-
dag.
Blaðafulltrúinn staðfesti einnigyfir-
lýsingar Herberts Flosdorff, sem er
aðalframkvæmdastjóri fyrirtækisins,
en hann hafði sagt á flugsýningu í
Berlín á sunnudaginn að Airbus-fýr-
irtækiö hefði fengið pantanir á þessu
ári fýrir smíði 17 flugvéla að verð-
mæti 1.2 miiljarða dala. Airbus-fýrir-
tækið er fjölþjóðlegt, en að því
standa fjórar þjóðir: Bretar, Frakkar,
Spánverjar og Þjóðverjar.
„Við væntum þess að hagnaður
verði áfram hjá okkur næstu árin,“
sagði blaðafulltrúinn. „Tekjur okkar
eru tengdar afhendingu vélanna, en
munu engu að síður aukast, þrátt
fýrir svartsýni markaðarins," bætti
hann við.
í janúar síðastliðnum sögðu tals-
menn Airbus að þeir væntu þess að
hagnaður ársins 1991 yrði tvöfaldur
eða jafnvel þrefaldur hagnaður ársins
1990. Sá hagnaður, sem fýrirtækið
skilaði þá, var hins vegar sá fyrsti í
sögu þess.
Tálsmenn fýrirtækisins sögðu einn-
ig þá að þeir stefndu að því að fá 145
pantanir fýrir vélar árið 1992.
Fyrirtækin, sem standa að Airbus,
eru: Aerospatiale í Frakklandi, Brit-
ish Aerospace Plc. í Bretlandi,
Construcciones Aeronauticas SA á
Spáni, og Deutsche Airbus í Þýska-
landi, sem er aðili að Daimler-Benz
AG fýrirtækinu.
— Krás
BEIRÚT
Ráðherra I stjóm Líbanons sagði
í gær að gíslarnir Heinrich
Strubig og Thomas Kemptner
hefðu ekki enn verið leystir úr
haldi og faldir á hendur sendi-
manni Þjóðverja, Bernd Schmid-
bauer. Schmidbauer sagði frétta-
mönnum að hann væri vongóður
um að geta haldið til Þýskalands
innan 12 klst. með gíslana tvo.
Utanríkisráðherra Þjóðverja,
Klaus Kinkel, fullyrti i gær að
Þjóðverjar hefðu ekki gert neitt
samkomulag við mannræningj-
ana og ekki heldur borgað þeim
lausnargjald.
BELGRAD
Vopnahlé það, sem komst á f
Sarajevo nú fýrir skömmu, hefur
gert það mögulegt að aðstoða
þúsundir borgara sem lokast
höfðu inni í borginni. Sveitir á
vegum Sameinuðu þjóðanna
undirbúa nú opnun loftbrúar til
Sarajevo með vistir og lyf.
WASHINGTON
Skyndilega hefur það gerst að
George Bush og Boris Jeltsin
þurfa að ræða saman á fýrirhug-
uðum fundi sínum um afdrif
bandarískra striðsfanga úr Víet-
namstriðinu. Grunur leikur á að
þeir hafi veriö fluttir frá Vietnam
til Sovétrikjanna gömlu.
SOWETO, Suöur-Afríku
Afriska þjóðarráðið undir forystu
Nelsons Mandela sagði í gær að
nóg væri komiö af pólitísku of-
beldi, en boöaöi um leið fjölda-
mótmæli og baráttu til þess að
knýja stjórnvöid til þess að auka
áhrif svartra, sem hafa ekki kosn-
ingarétt.
PHNOM PENH, Kambódíu
Talsmaður Sameinuðu þjóðanna
sagði í gær að hætta væri á að
bardagar, sem nýlega hafa brot-
ist út milli Rauðra Khmera og
stjórnvalda í Kambódiu, gætu
versnað svo um munaði. Sami
maður sagði að a.m.k. 10 stjórn-
arhermenn hefðu slasast og
sumir látið lífið, þegar þeir gengu
á jarðsprengjur sem Khmerarnir
höfðu komið fyrir.
MOSKVA
Leiðtogar armenskra þjóðernis-
sinna i héruðunum við Nagorno-
Karabakh hafa lagt til að gert
verði 10 klst. vopnahlé, svo Azer-
ar og Armenar geti sótt lik fall-
inna á vígvöllinn. Þetta var haft
eftir Itar-Tass-fréttastofunni í gær.
[ viöræöunum, sem nú fara fram í
Róm, lögðu Armenar áherslu á
að vopnahléi yrði komið á undir
eins, og sökuðu þeir stjórnvöid í
Moskvu og Washington um að
beita Azera ekki nægjanlegum
þrýstingi til þess að þeir létu af
ófriði sínum.
VÍNARBORG
Stjómmálamaðurinn Vladimir
Meciar frá Slóvakíu sagði í gær
að ef Slóvakia yrði sjálfstætt ríki,
myndi kommúnismi ekki verða
tekinn upp þar. Hins vegar sagð-
ist hann vona að sambandið við
Tékka rofnaði ekki.
LUNDÚNIR
Sprengja sprakk í leigubíl, sem
hafði verið stolið og komið fyrir i
miðborg Lundúna. Þessi spreng-
ing er talin marka tímamót í bar-
áttu Irska lýðveldishersins gegn
Bretum, en þeir stefna greinilega
að því að skelfa fólk í Bretlandi
og valda skemmdum.
RÓM
Alþjóða kjarnorkumálastofnunin
lét hafa eftir sér í gær að vestur-
veldin yrðu nú að auka viðskipta-
þvinganir á Irak og hafa betra eft-
iriit með Saddam Hussein, svo
honum takist ekki að koma sér
upp kjarnorkusprengju.
Finnar í vandræðum með ólöglegan
innflutning frá Rússlandi:
Rússneski vodkinn
talinn hættulegur